Άρθρο του Άντρου Γ. Καραγιάννη
Δήμαρχος Δερύνειας
Ένας από τους τομείς που πλήγησαν περισσότερο από την οικονομική κρίση του 2008 αλλά και από την πρόσφατη υγειονομική κρίση είναι ο κατασκευαστικός, λόγω περιορισμένων ανακαινίσεων κτηρίων κυρίως στην τουριστική βιομηχανία. Η απαγόρευση πτήσεων αλλά και ο περιορισμένος αριθμός τουριστικών καταλυμάτων που έτυχαν ανακαίνισης ή αναβάθμισης έπληξε αισθητά τους 18 εκατομμύρια εργαζόμενους στον κατασκευαστικό τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί μέσα από την πρωτοβουλία «Κύμα ανακαινίσεων» την υλοποίηση του στόχου ανακαίνισης δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων για τόνωση της οικονομικής ανάκαμψης και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων. Η αυξημένη ζήτηση ηλεκτρικού ρεύματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των νοσοκομείων, σχολείων, του λιανικού εμπορείου, των τραπεζών αλλά και των κατοικιών, έχει ανεβάσει τον ενεργειακό δείκτη στο κόκκινο.
Τα κτήρια, σύμφωνα με γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, ευθύνονται για το 40% της ενεργειακής κατανάλωσης της Ε.Ε. και για το 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το 80% των υφιστάμενων κτηρίων της Ε.Ε. θα συνεχίσουν να κατοικούνται μέχρι το 2050 και το 75% θα είναι ενεργειακά μη αποδοτικά, τη στιγμή που το σημερινό ποσοστό ανακαίνισης στην Ε.Ε. είναι μόλις 1%. Με αυτά τα δεδομένα, πολύ δύσκολα θα επιτευχθεί ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας και της απαλλαγής από τον άνθρακα μέχρι το 2050.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τις περιορισμένες ανακαινίσεις υφιστάμενων κτηρίων, θα διαθέσει, μέχρι το 2030, 185 δισεκατομμύρια ευρώ για την ενεργειακή αναβάθμιση τους. Η ανακαίνιση παλιών κτηρίων συμβάλλει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στην προαγωγή νέων, φιλικών προς το περιβάλλον δραστηριοτήτων όπως η ανακύκλωση των μπάζων, οικοδομικών αποβλήτων, η επαναχρησιμοποίηση τους και η προώθηση της κυκλικής οικονομίας.
Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, είτε είναι επαγγελματίες, οικογένειες ή το κράτος, θα πρέπει να μεριμνήσουν τόσο για την αξιοποίηση των κονδυλίων, όσο και για την ενεργειακή μετάβαση των περιουσιών τους.
Κάθε παλιό κτήριο, εργοστάσιο, βιοτεχνία, δημόσιες και δημοτικές εγκαταστάσεις θα πρέπει να ενσωματώνονται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Ως τοπικές αρχές οφείλουμε να ενθαρρύνουμε τους δημότες μας να προβαίνουν σε ανακαινίσεις και σε ενεργειακή αναβάθμιση των περιουσιών τους συμβάλλοντας στον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής. Η δημιουργία χώρων πρασίνου και πάρκων σε απόκεντρες και αστικές περιοχές, περιορίζει επίσης τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, δημιουργώντας εστίες καθαρού και ήσυχου περιβάλλοντος.
Η κλιματική αλλαγή και η αύξηση της θερμοκρασίας μας εκθέτουν σε πιο πολλές φυσικές καταστροφές, όπως οι σεισμοί, οι πλημμύρες, οι καταιγίδες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, αναγκάζοντας μας να ανακαινίζουμε τα κτήρια μας για να καταστούν πιο ανθεκτικά και ασφαλή.
Η στέγαση αποτελεί θεμελιώδη ανθρώπινη ανάγκη και κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να στερείται αυτής της πολύτιμης αξίας. Κτήρια και υπηρεσίες, τα οποία άντεξαν την οικονομική και υγειονομική κρίση τις τελευταίες δεκαετίες όπως νοσηλευτήρια, σχολεία, κατοικίες, κέντρα ενηλίκων, βρεφοκομικοί σταθμοί κ.ά., έχουν παράσχει βοήθεια σε αρκετές ομάδες πληθυσμού, ευάλωτες και ευπαθείς.
Η ανακαίνιση αυτών των κτηρίων και οι επενδύσεις στην αναβάθμιση τους, δεν συμβάλλει μόνο στον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και της προώθησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά περιορίζει τις κοινωνικές ανισότητες, την ενεργειακή φτώχεια στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και προωθεί την κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη.
Οι ανακαινίσεις στα αστικά κέντρα, στην επαρχία, στις γειτονιές, στα προάστια και στα ιστορικά κέντρα, θα πρέπει να στηρίζονται οικονομικά από το κεντρικό κράτος με γνώμονα το κοινό καλό, τον περιορισμό του κοινωνικού αποκλεισμού, την κλιματική αλλαγή και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών. Οι εξώσεις ή η αύξηση του ενοικίου, όμως, με πρόσχημα τις ανακαινίσεις δεν συνάδουν με την αρχή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων αλλά ενισχύουν την ενεργειακή φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό οικογενειών.
