«Την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω». Ο όρκος των Αθηναίων εφήβων, έγινε στόχος ζωής για τα παλληκάρια της ηρωικής κοινότητας των Τρούλλων, που συναντήθηκαν πολλές φορές με την Ιστορία και αναμετρήθηκαν με τον θάνατο, για να κερδίσουν το υπέρτατο αγαθό. Την ελευθερία μας.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Είναι τιμή μου να βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας. Ανάμεσα σε ανθρώπους μιας ηρωοτόκου Κοινότητας που ανάθρεψαν άξια παλληκάρια της Κύπρου μας. Σε ανθρώπους που σμίλεψαν με τα χέρια τους την πέτρα για να φτιάξουν κρησφύγετα, που στέγασαν την αντρειοσύνη των ηρώων μας. Ανάμεσα σε μάνες που δεν λογάριασαν τον πόνο και γαλούχησαν τα παιδιά τους με φιλοπατρία και αυταπάρνηση, αλλά και σε ανθρώπους που σε κάθε κάλεσμα της Ιστορίας, δήλωσαν βροντερά το παρόν τους.
Την πιο ηρωική στιγμή, στα σπάργανα της σύγχρονης ιστορίας της μικρής μας πατρίδας, η κοινότητα των Τρούλλων έστειλε τα παιδιά της να τιμήσουν την πατρίδα και να αποτινάξουν την μπότα του κατακτητή. Ολόκληρο το χωριό συνέβαλε στον αγώνα κατά της αγγλοκρατίας και έδωσε μεγάλες μάχες για την Ένωση με τη μάνα Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια του Αγώνα, ένα χωράφι λίγο έξω από το χωριό έγινε το ορμητήριο για τον λαμπρό δρόμο της λευτεριάς. Ο Ανδρέας Σουρουκλής, το άξιο τέκνο του Δημήτρη και της Χριστίνας, έστησε κρησφύγετο απ’ όπου έδρασε ο Μιχαλάκης Παρίδης και άλλοι αντάρτες της δοξασμένης Ε.Ο.Κ.Α.
Μεθυσμένος από τη λαχτάρα για ελευθερία, δεν μπόρεσε να κρατηθεί μακριά από τη δράση και έτρεξε να συνδράμει στην ενέδρα που στήθηκε στους Άγγλους στρατιώτες στην περιοχή «Σαμερή». Οι σφαίρες που δέχτηκε, του στέρησαν τη χαρά να δει τους κόπους ενός ολόκληρου λαού να ευοδώνονται, αλλά του χάρισαν την υπέρτατη τιμή να περάσει και ο ίδιος τις πύλες της αθανασίας μαζί με τα άλλα παλληκάρια της ΕΟΚΑ.
Ο Ανδρέας, δεν πρόλαβε να γνωρίσει τη δεύτερη θυγατέρα του, που γεννήθηκε λίγες μέρες μετά τον ηρωικό του θάνατο και άφησε πίσω του τη σύζυγό του Γεωργία και την πρωτότοκη κόρη του, Χριστίνα.
Όμως η θυσία του ήρωα Ανδρέα Σουρουκλή, όπως και των άλλων ηρώων του μαρτυρικού μας τόπου, αποτέλεσε φάρο για τις επόμενες γενιές και ο ίδιος έγινε σύμβολο μαχητικότητας και πατριωτισμού.
Λίγα χρόνια αργότερα, οι νέοι της Κύπρου μας, κλήθηκαν ξανά να δώσουν άνιση μάχη με τον εχθρό. Οι γιοι των Τρούλλων δήλωσαν και πάλι παρόντες στα μαρμαρένια αλώνια, για να μετουσιώσουν τη ζωή τους σε φως ελευθερίας που ξεπηδά από κάθε χαραμάδα της μαύρης σελίδας της Ιστορίας, που προκάλεσε η άνανδρη και απρόκλητη τουρκική εισβολή.
Ο Μιχαήλ Ζένιου, παιδί του Ζένιου και της Μαρίας Μιχαήλ, έδειξε από νωρίς την αγάπη του για την πατρίδα, αφού σε ηλικία μόλις 11 ετών, εντάχθηκε στις τάξεις της Α.Ν.Ε.. Άριστος μαθητής, σπούδασε φυσικός στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με υποτροφία και με την πένα του έγραφε για την πατρίδα, την ελευθερία και την πίστη στον Θεό.
Τον Ιούλιο του 1974, ως Διοικητής Λόχου Βαρέων Όλμων, πήρε μέρος στις μάχες Βορείου Πόλου – Χαμίτ Μάνδρες, στη Λευκωσία, ενώ στις 14 Αυγούστου, στη δεύτερη φάση της εισβολής, βρέθηκε και πάλι στην ίδια περιοχή, να αντιστέκεται στις συνεχείς επιθέσεις των Τούρκων. Στα 27 του χρόνια, πέρασε στο Πάνθεον της Ιστορίας, όταν βλήμα όλμου τον τραυμάτισε θανάσιμα. Το 2001, μετά δόξης και τιμής, τάφηκε στη γενέτειρά του, μετά την ταυτοποίηση των λειψάνων του.
Ο 20χρονος Νικόλας Γεωργίου, έφεδρος στρατιώτης τότε, έτρεξε στην πρώτη γραμμή, επίσης στην περιοχή του Βορείου Πόλου στη Λευκωσία. Την 21η Ιουλίου έπεσε μαχόμενος, κτυπημένος από το βόλι του εχθρού, ενώ το μέρος όπου θάφτηκε, παραμένει ακόμη και σήμερα, 47 χρόνια μετά, άγνωστο. Ο Νικόλας άφησε πίσω τους γονείς του, Γεώργιο και Άννα Γεωργίου, με άσβεστη την ελπίδα να εναποθέσουν το μονάκριβο τέκνο τους στα ιερά χώματα της πατρώας γης με τις τιμές που αξίζουν στον ήρωα που θυσιάστηκε για την πατρίδα.
Οι εχθροί μπήκαν στην κοινότητα τον μαύρο Αύγουστο του 1974. Λεηλάτησαν και συνέλαβαν όσους βρέθηκαν να αντιστέκονται στη θρασύτατη επιβουλή.
Ο Γεώργιος Μελλέχας και η σύζυγός του Αναστασία, ο Νικόλας Γιαννή Πάρπα και η σύζυγός του Μαρία, η Παρασκευή Χαραλάμπους Ζήνωνα και η Χριστίνα Δημήτρη Γιωργαλλή, συγκαταλέγονταν ανάμεσα στη μακρά λίστα των αγνοουμένων μας. 38 χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 2012, τα οστά τους εντοπίστηκαν σε πηγάδι, δύο μίλια μακριά από το χωριό Άρσος, αποκαλύπτοντας τη βαναυσότητα του εχθρού που δε λογάριασε ηλικία και φύλο. Όλοι τους κηδεύτηκαν τον Φεβρουάριο του 2017.
Ο Σωτήρης Πάμπουλος, πατέρας επτά παιδιών που διέμενε στην κατεχόμενη Αφάνεια, συνελήφθη από τους Τούρκους και οδηγήθηκε σε άγνωστο σημείο. Αγνοείτο μέχρι το 2010, όταν τα οστά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο. Ο Ανδρέας Πλάρκος, πατέρας τριών παιδιών, συνελήφθη σε σημείο μεταξύ της Βάσης Δεκέλειας και του Περγάμους. Τα οστά του εντοπίστηκαν επίσης κοντά στην Αφάνεια, το 2009. Κηδεύτηκαν με τις τιμές που τους αρμόζουν.
Ο Κώστας Γαβριήλ, παιδί του Ανδρέα και της Χρυσής Γαβριήλ, υπηρέτησε ως λοχίας στα τεθωρακισμένα στο 385 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού, με έδρα την Κοκκινοτριμιθιά. Κατά την πρώτη φάση της εισβολής πήρε μέρος σε μάχες σε διάφορα σημεία της ευρύτερης περιοχής. Αργότερα έδρασε στο μέτωπο Καραβά Λαπήθου, ώσπου στις 15 Αυγούστου η μονάδα του εγκλωβίστηκε στην Μόρφου όταν προέλασαν τα τουρκικά άρματα. Έκτοτε είναι αγνοούμενος.
Ο Ανδρέας Μιχαήλ, τέκνο του αγωνιστή της Ε.Ο.Κ.Α. Αντώνη Μιχαήλ που πέθανε με τον καημό του αγνοούμενου γιου του, υπηρέτησε στο 251 Τάγμα Πεζικού στην Κερύνεια. Τα ίχνη του χάθηκαν με το τέλος της δεύτερης φάση της εισβολής και παραμένει αγνοούμενος.
Ο Κώστας Φασσιάς, πατέρας εννέα παιδιών, βρέθηκε με την έναρξη της τουρκικής εισβολής να μεταφέρει στρατιώτες και πυρομαχικά. Στη διάρκεια της δεύτερης εισβολής βρισκόταν στην περιοχή Παλαικύθρου και το όχημα του κτυπήθηκε από βόμβα αεροπλάνου. Από τότε θεωρείτο αγνοούμενος, μέχρι που το 2016 τα οστά του εντοπίστηκαν στο κατεχόμενο χωριό Μόρα. Κηδεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2017.
Κυρίες και κύριοι,
Ο Σεφέρης κάποτε περιέγραψε με τον πιο όμορφο τρόπο τη μαγιά που γέννησε τον υπερήφανο λαό μας. Είμαστε είπε: «Ένας πιστός λαός, πεισματάρικα και ήπια σταθερός. Για σκέψου πόσοι και πόσοι πέρασαν από πάνω τους: Σταυροφόροι, Βενετσιάνοι, Τούρκοι, Εγγλέζοι για 900 τόσα χρόνια. Είναι αφάνταστο πόσο πιστοί στον εαυτό τους έμειναν οι Κύπριοι και πόσο ασήμαντα ξέβαψαν οι διάφοροι αφεντάδες πάνω τους».
Ναι. Αυτοί είμαστε και δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Εσείς οι Τρουλλιώτες και το θυμάστε και το ξέρετε και το βιώσατε, γιατί βαρύ ήταν το τίμημα των ηρωικών Τρούλλων σε όλους τους αγώνες της πατρίδας μας. Η λήθη των καιρών και η όποια απαξίωση, δεν έχουν καταφέρει να σκεπάσουν τα αγνά μηνύματα που εκπέμπουν οι ήρωες της κοινότητας. Προσκυνούμε ευλαβικά, ανακαλούμε θύμησες, αναβιώνουμε, υμνούμε και γινόμαστε κοινωνοί του μεγαλείου της ψυχής τους. Πυρακτώνουμε το πάθος στις καρδιές μας και μεταλαμβάνουμε των αχράντων μυστηρίων που μας κληροδότησαν με τη ζωή και τη θυσία τους.
Βαρύ όμως και το χρέος της πολιτείας που πρέπει να φανεί αντάξιο των Ηρώων μας. Χρέος να σταθεί αρχικά στον πόνο που άφησε πίσω της η μαύρη αυτή σελίδα της ιστορίας. Σήμερα στεκόμαστε ακόμη πιο υποστηρικτικά δίπλα στους πρόσφυγες μας. Αμετάθετο και αμετάβλητο παραμένει το ενδιαφέρον της Κυβέρνησης προς τον προσφυγικό μας κόσμο. Μέχρι να ευοδωθούν οι προσπάθειες για λύση, η προσφυγική μας πολιτική, θα συνεχίζει να διακρίνεται από πληθώρα υποστηρικτικών ενεργειών και δράσεων, οι οποίες δεν κάνουν καμία «στάση» και καμία αναβολή, σε καμία συγκυρία.
Παρά τις προκλήσεις και την οικονομική στενότητα λόγω της πανδημίας, η Κυβέρνηση συνεχίζει αδιάληπτα να εγκύπτει στα προβλήματα του προσφυγικού κόσμου και μεθοδικά προβαίνουμε σε όλες εκείνες τις ενέργειες, για τη στήριξη όλων, αλλά πρωτίστως των ευάλωτων ατόμων του προσφυγικού μας κόσμου.
Ελληνίδες, Ελληνες,
Μέγιστο χρέος όμως της πολιτείας αλλά και του ίδιου του ΠτΔ, είναι να συνεχίσει τις προσπάθειες προς την κατεύθυνση της επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος στη βάση της συμφωνημένης δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, όπως αυτή ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές και αξίες της ΕΕ. Οι προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού δυστυχώς σκοντάφτουν στην αδιαλλαξία και την υπεροψία της τουρκικής ηγεσίας, η οποία στο πλαίσιο της νεοοθωμανικής της τακτικής επιχειρεί με συνεχείς προκλήσεις, απειλές και εκβιασμούς να ενισχύσει το παράνομο μόρφωμα στα κατεχόμενα και να θέσει υπό τον έλεγχο της ολόκληρο το νησί.
Η προκλητικά έκνομη συμπεριφορά της Άγκυρας και του εγκάθετου καθεστώτος της στα κατεχόμενα, πήρε τελευταία και μια άλλη μορφή, αυτήν της προβολής και υποστήριξης απαράδεκτων όρων και προϋποθέσεων για την έναρξη μιας νέας διαπραγματευτικής προσπάθειας, όπως της αποδοχής της λεγόμενης κυριαρχικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων και της λύσης δύο χωριστών κρατών. Επιχειρούν ακόμη, την αλλαγή του καθεστώτος της κλειστής πόλης των Βαρωσίων, με το άνοιγμα τμήματος της για εποικισμό κατά παράβαση των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας, τα οποία προνοούν την παράδοση της πόλης στα Ηνωμένα Έθνη και την επιστροφή των δικαιούχων στις περιουσίες τους υπό συνθήκες ασφαλείας
Πρόκειται για πλήρη αποθράσυνση. Η δική μας πλευρά, όπως επανειλημμένα τονίστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τόσο εγγράφως αλλά και διά ζώσης προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, είναι έτοιμη ανά πάσα στιγμή να προσέλθει σε ένα κύκλο συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά, στη βάση των παραμέτρων που ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας έθεσε, σύμφωνα με τους όρους εντολής του από το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Η λύση που επιδιώκουμε είναι λύση που εξυπηρετεί τα συμφέροντα και των δυο κοινοτήτων, χωρίς κατοχικά στρατεύματα ή εγγυητικά και παρεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας. Λύση, που θα είναι σύμφωνη με τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την ίδια ώρα όμως η πατρίδα μας αντιμετωπίζει και μια νέα πρόκληση η οποία συντεταγμένα και ενορχηστρωμένα εκπορεύεται και πάλι από την Άγκυρα. Την παράνομη προώθηση προς τις ελεγχόμενες από την Δημοκρατία περιοχές χιλιάδων παράτυπων μεταναστών των οποίων η άφιξη «πριμοδοτείται» από το καθεστώς Ερντογάν. Μόνο τον Οκτώβριο πέρασαν την πράσινη γραμμή πέραν των 1500 παράτυπων μεταναστών προερχόμενων κυρίως από τις υποσαχάριες χώρες της Αφρικής αλλά και της Συρίας, με όλους ανεξαίρετα να αφικνούνται μέσω Τουρκίας.
Θέλω να στείλω ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε όσους πραγματικά το έχουν ανάγκη. Πρόσφυγες και διωκόμενους. Αυτή όμως η χώρα θα διαφυλαχτεί ανεξαρτήτως του οποιουδήποτε τιμήματος.
Στέλνω όμως και ένα εξίσου σημαντικό μήνυμα προς εκείνους τους Τ/Κ συμπατριώτες μας που μοιράζονται μαζί μας την επιθυμία για λύση του Κυπριακού. Πρέπει και οφείλουν να αντιδράσουν στην πληθυσμιακή αλλοίωση που επιχειρεί η Τουρκία. Πως άραγε θα λύσουμε το κυπριακό όταν καθημερινά προσθέτουμε νέες εγγραφές στο Αρχείο Πληθυσμού της Δημοκρατίας και οι αιτητές ασύλου, μαζί με εκείνους στους οποίους ήδη παραχωρήθηκε καθεστώς διεθνούς προστασίας έφτασαν να αποτελούν το 4% του πληθυσμού της ημικατεχόμενης μας πατρίδας ?
Ελληνίδες, Έλληνες,
Οφείλουμε στους ήρωές μας, σε μάς, αλλά και στις επόμενες γενιές να προσπαθήσουμε για την επανένωση της πατρίδας μας.
Επιβάλλεται να μπολιάσουμε το αίμα μας με μια σταγόνα από το αίμα των ηρώων μας και να έχουμε το παράδειγμα τους, οδηγό των πράξεων μας. Με μέτρο και κριτήριο σωστού πατριωτισμού. Πρέπει να είναι βίωμά μας πως «τ’ αληθινό μπόι του ανθρώπου μετριέται πάντα με το μέτρο της λευτεριάς».
«Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία».
Για όλους εμάς οι μορφές των ηρώων μας, του Έπους του 55-59 αλλά και της μαύρης εισβολής του ’74 πρέπει να είναι πηγή θάρρους, υπομονής και πίστης για αγώνα μέχρι την απελευθέρωση της Κύπρου μας.
Είναι λοιπόν υποχρέωσή μας να κρατούμε άσβεστη τη μνήμη των ανθρώπων που θυσιάστηκαν για την ελευθερία μας και να παλέψουμε μέχρι την τελευταία ικμάδα των δυνάμεων μας, ώστε σύντομα να δούμε την πατρίδα μας επανενωμένη, για να αναπαυθούν οι ψυχές των παλληκαριών που δε λογάριασαν τον θάνατο.
Αιωνία ας είναι η μνήμη και η δόξα που τους συνοδεύει.