Αρχικά θα ήθελα να συγχαρώ τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο για την εξαιρετική πρωτοβουλία διοργάνωσης της εκδήλωσης με θέμα την οριοθέτηση της ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένα κορυφαίο ζήτημα της επικαιρότητας που απασχολεί όχι μόνο τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου αλλά ολόκληρη την Ευρώπη και τον πλανήτη.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μαζί με τις θερμότερες του ευχές μου ζήτησε να σας μεταφέρω το δικό του χαιρετισμό και εξέφρασε τη λύπη του που δεν μπόρεσε να βρίσκεται μαζί μας, λόγω ειλημμένων υποχρεώσεων.
Κυρίες και κύριοι,
Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο άνοιξε νέους ορίζοντες στις διμερείς σχέσεις της Κύπρου με τις γειτονικές της χώρες, αλλά και με χώρες οι οποίες επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ανατολική Μεσόγειο όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Ιταλία.
Σχέσεις οι οποίες ανοίγουν προοπτικές ενδυνάμωσης της περιφερειακής συνεργασίας, με κινητήριο δύναμη την ενέργεια, συμβάλλοντας στις προσπάθειές μας να καταστεί η Κύπρος σημείο σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε η σύναψη τριών συμφωνιών οριοθέτησης Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών, με Αίγυπτο, Ισραήλ και Λίβανο, βάση της αρχής της Μέσης Γραμμής, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η εν λόγω Σύμβαση έχει εξασφαλίσει ευρεία παγκόσμια αναγνώριση και θεωρείται μέρος του εθιμικού διεθνούς δικαίου, πράγμα που σημαίνει ότι είναι δεσμευτική για όλα τα κράτη, είτε έχουν προσχωρήσει στην Σύμβαση είτε όχι.
Οι συμφωνίες για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών αποτελούν πολύ σημαντικά νομικά εργαλεία για την εμβάθυνση της περιφερειακής συνεργασίας, παρέχοντας, μεταξύ άλλων, την απαραίτητη νομική βεβαιότητα σε κρατικούς και μη– κρατικούς δρώντες, περιλαμβανομένων των επενδυτών.
Η οριοθέτηση των ΑΟΖ μας, επομένως, δημιούργησε την απαραίτητη νομική και οικονομική ασφάλεια, η οποία προσέλκυσε μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου να επενδύσουν και να δραστηριοποιηθούν στην Ανατολική Μεσόγειο. Εταιρείες κολοσσοί, πετρελαίου και φυσικού αερίου, όπως η ExxonMobil, η ENI, η Total Energies και η CHEVRON, για να αναφέρουμε μερικές, έχουν συνάψει Συμβόλαια Έρευνας και Αναλογικού Καταμερισμού Παραγωγής με την Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και δραστηριοποιούνται στην Κυπριακή ΑΟΖ.
H ενέργεια, υδρογονάνθρακες αλλά και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μπορούν να γίνουν ο νέος άνθρακας και χάλυβας, σε ένα νέο περιφερειακό πλαίσιο.
Ένα εργαλείο συνεργασίας και συνεργειών που θα δημιουργήσει μια οικονομία κλίμακας, ευημερούσες κοινωνίες και ένα φιλόξενο περιβάλλον για εταιρείες και επενδυτές.
Ένα εργαλείο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής και της Ευρωπαϊκή Ένωσης και θα συνεισφέρει σταδιακά στη σταθερότητα στις σχέσεις μεταξύ των χωρών της περιοχής και θα προάγει την ασφάλεια και την ειρήνη.
Και τελικά, γιατί όχι, να καταστεί καταλύτης για μεγαλύτερη, πιο θεσμοθετημένη πολιτική συνεργασία στην περιοχή.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε ενισχύσει τους ιστορικούς στενούς μας δεσμούς με τις χώρες της περιοχής και παράλληλα, μαζί με την Ελλάδα, έχουμε δημιουργήσει τριμερείς συνεργασίες με γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, του Ισραήλ, του Λιβάνου, της Ιορδανίας και της Παλαιστίνης.
Αυτοί οι τριμερείς μηχανισμοί αποτελούν παράδειγμα για το τι μπορεί να επιτευχθεί όταν χώρες με κοινές ανησυχίες και κοινά συμφέροντα, με προσήλωση στο διεθνές δίκαιο και σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτονικών κρατών, ενώνουν τις δυνάμεις τους, αντί να απομονώνονται.
Με αυτό τον προσανατολισμό και με γνώμονα το κοινό ενεργειακό τους όραμα για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου η Κύπρος με άλλα έξι κράτη της Αν. Μεσογείου ίδρυσαν το 2020 το East Mediterranean Gas Forum.
Η πρόσφατη επίτευξη συμφωνίας, με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, για τη διευθέτηση της θαλάσσιας διαφοράς μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου αποτελεί, επίσης, μια πολύ σημαντική εξέλιξη που θα συμβάλει στη δημιουργία συνθηκών σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και θα ενισχύσει το νομικό πλαίσιο συνεργασίας στην περιοχή.
Αναμένουμε ότι η θετική αυτή εξέλιξη θα δώσει πρόσθετη δυναμική στις προσπάθειες για ολοκλήρωση των θαλάσσιων οριοθετήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και για αξιοποίηση του ενεργειακού της πλούτου, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την περιφερειακή και ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.
Η Κύπρος παραμένει αμετακίνητη στη θέση της ότι η όποια θαλάσσια διαφορά μεταξύ των κρατών θα πρέπει να επιλύεται πάντα ειρηνικά, με καλή πίστη και πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
Οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου έχουν υποχρέωση να ενισχύσουν τους δεσμούς τους. Διότι όσο ισχυρότεροι είναι οι δεσμοί μας, τόσο ισχυρότεροι είμαστε όλοι στην οικοδόμηση ενός ευημερούντος, ειρηνικού μέλλοντος.
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Κύπρος και Ελλάδα, μαζί με άλλες χώρες της περιοχής που μοιράζονται αυτό το όραμα, μπορούν να γίνουν κόμβοι συνεργασίας. Αυτό θα ήταν προς όφελος των χωρών μας, της περιοχής αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα απέστελλε ταυτόχρονα ένα καθαρό και ηχηρό μήνυμα σε όποιους εγκλωβίζονται σε αναθεωρητικές πολιτικές και στρεβλώσεις της διεθνούς νομιμότητας.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και τα μέλη του Συμβουλίου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου για την πρόσκλησή τους να χαιρετίσω την εκδήλωση.
Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες σας.
