Θυμάμαι τη πρώτη μας συνέντευξη με τη Σταύρη Παπαδοπούλου, τον Απρίλιο του 2016, όταν βρισκόταν με το ένα πόδι στο Λονδίνο και με το άλλο στη Λάρνακα. Σπουδές στην αρχιτεκτονική και στην εσωτερική διακόσμηση, σκηνογραφία για όπερα αλλά και για θεατρικές παραστάσεις, ενδυματολογία, δημιουργία ταινιών μικρού μήκους…..Όλα αυτά και πολλά άλλα ήταν ήδη από τότε “κομμάτι” του βιογραφικού της 24χρονης τότε ταλαντούχας και πολυμήχανης Σταύρης.
Η Σταύρη εδώ και χρόνια κάνει αυτό που γίνεται με ευκολία στο εξωτερικό “παντρεύει” διάφορες τέχνες μεταξύ τους.
Με τη δημιουργία της Once In a Blue Moon η Σταύρη δημιουργεί στη Κύπρο πρωτοποριακές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μία από αυτές, είναι και η έκθεση φωτογραφίας “To Those To Them” που παρουσιάζεται στα πλαίσια των παράλληλων δράσεων της Μπιενάλε Λάρνακας, η έκθεση ξεκίνησε στις 14 του μήνα και θα διαρκέσει μέχρι και τις 23 Οκτωβρίου.
To Those To Them…. “μια αφιέρωση και αναθύμηση. Προς τιμή όλων εμάς, τους ανθρώπους, τις τοποθεσίες, τις στιγμές. Τις στιγμές που ζήσαμε αλλά που δεν αποθανάτισε ποτέ κανείς, που παρέμειναν άγνωστες και απλά χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου”….
Εμείς, ως SkalaTimes, αδράξαμε την ευκαιρία για μια κουβέντα με τη Σταύρη γιατί πιστεύουμε πως αυτή είναι μια έκθεση που κανείς δεν πρέπει να χάσει, γιατί ξέρουμε πως η Μπιενάλε Λάρνακας και οι παράλληλες εκδηλώσεις της, είναι τιμή και κατόρθωμα να γίνονται στη πόλη μας, αδράξαμε την ευκαιρία για μια κουβέντα με την Παραγωγό/ Συν-δημιουργό/ Σκηνοθέτη/ Σκηνογράφο της έκθεσης, Σταύρη Παπαδοπούλου, γιατί πιστεύουμε πως είναι μια από τις πιο αξιόλογες καλλιτεχνικές μορφές που διαθέτει η πόλη, αλλά και η χώρα μας.
Της Γιώτας Δημητρίου
Photos by Harry Ayiotis
Σταύρη, η Once In a Blue Moon μας έχει συνηθίσει με πρωτοποριακές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Πες μας δυο λόγια γι αυτό.
Η Once In a Blue Moon δημιουργήθηκε για αυτό τον σκοπό. Να προσφέρει στο κοινό και στους
καλλιτέχνες που συμμετέχουν εμπειρίες πρωτοποριακές, μοναδικές, που σπάνια συναντάς στην Κύπρο. Εκδηλώσεις που συνδυάζουν διαφορετικές και ξεχωριστές μορφές τέχνης.
Εσύ που έχεις σπουδάσει και τι;
Σπούδασα πρώτα στο Λονδίνο, αρχιτεκτονική και διακόσμηση χώρου. Έπειτα έκανα μεταπτυχιακό στο Theatre Design στην γνωστή σχολή Bristol Old Vic Theatre School.
Εμπνέεσαι από εκδηλώσεις στο εξωτερικό, παρακολουθείς τι γίνεται στο εξωτερικό όσον αφορά τα πολιτιστικά events;
Εμπνέομαι κυρίως από εκδηλώσεις του εξωτερικού. Κυνηγάω κυριολεκτικά εμπειρίες οι οποίες
καταρρίπτουν το “τείχος” μεταξύ σκηνής και θεατή. Ομάδες όπως οι Punchdrunk και Secret Cinema δημιουργούν ολόκληρους κόσμους από το μηδέν όπου ο θεατής γίνεται μέρος αυτού του κόσμου και έχει ενεργό ρόλο. Για μένα, είναι απίστευτο το συναίσθημα της βιωματικής εμπειρίας, του να γίνεσαι μέρος ενός φανταστικού κόσμου. Είναι σημαντικό να μπορείς να εκπλήσσεις το κοινό σου και να το κάνεις να νιώθει ξεχωριστό.
Η Once In a Blue Moon παρουσιάζει την πρωτότυπη, βιωματική έκθεση καλλιτεχνικής
φωτογραφίας, “To Those To Them”. Περίγραψε μας με λίγα δικά σου λόγια τι ακριβώς θα είναι αυτή η καλλιτεχνική εμπειρία και πως προέκυψε η ιδέα.
Αυτή τη φορά, σε συνεργασία με τον Λέανδρο Σαββίδη και μια μεγάλη ομάδα καλλιτεχνών,
δημιουργήσαμε εννέα φωτογραφίες-εικόνες χρησιμοποιώντας μια εκτεταμένη και σχολαστική διαδικασία. Το αποτέλεσμα είναι δουλειά ενός ολόκληρου χρόνου. Τίποτα στις εικόνες μας δεν είναι τυχαίο, προσεκτική επιλογή τοποθεσιών, δημιουργία ιστοριών και χαρακτήρων, σωστή χρήση φωτισμού, σκηνοθετική προσέγγιση, σχεδιασμός σκηνικών και κοστουμιών. Το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι απλά μια λήψη, αλλά αποτελείται από μια σύνθεση πολλαπλών λήψεων.
Όλα αυτά για να δημιουργήσουμε μια παράξενα τέλεια – ατελή στιγμή ενός κόσμου ρεαλιστικού αλλά και ταυτόχρονα φανταστικού, οικείου και ανοίκειου. Όπως είπε και ο Γάλλος φωτογράφος Brassai, “ δεν υπάρχει τίποτα πιο σουρεαλιστικό από την πραγματικότητα”. Οι εικόνες μας απεικονίζουν στιγμές της καθημερινότητας, που ίσως δεν έπρεπε ποτέ να μαθευτούν.
Όσον αφορά το βιωματικό κομμάτι και την παρουσίαση των φωτογραφιών, το εσωτερικό αλλά και ο κήπος του αρχοντικού σπιτιού της Λουλούς έχει μεταμορφωθεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να δίνει την ιδιαίτερη αίσθηση στους επισκέπτες πως εισέρχονται σε μια προέκταση του κόσμου της φωτογραφίας που προβάλλεται. Ατμοσφαιρικός φωτισμός, οπτικές παρεμβάσεις, ήχοι.
Η ιδέα υπήρχε στο πίσω μέρος του μυαλού μου εδώ και χρόνια, όταν καταπιάστηκα στον πρώτο μου μεταπτυχιακό με την θεωρία του Φρόιντ “The Uncanny”. Μια θεωρία που διερευνά πώς μια στιγμή μπορεί παράδοξα να φαίνεται οικεία αλλά και ανοίκεια ταυτόχρονα.
Nαι, ήθελα να ρωτήσω για το χώρο, η έκθεση θα γίνει στο γνωστό πλέον αρχοντικό σπίτι της Λουλούς στη Λάρνακα με το οποίο εσύ συνδέεσαι οικογενειακά, αισθηματικά. Για πες μου τι σημαίνουν για σένα τόποι σαν το αρχοντικό της Λουλούς που κουβαλούν ιστορία και ιστορίες;
Ναι, ήταν το σπίτι της γιαγιάς μου. Είναι ένα σπίτι με απίστευτη ενέργεια και χαρακτήρα και είναι ένας χώρος που εύκολα δέχεται μεταμόρφωση αρκεί και ο καλλιτέχνης που το χειρίζεται να αγκαλιάζει τα στοιχεία που ήδη υπάρχουν.
Όλες οι εικόνες μας είναι τοποθεσίες στην πόλη και επαρχία Λάρνακας, γνωστές και άγνωστες, που κρύβουν πολλές ιστορίες. Μου αρέσει να επινοώ και να αναδύω στην επιφάνεια ιστορίες. Για μένα τέτοιοι χώροι είναι πηγή έμπνευσης. Νιώθω δέος και υποχρέωση σαν Σταύρη και σαν καλλιτέχνης από την Λάρνακα να προβάλλω την πόλη μου και να τιμώ τέτοιους χώρους. Είναι κρίμα πραγματικά γιατί εύκολα τους ξεχνάμε ενώ έχουν πολλά να δώσουν. Μέσα από τις εικόνες που δημιουργήσαμε είναι λές και επιβάλλουμε στον θεατή να δώσει τον απαραίτητο χρόνο που τους αξίζει.
Η έκθεση λαμβάνει χώρα μέσα στα πλαίσια των παράλληλων εκδηλώσεων της Λάρνακα Μπιενάλε 2021, αυτό σας δίνει ένα μεγαλύτερο αίσθημα ευθύνης;
Σίγουρα υπάρχει ένα μεγάλο αίσθημα ευθύνης. Είναι μια διεθνής εκδήλωση με καλλιτέχνες και
δημιουργούς να επισκέπτονται την πόλη μας από όλο τον κόσμο. Εννοείται πως θες να δώσεις τον καλύτερο σου εαυτό. Δεν σου δίνονται συχνά τέτοιες ευκαιρίες. Ο κόσμος της Κύπρου είναι μικρός και κατ’ έμενα δεν αγκαλιάζει τις τέχνες όσο θα έπρεπε. Υπάρχει ελπίδα όμως.
Ως Παραγωγός/ Συν-δημιουργός/ Σκηνοθέτης/ Σκηνογράφος της έκθεσης, πως έγινε η επιλογή των συνεργατών σας και ποιο ήταν το ζητούμενο όσον αφορά στους συνεργάτες;
Επέλεξα μια ομάδα ατόμων που έχουμε μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας, που μπόρεσαν να αντιληφθούν το όραμα μου και μου έδωσαν την απαραίτητη ώθηση και υποστήριξη. Σημαντικό σε μια ομαδική δουλειά είναι να υπάρχει σεβασμός και διάλογος; να μπορεί ο κάθε ένας να πει την άποψη του και να συνεισφέρει με τις δικές του γνώσεις και εμπειρίες για ένα καλύτερο αποτέλεσμα. Είμαι περήφανη και τους ευχαριστώ.
Τι μήνυμα θέλετε να σταλεί μέσα από την έκθεση;
Δεν ξέρω αν υπάρχει συγκεκριμένο μήνυμα. Αυτό που επιδιώκω με κάθε μου δουλεία είναι να μπορεί ο θεατής να αφεθεί και να δραπετεύσει από τους γρήγορους ρυθμούς που ζούμε. Να βρει τον χρόνο να συλλογιστεί, να αναρωτηθεί και να συνδεθεί σε ένα πιο προσωπικό ατομικό επίπεδο. Με λίγα λόγια να επανασυνδεθεί με τον εαυτό του και να βρει αυτός το μήνυμα που ταιριάζει καλύτερα στον δικό του εσωτερικό κόσμο.
Τι σημαίνει η τέχνη για σένα, σε περιόδους κρίσης όπως πχ η περίοδος κρίσης της πανδημίας
την οποία ακόμη βιώνουμε;
Η τέχνη μου επιτρέπει να εκφράσω τις σκέψεις μου, τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς μου. Κυρίως, όσον αφορά την πολυπλοκότητα του κόσμου αυτού που ζούμε, την φύση του ανθρώπου και την ψυχολογία του. Η περίοδος που βιώνουμε αυτή την στιγμή μας έχει επηρεάσει όλους ψυχολογικά. Το αίσθημα της μοναχικότητας ήταν έντονο και είναι κάτι που όλοι λίγο πολύ το φοβόμαστε. Η τέχνη είναι ένα είδος κάθαρσης για να αποβάλεις όλα αυτά που σε βασανίζουν, να μοιραστείς και να επανασυνδεθείς με τον συνάνθρωπό σου.
Τέλος, “to those to them” τι θέλει να πει ο τίτλος;
Είναι μια αφιέρωση και αναθύμηση. Προς τιμή όλων εμάς, τους ανθρώπους, τις τοποθεσίες, τις στιγμές. Τις στιγμές που ζήσαμε αλλά που δεν αποθανάτισε ποτέ κανείς, που παρέμειναν άγνωστες και απλά χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου.
Η Ομάδα
Παραγωγός/ Συν-δημιουργός/ Σκηνοθέτης/ Σκηνογράφος : Stavri Papa
Φωτογράφος/ Συν-δημιουργός : Λέανδρος Σαββίδης
Βοηθός Σκηνοθέτης : Αυγερινός Σανταμάς
Photo compositing & retouching: Γιώργος Βασιλείου (Werx Studio)
Σχεδιασμός Φωτισμού: Βασίλης Θεοφάνους
Μουσική/ Σχεδιασμός Ήχου: Αντρέας Χατζηπαντελής
Ενδυματολόγος: Σοφία Μαυρομιχάλη
Μακιγιέζ: Άντρεα Γιασεμή
Διεύθυνση Παραγωγής: Μαρία Παπαδοπούλου
Backstage Photography: Χάρης Αγιώτης
Backstage Videography: Ανδρέας Κυριάκου
Βίντεο Teaser: Μάρκος Κάσσινος
Βοηθοί: Λήδα Σολωμονίδου,Nadejda Nikolaeva, Γιολάντα Χατζηδημητρίου