Σε μια κατάμεστη αίθουσα πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, 27 Μαρτίου, η εκδήλωση που
συνδιοργάνωσαν η Συγκλητική Επιτροπή Ισότητας του ΤΕΠΑΚ, το EUt+, το Ερευνητικό
Κέντρο «Ηράκλειτος» και το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, με θέμα
«Μετανάστευση & αλληλεγγύη: Χτίζοντας αντιστάσεις απέναντι στην ξενοφοβία και τον
ρατσισμό».
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο 1 του κτηρίου του ΤΕΠΑΚ «Τάσσος
Παπαδόπουλος» με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη όλων των
Μορφών Φυλετικών Διακρίσεων που καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των
Ηνωμένων Εθνών να τιμάται την 21η Μαρτίου κάθε έτους.
Στην εκδήλωση μίλησαν ο Διασώστης στη Μεσόγειο, ακτιβιστής υπέρ των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων και των προσφύγων, Ιάσονας Αποστολόπουλος, η εκπρόσωπος του
UNHCR Κύπρου, Αιμιλία Στροβολίδου και ο Καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του
Πανεπιστημίου Κύπρου, Χάρης Ψάλτης.
Χαιρετισμό απηύθυναν η Πρόεδρος της Συγκλητικής Επιτροπής Ισότητας του ΤΕΠΑΚ
και εκπρόσωπος του EUt+, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δήμητρα Μηλιώνη, και ο
Εκπαιδευτικός Μέσης Εκπαίδευσης Δημήτρης Σοφρωνίου.
Οι παρευρισκόμενες/νοι παρακολούθησαν με κομμένη την ανάσα την εξιστόρηση των
προσωπικών εμπειριών του κ. Αποστολόπουλου.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της εκδήλωσης, ο κ. Αποστολόπουλος ανέφερε πως «τα
ευρωπαϊκά σύνορα, το Αιγαίο και η Κεντρική Μεσόγειος έχουν γίνει ένα απέραντο
νεκροταφείο. Χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο, όχι λόγω κάποιου ατυχήματος
ή κάποιας φυσικής καταστροφής, αλλά από τη συνειδητή, συνειδητότατη επιλογή των
ευρωπαϊκών κρατών και της Ελλάδας να μη διασώζουν πρόσφυγες, να αγνοούν
συστηματικά τα σήματα κινδύνου, να ποινικοποιούν τη διάσωση και να αναγκάζουν τους
ανθρώπους να παίρνουν όλο και μεγαλύτερες διαδρομές για να ζητήσουν ασφάλεια,
όπως είναι η διαδρομή τώρα Τουρκία – Ιταλία, γιατί αν οι πρόσφυγες έρθουν στην
Ελλάδα και πατήσουν τα ελληνικά νησιά, οι Ελληνικές Αρχές θα τους απαγάγουν, θα
τους βασανίσουν και θα τους πετάξουν ξανά στη θάλασσα μέσα σε πλωτές σχεδίες, τα
λεγόμενα liferafts, που είναι και η νέα μέθοδος επαναπροώθησης των τελευταίων τριών
χρόνων».
Η κα Αιμιλία Στροβολίδου, εκπρόσωπος του UNHCR Κύπρου, παρουσίασε την
κατάσταση στην Κύπρο όσον αφορά τις/ους πρόσφυγες και τους/τις αιτητές/αιτήτριες
ασύλου, αλλά και τις μακροχρόνιες διαδικασίες που χρειάζεται να ακολουθούνται.
Σε δηλώσεις της, η κα Στροβολίδου είπε πως «τέτοιου είδους συζητήσεις είναι πάρα
πολύ χρήσιμες. Πρόκειται για ένα καυτό ζήτημα, αυτό της μετανάστευσης, του ασύλου.
Χρειάζεται να γίνεται συνεχώς μία συζήτηση, στην οποία εντοπίζονται τα κενά, οι
αδυναμίες του συστήματος και κυρίως να αναζητούνται λύσεις προς αυτή την
κατεύθυνση. Είναι μία συζήτηση που πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους
εμπλεκόμενους φορείς και κυβερνήσεις και μη κυβερνητικούς φορείς και τοπικές
κοινωνίες, ο κόσμος, η κοινή γνώμη, τα ΜΜΕ κ.ο.κ. Ο καθένας έχει ρόλο να
διαδραματίσει σε αυτό που λέμε προστασία των προσφύγων».
Ο Καθηγητής του Τμήματος Ψυχολογίας, του Πανεπιστημίου Κύπρου Δρ. Χάρης Ψάλτης
παρουσίασε ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα έρευνας σχετικά με τις αντιλήψεις των
Κύπριων πολιτών/πολίτιδων απέναντι στις/ους πρόσφυγες και στους/στις
αιτητές/αιτήτριες ασύλου και τις αλλαγές σε αυτές τις αντιλήψεις κατά τα τελευταία
χρόνια.
Μεταξύ άλλων, η έρευνα που διεξήγαγε το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου
Κύπρου για τις στάσεις των Ε/Κ απέναντι σε πρόσφυγες και αιτητές ασύλου έδειξε ότι:
Το 42,7% των ερωτηθέντων δεν είχε ποτέ καθημερινή επαφή με πρόσφυγες ή/και
αιτητές ασύλου. Το 44,2% των ερωτηθέντων βρίσκει την αλληλεπίδραση με πρόσφυγες
ή/και αιτητές ασύλου κάπως ευχάριστη. Το 70% των ερωτηθέντων δεν διατηρεί καμία
φιλική σχέση με πρόσφυγες ή/και αιτητές ασύλου.
Σύμφωνα με τις/ους συμμετέχουσες/ντες στην έρευνα, τα κύρια εμπόδια ενσωμάτωσης
των προσφύγων ή/και αιτητών ασύλου είναι ότι θεωρούνται επικίνδυνες/οι (76,2%), ότι
δεν θέλουν οι ίδιες/οι να ενσωματωθούν στην κυπριακή κοινωνία (73,3%) και ότι έχουν
διαφορετική κουλτούρα (72,7%). Οι κυριότερες ανησυχίες των Ε/Κ είναι το μικρό μέγεθος
της Κύπρου (26,5%), οι φόβοι για βίαιη/ εγκληματική συμπεριφορά (20,5%), οι αλλαγές
στη δημογραφία της Κύπρου (16,5%), οι ανησυχίες για θέματα υγείας (12,3%), ότι
παίρνουν τις δουλειές από τις/ους Κύπριες/Κυπρίους (8,8%), ενώ το 11,1% δηλώνει ότι
δεν έχει καμία ανησυχία, αφού είμαστε όλοι άνθρωποι.
Ο Εκπαιδευτικός Δημήτρης Σωφρονίου, σε δηλώσεις του, ανέφερε πως «εγώ, θεωρώ
ότι αυτό που πρέπει να κρατήσουμε εν τέλει είναι να καταλάβουμε πόσο τυχεροί είμαστε
εμείς σαν άνθρωποι, σε τι ευνοϊκή θέση είμαστε, σε σχέση με αυτούς τους ανθρώπους,
οι οποίοι παλεύουν απλά για να ζήσουν. Και δυστυχώς, αντιμετωπίζουν και όλη αυτή
την εχθρότητα, τη μισαλλοδοξία και από το κράτος και από άλλους φορείς. Και μακάρι
από τη σημερινή εκδήλωση να βγούμε όλοι λίγο καλύτεροι άνθρωποι».
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του ΤΕΠΑΚ, Δήμητρα Μηλιώνη, δήλωσε πως «ήταν πολύ
ενδιαφέρον, γιατί ακούσαμε πολλές διαφορετικές πτυχές για το θέμα, γιατί ακούσαμε την
πλευρά των ΜΚΟ και των ακτιβιστών, ακούσαμε τη θεσμική πλευρά, αναπτύχθηκε η
συζήτηση και αναδείχθηκαν οι συγκρούσεις. Δηλαδή, ο τρόπος που βλέπει κανείς το
ζήτημα, από τη σκοπιά στην οποία ανήκει είναι αναγκαία διαφορετική. Οπότε,
εναπόκειται σε εμάς να βγάλουμε συμπέρασμα, στον καθένα και στη καθεμιά από εμάς
ξεχωριστά.»
Η φοιτήτρια του Τμήματος Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου, Μαρίνα Κυρλιτσιά, σε
δηλώσεις της, έκανε λόγο για εξαιρετική πρωτοβουλία. «Είναι πολύ σημαντικό να
λαμβάνουν χώρα τέτοιες εκδηλώσεις – συζητήσεις, εντός κι εκτός του πανεπιστημίου και
στην κοινωνία μας, γενικά. Ο κύριος Αποστολόπουλος ήταν συγκλονιστικός, μέσα από
τις προσωπικές του εμπειρίες που μας έδωσε, τις εικόνες που μας μετέφερε, τα στοιχεία
που μας έδωσε, τα οποία -κακά τα ψέματα- θέλει μεγάλη προσπάθεια για να τα
ανακαλύψεις και με αυτό θέλω να πω ότι και μας αφορά άμεσα ως φοιτητ(ρι)ών του
Τμήματος Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου, ότι τέτοιες πληροφορίες και τέτοιες
εικόνες δυστυχώς δεν φτάνουν ποτέ στη δημοσιότητα, δεν φτάνουν ποτέ σε εμάς.
Οπότε κι εμείς πρέπει να βρίσκουμε εναλλακτικούς τρόπους ενημέρωσης, ούτως ώστε
να ξέρουμε τι συμβαίνει στον κόσμο, τι συμβαίνει γύρω μας».
Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος μπορεί να μας μετέφερε εικόνες από το Αιγαίο, την Ιταλία
και την Ελλάδα, όμως δεν είναι καθόλου μακριά από εμάς, μεταφορικά και κυριολεκτικά.
Είναι πράγματα, τα οποία μπορεί όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό, μπορεί όχι ακόμα,
συμβαίνουν γύρω μας, συμβαίνουν και στη δική μας κοινωνία. Σημαντικά ήταν επίσης
και τα στοιχεία που μας μετέφερε ο Καθηγητής Χάρης Ψάλτης, τα στοιχεία της έρευνας
που πραγματοποίησαν σχετικά με τις αντιλήψεις και τις στάσεις των Ε/Κ, όσον αφορά
τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Και εν τέλει, αυτό, θεωρώ ότι είναι πολύ
σημαντικό να συμβαίνουν τέτοιες εκδηλώσεις, είναι πολύ σημαντικό να μπαίνουμε σε
αυτές τις συζητήσεις, τουλάχιστον κάποτε, και ήταν ευχάριστο το γεγονός ότι η
εκδήλωση είχε μεγάλη προσέλευση», κατέληξε η Μαρίνα.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με συζήτηση μεταξύ κοινού και ομιλητών κατά την οποία
τονίστηκε η ανάγκη κοινωνικής αλλαγής και σεβασμού στα θεμελιώδη δικαιώματα των
ατόμων ανεξαρτήτως φυλής και καταγωγής.
Παρούσες και παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο Πρύτανης του ΤΕΠΑΚ, Καθηγητής
Παναγιώτης Ζαφείρης, μέλη του ακαδημαϊκού και διοικητικού προσωπικού, φοιτήτριες
και φοιτητές, μαθήτριες και μαθητές του του Λυκείου Αγίου Νικολάου, καθηγήτριες και
Καθηγητές της Μέσης Εκπαίδευσης.
Πατήστε στον ακόλουθο σύνδεσμο για να δείτε το βίντεο της εκδήλωσης:
https://youtu.be/AL1WG-IZQMo
