Την ανάγκη να υπάρχει ομοψυχία στο εσωτερικό υπογράμμισε σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος παρέστη και εκφώνησε επιμνημόσυνο λόγο στο ετήσιο μνημόσυνο του Εθνάρχη Μακαρίου Γ’, στον Κύκκο.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, μετά την τέλεση του μνημοσύνου, το τρισάγιο στον τάφο του Εθνάρχη Μακαρίου Γ’ και την κατάθεση στεφάνου στον ανδριάντα του, στον Κύκκο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς για το μήνυμα της ημέρας, είπε: «το μήνυμα της ημέρας είναι ξεκάθαρο, είναι αυτό που ανέφερα και κατά τη διάρκεια της ομιλίας μου ότι, ειδικότερα στην παρούσα συγκυρία, μια συγκυρία δύσκολη, όπου πράττουμε ό,τι είναι δυνατόν για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες, εκείνο που χρειάζεται είναι εσωτερικά να υπάρχει αυτή η ομοψυχία.
Είναι απόλυτα σεβαστές τυχόν διαφορετικές προσεγγίσεις ή απόψεις, αλλά είμαι σίγουρος ότι ο στόχος είναι κοινός. Εγώ θα το πάρω ένα βήμα παραπέρα με αφορμή και την αυριανή κάθοδο του Έλληνα Πρωθυπουργού, και επειδή βλέπω κάποιους αγωνιωδώς (να προσπαθούν) να βρουν διαφορές μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας. Θα τους απογοητεύσουμε, διότι υπάρχει κοινή γραμμή, κοινή προσέγγιση, κοινοί στόχοι. Οι προκλήσεις εξάλλου είναι κοινές.
Και ένας από τους βασικούς λόγους που αύριο θα είναι εδώ ο Έλληνας Πρωθυπουργός είναι να δούμε πιο διεξοδικά πώς αυτή η προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη, και χαιρετίζουμε την εμπλοκή εταίρων μας στην ΕΕ που κτίζουν στη δική μας προσέγγιση, έχουν ξεκινήσει μια προσπάθεια λόγω της δικής μας ξεκάθαρης προσέγγισης σχετικά με το πώς μπορεί να δημιουργηθεί μια κοινά αποδεκτή κατάσταση πραγμάτων, μια αμοιβαία επωφελής κατάσταση πραγμάτων για όλους, να συζητήσουμε το ότι – όπως και η ΕΕ έχει δηλώσει μέσα από τα Συμπεράσματα, μέσα από τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Μπορέλ, η πρόοδος στα ευρωτουρκικά, που χαιρετίζουμε αυτή την επιθυμία από πλευράς Τουρκίας – περνά μέσα από το Κυπριακό και σίγουρα και τα ελληνοτουρκικά.
Άρα, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό -θα συζητήσουμε και άλλα θέματα, όπως η Ενέργεια, το Μεταναστευτικό- ένα από τα βασικά θέματα που θα δούμε είναι σε σχέση με τα ευρωτουρκικά και τα επόμενα βήματα, το επόμενο ορόσημο μπροστά μας να είναι η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι η επίσκεψή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι έγινε σε φιλικό κλίμα και ερωτηθείς αν αναμένει απάντηση για την κοινωνικού χαρακτήρα συνάντησή τους και για την τριμερή με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε: «δεν υπάρχει κάτι νεότερο. Όσον αφορά τον Γενικό Γραμματέα, ζήτησα από τον κ. Τατάρ, εξέφρασα την επιθυμία μου να αποταθούμε από κοινού είτε γραπτώς είτε προφορικώς και η αντίδραση του ήταν θετική, λέγοντας ότι πάντοτε γίνονται τέτοιου είδους συναντήσεις, δεν έχει ένσταση να γίνει μια τέτοια συνάντηση, φυσικά εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι να προκύψει αποτέλεσμα. Άρα, εμείς εργαζόμαστε να γίνει η κατάλληλη προεργασία, έτσι ώστε να υπάρξει αποτέλεσμα.
Ναι, επανέλαβα και την πρόσκλησή μου για το κοινωνικού χαρακτήρα δείπνο, μου είπε δεν γνωρίζει αν θα είναι στην Κύπρο ακόμη και δεν ήταν κάτι που απέκλεισε. Ελπίζω, εγώ επιμένω, θα συνεχίσω τις προσκλήσεις, είμαι εδώ παρ’ όλα τα προβλήματα, τις προκλήσεις, τις δυσκολίες. Έχω ακούσει και τις δημόσιες δηλώσεις που έγιναν μέσα στο πλαίσιο της επίσκεψης μας στη ΔΕΑ, ήμασταν εκεί για να στείλουμε ένα μήνυμα και να σεβαστούμε πρώτα και πάνω από όλα τις οικογένειες που αναμένουν τόσο καιρό, δεν ήθελα να εμπλακώ, δημόσια ειδικά, σε μια τέτοια συζήτηση. Εν πάση περιπτώσει, θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να δημιουργηθούν συνθήκες για επανέναρξη των συνομιλιών».
Κληθείς να πει αν βλέπει διαφορά της θέσης που είχε ο κ. Ερντογάν περί δύο κρατών και ισότιμης κυριαρχίας από τη θέση του ότι η Τουρκία θα είναι πιο διαλλακτική, όπως την περίοδο του σχεδίου Ανάν, ο Πρόεδρος είπε: «έχω δει τη συνέντευξη, έχω ακούσει τις δηλώσεις, ακούω και εκτιμήσεις από πολλούς συνομιλητές μας, ειδικότερα Ευρωπαίους που ανέλαβαν ένα πρωταγωνιστικό ρόλο. Όλα θα κριθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Εγώ εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι είμαι έτοιμος, και για αυτό θεωρώ και τη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένω Εθνών καθοριστική, και για τα επόμενα βήματα σε σχέση με τα ευρωτουρκικά, γιατί να σας θυμίσω ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει στην ουσία αποφασίσει ότι τον Οκτώβριο θα συζητηθούν τα ευρωτουρκικά. Πριν τον Οκτώβριο υπάρχει η Γενική Συνέλευση, υπάρχει, μετά το πέρας αυτής της βδομάδας ελπίζω αυτή η συνάντηση, θα υπάρξουν πολλές διμερείς συναντήσεις που θα συζητηθεί και το Κυπριακό, και μακάρι να υπάρξουν εξελίξεις που θα μας επιτρέψουν και τον Οκτώβριο να έχουμε εξελίξεις στα ευρωτουρκικά».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι ο ίδιος επικρίνεται από κάποιους εντονότατα πως ενώ υπάρχει ένα μπαράζ προκλητικών τουρκικών δηλώσεων ο ίδιος σιωπά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε: «ισχύει και επιλέγω συνειδητά να μην απαντώ γιατί δεν με ενδιαφέρει η επικοινωνιακή διαχείριση του Κυπριακού. Και δεν θα λυθεί το Κυπριακό μέσα από δημόσιες δηλώσεις ή αν υπεισέρχομαι καθημερινά σε αντιπαράθεση με τον κ. Τατάρ. Είδατε και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης (στη ΔΕΑ) συνειδητά επέλεξα να μην απαντήσω στα όσα είχε αναφέρει».
Ερωτηθείς αν το θέμα με τους Αμερικανούς Γερουσιαστές στέλνει λανθασμένα μηνύματα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε: «εκείνο που κρατώ και θεωρώ ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό – είναι καταδικαστέα η επίσκεψη, δεν το συζητώ, θεωρώ ότι όλοι συμφωνούμε σε αυτό – είναι τη δυσφορία της ίδιας της Αμερικανικής Κυβέρνησης και της ίδιας της εδώ Αμερικανικής Πρεσβείας που έπραξαν σε συνεργασία μαζί μας, αλλά και με την ομογένειά μας, ό,τι είναι δυνατόν για να μη γίνει μια τέτοια επίσκεψη. Και εν μέρει ήταν πετυχημένη όσον αφορά τον ένα Γερουσιαστή».
Ερωτηθείς τι περιλαμβάνει η προσπάθεια Ευρωπαίων εταίρων μας σε σχέση με την Τουρκία, στην οποία αναφέρθηκε ο ίδιος νωρίτερα στις δηλώσεις του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε: «είναι χώρες που διατηρούν μια ιδιαίτερη σχέση με την Τουρκία λόγω πολλών παραγόντων, οικονομικών συμφερόντων, στρατιωτικών συμφερόντων, της ανάγκης η Τουρκία να επανέλθει κοντά στη Δύση. Βλέπουμε ποια είναι η στάση της στο Ουκρανικό, βλέπουμε τις εξαιρετικές σχέσεις που έχει με τη Ρωσία, και σε αυτό το πλαίσιο κάποια κράτη της ΕΕ που οι ηγέτες τους έχουν ήδη συναντηθεί με τον κ. Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ εργάζονται έτσι ώστε να υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό που θα ανοίξουν την πόρτα για θετικές εξελίξεις στα ευρωτουρκικά».
Ερωτηθείς αν συμμερίζεται τις εκτιμήσεις ορισμένων ξένων αναλυτών ότι τον Πρόεδρο Πούτιν τον συνέφερε η επανεκλογή Ερντογάν, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι «διαβάζω πολλές αναλύσεις, δεν είναι κάτι για το οποίο είτε συμφωνώ είτε διαφωνώ. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το τι γίνεται στην Ουκρανία, με αφορμή τη ρωσική εισβολή ή τις εσωτερικές εξελίξεις στη Ρωσία θέλουμε να έχουμε ενημέρωση. Εμείς έχουμε και ένα εσωτερικό δίκτυο εντός της ΕΕ όπου έχουμε κάποιες πληροφορίες που δεν βλέπουν το φως της δημοσιότητας, και αξιολογούμε ό,τι έχουμε ενώπιον μας».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι η Ένωση Κατεχόμενων Δήμων ζήτησε από την Κυβέρνηση, κατά τη συνάντηση αντιπροσωπείας της με τον Πρόεδρο, να λάβει μέτρα για να μπει τέρμα στην πώληση ελληνοκυπριακών κατεχόμενων περιουσιών και τι προτίθεται να πράξει η Κυβέρνηση για αυτό, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε: «ήδη, πριν από τη συνάντηση με την Ένωση Κατεχόμενων Δήμων, τόσο σε συνεργασία και με το Υπουργείο Εξωτερικών όσο και με τη Νομική Υπηρεσία και με το Υπουργείο Εσωτερικών, λήφθηκαν συγκεκριμένες αποφάσεις που πολύ σύντομα θα γίνουν γνωστές».
Ερωτηθείς αν έχει διαισθανθεί να υπάρχει διαφοροποίηση στην προσέγγιση της τουρκοκυπριακής πλευράς στο Κυπριακό μετά και τη συνάντησή του προχθές με τον κ. Τατάρ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε: «είχαμε κατ’ ιδίαν συζήτηση, πολύ σύντομη φυσικά, μου ανέφερε κάποια πράγματα, δεν θέλω να τα δημοσιοποιήσω, δεν μπορώ να μιλήσω εγώ εκ μέρους του κ. Τατάρ. Εκείνο που του είπα απαντώντας σε αυτά που μου ανέφερε είναι ότι όλα αυτά θα τα δούμε στο τραπέζι των συνομιλιών. Αν δεν συνομιλήσουμε, αν δεν επαναρχίσουν οι συνομιλίες τότε δεν μπορούμε να δούμε στην πράξη αν όλα αυτά που λέγονται ισχύουν. Και το δεύτερο που του ανέφερα είναι ότι, ως έχει αυτή η κατάσταση πραγμάτων σήμερα, οι μόνοι που σίγουρα είναι χαμένοι είναι οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι».
