Σε μια από τις πρώτες αποφάσεις που εκδίδονται από την κυπριακή δικαιοσύνη σε σχέση με ιδιωτικές αποζημιώσεις για παράβαση του δικαίου του ανταγωνισμού, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας επιδίκασε στις 9/2/2022 το συνολικό ποσό των €257.000 πλέον νόμιμο τόκο και έξοδα υπέρ ιδιωτικής εταιρείας και εναντίον της Επιτροπής Σιτηρών σε σχέση με παραβάσεις της Επιτροπής Σιτηρών που αφορούσαν κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της Επιτροπής Σιτηρών στην αγορά σιτηρών κατά τα έτη 2007 και 2008.
Την AGS Agrotrading Ltd εκπροσώπησαν οι κα Κ. Χ”Αναστάση και η κα Μ. Αυξεντίου του δικηγορικού γραφείου HARRIS KYRIAKIDES, στη Λάρνακα.
Η αγωγή καταχωρίστηκε από την εταιρεία AGS Agrotrading Ltd, η οποία ασχολούνταν με την εισαγωγή, διάθεση και εμπορία σε λιανική και χονδρική βάση, πρώτων υλών, όπως σιτάρι και κριθάρι, για την παρασκευή ζωοτροφών. Σύμφωνα με την απαίτηση που παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου, η εν λόγω εταιρεία υπέστη ζημιά λόγω πρακτικών της Επιτροπής Σιτηρών που συνιστούσαν κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στην αγορά. Η Επιτροπή Σιτηρών διατηρούσε μονοπώλιο στην αγορά εισαγωγής και εμπορίας όλων των ειδών σιτηρών μέχρι και το 2004 και, όταν η Κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το μονοπώλιο καταργήθηκε και η αγορά των σιτηρών φιλελευθεροποιήθηκε. Εντούτοις, η Επιτροπή Σιτηρών συνέχισε να κατέχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά σιτηρών και, μάλιστα, προς βλάβη των ανταγωνιστών της, επέλεξε να πωλεί κατά τα έτη 2007 και 2008 κριθάρι για κτηνοτροφικούς σκοπούς σε τιμές κάτω του μέσου μεταβλητού κόστους.
Το 2007 υποβλήθηκε σχετική καταγγελία στην Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού (ΕΠΑ) για παράβαση του δικαίου του ανταγωνισμού. Η ΕΠΑ εξέτασε την καταγγελία και κατέληξε ότι οι πράξεις της Επιτροπής Σιτηρών αναφορικά με τις πωλήσεις κριθαριού κάτω του μέσου καταβλητέου κόστους, κατά τις περιόδους Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2007, Ιανουαρίου – Ιουνίου 2008 και Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2008, συνιστούσαν κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης που κατείχαν στην αγορά. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή Σιτηρών καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση της εφαρμόζοντας πρακτική επιθετικής τιμολόγησης στην αγορά της εμπορίας κριθαριού για κτηνοτροφική χρήση. Η στοιχειοθέτηση της παράβασης βασίστηκε στην επιβολή τιμών χαμηλότερων από το αντίστοιχο μέσο μεταβλητό κόστος. Η ΕΠΑ επέβαλε πρόστιμο στην Επιτροπή Σιτηρών αναφορικά με την παράβαση.
Το ζήτημα που ήχθη ενώπιον του Δικαστηρίου ήταν κατά πόσο η ιδιωτική εταιρεία υπέστη ζημιά λόγω των ενεργειών της Επιτροπής Σιτηρών. Η Επιτροπή Σιτηρών αρνήθηκε την απαίτηση στο σύνολό της, επικαλούμενη την απουσία οποιασδήποτε ζημιάς από την ιδιωτική εταιρεία. Το Δικαστήριο, εφαρμόζοντας ευρωπαϊκή νομοθεσία και νομολογία που πραγματεύεται το θέμα των αποζημιώσεων σε περίπτωση παράβασης του δικαίου του ανταγωνισμού, σημείωσε ότι η ποσοστικοποίηση της βλάβης σε υποθέσεις ανταγωνισμού υπόκειται σε σημαντικούς περιορισμούς σε σχέση με το βαθμό βεβαιότητας. Η αγορά επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες που δεν είναι εύκολο να εκτιμηθούν με απόλυτη ακρίβεια και ως εκ τούτου η ζημιά υπολογίζεται κατά προσέγγιση. Το Δικαστήριο, σε τέτοιας φύσης υποθέσεις καλείται να αξιολογήσει οικονομικές δραστηριότητες που έχουν σε μεγάλο βαθμό, υποθετικό χαρακτήρα. Όμως, το γεγονός ότι οι ζημιές, σε τέτοιας φύσης υποθέσεις, δεν μπορούν να υπολογισθούν με απόλυτη ακρίβεια δεν απαλλάσσει τον αδικοπραγούντα από την υποχρέωση να καταβάλει αποζημιώσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου ο υπολογισμός της ζημιάς δεν μπορεί να γίνει με απόλυτη ακρίβεια, το Δικαστήριο θα πρέπει να ικανοποιηθεί ότι η ζημιά έχει αποδειχθεί με ‘εύλογη’, υπό τις περιστάσεις, ακρίβεια.
Στη βάση των πιο πάνω αρχών και με βάση τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, το Δικαστήριο κατέληξε ότι η AGS Agrotrading Ltd υπέστη ζημιά από την πώληση του αποθέματος της σε τιμή κάτω του κόστους της, συνολικού ύψους €257.000, και ότι η πιο πάνω η οικονομική ζημιά που υπέστη ήταν απότοκο της επιθετικής τιμολόγησης που εφάρμοσε η Επιτροπή Σιτηρών κατά την επίδικη χρονική περίοδο, καταχρώμενη τη δεσπόζουσα θέση που κατείχε στην αγορά των σιτηρών.
H απόφαση αυτή δημιουργεί ένα από τα πρώτα δικαστικά προηγούμενα στην κυπριακή δικαιοσύνη, αφού, πέραν από τυχόν κυρώσεις που επιβάλλει η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού, αναγνωρίζεται πλέον και δικαστικά το δικαίωμα σε ιδιώτες να λάβουν αποζημιώσεις για ζημιές που έχουν υποστεί λόγω παράβασης του δικαίου του ανταγωνισμού.
