Της Γιώτας Δημητρίου
«Ο Θάνατος δεν είναι όταν σβήνουν τα φώτα. Είναι το σβήσιμο της λάμπας επειδή ήρθε η αυγή» -Ταγκόρ, 1861-1941, Ινδός Λογοτέχνης, Νόμπελ 1913
Ύστερα έκλεισαν τις αγάπες και τις αναμνήσεις μας σε κιβούρια, που έμοιαζαν με μουσικά κουτιά και ύστερα μας είπαν ΤΕΛΟΣ.
Και μέσα στον κυκεώνα των πολλών «γιατί» και μέσα στην καταχνιά, υπήρχε ένα φως γεμάτο σοφία, αυτό το φως διαλαλούσε πως τίποτα δεν χάνεται στο αιώνιο σύμπαν και τίποτα δεν πεθαίνει στην αθανασία της ψυχής και πως όλες οι αναμνήσεις και όλες οι αγάπες που τρύπωσαν στη ψυχή μας είναι καταδικασμένες να ζουν αιώνια.
Ύστερα μας είπαν «δεύτε τελευταίον ασπασμόν», λες και η ζωή τελειώνει εδώ, λες και δεν εμπεδώσαμε με τόσα βιβλία και τόσες θεωρίες πως ο χρόνος είναι μια ψευδαίσθηση.
«Η διάκριση ανάμεσα σε παρελθόν και μέλλον αποτελεί μόνο μια ψευδαίσθηση, μολονότι πρόκειται για μια επίμονη ψευδαίσθηση», έτσι έγραψε σε ένα γράμμα του ο παππούς Αλβέρτος.
Αυτά που γνωρίζουμε είναι ένας κόκκος άμμου, σε μια απέραντη ακρογιαλιά, κάποιοι όμως από εμάς, (αν και λίγα αυτά που γνωρίζουμε), δεν πιστέψαμε ποτέ πως η ύπαρξη της ψυχής περιορίζεται στον εφήμερο περίπατο μας από αυτή τη ζωή.
Στην θεμελιώδη φυσική συναντάμε πραγματικότητες που μοιάζουν με μεταφυσικές, (πχ η χρονική αντιστροφή από το t στο -t), ναι και στην κβαντική φυσική συναντάμε σενάρια που συναντούν θεολογικές προεκτάσεις και ερμηνείες.
Για την αθανασία της ψυχής έκαναν λόγο οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι (πχ ο Πυθαγόρας είχε μιλήσει ακόμη και για μετενσάρκωση), για την ύπαρξη της ψυχής μίλησε και ο Γάλλος πνευματικός φιλόσοφος Λεόν Ντενίς (Leon Denis) στο περίφημο κείμενο του «Διατριβή των Πνευμάτων».
Σε ένα τόσο ασύλληπτο Σύμπαν, με τόσα μυστήρια και τόσα γεγονότα που μοιάζουν μαγικά, αλλά αποτελούν επιστημονικές αλήθειες, θα ήταν -κατά την άποψη μου- επιπόλαιο να πιστέψουμε πως ο βιολογικός θάνατος σημαίνει και το τέλος των πάντων, το τέλος της ψυχής μας.
Ωστόσο, αν και υπάρχουν πλέον μεταθανάτιες μαρτυρίες, (κάποιες έγιναν βιβλία και ταινίες), εντούτοις, κάποιοι (και είναι δικαίωμα τους) εξακολουθούν να πιστεύουν πως ο θάνατος είναι και το οριστικό τέλος.
Ο καθένας μπορεί να έχει τις απόψεις του. (Ευτυχώς, είναι ένα από τα προτερήματα της δημοκρατίας και της ελευθερίας του ατόμου).
Προσωπικά, εγώ, δεν πίστεψα ποτέ πως ο θάνατος είναι το οριστικό τέλος. Ίσως να φταίει το πώς μεγάλωσα και με ποιους, ίσως να φταίνε τα όσα διάβασα, ίσως η θρησκεία μου, ίσως όλα αυτά και άλλα τόσα, ίσως ο φανατισμός μου με τον William Blake. (“I cannot consider death as anything but a removing from one room to another”).
Πάντα είχα και έχω την πεποίθηση πως ο θάνατος είναι το τέλος σε αυτή τη γη, είναι το τέλος μιας εποχής, είναι το τέλος σε αυτό τον κόσμο, ναι, αλλά όχι το οριστικό τέλος και σίγουρα όχι το τέλος της -αθάνατης-ψυχής μας.
«Άραγε ποιας πεταλούδας είναι η κάμπια αυτή η γήινη ζωή μας;» είχε γράψει ο Βίκτωρ Ουγκώ.
Ναι, άραγε, ποιας;
