Η σημερινή συνέντευξη Τύπου πραγματοποιείται ειλικρινά σε κλίμα συγκίνησης, ως φόρος τιμής και εκτίμησης προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικώς Ασφαλίσεων, την αγαπημένη μας Ζέτα, που εμπνεύστηκε και σχεδίασε με τους συνεργάτες της το Σχέδιο Επιχορήγησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4ων ετών που παρουσιάζουμε σήμερα.
Η στρατηγική της Κυβέρνησης Αναστασιάδη στα θέματα κοινωνικής πρόνοιας βασίζεται κυρίως στον σχεδιασμό πολιτικών με στόχευση στη διευκόλυνση της προσβασιμότητας των πολιτών στην αγορά εργασίας, εφαρμόζοντας παράλληλα προγράμματα για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους που επικουρούν τον κεντρικό στόχο.
Με τη λειτουργία του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας τον τελευταίο χρόνο επιβεβαιώνεται η πολιτική βούληση της Κυβέρνησης για βελτίωση και ενίσχυση του κράτους πρόνοιας, αφού πλέον η υλοποίηση του χαρτοφυλακίου κοινωνικής φροντίδας γίνεται πιο ευέλικτα, στοχευμένα και ολιστικά.
Προς αυτή την κατεύθυνση εστιάζει και το Σχέδιο που παρουσιάζουμε σήμερα. Η αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου είχε εργαστεί άοκνα καθ’ όλη τη διάρκεια της υπουργίας της, για να βεβαιωθεί ότι τα όλα τα παιδιά, χωρίς διακρίσεις, λαμβάνουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται για να αναπτυχθούν σωστά και δίκαια, και, την ίδια ώρα, να διευκολύνεται η ένταξη των γονέων στην αγορά εργασίας και η ενίσχυση του θεσμού της οικογένειας.
Η υλοποίηση του Σχεδίου ήδη από τη φετινή χρονιά αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη και να συμβάλει στην εφαρμογή πρόσθετων σχετικών πολιτικών που προωθεί η Κυβέρνηση. Ενδεικτικά, η εφαρμογή του Σχεδίου θα υποστηρίξει την ευρύτερη δημογραφική πολιτική του κράτους. Κι αυτό διότι, εάν λάβουμε υπόψη τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2019 που καταδεικνύουν το πρόβλημα της υπογεννητικότητας, επιβάλλεται να εξεύρουμε τρόπους και μέτρα που θα συμβάλουν στην επαναφορά του πληθυσμού σε φυσιολογικούς ρυθμούς αναπλήρωσης.
Επιπρόσθετα, οι περιορισμένες επιλογές για δωρεάν ή χαμηλού κόστους προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα επιβαρύνουν δυσανάλογα τον οικογενειακό προϋπολογισμό, περισσότερο τις οικογένειες με χαμηλά ή και μεσαία εισοδήματα. Έχει παρατηρηθεί ότι συχνά η έλλειψη οικονομικά προσιτών επιλογών για την προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα υποχρεώνει έναν εκ των δύο γονέων, συχνότερα τη γυναίκα, να αναλαμβάνει τη φροντίδα των παιδιών και να μένει εκτός της αγοράς εργασίας. Αποτέλεσμα αυτού είναι η δημιουργία μεγάλου χάσματος στο ποσοστό απασχόλησης μεταξύ των φύλων, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι για το 2019 το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών σε σχέση με τους άντρες ήταν 11,7 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο.
Ανησυχητική συνέπεια του μικρού αριθμού οικονομικά προσιτών επιλογών για απασχόληση και φροντίδα των παιδιών είναι το μειωμένο ποσοστό εγγραφής παιδιών σε ιδρύματα προσχολικής εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, σε Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που εκδόθηκε το 2020 αναφέρεται ότι το 2018 το ποσοστό εγγραφής των παιδιών ηλικίας κάτω των τριών ετών σε ιδρύματα προσχολικής εκπαίδευσης έφτασε στο 31,4%, κάτω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (35,1%) και τον στόχο της Βαρκελώνης (33%).
Απόρροια της μειωμένης πρόσβασης των παιδιών σε προσχολικά εκπαιδευτικά προγράμματα είναι η παρεμπόδιση της ανάπτυξης κοινωνικής δικαιοσύνης και ο κοινωνικός αποκλεισμός των παιδιών. Μέσα από το Σχέδιο, φιλοδοξούμε να διευκολύνουμε την προσβασιμότητα όλων των παιδιών σε προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης, ενθαρρύνοντας τη μάθηση και τη βελτίωση των δεξιοτήτων τους από την πρώιμη παιδική ηλικία.
Κυρίες και Κύριοι,
Η ανάγκη στήριξης της οικογένειας με στόχο την αντιμετώπιση της φτώχειας και τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών συμφιλίωσης του επαγγελματικού και οικογενειακού βίου είναι επιτακτική ιδιαίτερα εν μέσω κραδασμών που προκαλούνται εξαιτίας του παγκόσμιου πληθωρισμού και των κοινωνικών συνεπειών από τη συνεχιζόμενη εμπόλεμη κατάσταση στην Ουκρανία. Ως μέρος της γενικότερης στρατηγικής μας για διασφάλιση ικανοποιητικών επιπέδων φροντίδας και εκπαίδευσης προς όλα τα παιδιά, προχωρούμε σε σειρά ενεργειών που αυξάνουν την παροχή προσβάσιμων, ευέλικτων και ποιοτικών υπηρεσιών παιδικής φροντίδας, και ενισχύουν την προσπάθεια για αύξηση του ποσοστού συμμετοχής του αδρανούς εργατικού δυναμικού και την παραμονή των υφιστάμενων εργαζόμενων στην αγορά εργασίας.
Εξ ου και η προσέγγιση του Κράτους σε ό,τι αφορά στο ζήτημα της ποιοτικής προσχολικής εκπαίδευσης και παιδικής φροντίδας είναι πολύπλευρη και ολιστική. Το Σχέδιο Επιχορήγησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4ων ετών εμπίπτει στον ευρύτερο σχεδιασμό και στοχεύει στην αύξηση των προσφερόμενων θέσεων για παιδιά ηλικίας μέχρι 4ων ετών.
Ο στόχος αυτός επιδιώκεται παράλληλα και μέσω σχετικού επενδυτικού έργου που έχει περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_Το Αύριο». Συγκεκριμένα, το επενδυτικό έργο, με προϋπολογισμό ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ, αφορά σε σχέδιο παραχώρησης χορηγιών προς Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς και Αρχές Τοπικές Αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία τουλάχιστον 25 Πολυδύναμων Κέντρων για παιδιά ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών και 6 μέχρι 13 ετών και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών. Το εν λόγω έργο, σε συνέχεια και μαζί με το Σχέδιο, εκτιμάται ότι θα συμβάλει σε μεγάλο βαθμό, ώστε να αυξηθεί ουσιαστικά η διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτής προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας, ιδιαίτερα για τις ηλικίες μέχρι 2 ετών, όπου η προσφορά θέσεων και το ποσοστό συμμετοχής είναι σε πιο χαμηλό επίπεδο.
Το Σχέδιο Επιχορήγησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4ων ετών σχεδιάστηκε με γνώμονα την ενίσχυση των παιδιών και των οικογενειών και προβλέπει τη διάθεση ποσού ύψους €16 εκατομμυρίων ετησίως για τη χρηματοδότηση ποσοστού μέχρι 80% του ύψους των τροφείων παιδιών μέχρι 4ων ετών που φοιτούν σε ιδιωτικούς και κοινοτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία, με μέγιστο ποσό που κυμαίνεται από €100 μέχρι και €350 μηνιαίως για κάθε παιδί, με ιδιαίτερα αυξημένη επιδότηση για παιδιά ηλικίας μέχρι και 2 ετών, καθώς και για μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες.
Από την παραχώρηση του επιδόματος δύνανται να επωφεληθούν μέχρι και 16.000 παιδιά ηλικίας μέχρι 4ων ετών, που έχουν εγκριθεί για Επίδομα Τέκνου, στη βάση κριτηρίων εισοδήματος της οικογένειας, της σύνθεσης της οικογένειας, της ηλικίας του παιδιού, αλλά και του ωραρίου φοίτησης. Παράλληλα, στο Σχέδιο λήφθηκε υπόψη το ωράριο παραμονής των παιδιών στις δομές, με επιπρόσθετη επιδότηση 50 ευρώ τον μήνα για τα παιδιά που θα φοιτούν και το απόγευμα (μετά τις 3:30 μ.μ.), με σκοπό να διασφαλιστεί η φροντίδα των παιδιών και τις απογευματινές ώρες και, κατ’ επέκταση, η πρόσβαση των γονέων στην εργασία. Σχετικές ενημερωτικές επιστολές θα αποσταλούν τις επόμενες μέρες στις οικογένειες που είναι δικαιούχες του προγράμματος.
Το Επίδομα, που είναι ακόμη μια πρωτοτυπία που έχει συμφωνηθεί με τους κοινωνικούς εταίρους, θα καταβάλλεται απευθείας στους παρόχους και όχι στις οικογένειες, ενώ, ως ασφαλιστική δικλείδα, στο Σχέδιο έχει περιληφθεί απαραίτητη προϋπόθεση ότι οι πάροχοι που θα συμμετάσχουν θα διατηρήσουν τα δίδακτρα σταθερά και δεν θα προβούν σε αυξήσεις.
Για την εκπόνηση του Σχεδίου αξιοποιούμε κονδύλια από εθνικούς πόρους, αλλά και τις δυνατότητες που μας προφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στο πλαίσιο του Προγράμματος ΘΑΛΕΙΑ (2022-2025), αποδεικνύοντας έμπρακτα τη δέσμευσή μας για ορθή διαχείριση και εκμετάλλευση των ευκαιριών που μας παρέχουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης.
Αγαπητοί φίλοι,
Ήταν γνωστό σε όλους πως η αείμνηστη Ζέτα είχε ιδιαίτερη ευαισθησία και έγνοια για την προστασία και την ευημερία των παιδιών και την ενίσχυση του θεσμού της οικογένειας. Με την εφαρμογή του Σχεδίου που παρουσιάζουμε σήμερα, υλοποιείται ακόμα μια πολιτική της Κυβέρνησης, για την οποία πρωτοστάτησε η Ζέτα Αιμιλιανίδου. Η επιτυχής εκπλήρωση των στόχων που ίδια έθεσε και πλέον καλούμαστε εμείς να υλοποιήσουμε μέσω του συγκεκριμένου Σχεδίου, η παροχή δηλαδή στήριξης στις οικογένειες, στις γυναίκες και στα παιδιά που τόσο αγαπούσε, θα αποτελέσουν το καλύτερο μνημόσυνο για εκείνην. Σας ευχαριστώ.
Σημ.: Το αρχείο της παρουσίασης είναι διαθέσιμο εδώ.
