«Στρατηγό της υποκριτικής», έτσι θα χαρακτήριζα τον βραβευμένο και πολυδιάστατο ηθοποιό κύριο Δημήτρη Ήμελλο τον οποίον το τέλος του 2021, τον βρίσκει να υποδύεται τον «στρατηγό του φόβου» (όπως ο ίδιος τον αποκαλεί), τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, στη σκηνή του θεάτρου Πορεία, στην παράσταση «O Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου».
Ένας μετρημένος και έξυπνος άντρας, ένας ηθοποιός με πλούσιο βιογραφικό, αστείρευτο υποκριτικό ταλέντο, που με την ευγένεια και την εμπειρία του δίνει μι’άλλη διάσταση στη συνέντευξη που έδωσε στο SkalaTimes.
Μέσα από τις εύστοχες και έξυπνες απαντήσεις που μας δίνει μας παρουσιάζει αυτό τον εμβληματικό ήρωα της επανάσταση, μας μιλά για την αρετή, τον φόβο του θανάτου, την πανδημία. Φέτος τον βλέπουμε και στην πετυχημένη τηλεοπτική σειρά “Σασμός”.
Πιο κάτω λοιπόν μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη από έναν άνθρωπο που μας υπενθυμίζει μέσα από τα λόγια του ότι “Ηθοποιός σημαίνει Φως”.
Της Στέλλας Παπά
Κύριε Ήμελλε η νέα θεατρική σεζόν σας βρίσκει να συμμετέχετε στην παράσταση «O Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου», μια ιδιαίτερη παράσταση θα έλεγε κανείς, μιας και δεν συνηθίζεται να ανεβαίνουν παραστάσεις με θέμα την ελληνική επανάσταση.
Μπορεί να μην συνηθίζεται, αλλά φέτος είναι η χρονιά που τιμάται το 1821, έτσι γεννήθηκε και η ιδέα του εθνικού θεάτρου να συμμετέχει σ’αυτή την επέτειο με την παράσταση « Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου», η οποία αποτελεί το «βαρύ πυροβολικό» με το οποίο το εθνικό θέατρο αποφάσισε να τιμήσει τα 200 χρόνια της επανάστασης. Η καραντίνα που μεσολάβησε δεν επέτρεψε να γίνει η θεατρική πραγμάτωσή της και έτσι η πρώτη προβολή της έγινε διαδικτυακά μέσω live streaming. Φέτος, ο σκηνοθέτης της Δημήτρης Τάρλοου αποφάσισε να ανεβάσει αυτή την παράσταση στο θέατρο του ( το Πορεία) με ζωντανό κοινό, ξεκινώντας τον Δεκέμβριο, πριν φύγει το 2021. Βέβαια, η παράσταση θα συνεχίσει μέχρι και την άνοιξη του 2022.
Είπατε είχαν γίνει διαδικτυακές προβολές. Πόσο εύκολο, είναι αλήθεια, για έναν ηθοποιό να παίζει σ’ένα άδειο θέατρο, μπροστά σε μια κάμερα;
Οι πρόβες πάντα γίνονται χωρίς κόσμο, άρα, κατά κάποιο τρόπο ήταν σαν ένα ζωντανό πέρασμα της δουλειάς μας που το «έβλεπαν» μόνο οι κάμερες χωρίς να έχουμε την εμπειρία της συμμετοχής του κοινού, που είναι και ο βασικός μέτοχος κάθε παράστασης.
Θα λέγατε πως η παράσταση είναι διαδραστική;
Όχι, δεν είναι διαδραστική αλλά είναι μια ζωντανή συνύπαρξη με ανθρώπους και κάθε φορά το παρέδωσε ενέργειας μαζί τους είναι διαφορετικό. Όπως καθένας από μας αλλάζει συμπεριφορά ανάλογα τον άνθρωπο που έχει απέναντι του έτσι και οι ηθοποιοί προσλαμβάνουν και αποδέχονται αλλιώς τα πράγματα και διαχειρίζονται με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά την ενέργεια του κοινού κατά τη διάρκεια μιας παράστασης. Το θέατρο είναι κάτι ζωντανό και κάθε φορά περιμένει το συμπλήρωμα του που είναι ο ενεργειακός και πνευματικός διάλογος δύο ομάδων ανθρώπων, αυτής που είναι απάνω στη σκηνή και αυτής που είναι κάτω από τη σκηνή.
Εσείς ποιο ήρωα υποδύεστε στην παράσταση;
Ο βασικός ήρωας που υποδύομαι είναι ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Βέβαια, προς το τέλος της παράστασης υποδύομαι και τον ενωμοτάρχη, ο οποίος είναι ένας απλός υπάλληλος του νέου ελληνικού κράτους που πιστοποιεί το θάνατο του Μιχάλη Ρούση.
Ο ρόλος του Κολοκοτρώνη θα λέγατε είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ήρωες που υποδυθήκατε;
Είναι ο πιο εμβληματικός ήρωας της ελληνικής επανάστασής και τ’όνομά του είναι σχεδόν συνώνυμο μ’ αυτήν. Όμως στο συγκεκριμένο έργο ο Κολοκοτρώνης είναι και ένας μυθιστορηματικός ήρωας και λειτουργεί ως καταλύτης στη βιογραφία του κεντρικού ηρώα της παράστασης ,του Μίχαλου Ρούση. Είναι ο άνθρωπος που μετά την εξωμοσία του Ρούση στην Τριπολιτσά ορκίζεται την δημόσια τιμωρία του και γίνεται μετά τον Τούρκο ο δεύτερος πιο μεγάλος φόβος του Μίχαλου.
Πιστεύεται πως ο συγγραφέας μέσα από την παρουσίαση των ηρώων του 1821 θέλει να περάσει μηνύματα και για την ανθρώπινη ύπαρξη;
Φυσικά γιατί ο Καραγάτσης είναι καλλιτέχνης και όχι ιστορικός, δεν είναι ένας ηρωολάγνος, αντίθετα είναι λάγνος της ζωής και η ζωή περιέχει μέσα το φόβο του θανάτου. Ο συγγραφέας δεν βλέπει τους ήρωες ως προτομές ή αγάλματα, τους βλέπει από την ανθρώπινη πλευρά. Η ερεύνα ενός καλλιτέχνη δεν σταματά στο έμβλημα αλλά στη σάρκα και το αίμα που κρύβουν μέσα τους οι ήρωες.
« Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου», δεν είναι ένα έργο βασισμένο πάνω στην επανάσταση αλλά πάνω στο φόβο του ανθρώπου να αντιμετωπίσει τον θάνατο, αυτόν τον «τρελό»(όπως τον αποκαλεί στο έργο), που θα τον κυνηγά σ’όλη του τη ζωή μέχρι την ώρα που θα πει το μεγάλο αντίο.
Η περίοδος του 1821 είναι μια περίοδος που όλοι είχαν έρθει αντιμέτωποι με τον φόβο του θανάτου. Έτσι και εδώ ο Καραγάτσης προσπαθεί να προσεγγίσει όλους τους ήρωες της επανάστασης του 1821 μέσα απ’αυτό τον φόβο για να μας δείξει πως ο καθένας μας πάντα έρχεται αντιμέτωπος μαζί με τον φόβο του θανάτου και πως μ’αυτόν φεύγει.
Εσάς ποια είναι η αγαπημένη σας σκηνή;
Είναι πολλές οι αγαπημένες μου σκηνές απλά κάποιες είναι πολύ ιδιαίτερες… Η μια πιο δυνατή είναι εκείνη με τον Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια. Πέραν όμως απ’αυτήν μια άλλη έντονη σκηνή είναι αυτή της συνάντησης του Δωροθέου με τον Μίχαλο. Είναι μια συνάντηση ξεκαθαρίσματος όλων των πλανών που έχει ο άνθρωπος και μιας άλλης πραγματικότητας που βρίσκεται πίσω από την βιτρίνα, κάτω από το περιτύλιγμα της ιστορίας ανάμεσα στην εκκλησία και την επανάσταση. Μια άλλη αγαπημένη σκηνή είναι αυτή της συνάντησης του Μίχαλου με τον Παπαφλέσσα έναν άνθρωπο που ενώ φαίνεται να είναι όλο υποκρισία, αλαζονεία και αυτοπροβολή τελικά βλέπουμε πως πίσω απ’τα ψέματα και τις θεατρινίστικες συμπεριφορές κρύβει μέσα του την φλόγα για την αναγέννηση του ελληνικού έθνους και βλέπουμε πως μέσα απ’το «θέατρο» του κατάφερε να ξυπνήσει τον πόθο των Ελλήνων για ελευθερία. Συγκεκριμένα, ο Παπαφλέσας έλεγε πως ο Έλληνας θέλει ένα μεγάλο παραμύθι για να πιστέψει και αυτός του το έδωσε.
Στην παράσταση τον Δωρόθεο τον υποδύεται πολύ καλός Κώστας Βασαρδάνης, τον Μίχαλο ο εξαιρετικός Γιωργος Χριστοδούλου και τον Παπαφλέσσα ο εξαίρετος Θανάσης Δόβρης.
Ποιο από τα αποφθέγματα του Κολοκοτρώνη είναι τ’αγαπημένο σας;
Υπάρχει ένα που χαράζει την «λειτουργία» αυτού του ηρώα μέσα στην επανάσταση, και λέει «Ο πόλεμος είναι πόλεμος, άμα δεν ξεντερίσεις τον προδότη μπροστά σ’ολους, αύριο θα σε προδώσουν όλοι». Πρέπει να είσαι στυγνός, αδίστακτος και ας είναι σκληρό αυτό που κάνεις, γιατί αλλιώς, στις συνθήκες τους πολέμου δεν έχεις μοίρα. Δεν πρέπει να κρίνουμε με την λογική της ειρήνης σε καιρό πολέμου γιατί ο πόλεμος έχει τους δικούς του κανόνες.
Ο πόλεμος είναι μια άλλη σφαίρα και εμείς που έχουμε ζήσει τόσα χρονιά μέσα σε ειρήνη δεν μπορούμε να το φανταστούμε ή να το συλλάβουμε
Υπήρχε κάτι που να σας δυσκόλεψε να αποδώσετε αυτό το ρόλο;
Και ναι και όχι. Η δυσκολία ήταν στην αρχή που έπρεπε να αναμετρηθώ μ’αυτό τον ήρωα και στ’ ότι έπρεπε να ψάξω να βρω τη σάρκα μέσα σ’αυτό το σύμβολο της επανάστασης.
Στην παράσταση o Κολοκοτρώνη παρουσιάζεται στα Δερβενάκια, σε μια εμβληματική σκηνή, σε μια πολύ συγκινητική στιγμή της επανάστασης κι’αυτό ομολογώ ότι με φόβισε, ένιωθα ότι ήταν δύσκολο να ξεπεράσω αυτό το έμβλημα και να πάω λίγο πιο κάτω από το χαρτί και την εικόνα αυτού του ήρωα και να δείξω στο κοινό κάποια πράγματα γι’αυτόν που ίσως ενοχλήσουν. Βέβαια, αρχίζοντας τις πρόβες και κάνοντας δοκιμές, εξοικειώθηκα με το «υλικό», έφυγα απ’αυτό το περιτύλιγμα και βρήκα τη σάρκα που κρύβεται πίσω από αυτόν τον ήρωα και κατάφερα να νιώσω οικεία και απελευθερώθηκα τρόπον τινά από τξν σκλαβεια του ρόλου.
Οι ήρωες παρουσιάζονται μ’ένα ιδιαίτερο τρόπο θα λέγατε; (Η σκηνοθεσία επιχειρεί να συλλάβει τους χαρακτήρες ως ονειρικά όντα, σε κρίσιμες στιγμές της ύπαρξης)….
Ο σκηνοθέτης απλά προσπαθεί να κάνει ό,τι και το μυθιστόρημα του Καραγάτση που είναι ρηξικέλευθο και παρουσιάζει μια άλλη πλευρά , της ανθρώπινης φύσης σε συνθήκες επανάστασης. Δεν είναι κάτι ανατρεπτικό σε σχέση με το μυθιστόρημα απλά προσπάθησε να βρει σκηνοθετικές λύσεις ώστε το πνεύμα του μυθιστορήματος να μείνει ζωντανό και να έρθει επι σκηνής, έκανε δηλαδή αυτό που τον καθοδηγούσε το μυθιστόρημα. Για μας η πρώτή ύλη είναι πάντα το έργο που έχουμε μπροστά μας, αυτό είναι που μας οδηγεί και όχι εμείς εκείνο.
Ο σκηνοθέτης μέσα από την παρουσίαση των ηρώων του 1821 θέλει να περάσει μηνύματα για την ανθρώπινη ύπαρξη και να επαναφέρει αρετές του ανθρώπου που ίσως έχουν χαθεί με τα χρόνια;
Δύσκολο να απαντήσει κάνεις για τις αρετές .Αυτό όμως που νομίζω ότι κάνει η παράσταση είναι να μας δείξει ότι η αρετή δεν είναι μονόδρομος και πως δεν είναι εύκολη η επιλογή της όταν ο δρόμος σου σε βγάλει μπροστά στο σταυροδρόμι της αρετής και της κακιάς. Όμως , όλα κρίνονται από το αποτέλεσμα και όχι την επιλογή. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που θα δικαιώσει τους ανθρώπους ανεξάρτητα από τους δρόμους που έχουν επιλέξει.
Αλήθεια για σας ποια είναι η πιο σπουδαία αρετή του ανθρώπου;
Η πιο σπουδαία αρετή του ανθρώπου είναι να κάνει αυτό που πιστεύει και να έχει το θάρρος να πληρώνει το τίμημα των επιλογών του. Ενάρετος άνθρωπος είναι αυτός που δεν αποφεύγει το τίμημα των επιλογών του .
Εσείς νιώσατε κάποια στιγμή να ταυτίζεστε με κάποιον ήρωα της επανάστασης; Αν ναι, τότε ποιον και γιατί;
Δεν ασχολήθηκα με άλλο ηρώα του 1821, αναγκαστικά ασχολήθηκα με τον Κολοκοτρώνη o οποίος σίγουρα ήξερε να είναι αδίστακτος και αυστηρός όταν και όπου έπρεπε. Έπαιζε ένα ιδιαίτερο παιχνίδι, είχε μια συγκεκριμένη στρατηγική κάνοντας τον άλλον να φοβάται περισσότερο. Ο Κολοκοτρώνης, αντί να προσπαθήσει να βγάλει το δικό του φόβο προσπαθούσε να κάνει τον άλλον να φοβάται πιο πολύ. Είχε μια δική του τακτική. Τότε στην Τρίπολη έσφαξε χιλιάδες γυναικόπαιδα και ενώ αυτή φαίνεται και είναι μια πράξη βάρβαρη, είχε στόχο να κάνει τους Τούρκους να φοβηθούν. Ο Κολοκοτρώνης με κάθε ενέργεια του είχε πρόθεση νικήσει αλλά κάνοντας τον άλλο να φοβάται και όχι πολεμώντας. Δεν ήθελε να κερδίζει αυτός αλλά ήθελε να κάνει τους άλλους να χάνουν με αποτέλεσμα να κερδίζει. Ήταν κατά κάποιο τρόπο «ο στρατηγός του φόβου».
Κλείνοντας ήθελα να μου πείτε πως νιώθετε που συμμετέχετε και στη τηλεοπτική σειρά του Άλφα «Σασμός», μια από τις μια πιο πετυχημένες σειρές της τηλεόρασης φέτος.
Νιώθω πάρα πολύ καλά, γιατί αν δεν ένιωθα καλά δεν θα το έκανα. Τώρα λοιπόν ένιωθα ότι ήταν από τις φορές που θα έπρεπε να συμμετέχω σε μια τηλεοπτική σειρά αν και κατά κύριο λόγο η δουλειά μου ήταν στο θέατρο και το σινεμά. και δεν μου περίσσευε χρόνος για κάτι άλλο. Τώρα όμως λόγω της πανδημίας και άλλων παραγόντων πίστευα πως ήταν η στιγμή που ήθελα να το κάνω και χαίρομαι πραγματικά που το κάνω γιατί είμαι με ανθρώπους που θέλω να συνεργάζομαι.
Και τελευταία ερώτηση, ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους αναγνώστες μας εδώ στη Κύπρο;
Θα μιλήσω λίγο ως Κολοκοτρώνης τώρα και θα πω πως, στις μέρες του «πόλεμου» της πανδημίας που ζούμε είναι μονόδρομος το να μπορέσουμε να καταφέρουμε να κάνουμε την αρρώστια να φοβάται αυτή εμάς και όχι εμείς εκείνη.
