Είναι με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα εδώ στην εκδήλωση για τη Μεσογειακή Διατροφή, όπου, μέσα από τα εδέσματα που εκτίθενται, τιμάται η κυπριακή παράδοση. Αποτελεί για μένα μεγάλη τιμή να συμμετέχω στην εκδήλωση που πραγματοποιείται από την Ένωση Κυπρίων Αγροτών (ΕΚΑ), σε συνεργασία με το Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο το οποίο, στα πλαίσια του ρόλου του, έμπρακτα στηρίζει εκδηλώσεις των μελών του, οι οποίες συμβάλλουν στην αγροτική ανάπτυξη του τόπου. Η ΕΚΑ, πιστή στους στόχους και τις αξίες της, πάντα δίπλα στους αγρότες μας, διοργανώνει εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου που τιμούν και προβάλλουν την κυπριακή ύπαιθρο.
Καταρχάς θα ήθελα να καλωσορίσω στην Κύπρο τον Γενικό Διευθυντή του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου Χανιών Κρήτης τον κ. Γιώργο Μπαουράκη, η παρουσία του οποίου τιμά ιδιαίτερα την Κύπρο και τον αγροτικό της κόσμο. Κύριε Μπαουράκη, σας εύχομαι καλή διαμονή στο νησί μας.
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Αν αναλογιστεί κανείς την έννοια του όρου Διατροφή, θα αντιληφθεί χωρίς μεγάλη δυσκολία ότι αυτή είναι μια έννοια πολυδιάστατη και σύνθετη. Τα τρόφιμα και η διατροφή σχετίζονται με την υγεία μας, την καθημερινότητά μας, αλλά και τη γεωργία και το περιβάλλον, καθώς επίσης και τον πολιτισμό κάθε τόπου. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο το γεγονός ότι, μετά από τη συντονισμένη προσπάθεια επτά χωρών της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου, η UNESCO έχει εντάξει, το 2013, στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς τη Μεσογειακή Διατροφή.
Το διατροφικό αυτό πρότυπο βασίζεται στις διατροφικές παραδόσεις των χωρών της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου. Τα όσπρια, τα ακατέργαστα δημητριακά, το ελαιόλαδο και οι ελιές, τα χαρούπια, τα ψάρια, τα πολυάριθμα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν τα βασικά στοιχεία της Μεσογειακής Διατροφής. Καθόλου τυχαία, στο πλαίσιο των καθεστώτων ποιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρκετά μεσογειακά προϊόντα έχουν καταχωριστεί στο αντίστοιχο μητρώο της Ένωσης ως Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΓΕ) σε σχέση με τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά τους και τη γεωγραφική τους προέλευση.
Κάνω ιδιαίτερη μνεία γι’ αυτά τα προϊόντα, καθότι καταβάλλεται από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος τεράστια προσπάθεια και παρέχεται στους παραγωγούς μας κάθε δυνατή βοήθεια, ώστε από κοινού να επιτευχθεί η καταχώριση της ονομασίας τους στα μητρώα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και επομένως να προστατεύονται και να προωθούνται, όσο το δυνατόν περισσότερα μοναδικά παραδοσιακά προϊόντα του τόπου μας. Η καταχώριση, τον Απρίλιο του 2021, στο μητρώο των ποιοτικών γεωργικών προϊόντων και τροφίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης της ονομασίας Χαλλούμι (Halloumi)/Hellim ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, ενός εμβληματικού τοπικού προϊόντος, ναυαρχίδας των εξαγωγών της Κύπρου, ήταν αποτέλεσμα της κοινής προσπάθειας του Υπουργείου μας και όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Το Κολοκάσι Σωτήρας/Κολοκάσι – Πούλλες Σωτήρας ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, τα Μακαρόνια της Σμίλας ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη, αλλά και οι πιο πρόσφατες αιτήσεις για την καταχώρηση ως Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις για το τυρί Χαλίτζια Τηλλυρίας και την Κυπριακή πατάτα κοκκινογής αποτελούν βασικά στοιχεία ενός μεσογειακού διατροφολογίου, και φυσικά μέρος της κυπριακής γαστρονομικής παράδοσης.
Φίλες και φίλοι,
Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος εργάζεται άοκνα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενούς τομέα, αλλά και της μεταποίησης και της αξιοποίησης των γεωργικών προϊόντων από τους ίδιους τους παραγωγούς. Αδιαπραγμάτευτος στόχος η αναζωογόνηση της υπαίθρου, η εξασφάλιση ενός δίκαιου εισοδήματος για τον παραγωγό, η διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων και η στήριξη της ηλικιακής ανανέωσης του αγροτικού τομέα. Είναι αλήθεια ότι ο αγροτικός τομέας στην Κύπρο ήρθε αντιμέτωπος με σοβαρές δυσχέρειες. Την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας διαδέχθηκε η πανδημία του κορωνοϊού, επιφέροντας σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομική ζωή του τόπου μας και επομένως και τον αγροτικό τομέα. Επιπρόσθετα, η ρωσο-ουκρανική διένεξη δημιούργησε ενεργειακό και επισιτιστικό ζήτημα παγκόσμια, που δεν θα μπορούσε να αφήσει την Κύπρο ανεπηρέαστη, με τις τιμές της ενέργειας και των γεωργικών εφοδίων να αυξάνονται ραγδαία. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω δεδομένα και τις δύσκολες συνθήκες που προέκυψαν, παρασχέθηκαν τρία πακέτα μέτρων, συνολικής δαπάνης ύψους €41,5 εκατομμυρίων, ως οικονομική αρωγή προς τους τομείς που πλήγηκαν περισσότερο και για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών τάσεων.
Ταυτόχρονα, για τον εκσυγχρονισμό του αγροτικού τομέα, αξιοποιούμε όλα τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία. Με την ολοκλήρωση της εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2014 – 2020 μέχρι και φέτος που ολοκληρώνεται η μεταβατική της περίοδος θα διασφαλίσουμε την παραχώρηση πέραν των 850 εκατομμυρίων ευρώ από ευρωπαϊκά και από εθνικά κονδύλια, στοχευμένα στον αγροτικό μας κόσμο. Παράλληλα, προχωρούμε σε προκήρυξη Παρεμβάσεων, στο πλαίσιο της νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής μέχρι το 2027, για περαιτέρω στήριξη της γεωργικής δραστηριότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου. Οι δράσεις μας βρίσκονται υπό το πρίσμα της ευρύτερης Στρατηγικής της Ένωσης «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» για μια γεωργία ανθεκτικότερη στην κλιματική αλλαγή, που προάγει την περιφρούρηση της υγείας και της ποιότητας των τροφίμων, την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση των τοπίων και της βιοποικιλότητας καθώς και την τόνωση των αγροτικών περιοχών. Όλα αυτά χωρίς να παρεκκλίνουμε από τους ουσιώδεις στόχους αύξησης της ανταγωνιστικότητας του γεωργικού τομέα, ενισχύοντας τη γνώση και εισάγοντας την καινοτομία, με βασικές κατευθύνσεις την εξασφάλιση δίκαιου εισοδήματος για τους γεωργούς, τη βελτίωση της θέσης τους στην αλυσίδα αξίας, την ενθάρρυνση της ανανέωσης των γενεών, και φυσικά την προστασία από τις εξωγενείς κρίσεις.
Κλείνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ την Ένωση Κυπριών Αγροτών για τη διοργάνωση αυτής της όμορφης εκδήλωσης. Είμαι βέβαιος ότι η ευκαιρία που θα έχουμε σήμερα να απολαύσουμε ντόπια προϊόντα και μεσογειακές συνταγές ενδεχόμενα να μας ωθήσει να επανεκτιμήσουμε αυτό το πρότυπο, που συνάδει με τις αρχές της ορθής διατροφής και να αναθεωρήσουμε τη σύγχρονη τάση αποκλειστικά προς το έτοιμο και γρήγορο φαγητό, προς όφελος της υγείας μας, αλλά και του τόπου.
Εύχομαι σε όλους και σε όλες καλή διασκέδαση. Ευχαριστώ.
