Γράφει ο Άντρος Γ. Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας
Το κενό των 180 δισ. ευρώ στα οικονομικά των ευρωπαϊκών τοπικών αρχών έχει δημιουργήσει η πανδημία του κορωνοϊού με βάση στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στο περιφερειακό και τοπικό βαρόμετρο του 2021. Στην ομιλία του ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών
Απόστολος Τζιτζικώστας στην έναρξη της συνόδου της Ολομέλειας της Επιτροπής στις Βρυξέλλες στις 11 Οκτωβρίου 2021, κάλεσε τις τοπικές αρχές να αναλάβουν συγκεκριμένες δράσεις για κάλυψη των αναγκών των πολιτών, ζητώντας παράλληλα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής των πολιτών.
Τα βασικά ευρήματα του βαρομέτρου της Ε.Ε. 2021 αποδεικνύουν ότι η μείωση των εσόδων των τοπικών αρχών κατά 180 δισ. ευρώ θέτει σε κίνδυνο την οικονομική αυτοτέλεια τους. Οι γερμανικοί οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης είναι αυτοί που πλήγησαν περισσότερο ακολουθούμενοι από τους ιταλικούς και τους ισπανικούς. Σοβαρές απώλειες είχαν και οι τοπικές
αρχές της Κύπρου, οι οποίες απώλεσαν το 25% των εσόδων, ενώ στη Βουλγαρία και στο Λουξεμβούργο οι απώλειες κυμάνθηκαν γύρω στο 15%.
Ένα άλλο σημαντικό αίτημα των ευρωπαϊκών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης είναι η συμμετοχή τους σε εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Οι τοπικές αρχές γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών όσον αφορά τα εθνικά σχέδια που αφορούν τις
οικολογικές πολιτικές, τις δημόσιες συμβάσεις, τις μεταφορές και τις δράσεις για προστασία του περιβάλλοντος και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την υγεία και την εκπαίδευση.
Η πανδημία ανέδειξε επίσης το ψηφιακό χάσμα μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών θέτοντας έτσι σε άμεσο κίνδυνο την ανάκαμψη. Οι τοπικές αρχές ζητούν όπως στηριχθεί η «ψηφιακή συνοχή» και ο ψηφιακός μετασχηματισμός για την υποστήριξη της ανάπτυξης και της καινοτομίας των επιχειρήσεων, την άμεση εξυπηρέτηση των πολιτών, ακόμη και εκείνων που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στο διαδίκτυο ή δεν έχουν ψηφιοποιηθεί πλήρως. Πρώτες χώρες στη χρήση του διαδικτύου σε καθημερινή βάση είναι η Σουηδία, η Φιλανδία και η Δανία, ενώ η
Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις.
Η φτωχοποίηση λόγω πανδημίας άρχισε να γίνεται αισθητή κυρίως στους νέους, δημιουργώντας μια «χαμένη» γενιά. Αρκετοί νέοι άνθρωποι στερήθηκαν τη μόρφωση, βίωσαν την ενδοοικογενειακή βία, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την ανασφάλεια, τις συνεχείς απειλές, τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και τους επαγγελματικούς κινδύνους. Αυτή η νέα γενιά νέων
και εργαζομένων χαμηλής εξειδίκευσης, η λεγόμενη «μετά covid» γενιά, χρειάζεται άμεσα πρόσβαση σε ειδικά προγράμματα επιμόρφωσης, κατάρτισης και ψυχολογικής στήριξης.
Η μεγαλύτερη μάζα των Ευρωπαίων πολιτών δείχνουν να εμπιστεύονται τις τοπικές αρχές, λόγω της εγγύτητας και της άμεσης ανταπόκρισης στα αιτήματα τους, όμως διαπιστώνεται ότι το 65% των Ευρωπαίων πολιτών θεωρεί ότι οι τοπικές κοινωνίες και αρχές δεν έχουν
την αναγκαία επιρροή στη χάραξη και στη διαμόρφωση ενός κοινού ευρωπαϊκού μέλλοντος.
Η Ε.Ε. αποτελείται από 300 Περιφέρειες, 90.000 Δήμους και περισσότερους από 1εκ. αιρετούς, οι οποίοι εκπροσωπούν σχεδόν μισό εκ. πολίτες. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που το 75% των Ευρωπαίων πολιτών ζητούν περισσότερη συμμετοχική δημοκρατία, ενώ το 90% απαιτεί
καλύτερη ενημέρωση για τα δημοκρατικά συστήματα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ευκολότερη πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια και μεγαλύτερη επιρροή στις πολιτικές της Ε.Ε.
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει πλήξει τα οικονομικά αποθέματα των Ευρωπαϊκών τοπικών αρχών, έχει επιταχύνει τις κοινωνικές ανισότητες, έχει αυξήσει τον αριθμό θανάτων και διευρύνει το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, εξειδικευμένων και ανειδίκευτων πολιτών. Τα ανησυχητικά στοιχεία του βαρομέτρου 2021 της Ε.Ε. έδειξαν ότι οι τοπικές αρχές θα πρέπει να αναλάβουν άμεσες δράσεις για κάλυψη των αναγκών των πολιτών και ανοικοδόμηση ενός κοινού μέλλοντος για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες.
