Της Γιώτας Δημητρίου
Αρχισυντάκτρια SkalaTimes
Τον Ιούλιο, του 2023, οι εργαζόμενοι στα τρία λατομεία που λειτουργούν στο Ξυλοφάγου, με κινητοποίηση στην περιοχή του Πολιτικού Διοικητηρίου Δεκέλειας διαμαρτυρήθηκαν για την άρνηση των Βρετανικών Βάσεων να εγκρίνουν επέκταση των επιχειρήσεων, με κίνδυνο οριστικού λουκέτου και απώλειας εισοδημάτων για δεκάδες οικογένειες.
ΔΕΚΑΔΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΣ ΘΑ ΟΔΗΓΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑ
Σε μια εποχή που δεν προσφέρεται να κλείνουν επιχειρήσεις και να μένουν χωρίς δουλειά δεκάδες οικογένειες, τρία λατομεία στην περιοχή Ξυλοφάγου κινδυνεύουν σήμερα να κλείσουν, οδηγώντας στην ανεργία μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας. Ένα από τα τρία λατομεία έχει ήδη αναστείλει το κύκλο εργασιών του, αφήνοντας δεκάδες οικογένειες χωρίς δουλειά, προς το παρόν!
Την ίδια ώρα που ο ΠτΔ αναγγέλλει μέτρα για αντιμετώπιση της ακρίβειας, σε μια περίοδο που η μεσαία τάξη του τόπου υποφέρει, κινδυνεύουν να κλείσουν τρία λατομεία, κάτι που αν συμβεί θα οδηγήσει στην ανεργία αρκετό κόσμο και την ίδια ώρα θα προκληθούν μια σειρά από άλλα προβλήματα για την περιοχή.
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΠΟ ΑΛΛΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
Το κλείσιμο των συγκεκριμένων λατομείων θα επηρεάσει ιδιαίτερα την περιοχή Αμμοχώστου και Λάρνακας, αφού δεν θα υπάρχουν υλικά για την διεκπεραίωση αρκετών έργων που γίνονται στις περιοχές.
Αξίζει να τονίσουμε ότι έχουν ήδη προσφοριοδοτηθεί έργα από το 2019 -2020, με τιμές και αξίες από προσφορές που έχουν δοθεί από τα τρία υφιστάμενα λατομεία. Τώρα αναγκάζονται οι προσφοριοδότες να φέρνουν υλικά από άλλες επαρχίες, κάτι που αυξάνει το κόστος, λόγω μεταφοράς.
Πέρα από το κόστος, η μεταφορά είναι ένα σοβαρό περιβαλλοντικό ζήτημα, αφού υπάρχει η συνήθης τακτική της ΕΕ να μην επιτρέπεται η μεταφορά αδρανών υλικών σε απόσταση μεγαλύτερη των 40 χιλιομέτρων, ο λόγος είναι ότι οι ρύποι που παράγονται είναι περισσότεροι κι από την παραγωγή!
Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για το περιβαλλοντικό ζήτημα που προκύπτει από τη μεταφορά αδρανών υλικών;
ΚΩΛΥΣΙΕΡΓΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Μετά από άκαρπες διαβουλεύσεις και ενέργειες που ξεκίνησαν τα τρία λατομεία εδώ και αρκετό καιρό, έτσι ώστε να βρεθεί μία λύση που δεν θα αναγκάσει δεκάδες οικογένειες να μείνουν χωρίς δουλειά, το θέμα παραμένει άλυτο εγκυμονώντας μια σειρά από κινδύνους, σε περίπτωση που η Κυπριακή Κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο δεν βοηθήσουν έτσι ώστε να δοθούν οι απαραίτητες άδειες που θα επιτρέψουν στα τρία λατομεία να συνεχίσουν να εργάζονται.
Την ίδια ώρα η κωλυσιεργία του Υπουργείου Εσωτερικών να βρει μια λύση, εγείρει διάφορα ερωτηματικά για σκοπιμότητες και συμφέροντα.
ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ; ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙ;
Είναι αδιανόητο να συζητάμε για κλείσιμο των τριών συγκεκριμένων λατομείων την ώρα που δημιουργείται η Μαρίνα στον Πρωταρά, λίγα χιλιόμετρα από το Ξυλοφάγου, μια Μαρίνα που θα φέρει τεράστια κέρδη στην ευρύτερη περιοχή, ακολουθεί η Μαρίνα Λάρνακας καθώς και πολλά άλλα μεγάλα έργα σε Επαρχία Αμμοχώστου και Λάρνακα.
Η Μαρίνα θα χρειαστεί υλικά από λατομεία. Αν μπει λουκέτο στα λατομεία της περιοχής θα πρέπει να φέρουν το υλικό από λατομεία από άλλες επαρχίες. Μήπως αυτός είναι ο σκοπός; Η λειτουργία και η στήριξη ενός ή δύο άλλων λατομείων;
Ποια η θέση της Επιτροπής Περιβάλλοντος για την μεταφορά αδρανών υλικών σε αποστάσεις πέρα των 40 χιλιομέτρων;
Είναι άξιο απορίας πως η κυπριακή κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο δεν μπορούν να δουν την σειρά προβλημάτων που θα προκληθούν σε περίπτωση που κλείσουν τα τρία λατομεία στην περιοχή Ξυλοφάγου. Μήπως ο σκοπός είναι η στήριξη άλλου ή άλλων λατομείων σε άλλη επαρχία;
Στα υφιστάμενα λατομεία της περιοχής Ξυλοφάγου, στα οποία υπάρχει υλικό για τις επόμενες δεκαετίες, σε μία ανεκμετάλλευτη περιοχή που έχει οριστεί ως λατομική ζώνη, έρχεται η κυπριακή κυβέρνηση έμμεσα να βάλει λουκέτο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες του SkalaTimes, οι Βρετανικές βάσεις είναι θετικές ως προς την εξεύρεση λύσης και επέκτασης των επιχειρήσεων.
Η εν λόγω περιοχή έχει οριστεί ως λατομική ζώνη. Πριν το 1978 υπήρχαν λατομεία στην περιοχή Ξυλοφάγου και Ορμήδειας. Όταν πέρασε το πρώτο motor way από πάνω και τα έκλεισε, με τις ευλογίες της τότε Κυπριακής Κυβέρνησης , ως αντιστάθμιση δόθηκαν λατομεία στο Ξυλοφάγου. Τώρα, με τη στάση του Υπουργείου Εσωτερικών και με την αδυναμία του Υπουργείου Γεωργίας στο οποίο υπάγονται τα λατομεία, υπάρχει ο κίνδυνος να μπει ξανά λουκέτο και μάλιστα ορστικό αυτή τη φορά. Σύμφωνα με πληροφορίες του SkalaTimes, τα τρία λατομεία ζήτησαν συνάντηση με το Υπουργείο Εσωτερικών χωρίς όμως καμία ανταπόκριση, με ορατό τον κίνδυνο εξάντλησης των αποθεμάτων των λατομείων, μετά από τριάντα χρόνια λειτουργίας.
Τα τρία λατομεία ζητούν όπως η επέκταση εξεταστεί με την ημερομηνία υποβολής της, 20/9/2018. Τα σχετικά αιτήματα από τα τρία λατομεία έχουν υποβληθεί στις Βρετανικές Βάσεις από το 2018.
Πρόσφατα οι Βρετανικές βάσεις απάντησαν, σε επιστολή των τριών λατομείων, ότι η Αρμόδια Υπηρεσία είναι το Υπουργείο Εσωτερικών. Συγκεκριμένα στην απάντηση οι Βρετανικές Βάσεις αναφέρουν: “Το αίτημα σας για επιπλέον περιοχή λατομείου δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί εκτός διαδικασίας ενστάσεων, καθώς αυτό βρίσκεται εκτός της επίσημα δημοσιευμένης Ζώνης Λατομείου. Αυτό θα ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση των ενστάσεων, οι οποίες θα ξεκινήσουν κάποια στιγμή τον Νοέμβριο, μαζί με την αξιολόγηση της ένστασης που υποβλήθηκε για τη μεγάλη επέκταση προς τα ανατολικά της Ζώνης Λατομείου. Πρέπει να σας τονίσουμε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει πρόθεση να δώσει προτεραιότητα στις συγκεκριμένες ενστάσεις, καθώς αυτό θα καθυστερούσε τη συνολική διαδικασία ενστάσεων. Βάσει αυτών των δεδομένων οι εν λόγω ενστάσεις θα εξεταστούν ως μέρος των υπολοίπων ενστάσεων χωρίς προτεραιότητα”.
Η επιπλέον καθυστέρηση, 3-4 χρόνων θα προκαλέσει αλυσιδωτά προβλήματα στη περιοχή και στα λατομεία, όπως έχουμε άναφέρει το ένα λατομείο έχει ήδη αναστείλει τις εργασίες του.
Το SkalaTimes θα επανέρθει στο σοβαρό αυτό θέμα που επηρεάζει σε τεράστιο βαθμό συμπολίτες μας, αλλά και άμεσα την περιοχή Αμμοχώστου και Λάρνακας.