Το SkalaTimes επέλεξε τρεις ομιλίες από τη συζήτηση για τον προυπολογισμό που αξίζει να διαβαστούν από όλους.
Της Προέδρου του ΔΗΣΥ κ. Αννίτας Δημητρίου, αφού οι θέσεις της προέδρου της Βουλής και του μεγαλύτερου κόμματος του τόπου μας αφορούν όλους.
Του Γιώργου Κουκουμά Βουλευτή Αμμοχώστου (ΑΚΕΛ) του οποίου ο τεκμηριωμένος λόγος και θεματολογία αφορά κάθε μέσο Κύπριο πολίτη.
Του Χαράλαμπου Θεοπέμπτου βουλευτή Λευκωσίας (Οικολόγοι) ο οποίος αγγίζει το σοβαρό και λιγότερο συζητημένο θέμα του περιβάλλοντος.
* Θα ακολουθήσει ρεπορτάζ με τις ομιλίες Βουλευτών Λάρνακας
SkalaTimes
Αννίτα Δημητρίου (ΔΗΣΥ) : Kαλό θα ήταν κάποιοι να κάνουν την αυτοκριτική τους αν τώρα «έχουν βάλει τα ρούχα τους αλλιώς…»
Κυρίες και Κυρίοι Συνάδελφοι,
Διανύουμε μια δύσκολη περίοδο. Ατζέντα πολέμου, οικονομικής κρίσης, ενεργειακής κρίσης, κρίσης αρχών και δημοκρατίας. Και είναι το πολιτικό σκηνικό τόσο σύνθετο και πολύπλοκο που καλούμαστε να αφήσουμε μακριά λαϊκίστικες πολιτικές προσεγγίσεις, ακόμα και αναχρονιστικές απόπειρες εξόντωσης πολιτικών «αντιπάλων» μέσα από ψιθύρους, υπόγεια και ανώνυμα κτυπήματα.
Στην πολιτική είμαστε για να τοποθετούμαστε επί πολιτικών θέσεων και οι διαφορές μας είναι πολιτικές όχι προσωπικές για αυτό καλό θα ήταν να αφήσουμε κατά μέρος οτιδήποτε δεν αφορά την πολιτική αυτή καθ’ αυτή και έχει να κάνει με σκοπιμότητες και συμφέροντα, έννοιες ασύμβατες με τον σκοπό και τον λόγο που βρισκόμαστε σε αυτό τον χώρο.
Καλούμαστε να εκσυγχρονίσουμε τον πολιτικό μας λόγο, αλλά κυρίως οι πολίτες να κατανοήσουν τι έχουμε να διαχειριστούμε και τι αποφάσεις λαμβάνουμε που τους αφορούν. Και ας αφήσουμε στην άκρη επιτέλους το αυτομαστίγωμα για λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος. Εξάλλου τα προβλήματα που έχουμε να διαχειριστούμε είναι ήδη αρκετά και πολύπλοκα και οι ακραίες πολιτικές επιλογές που απλά ακυρώνουν και αντιτίθενται στα πάντα δεν μπορεί να αποτελούν επιλογή, ειδικά σε μια χώρα που πάλεψε όσο καμία για να αποκτήσει την ανεξαρτησία και ακεραιότητα της. Εμείς λοιπόν είμαστε εκείνοι που χρειάζεται να προστατεύσουμε την δημοκρατία που με κόπους και θυσίες κεκτήθηκε σε μια χώρα που ακόμα τελεί υπό κατοχή.
Δεν μπορεί μέσα από τις τοποθετήσεις μας να σπέρνουμε το μίσος και τον φόβο, αλλά με εισηγήσεις και πολιτικές τοποθετήσεις που ενέχουν συνέπεια και ευθύνη να καθορίσουμε την ορθή πορεία κατεύθυνσης. Εξάλλου γι’ αυτό μας εξέλεξαν οι πολίτες και γι’ αυτό είμαστε εδώ. Είτε ως άτομα, είτε ως πολιτικούς σχηματισμούς. Για τις θέσεις μας οι οποίες δεν μπορεί να διαφοροποιούνται αναλόγως είτε ποιος βρίσκεται στην εξουσία είτε ποιόν θα θέλαμε να βρίσκεται στην εξουσία. Οι θέσεις μας είναι ο λόγος που ανήκουμε ή ασπαζόμαστε μια συγκεκριμένη ιδεολογία ή πολιτική επιλογή. Και καλό θα ήταν κάποιοι να κάνουν την αυτοκριτική τους αν τώρα «έχουν βάλει τα ρούχα τους αλλιώς…»
Εμείς έχουμε και θέση και άποψη στον Δημοκρατικό Συναγερμό. Θέσεις και απόψεις που δεν διαφοροποιούνται ποσώς επειδή οι πολίτες μας κατέταξαν στον χώρο της αντιπολίτευσης. Θέσεις οι οποίες εκφράζονται καθημερινά μέσα από τις τοποθετήσεις, απόψεις και παρεμβάσεις μας για κάθε ζήτημα. Ας αφήσουμε λοιπόν στην άκρη οτιδήποτε ασύμβατο και ας αναμετρηθούμε επί πολιτικών, για τις παρεμβάσεις και τις θέσεις μας. Ας μην συμβάλλουμε και εμείς ηθελημένα ή άθελα σε μια επιτηδευμένη περιρρέουσα ισοπέδωσης των πάντων.
Παρόλα ταύτα, υπεύθυνη στάση δεν σημαίνει και δεδομένη για να το ξεκαθαρίζουμε και αυτό και ο ΔΗΣΥ δεν ήταν και δεν θα είναι ποτέ δεδομένος για κανένα και για τίποτα πέρα από πλήρως συνεπής στις θέσεις και αρχές του. Κοντολογίς, δεν μπορεί τα όποια κρίσιμα ζητήματα να επαφίονται στην υπευθυνότητα και πατριωτισμό της αντιπολίτευσης. Όπως βεβαίως κατ’ αντιστοιχία η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν μπορεί να αναλαμβάνει αρμοδιότητες ή ρόλο πέραν της συνταγματικά κατοχυρωμένης της αρμοδιότητας βγάζοντας την εκτελεστική εξουσία από τη δύσκολη θέση ή αναλαμβάνοντας ευθύνες που δεν της αναλογούν.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Έχουμε ενώπιον μας προς εξέταση τον κρατικό προϋπολογισμό, την υπέρτατη νομοθετική πράξη εν μέσω καταιγιστικών πολιτικών εξελίξεων που επιτάσσουν ως κορυφαία προτεραιότητα την οικονομική σταθερότητα της χώρας μας, μέσα από μια συνετή και συνεπή δημοσιονομική πολιτική. Μια σταθερή δημοσιονομική πολιτική που δεν υπήρξε ποτέ δεδομένη αλλά αντιθέτως βιώσαμε τις αρνητικές έως καταστροφικές συνέπειες λανθασμένων ή καταστροφικών οικονομικών προσεγγίσεων και είναι με θυσίες και συγκεκριμένη στόχευση που φτάσαμε στο σημείο να έχουμε ενώπιον μας πλεονασματικούς πλέον προϋπολογισμούς.
Μπροστά λοιπόν στην έκρυθμη κατάσταση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε δεν χωράνε ούτε ακροβατισμοί ούτε και πειραματισμοί. Χρειάζεται να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής πολιτικής σε όλους τους τομείς και ας αντιληφθούμε ότι ίσως η κρίση να είναι πλέον η σημερινή μας κανονικότητα που δεν συνεπάγει απλά διαχείριση – δηλαδή να τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις – αλλά απαιτείται όραμα, προνοητικότητα και μακρόπνοος σχεδιασμός.
Ένας τέτοιος σχεδιασμός συνεπάγει συλλογικότητα εκεί και όπου είναι εφικτό. Μόνο έτσι μπορούμε να αποδείξουμε ότι πραγματικά νοιαζόμαστε για τον τόπο μας. Για εμάς οι μηδενιστικές πρακτικές δεν ήταν και δεν θα είναι ποτέ επιλογή πολιτικού χειρισμού. Αξιολογούμε, προσμετράμε δεδομένα και προοπτικές, εντοπίζουμε κενά και παραλείψεις και παρεμβαίνουμε εκεί και όπου χρειάζεται, με διορθωτικές και στοχευμένες κινήσεις ακόμα και με παραδοχές εάν και εφ’ όσον χρειαστεί.
Μακριά από δογματισμούς και φοβικά σύνδρομα χρειάζεται να είμαστε ανοιχτοί σε καινοτόμες ιδέες και μεταρρυθμιστικές πολιτικές. Όπως άλλωστε πράξαμε και θέσαμε τις βάσεις προωθώντας όλες τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις για τον τόπο μας: ΓΕΣΥ, τοπική αυτοδιοίκηση, δικαιοσύνη, δημόσια υπηρεσία, κοινωνική πολιτική.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Καλούμαστε να ψηφίσουμε τις βασικές κατευθύνσεις της οικονομικής πολιτικής του κυβερνητικού προγράμματος. Μας ικανοποιεί αφενός ότι σε αυτό έχουν ενσωματωθεί οι πλείστες φιλόδοξες δράσεις, οι οποίες τροχοδρομήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση και περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με ιδιαίτερη έμφαση στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Ωστόσο η πιο βασική μας διαπίστωση είναι ότι ο συγκεκριμένος προϋπολογισμός δεν διαπνέεται από κάτι νέο, κάποιο καινούριο έργο, ένα ηγετικό όραμα για τον τόπο και νέες προοπτικές για τους πολίτες.
Προοπτικές ανάπτυξης που θα ανταποκρίνονται στα καινούρια δεδομένα και τις συνεχείς προκλήσεις, όπως αναφύονται και μεταλλάσσονται καθημερινά με όσα συνταρακτικά συμβαίνουν γύρω μας. Με περαιτέρω ενίσχυση των παραδοσιακών πυλώνων της οικονομίας αλλά και προωθώντας συνάμα την περαιτέρω ανάπτυξη νέων κλάδων.
Προοπτικές οι οποίες να διασφαλίζουν καλύτερες μέρες για τους πολίτες: τα νοικοκυριά, τη μεσαία τάξη και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν δεχθεί το μεγαλύτερο πλήγμα λόγω των αλλεπάλληλων κρίσεων, της ακρίβειας, της αύξησης των δανειστικών επιτοκίων, των ψηλών τιμών ενέργειας, του απαγορευτικού κόστους στέγασης, των πληθωριστικών τάσεων.
Αντιθέτως είδαμε να υπάρχει δυσκαμψία και αναβλητικότητα από πλευράς κυβέρνησης να επαναφέρει τα μέτρα επιδότησης στο ρεύμα και στα καύσιμα, κωφεύοντας στις αλλεπάλληλες προειδοποιήσεις μας, ότι η αναστολή τους θα έφερνε με μαθηματική ακρίβεια την αναζωπύρωση του πληθωρισμού.
Το ίδιο σκηνικό δυστυχώς βλέπουμε να επαναλαμβάνεται και στο θέμα της αύξησης των ανελαστικών δαπανών, δεσμεύοντας για αρκετά χρόνια τα δημόσια οικονομικά. Ναι μεν οι προσεγμένες δημοσιονομικές πολιτικές της δεκαετίας του ΔΗΣΥ ενίσχυσαν την ανθεκτικότητα και την δυναμική της οικονομίας και δημιούργησαν ένα πολύ καλό υπόβαθρο για την τωρινή κυβέρνηση ούτως ώστε να καταθέσει ένα πλεονασματικό προϋπολογισμό, ο οποίος προβλέπει ταυτόχρονα και περαιτέρω μείωση του δημόσιου χρέους, εντούτοις δεν μπορούμε να μην εκφράσουμε για πολλοστή φορά την έντονη ανησυχία μας για την αυξητική τάση του κρατικού μισθολογίου κατά 14% σε ένα μόλις χρόνο.
Δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε τον μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο κίνδυνο που προκύπτει από τη διόγκωση των μόνιμων ανελαστικών δαπανών του κράτους, με την αποδέσμευση ρεκόρ των 2.400 θέσεων σε εννέα μόλις μήνες και σε μια περίοδο που οι εξωγενείς παράγοντες κάθε άλλο παρά προβλέψιμοι μπορούν να χαρακτηριστούν. Έχει γίνει αλήθεια συνάδελφοι μελέτη πρόβλεψης, κοστολόγησης και όλες αυτές οι θέσεις είναι απόλυτη προτεραιότητα σε μια σύνθετη οικονομικά περίοδο; και ποιος ο αντίκτυπος για τα δημόσια οικονομικά μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα ειδικά αν η συνθετότητα των πολιτικών εξελίξεων και κρίσεων όχι απλά συνεχιστεί αλλά γίνει συνθετότερη;
Θεωρούμε ότι κάθε άλλο παρά έκπληξη μπορεί να ενέχει η ανησυχία μας όπως επίσημα λέχθηκε και είναι χρέος μας να καταγράψουμε με βάση τις δικές μας προβλέψεις και εκτιμήσεις ότι αυτό αποβαίνει εις βάρος της χάραξης άλλων πολιτικών που αφορούν την αποτελεσματική στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, των ασθενών μας, των νεαρών ζευγαριών, των χαμηλοσυνταξιούχων, των τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών, του προσφυγικού μας κόσμου, προεκλογικές κατά τα άλλα εξαγγελίες που αποσιωπήθηκαν…
Μέλημα, δουλειά και έγνοια μας η διαμόρφωση πολιτικών εντός του πλαισίου δημοσιονομικής πειθαρχίας. Και έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να την κάνουμε σωστά, έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να ανταποκρινόμαστε με επιτυχία και επάρκεια στα εκάστοτε διακυβεύματα και προκλήσεις μέσα από μια συνετή ολιστική δημοσιονομική πολιτική δέκα ετών, από την οποία βγήκαμε από μια βαθιά δημοσιονομική και χρηματοοικονομική κρίση, πετύχαμε ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, αύξησης των εσόδων του κράτους, με μείωση μάλιστα φορολογιών και όχι επιβολή τους, δίνοντας ξανά προοπτική και ελπίδα στους πολίτες.
Αυτό μας δίνει το δικαίωμα να απαιτούμε από την εκάστοτε κυβέρνηση, να σταθεί με σύνεση στο ύψος των περιστάσεων, αυτούς τους δύσκολους και απρόβλεπτους καιρούς. Και είμαστε εδώ, ακριβώς, για να συνδράμουμε με συγκεκριμένες πολιτικές και προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση, κοστολογημένες και πάντοτε εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων του κράτους.
Συγκεκριμένα σε σχέση με τον προϋπολογισμό για το 2024, που βρίσκεται ενώπιον μας σήμερα, ο Δημοκρατικός Συναγερμός, κατέθεσε μια σειρά από κοστολογημένες διορθωτικές εισηγήσεις, οι οποίες ωστόσο δεν υιοθετήθηκαν από την κυβέρνηση με μοναδική εξαίρεση το πολύ σημαντικό έργο της δημιουργίας Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου, το οποίο ενώ αρχικά είχε παγοποιηθεί μετά και από δικές μας πιέσεις συμπεριλήφθηκε εν τέλει στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας.
Οι σημαντικότερες βελτιώσεις, καθώς και οι προτάσεις πολιτικής που προτείναμε για το 2024 μεταξύ άλλων είναι:
– Εισαγωγή ειδικού σχεδίου για τη στήριξη των συνοδών ασθενών στο εξωτερικό. Κάτι το οποίο τέθηκε επιτακτικά και ομόφωνα από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας, με αίτημα συμπερίληψης στον κρατικό προϋπολογισμό κονδυλίου ύψους 4 εκατομμυρίων ευρώ αλλά και από εμένα την ίδια προσωπικά με σχετική επιστολή προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με απογοήτευση οφείλω να πω διαπιστώνουμε ότι δεν εισακουστήκαμε σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα με ανθρώπινες και ανθρωπιστικές διαστάσεις, στο οποίο η πολιτεία έχει υποχρέωση να συνδράμει και είναι κάτι βεβαίως που θα εμμένουμε επισταμένα.
– Προώθηση της φορολογίας επί του οικογενειακού εισοδήματος έτσι ώστε όλες οι οικογένειες της μεσαίας τάξης που εργάζονται και οι δύο σύζυγοι, να απολαμβάνουν συνολικό αφορολόγητο εισόδημα 39000 ευρώ, εισήγηση η οποία τέθηκε και προεκλογικά από τον ΔΗΣΥ και θεωρούμε είναι διόρθωση μιας στρέβλωσης με σημαντική οικονομική ενίσχυση στα νοικοκυριά.
– Σταδιακή κατάργηση του ετήσιου τέλους εταιρειών ύψους 350 ευρώ, θέση που συνδιαμορφώθηκε με άλλες πολιτικές δυνάμεις εντός Βουλής.
– Διεύρυνση, βελτίωση και απλοποίηση των διαδικασιών για το σχέδιο «Φωτοβολταϊκά για όλους», έτσι ώστε να είναι πρακτικά εφαρμόσιμο, με έμφαση στις ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού.
– Απόδοση του τέλους 0,4% που ψήφισε η Βουλή στη διάθεση του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών για να αποτελέσει τη μαγιά για απώλεια χρήσης, κάτι που ομόφωνα αποφάσισε η Βουλή των Αντιπροσώπων και αναμένεται η κατάθεση κανονισμών.
– Ενεργοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης εντός του 2024 για τους κουρεμένους καταθέτες και κατόχους αξιογράφων και αξιοποίηση του μέχρι σήμερα αποθεματικού του που υπερβαίνει τα 200 εκατομμύρια ευρώ.
– Επέκταση της άδειας μητρότητας στις 26 εβδομάδες από το πρώτο παιδί.
– Αναθεώρηση της πολιτικής για τα άτομα με μέτρια αναπηρία έτσι ώστε να συνεχίζεται η στήριξη τους για πρόοδο και κοινωνική ενσωμάτωση.
– Αύξηση του μέτρου στήριξης για το επίδομα τέκνου, κυρίως για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες που θα λαμβάνει υπόψη τον πληθωρισμό της τελευταίας διετίας.
– Βελτιώσεις στην αποτελεσματικότητα της στεγαστικής πολιτικής για νεαρά ζευγάρια, με ιδιαίτερη έμφαση στην άρση των περιορισμών για τη διάθεση στην αγορά της αυξημένης προσφοράς κατοικιών.
– Δημιουργία ενιαίου εποπτικού μηχανισμού αναφορικά με τις επαγγελματικές υπηρεσίες για την εφαρμογή των κυρώσεων καθώς και ανάληψη της ευθύνης από το κράτος για ένα συνολικό πλάνο προβολής του νέου, αυστηρού πλαισίου της Κύπρου, για την προσέλκυση ξένων ποιοτικών επενδύσεων στον τόπο μας αλλά και του re-branding που συνακόλουθα απαιτείται.
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα σε αυτό το σημείο, με αφορμή και την πρόσφατη δημοσιογραφική έρευνα που έχει δημοσιευτεί.
Σε κάθε περίπτωση θέση μας είναι ότι θα πρέπει να γίνει ενδελεχής έρευνα και αν υπάρχει οτιδήποτε παράνομο και επιλήψιμο να ληφθούν τα κατάλληλα νομικά μέτρα και να αναλάβουν οι αρμόδιες αρχές τον ρόλο τους. Πλήρης διαφάνεια, καμία σκοτεινή πτυχή, όλα στο φως!
Την ίδια στιγμή όμως δεν μπορεί η εικόνα αυτή που κάποιοι επιτηδευμένα προσπαθούν να συντηρήσουν για άλλους λόγους να συνεχίσει να πριονίζει την αξιοπιστία της χώρας μας. Προσωπικά δεν δέχομαι αυτή την εικόνα για μια χώρα που ανταποκρίθηκε σε όλες τις συστάσεις από τις αρμόδιες αρχές, θωράκισε το νομοθετικό της πλαίσιο και έχει προβεί σε όλες τις διορθωτικές κινήσεις που κρίθηκαν ως απαραίτητες. Με απλά λόγια αν υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις επιλήψιμες, παράνομες, ασύμβατες με το γράμμα και πνεύμα του νόμου αυτό δεν μπορεί να ισχύει ισοπεδωτικά και καθολικά για όλες τις περιπτώσεις και αυτή να είναι η εικόνα της Κύπρου μας.
Όλα αυτά πρέπει να προβληθούν οργανωμένα και συντονισμένα. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου κατατάσσεται ως ένα από τα πλέον αυστηρά σε ότι αφορά τους ελέγχους και αυτό πιστοποιείται από διεθνείς οργανισμούς και ξένες χώρες. Τις προάλλες σε επίσκεψη του ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην ομιλία του αναφέρθηκε στο οικονομικό θαύμα που συντελέστηκε στην Κύπρο και στην εμφαντική βελτίωση των ελέγχων και διαδικασιών ακολουθώντας όλες τις συστάσεις υπόδειξης των αρμοδίων αρχών. Σχεδόν εκμηδενίστηκαν οι καταθέσεις Ρώσων, έκλεισαν χιλιάδες τραπεζικοί λογαριασμοί, έκλεισαν όλες οι εταιρείες κέλυφος ενώ τα τελευταία χρόνια πέρασε η νομοθεσία έτσι να αποκαλύπτονται υποχρεωτικά στον Έφορο Εταιρειών, οι πραγματικοί δικαιούχοι όλων των εγγεγραμμένων εταιρειών στην Κύπρο.
Προς το σκοπό αυτό άλλωστε, δεν ψηφίσαμε, εδώ ομόφωνα και τη Σύσταση της Αρχής κατά της Διαφθοράς; Δεν έχουν κληθεί ανεξάρτητοι ξένοι εμπειρογνώμονες και ερευνητές προκειμένου να εξεταστούν συγκεκριμένες υποθέσεις;
Αυτά έχουμε υποχρέωση συντονισμένα να βγάλουμε προς τα έξω και όχι να περιοριζόμαστε μόνο στα αρνητικά, στα συγκεκριμένα, στον μηδενισμό και στην μικροπολιτική που κάνει ζημιά στον τόπο μας. Ας επενδύσουμε στο re-branding της εικόνας της Κύπρου μας, η οποία πραγματικά μπορεί να αποτελέσει χώρα υπηρεσιών και ας μην επιτρέψουμε την περαιτέρω στοχοποίηση της Κύπρου και των ανθρώπων της καθολικοποιώντας πρόσωπα και καταστάσεις.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται τώρα η Κύπρος είναι χτυπήματα και εκ των έσω. Η συστράτευση και ο συντονισμός όλων των πολιτικών δυνάμεων, η συνταύτιση του δικού μας ζητήματος με τα μεγάλα διεθνή συμφέροντα και ο κοινός βηματισμός Αθηνών-Λευκωσίας σε σχέση και με τη συνομολόγηση μιας θετικής ατζέντας μέσα από τα ελληνοτουρκικά προβάλλει ως η μόνη διέξοδος για ξεπεράσουμε το τέλμα στο κυπριακό.
Η κλεψύδρα έχει γυρίσει προ πολλού αντίστροφα και το δεδομένο είναι ότι η κατάσταση παραμένει επικίνδυνα εγκλωβισμένη στο διαπραγματευτικό τέλμα των προηγούμενων χρόνων. Τα ορόσημα έρχονται και παρέρχονται, οι διακηρύξεις επίσης, με την Τουρκία να αυτοπροβάλλεται ως δεινός διαμεσολαβητής στις κρίσιμες διενέξεις παραβιάζοντας την ίδια ώρα με βαρβαρότητα ανθρώπινα δικαιώματα και κάθε αίσθηση διεθνούς δικαίου.
Οι παρανομίες και οι προκλήσεις της κατοχικής δύναμης δεδομένες με σαφή στόχευση πλέον δημιουργίας τετελεσμένων και επί της νεκρής ζώνης. Τις παράνομες παρεμβάσεις στη Δένεια ακολούθησαν τα έέκτροπα στην Πύλα και προσφάτως στον Άγιο Δομέτιο. Η τουρκική πλευρά ροκανίζει μέρα με τη μέρα και τη νεκρή ζώνη μαζί με τις παράνομες παρεμβάσεις στην κλειστή περιοχή της Αμμοχώστου αλλά και επί της ΑΟΖ μας και η δική μας πλευρά τρέχει ασθμαίνοντας πίσω από τις εξελίξεις που μοιάζουν με ντόμινο εθνικής και πολιτικής εξόντωσης.
Κινούμαστε δυστυχώς στον ρυθμό που επιτάσσει η Άγκυρα, η οποία με ενορχηστρωμένες προσπάθειες και ως επί τω πλείστο ανενόχλητη, επιλέγει τον χρόνο και τη φύση της κάθε νέας πρόκλησης, προς εξυπηρέτηση των πάγιων και καλά μελετημένων διχοτομικών της σχεδίων.
Χρειάζεται να πάρουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων έστω και τώρα, που όπως όλα δείχνουν, βρισκόμαστε στο παρά πέντε μιας νέας προσπάθειας στο κυπριακό με τον διορισμό απεσταλμένης από τον ΓΓ του ΟΗΕ.
Δεν θα ισχυριστώ ότι αυτή θα είναι η τελευταία ή προτελευταία ευκαιρία.. Οφείλουμε όμως να την προσεγγίσουμε μόνο ως τέτοια. Να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας προκειμένου να δημιουργηθούν οι συνθήκες για επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου από εκεί που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου για λύση ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
Υπεύθυνα, μακριά από ανέξοδες και ανέφικτες προσεγγίσεις, με σαφείς στόχους και ρεαλιστικές θέσεις. Με στρατηγική και όραμα πρέπει να εντείνουμε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες, σε πλήρη συντονισμό και με την Αθήνα, προκειμένου να επαναφέρουμε την Τουρκία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, επιδιώκοντας τη διασύνδεση των ευρωτουρκικών με τη λύση του κυπριακού. Να αξιοποιήσουμε μέσα και από την κοινοβουλευτική διπλωματία κάθε βήμα προς κάθε δυνατή κατεύθυνση, ενισχύοντας διμερείς, τριμερείς και πολυμερείς σχέσεις, προκειμένου να ασκηθούν πιέσεις προς την Άγκυρα και το κατοχικό καθεστώς να εγκαταλείψει τις απαράδεκτες αξιώσεις για λύση δύο κρατών.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Την ίδια ώρα που ο κλοιός των ανεπίλυτων διενέξεων στενεύει απειλητικά σαν θηλιά γύρω από τον λαιμό μας, η Τουρκία σκαλίζει άλλη μια ανοιχτή πληγή σε βάρος της Κύπρου, με την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, την εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου και τη συνεχή διοχέτευση μεταναστευτικών ροών, μέσω της πράσινης γραμμής, επιδιώκοντας την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα του νησιού.
Ίσως το σημαντικότερο ζήτημα που απασχολεί όχι μόνο τους Κύπριους πολίτες -μετά το εθνικό βεβαίως- αλλά και κάθε ευρωπαίο πολίτη που ανησυχεί για μια έκρυθμη κατάσταση, μη ελεγχόμενη από πλευράς ΕΕ με απουσία κοινής ευρωπαϊκής γραμμής αντιμετώπισης με ίσο επιμερισμό ευθύνης στα κράτη μέλη.
Ως πολιτικός χώρος εντοπίζοντας την ανάγκη εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας, εκεί και όπου χρειάζεται, την ανάγκη λήψης δραστικών μέτρων και απαιτούμενης στήριξης, ειδικά από την ΕΕ των χωρών πρώτης εισόδου όπως είναι η Κύπρος, καταθέσαμε δημόσια και έχουμε συγκεκριμένες προτάσεις, όπως ακριβώς τέθηκαν και σε επίπεδο ΕΛΚ στο οποίο συμμετέχουμε.
– Άμεση επαναξιολόγηση της συμφωνίας του Δουβλίνου
– Ενιαίο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης
– Ίσο επιμερισμό ευθύνης και άμεση αλληλεγγύη στις χώρες πρώτης εισόδου
– Συνομολόγηση συμφωνίας ΕΕ με Αφρική για συστηματική επανεισδοχή μεταναστών
– Προαναχωρησιακά κέντρα εξέτασης στις χώρες προέλευσης
– Αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων και πράσινης γραμμής
– Ταχύτερη διαδικασία εξέτασης αιτήσεων
– Άμεση επαναξιολόγηση του καθεστώτος προσωρινής προστασίας Σύριων από ασφαλείς περιοχές
– Κλειστές δομές φιλοξενίας για όσους η αίτηση τους απορρίπτεται
– Άμεση αναχώρηση όσων η αίτηση τους απορρίπτεται με συμφωνίες επαναπατρισμού με τρίτες χώρες
– Ειδικές ομάδες ελέγχου για εντοπισμό φαινομένων παράνομης εργοδότησης
– Ασφαλές καταφύγιο και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης σε κάθε πραγματικό πρόσφυγα
Το μεταναστευτικό Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι χρειάζεται αντιμετώπιση και χειρισμό χθες όχι απολυταρχικές, φασιστικές προσεγγίσεις που παραπέμπουν σε εποχές σωβινισμού και άκρατου ρεβανσισμού με ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα. Στο κάτω κάτω στο χέρι μας είναι να συμπλεύσουμε διεκδικώντας ευρωπαϊκό οδοδείκτη και συνασπίζοντας δυνάμεις με χώρες που καλούνται να αντιμετωπίσουν το ίδιο ακριβώς ζήτημα, όχι σίγουρα επιλέγοντας ακραίες πολιτικές επιλογές που υποθάλπουν βία, φανατισμό και εξευτελισμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας συντηρώντας προς δική τους πολιτική επιβίωση ένα κύμα παροξυσμού και ανασφάλειας που μόνο αυτούς εξυπηρετεί και όχι το ζητούμενο που είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση του κρισιμότερου ζητήματος των ημερών μας.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η εκρηκτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή φέρνει άλλο ένα ζήτημα επιτακτικά στην επιφάνεια, την ενεργειακή κρίση και το υψηλό κόστος ενέργειας.
Παρά τις αρχικές προσδοκίες και εντυπώσεις για ένα νέο φιλόδοξο πλάνο, οι διαπιστώσεις στην πράξη απέχουν από αυτή την προοπτική και αντιλαμβανόμαστε ότι παραμένουν εντός του πλαισίου των όσων σχεδιάστηκαν προηγουμένως. Ειδικά στα έργα που αφορούν τη δική μας ΑΟΖ όπου προκύπτουν διλήμματα και μεγάλες προκλήσεις θέτοντας εν αμφιβόλω και στρατηγικές συμφωνίες, παρουσιάζονται αμφιταλαντεύσεις. Αυτό προκύπτει και από τη διαχείριση του θέματος για την ανάπτυξη του κοιτάσματος ‘Αφροδίτη’, η οποία δυστυχώς με τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν πάει από αναβολή σε αναβολή, με τη νέα διορία να εκπνέει στα τέλη Μαρτίου του 2024.
Βεβαίως εδώ να σημειώσουμε ότι προχωρά το έργο για την έλευση του υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό, καθώς και η τελική μελέτη για το EuroAsia Interconnector, γεωστρατηγικά έργα πολύ σημαντικά για τον τόπο μας.
Το δικό μας όραμα, σύμφωνα και με τα νέα δεδομένα όπως αυτά προκύπτουν, προσανατολίζεται στη δυναμική ανάπτυξη της προοπτικής που φέρνει μαζί της η πράσινη μετάβαση, η πλήρης εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών για αποθήκευση και διοχέτευση της, ως ο πιο σίγουρος τρόπος για μόνιμη μείωση του κόστους ενέργειας αλλά και μείωσης της εξάρτησης από τις εισαγωγές υγρών καυσίμων και τις ευμετάβλητες τιμές τους.
Και χρειάζεται επιτέλους να θέσουμε συλλογικά ένα φιλόδοξο στόχο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στοχευμένο και μετρήσιμο αφού συνυπολογίζοντας τη μείωση της τιμής των φωτοβολταϊκών και των τεχνολογιών αποθήκευσης και των ψηλών τιμών στο χρηματιστήριο ρύπων και των διεθνών τιμών πετρελαίου δεν υπάρχει άλλη συμφέρουσα επιλογή παρά η επένδυση στις ΑΠΕ.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Ως πολιτικός χώρος, ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη θα πορευτούμε σας διαβεβαιώ με ευθύνη σε όλα τα ζητήματα για το καλό του τόπου. Ούτε αλλάζουμε γραμμή, ούτε θα προσανατολιστούμε σε εύηχες, ανέξοδες προσεγγίσεις. Όπως είπα, πάνω από όλα το καλό του τόπου και έχουμε αποδείξει επανειλημμένα με τη συνέπεια μας σε αρχές ότι έτσι θα πορευτούμε, όπως πράξαμε και μόλις τις προηγούμενες μέρες με τη στάση μας στο καίριο ζήτημα των εκποιήσεων.
Ευθυγραμμισμένοι με το καλώς νοούμενο συμφέρον του τόπου, με τις συστάσεις του Υπουργείου Οικονομικών και της Κεντρικής Τράπεζας που έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου για εκτροχιασμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της οικονομίας μας ευρύτερα, όταν ακόμη και οφείλω να το πω τα συγκυβερνώντα κόμματα τηρούσαν ασαφή στάση.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Όλες και όλοι κρινόμαστε, όπως και η Βουλή των Αντιπροσώπων κρίνεται συλλογικά και καθημερινά από το έργο και τις αποφάσεις της.
Ξέρω ότι γνωρίζετε αγαπητοί μου συνάδελφοι ότι έχουμε ευθύνη να κρατήσουμε σε σταθερή ρότα την οικονομία και κατά συνέπεια την Κύπρο μας, ειδικά σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς που αμφισβητούνται τα πάντα και δεν υπάρχουν ούτε δεδομένα ούτε και προαποφασισμένες βεβαιότητες. Οφείλουμε να διαφυλάξουμε τη δημοκρατία, να δημιουργήσουμε ισχυρά αναχώματα στην άλωση που επιχειρούν πολιτικές δυνάμεις με ακραίες προσεγγίσεις εις το όνομα του εθνικού συμφέροντος, με όχημα τον άκρατο λαϊκισμό και την παραπληροφόρηση.
Έχουμε ευθύνη να προστατεύσουμε τους θεσμούς, τους οποίους αντιπροσωπεύουμε αφού εάν επιτρέψουμε να εκμαυλιστούν οι θεσμοί απλά θα αποτύχουμε. Εάν εμείς οι ίδιοι απαξιώνουμε με τη στάση, τη συμπεριφορά και τον τρόπο που πολιτευόμαστε αυτό που εκπροσωπούμε.. πώς περιμένουμε από τους πολίτες να μας εμπιστευτούν, να μην γυρνάνε την πλάτη στην πολιτική και τα κόμματα αλλά να συμμετέχουν στα κέντρα λήψεως αποφάσεων; Πως θα σταθούμε ανάχωμα σε επικίνδυνες για τη δημοκρατία επιλογές που τρέφονται και συντηρούνται από φοβικές προσεγγίσεις και επιχειρούν κατακερματισμό θεσμών και της ίδιας της δημοκρατικής αντίληψης που αρμόζει στο κράτος δικαίου;
Η διατήρηση και η ενίσχυση της αξιοπιστίας των θεσμών είναι ζωτικής σημασίας για την ενδυνάμωση των δημοκρατικών διαδικασιών και τη δημιουργία συνθηκών πολιτικής σταθερότητας.
Αποτελεί θεμελιώδη βάση για την οικοδόμηση μιας δίκαιης, ανθεκτικής και ευημερούσας κοινωνίας με βασικά δομικά υλικά τη διαφάνεια, τη δικαιοσύνη και ακεραιότητα.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Κάθε κρατικός προϋπολογισμός δεν είναι μια σειρά αριθμών και στατιστικών αλλά μια έκφραση των αξιών και των προσδοκιών μας ως κοινωνία. Αποτελεί μια δέσμευση προς τον κάθε πολίτη ξεχωριστά, ότι αντιλαμβανόμαστε τις προκλήσεις και επιχειρούμε να χτίσουμε ένα καλύτερο αύριο.
Μια πρόκληση να συνταχθούμε και να ανασυνταχθούμε στην προσπάθεια για αλλαγή και πρόοδο, με το βλέμμα στραμμένο στις ευκαιρίες που μπορούμε να δημιουργήσουμε και στις κρίσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.
Επαναλαμβάνω ότι έχουμε επιμέρους διαφωνίες και διαφορετικές ίσως προτεραιότητες. Εξάλλου υποβάλαμε εισηγήσεις για διορθώσεις και προτάσεις πολιτικής για το 2024. Σταθμίζουμε ωστόσο ότι ενώπιον μας έχουμε ένα πλεονασματικό προϋπολογισμό που προβλέπει μείωση του δημόσιου χρέους και ενσωματώνει όλες τις δράσεις του ταμείου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και σίγουρα επιλέγουμε και θα στηρίξουμε τη σταθερότητα και όχι την αποσταθεροποίηση.
Με τη θετική μας ψήφο λοιπόν ως πολιτικός χώρος δεν επιλέγουμε να αφήσουμε τη χώρα χωρίς δημόσια οικονομικά αφού κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό και ανεύθυνο αλλά χαράζουμε μια πορεία ευθύνης και συλλογικότητας, εντοπίζοντας και προσπαθώντας να αλλάξουμε τα κακώς έχοντα, αναγνωρίζοντας και διορθώνοντας λάθη ή παραλείψεις, καταθέτοντας άποψη και θέση με θάρρος και παρρησία.
Σίγουρα δεν αποτελεί επιλογή να αποποιηθούμε την ευθύνη ή να απέχουμε από αυτή την προσπάθεια που αφορά όλους και την Κύπρο μας. Γιατί είναι στα δύσκολα και στις ανηφόρες που πρέπει να κρατήσουμε την πυξίδα μας αλώβητη και ακέραια για να έχουμε ελπίδα να οδηγηθούμε στο γαλαζόχρωμο ορίζοντα της επιλογής μας.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους και συναδέλφισσες για την συνεργασία, ιδιαιτέρως την Πρόεδρο και τα μέλη της επιτροπής οικονομικών, τη Διεύθυνση της Βουλής, τις Υπηρεσίες, τους Λειτουργούς και όλο το προσωπικό, τους κοινοβουλευτικούς συνεργάτες και συνεργάτιδες για την πολύτιμη βοήθεια και στήριξη που μας παρείχαν ειδικά λόγω της επίπονης διαδικασίας κατάθεσης και μελέτης των προϋπολογισμών αλλά επιτρέψετε μου και ένα μεγάλο ευχαριστώ στο δικό μου γραφείο και στους προσωπικούς μου συνεργάτες και συνεργάτιδες.
Εύχομαι από καρδιάς Καλές Γιορτές σε όλες και όλους, υγεία και περισσότερη ανθρωπιά την χρειαζόμαστε. Για την Κύπρο μας μόνο λύτρωση. Της το χρωστάμε, της αξίζει.
Σας ευχαριστώ.
Γιώργος Κουκουμάς (ΑΚΕΛ): “Μπορεί ο Χριστός να γεννάται σε μερικές μέρες εν Βηθλεέμ, αλλά επί του παρόντος σταυρώνεται στη Γάζα”
Μια από τις ομιλίες στη συζήτηση για τον Κρατικό Προϋπολογισμό του έτους 2024
που προκαλεί προβληματισμό, σε κάθε υγιή σκεπτόμενο πολίτη ανεξαρτήτου κόμματος, είναι η ομιλία του Γιώργου Κουκουμά.
Αυτούσια πιο κάτω:
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Αποδείχθηκε ότι κάναμε λάθος όσοι λέγαμε πέρσι τέτοιες μέρες από αυτό το βήμα ότι είχαμε τότε τον δέκατο -και άρα, ευτυχώς, τον τελευταίο- προϋπολογισμό της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Γιατί σήμερα μπροστά μας έχουμε μάλλον τον ενδέκατο προϋπολογισμό της προηγούμενης κυβέρνησης. Ίδια φιλοσοφία. Ίδια συνταγή. Ίδιες προτεραιότητες. Ή όπως το είπε ένας βουλευτής της συγκυβέρνησης πριν μερικές μέρες από αυτό το βήμα, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη «άρπαξε την παλιά μόλα, και την εφαρμόζει ακριβώς την ίδια, δεν λείπει ούτε ένας πόντος». Συνεπώς, δεν χρειάζεται να επεκταθούμε περαιτέρω, γιατί το ΑΚΕΛ πρόκειται να καταψηφίσει τον Προϋπολογισμό της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη που εφαρμόζει την ίδια μόλα.
Η συζήτηση για τον ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό είναι στην ουσία μια συζήτηση συνολικά για την οικονομία και την πορεία της χώρας. Είναι επίσης –μαζί με αυτά- και μια συζήτηση που αποκαλύπτει αν έχουμε ή αν δεν έχουμε και ποιοι εντός της αίθουσας έχουν και δεν έχουν συναίσθηση της πραγματικότητας που βιώνει η μεγάλη πλειοψηφία της κυπριακής κοινωνίας. Για να γίνει αντιληπτή η αλήθεια όμως, πρέπει πρώτα να αναμετρηθούμε με τα μεγάλα ψέματα που κυριαρχούν στο δημόσιο λόγο για το τι συμβαίνει στην οικονομία και την κοινωνία.
– Το πρώτο μεγάλο ψέμα λέει ότι το τελευταίο διάστημα όλοι στον τόπο μας περνούν δύσκολα, όλοι πιέζονται οικονομικά. Ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Τα καθαρά κέρδη των κυπριακών τραπεζών για το 2023 βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών, ξεπερνώντας το 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Η κερδοφορία των μεγάλων εταιριών στον κλάδο κατανάλωσης έχει ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019. Ο τζίρος των εταιριών ενέργειας φτάνει τα 80 εκατομμύρια τον χρόνο, με το 60% αυτών να είναι καθαρό κέρδος. Ο αριθμός των golden boys στην Κύπρο, δηλαδή αυτών που αμείβονται με πάνω από 6000 ευρώ τον μήνα αυξήθηκε κατά 20%. Το ίδιο το κράτος είχε αυξημένα έσοδα 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ για το 2022 και άλλο 1 δισεκατομμύριο για το 2023, τα οποία στο μεγαλύτερο τους μέρος προέρχονται από τον πληθωρισμό, δηλαδή ο κόσμος διπλοπληρώνει την ακρίβεια: μια στο κράτος και μια στους επιχειρηματίες. Συνεπώς, το πρώτο και κύριο που πρέπει όλοι να γνωρίζουμε είναι ότι την ώρα που οι τσέπες αδειάζουν για νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, άλλες τσέπες -του κράτους, των τραπεζών, των μεγάλων επιχειρήσεων- όχι απλά γεμίζουν, αλλά ξεχειλίζουν με κέρδη πρωτοφανή.
Το δεύτερο μεγάλο ψέμα -που για κάποιους βέβαια είναι συμπυκνωμένη ιδεολογία- λέει ότι θα πρέπει οι εργαζόμενοι να αγαλλιάζουν μαζί με τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τις τράπεζες που κάνουν κέρδη και υπερκέρδη -θα πρέπει μάλιστα να δέχονται αδιαμαρτύρητα οτιδήποτε χρειάζεται για να αυξηθούν αυτά τα κέρδη- διότι τάχα μόνο έτσι θα κρατήσουν τις δουλειές τους και μόνο έτσι μπορούν να ελπίζουν ότι σε κάποια φάση θα πάρουν και ορισμένες αυξήσεις. Διερωτώμαι, τι άλλο άραγε θα έπρεπε να κάνουν για παράδειγμα οι εργαζόμενοι στο καζίνο-θέρετρο της Λεμεσού -την επένδυση-όνειρο όπως έλεγε ο κύριος Αναστασιάδης – που απολύονται μαζικά αυτή την περίοδο, ενώ ταυτόχρονα τους απαγορεύουν παράνομα, ακόμα και το δικαίωμα στην οργάνωση; Ισχυρίστηκε χθες ο κύριος Παπαδόπουλος ότι για να ευημερούν οι άνθρωποι πρέπει πρώτα να ευημερούν οι αριθμοί. Σωστό, αλλά εξαρτάται ποιους αριθμούς βλέπει ο καθένας. Βλέπει άραγε τους αριθμούς που αφορούν τους μισθούς των εργαζομένων της χώρας, οι μισοί από τους οποίους παίρνουν λιγότερα από 1500 ευρώ; Βλέπει τους αριθμούς για την αγοραστική δύναμη των μισθών που είναι στα επίπεδα της προηγούμενης εικοσαετίας. Βλέπει τις τιμές των ενοικίων; Τα επιτόκια; Οι αριθμοί είναι αδυσώπητοι και κατεδαφίζουν το αφήγημα. Την δεκαετία 2013-2023 -που περιλάμβανε περιόδους θεαματικών ρυθμών ανάπτυξης- το μερίδιο των μισθών των εργαζομένων στο ΑΕΠ της χώρας υποχώρησε κατά 11 μονάδες υπέρ των επιχειρηματικών κερδών, δηλαδή σχεδόν 12 δισεκατομμύρια ευρώ αγοραστικής δύναμης μετακινήθηκαν από τον κόσμο της εργασίας στις τσέπες μεγαλοεπιχειρηματιών, ντιβέλοπερ, τραπεζών κ.ο.κ ως κέρδη. Η αγελάδα της ανάπτυξης λοιπόν «κατεβάζει γάλα», μάλιστα κατεβάζει περισσότερο γάλα από πριν. Όμως το πρόβλημα ήταν και είναι αλλού: ότι το γάλα το μοιράζονται και το πίνουν οι λίγοι ενώ οι πολλοί -αυτοί που παράγουν τον πλούτο- μένουν με ακόμα λιγότερα.
– Και τέλος, το άλλο μεγάλο ψέμα είναι ότι αυτοί που κυβερνούν -και οι νυν και οι προηγούμενοι- δεν μπορούν να ικανοποιούν τα αιτήματα των εργαζομένων, των κοινωνικών οργανώσεων, του ΑΚΕΛ κ.ο.κ. γιατί αυτοί υποτίθεται «καταλαβαίνουν από οικονομία» και «δεν διασκορπούν το κρατικό χρήμα αστόχευτα». Πώς θα μας εξηγήσουν όμως οι ίδιοι οι κυβερνώντες -και οι νυν και οι πρώην- ότι δεν ήθελαν στόχευση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας -όπως ζητούσε το ΑΚΕΛ- και αντί τούτου αποφάσισαν να τον καταργήσουν για όλους, ακόμα και για τους μεγαλοϊδιοκτήτες γης, με αποτέλεσμα το κράτος να έχει χάσει και να συνεχίζει να χάνει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ; Όπως έκαναν, δηλαδή, και όταν χάριζαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ΦΠΑ στους επενδυτές των διαβατηρίων. Πώς γίνεται, δηλαδή, να μην υπάρχουν χρήματα για τους σχολικούς συνοδούς των παιδιών με αναπηρία; Να μην υπάρχουν χρήματα για τους χαμηλόμισθους της Α1 που προφανώς ξεγέλασε προεκλογικά ο κ. Χριστοδουλίδης; Να μην υπάρχουν χρήματα για τους ειδικευόμενους γιατρούς των δημόσιων νοσηλευτηρίων που απεργούν ξανά και φέτος, αφού είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν μέχρι και διπλάσιες ώρες από το επιτρεπόμενο όριο και με το εξευτελιστικό ποσό των 3 ευρώ την ώρα για τις υπερωρίες. Όμως να βρέθηκαν πριν δέκα μέρες 16 εκατομμύρια ευρώ που θα χάσει το κράτος με την απόφαση να μειωθεί η φορολογία επί του τόκου των καταθέσεων, κάτι που στην πράξη σημαίνει να δοθούν μερικά ευρώ στον κόσμο με τις χαμηλότερες καταθέσεις και δεκάδες χιλιάδες σε εκατομμυριούχους; Πώς γίνεται λοιπόν να μην ολοφύρονται για τη δημοσιονομική πειθαρχία και να μην κινδυνεύει η σταθερότητα της οικονομίας όταν πρόκειται να χαρίσουν εκατομμύρια ευρώ κρατικού χρήματος -ως να μιλούμε για στραγάλια- για να ευνοήσουν τους πιο ευνοημένους;
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Δεν είναι και δεν ήταν ποτέ μονόδρομος αυτή η κατάσταση για την Κύπρο και τους εργαζόμενους της. Αντίθετα, υπάρχει άλλος δρόμος. Και σε αυτόν εντάσσονται τρεις μεγάλοι στόχοι που για το ΑΚΕΛ είναι πρώτες προτεραιότητες προκειμένου να μπει μια γραμμή άμυνας και προστασίας για το εισόδημα και το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων της Κύπρου.
– Πρώτο. Χρειαζόμαστε ένα αξιοπρεπή κατώτατο μισθό. Σύμφωνα, με το επίπεδο τιμών της Eurostat, για να είχε ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο την ίδια αγοραστική δύναμη με αυτόν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες θα έπρεπε να ήταν τουλάχιστον στα 1060 ευρώ. Και ταυτόχρονα, έπρεπε και πρέπει οπωσδήποτε να ρυθμιστεί σε πόσες ώρες εργασίας αντιστοιχεί ο κατώτατος μισθός. Σε 40; Σε 48; Σε πόσες; Όσο αυτό μένει αρρύθμιστο, τότε αντί να θωρακίζονται οι χαμηλόμισθοί, νομιμοποιείται η μεγαλύτερη εκμετάλλευσή τους, αφού επιτρέπει σε εργοδότες να δίνουν μεν τον κατώτατο, αλλά να αυξάνουν τις ώρες εργασίες.
– Χρειαζόμαστε επίσης πλήρη ΑΤΑ και για όλους τους εργαζόμενους της Κύπρου. Γιατί αλλιώς οι πραγματικοί μισθοί θα συρρικνώνονται από τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, όπως συμβαίνει σήμερα. Όσοι μάλιστα μιλούν απαξιωτικά για την ΑΤΑ, επειδή νομίζουν ότι αυτή αφορά μόνο τον δημόσιο τομέα, ιδού η Ρόδος: να αποδεχθούν το αίτημα των εργαζομένων και να ενσωματωθεί η ΑΤΑ στον κατώτατο μισθό και να καλύψει έτσι όλους τους χαμηλόμισθους του ιδιωτικού τομέα.
– Χρειαζόμαστε ακόμα συλλογικές συμβάσεις εργασίας αν είναι δυνατόν παντού στον ιδιωτικό τομέα, γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερη ασπίδα προστασίας των εργαζομένων από τη συλλογική σύμβαση, τη συλλογική διαπραγμάτευση, τη συλλογική διεκδίκηση και οργάνωση. Δεν είναι τυχαίο που μέσα από τις πρόσφατες ανανεώσεις 200 συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όχι μόνο αποκαταστάθηκαν οι απώλειες που υπέστησαν οι εργαζόμενοι τα προηγούμενα χρόνια, αλλά επιτεύχθηκαν αυξήσεις και ωφελήματα για τους εργαζόμενους κατά μέσο όρο 2,5%. Δεν είναι τυχαίο που για παράδειγμα γυναίκες εργαζόμενες που δουλεύουν με συλλογική σύμβαση κέρδισαν να πληρώνονται στο 100% του μισθού τους όταν βρίσκονται σε άδεια μητρότητας, και όχι στα ¾ το μισθού όπως συμβαίνει για χιλιάδες άλλες εργαζόμενες μητέρες που ακριβώς για αυτό τον λόγο αναγκάζονται να επιστρέφουν νωρίτερα στην δουλειά.
Κυρία Πρόεδρε,
Κύριοι συνάδελφοι,
Τα δικαιώματα των εργαζομένων διασταυρώνονται με την κοινωνική πολιτική και για εμάς ένα από τα βασικότερα στοιχεία της – είναι οι υποδομές και οι πολιτικές για τους εργαζόμενους γονείς και την οικογένεια. Μέσα από την εκστρατεία που διεξάγει το ΑΚΕΛ αυτό το διάστημα για τους νέους γονείς επιβεβαιώνονται πραγματικότητες που εξηγούν, μαζί με άλλους παράγοντες, τους λόγους που η νέα γενιά στην Κύπρο κάνει λιγότερα παιδιά και σε πιο μεγάλη ηλικία.
Σήμερα στην Κύπρο σε σύνολο 370 βρεφοπαιδοκομικών σταθμών πάνω από τους 300 είναι ιδιωτικοί με το κόστος των τροφείων να φτάνει και τα 400 ευρώ το μήνα ανά παιδί. Με ποια μαθηματικά άραγε μπορεί να τα βγάλει πέρα ένα μέσο ζευγάρι εργαζόμενων γονιών; Οι δε άδειες των εργαζόμενων γονέων -μητρότητας, πατρότητας, γονική- που είναι καθοριστικής σημασίας για να ανταπεξέλθουν στη φροντίδα των παιδιών είναι από κάθε άποψη υποδεέστερες από τις πλείστες ευρωπαϊκές χώρες. Η επέκταση της άδειας μητρότητας τουλάχιστον στους 6 μήνες -ένα υπερώριμο και καθολικό αίτημα της κοινωνίας- είναι ουσιαστικά εκτός ατζέντας της κυβέρνησης. Ενώ ακόμα και πιο απλά ζητήματα μένουν στο ράφι. Όπως για παράδειγμα η επέκταση της γονικής άδειας ώστε να λαμβάνεται μέχρι το 15ο έτος του παιδιού, όπως προνοεί η Πρόταση Νόμου που κατέθεσε το ΑΚΕΛ στις αρχές του μήνα. Ή το αίτημα μας να αποδίδεται στον γονέα παιδιού με αναπηρία το επίδομα φροντίδας όταν αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εργασία του για να μείνει στο σπίτι να φροντίζει το παιδί του.
Σε άλλα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδιαίτερα στο πεδίο της καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών χρειάζεται μια παραδοχή: όσες καμπάνιες κι αν πραγματοποιηθούν δεν πρόκειται να ευαισθητοποιηθεί η κοινωνία στο ζήτημα, αν δεν προηγηθεί ευαισθητοποίηση του κράτους και των θεσμών, ευαισθητοποίηση και επιστημοσύνη στη διαχείριση των καταγγελιών και των θυμάτων. Τι συμβαίνει στην πράξη; Τον περασμένο Σεπτέμβρη, δύο γυναίκες στην επαρχία Πάφου κατήγγειλαν βιασμό. Ωστόσο, -σε αντίθεση με όσα ακούμε για πρωτόκολλα χειρισμού και ούτω καθ’ εξής- οι γυναίκες που κατήγγειλαν ότι υπέστησαν βιασμό έπρεπε να περιμένουν δώδεκα ολόκληρες ώρες μέχρι να διενεργηθεί η απαιτούμενη ιατροδικαστική εξέταση και αφού πρώτα έπρεπε να μεταφερθούν από την Πάφο στη Λευκωσία. Αυτά τα περιστατικά, δεν είναι η εξαίρεση, είναι ο κανόνας. Οι εκκλήσεις λοιπόν προς τα θύματα έμφυλης βίας «σπάσε τη σιωπή σου» θα παραμένουν λόγια του αέρα, γιατί ο τρόπος να σπάσουν τη σιωπή τους είναι να γνωρίζουν ότι το κράτος θα είναι πραγματικά δίπλα τους και θα τους παρέχει κάθε στήριξη -νομική, συμβουλευτική, ψυχολογική, οικονομική- όταν θα πάρουν την απόφαση να καταγγείλουν και να μπουν στη μάχη απέναντι στον άνθρωπο που τις κτυπά, τις βιάζει, τις κακοποιεί. Για αυτό θα αποτελέσει ένα τεράστιο βήμα αν γίνει αποδεκτή η Πρόταση Νόμου του ΑΚΕΛ για χορήγηση νομικής αρωγής στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας ενώπιον Οικογενειακών Δικαστηρίων για λύση των διαφορών με τον δράστη. Θα είναι ένα βήμα προς μια ριζικά διαφορετική κουλτούρα που θα στείλει το μήνυμα ότι απέναντι σε όποιον κακοποιεί γυναίκες και παιδιά, δεν στέκονται μόνο τα θύματα αλλά ολόκληρη η Πολιτεία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σε μια συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό, η εξωτερική πολιτική ίσως να είναι το τελευταίο θέμα που ενδιαφέρει. Σήμερα όμως, αυτές ακριβώς τις στιγμές που διέρχεται η ανθρωπότητα και η γειτονιά μας όχι μόνο πρέπει να ενδιαφέρει αλλά αναδεικνύεται σε κριτήριο αξιοπιστίας και αξιών του καθενός.
– Γιατί δεν μπορεί να συζητούμε αμέριμνοι όταν δίπλα μας συντελείται μια γενοκτονία και η κυβέρνηση της χώρας συμπεριφέρεται ως ο συνήγορος υπεράσπισης του Νετανιάχου αφού είναι κυριολεκτικά η μοναδική κυβέρνηση στον πλανήτη που δεν είπε μισή λέξη κριτικής για τις ισραηλινές βαρβαρότητες.
– Γιατί δεν είναι δυνατό να χρειάστηκε να ξεπεράσουν τις 15 χιλιάδες οι νεκροί Παλαιστίνιοι για να συγκινηθεί η κυβέρνηση για να αλλάξει την προηγούμενη, ντροπιαστική στάση αποχής στον ΟΗΕ και να στηρίξει την έκκληση για ανθρωπιστική εκεχειρία, την ώρα που κατά τα άλλα εργάζεται νυχθημερόν για τον ανθρωπιστικό διάδρομο.
– Γιατί δεν μπορεί να μην αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση ότι όταν σήμερα συγκαλύπτει δια της σιωπής την κατοχή και τον πόλεμο του Ισραήλ σε βάρος των Παλαιστινίων, αύριο θα βρούμε κλειστές πόρτες όταν θα ζητούμε υποστήριξη απέναντι στην κατοχή και την επιθετικότητα της Τουρκίας στην Κύπρο.
– Γιατί δεν μπορεί η κυβέρνηση με την πλειοψηφία των κομμάτων να φιλοτεχνούν ψευδαισθήσεις για το Ισραήλ και να οπτασιάζονται συμμαχίες και αντιτουρκικά τόξα, την στιγμή που αυτά διαψεύστηκαν ξανά και ξανά τα προηγούμενα χρόνια.
– Γιατί κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μπορεί ο Χριστός να γεννάται σε μερικές μέρες εν Βηθλεέμ, αλλά επί του παρόντος σταυρώνεται στη Γάζα. Και οι φετινές ευχές για το «επί γης ειρήνη», για να έχουν νόημα πρέπει να αρχίζουν από την Παλαιστίνη.
Χαράλαμπος Θεοπέμπτου (ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ) : Έρχονται μεγάλες αλλαγές στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για το περιβάλλον
To Δεκέμβρη του 2015 το COP21 για το κλίμα έληξε, με τη γνωστή πλέον Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Η συμφωνία ήταν σημαντική, γιατί 196 χώρες δεσμεύτηκαν νομικά να πάρουν μέτρα. Ο τύπος των μέτρων περιγραφόταν στη συμφωνία και περιλάμβανε μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 43%, και συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1.5C. Η συμφωνία μπήκε σε εφαρμογή το Νιόβρη του 2016 και αμέσως μετά ξεκίνησαν οι συζητήσεις για τα μέτρα που θα εφαρμόζονταν για επίτευξη του στόχου. Με βάση τα πιο πάνω και μετά από πολλές συζητήσεις και δημοσιότητα, η ΕΕ ψήφισε το 2021 τον κλιματικό Κανονισμό 1119, ο οποίος δεσμεύει την ΕΕ να είναι κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050 και θέτει ενδιάμεσο στόχο την μείωση κατά 55% το 2030. Ακολούθως, άρχισαν οι συζητήσεις για τα μέτρα με τα οποία θα πετύχαιναν τον ενδιάμεσο στόχο του 2030. Η πολιτική αυτή έγινε γνωστή σαν “Fit for 55” και έχουμε ήδη τις πρώτες Ευρωπαϊκές Οδηγίες και Κανονισμούς.
Επειδή με την πολιτική αυτή καλύπτονται σχεδόν όλες οι Επιτροπές της Βουλής και οι αλλαγές που έρχονται είναι μεγάλες, οργανώσαμε μαζί με την Πρόεδρο της Βουλής ένα σεμινάριο όπου τα υπουργεία παρουσίασαν τα θέματα που έχουν να χειριστούν και τον προγραμματισμό τους. Έχουμε πέραν των 13 νομοθετημάτων και υποχρεώσεων που πρέπει να μπουν σε εφαρμογή, σε διάφορες ημερομηνίες πριν το 2030. 2. Αλλαγές στην εμπορία ρύπων Το σύστημα εμπορίας ρύπων για συγκεκριμένες ρυπογόνες βιομηχανίες είναι αυτό που ξεκίνησε στην ΕΕ από το 2005 και στην Κύπρο μερικά χρόνια μετά μπήκε σε εφαρμογή στην ΑΗΚ, στην παραγωγή τσιμέντου και στα τουβλοποιεία. Στην Ευρώπη οι εταιρείες που εντάχθηκαν στο σύστημα αυτό πέτυχαν 41% μείωση των εκπομπών, καλά αποτελέσματα είχαν και οι δικές μας εταιρείες, εκτός φυσικά από την ΑΗΚ, όπου τώρα πληρώνουμε πέραν των €200εκ το χρόνο για ρύπους, με αυτό να αντιστοιχεί σχεδόν με το ένα τρίτο του λογαριασμού των καταναλωτών.
Το σκάνδαλο αυτό θα συνεχίζεται για πολλά χρόνια ακόμη, αφού η κυβέρνηση δεν έχει κίνητρο να κάνει κάτι, εφόσον μεταξύ άλλων εισπράττει από αυτά ΦΠΑ αξίας πάνω από €40εκ κάθε χρόνο. Το φυσικό αέριο δεν ήρθε, που θα μείωνε τουλάχιστον το κόστος των εκπομπών, αλλά ούτε και το δίκτυο αναβάθμισαν για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι ΑΠΕ για μείωση του κόστους. Η μέχρι τώρα επιτυχία του συστήματος εμπορίας των ρύπων στην Ευρώπη, είναι και ο λόγος που αποφασίστηκε να επεκταθεί τώρα και σε άλλους τομείς, όπως τη ναυσιπλοΐα και τις αερομεταφορές. Παράλληλα συμφωνήθηκε να ξεκινήσει ακόμη ένα δεύτερο σύστημα Εμπορίας Ρύπων II (ETS II) το οποίο θα καλύπτει τα κτήρια, τις μεταφορές και τα καύσιμα, και θα μπει σε εφαρμογή το 2027. Αυτό σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες μεγάλων κτηρίων και η κυβέρνηση, θα πληρώνουν δικαιώματα εκπομπών, όπως κάνει τώρα και η ΑΗΚ. Πέραν τούτου θα έχουμε και αύξηση της τιμής των καυσίμων, εφόσον μέσα στα πλάνα είναι και η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του φόρου. Γνωρίζουμε από τώρα ότι αυτό θα οδηγήσει και σε αύξηση του κόστους των καυσίμων. Αυτό θα σημαίνει αύξηση του κόστους λειτουργίας των αυτοκινήτων, του κόστους λειτουργίας ορισμένων βιομηχανιών αλλά και αύξηση στο κόστος θέρμανσης οικιστικών αλλά και εμπορικών κτηρίων
Υπόψη ότι είχαμε επίσης και υποχρέωση μέχρι το 2020, να έχουμε 10% ΑΠΕ στην ενέργεια που χρησιμοποιούμε στις μεταφορές. Παρά το ότι είχαμε 10 χρόνια να πετύχουμε το στόχο, μόνο 7% πετύχαμε και τώρα μας έμειναν 6 χρόνια μέχρι το 2030 για να φτάσουμε στο 29% ή να μειώσουμε τους ρύπους στις μεταφορές κατά 14.5%. Μια από τις υποχρεώσεις που είχαμε το 2016 ήταν να υποβάλουμε το σχεδιασμό μας για εναλλακτικούς σταθμούς καυσίμων. Γενικά το πλαίσιο πολιτικής που ετοιμάσαμε ήταν πολύ πρόχειρο και δεν έδειχνε καμιά σοβαρή πρόθεση να πάρουμε μέτρα και φυσικά ούτε τον ένα σταθμό φόρτισης ανά αυτοκινητόδρομο που αναλάβαμε τότε, δεν κάναμε. Τώρα με τον Κανονισμό 1804 του 2023 θα πρέπει μεταξύ άλλων να κάνουμε εγκατάσταση σταθμών φόρτισης κάθε 60 χλμ και να βρούμε μέθοδο να μπορούν οι πελάτες να πληρώνουν.
Για τους πιο πάνω λόγους, η κυβέρνηση επείγει πλέον να δώσει πραγματική σημασία στις δημόσιες μεταφορές. Και με αυτό δεν εννοούμε την κατασκευή δρόμων και κόμβων που δεν χρειάζονται ούτε εννοούμε την σύναψη συμβολαίων εκατομμυρίων με συμβούλους για ετοιμασία μελετών που καταλήγουν στα συρτάρια για χρόνια. Οι οποίες μελέτες βέβαια δεν εφαρμόζονται και χρειάζονται ανανέωση και ξοδεύονται ακόμη περισσότερα χρήματα και έτσι πάμε πάλι από την αρχή σε νέα μελέτη χωρίς αποτέλεσμα. Υπόψη ότι στην Ευρώπη τώρα σχεδιάζουν τις πόλεις των 12 ή 15 λεπτών όπου η πολιτεία βεβαιώνεται ότι κοντά στις οικιστικές περιοχές υπάρχουν όλα τα καταστήματα που χρειάζονται ούτως ώστε ο κάτοικος της περιοχής να μην χρειάζεται περισσότερο από 12 λεπτά περπάτημα για τα είδη πρώτης ανάγκης. Στην Κύπρο όταν μιλούν για ενεργειακή πολιτική όλοι μιλούν για το γκάζι που κάποια στιγμή κάποτε στο μέλλον θα φέρουν στην Κύπρο.
Ένα καλά οργανωμένο κράτος, πρέπει να έχει ενεργειακή πολιτική που να είναι γνωστή και ξεκάθαρη, που να περιέχει πρόνοιες που θα ωφελούν τον πολίτη και την οικονομία. Μια καλή πολιτική θα έπρεπε να περιέχει τουλάχιστον προτεραιότητες όπως: 1. Τη λήψη μέτρων για μείωση της ζήτησης ενέργειας όπως τις ενεργειακές αναβαθμίσεις, τις δημόσιες μεταφορές και την προώθηση της ποδηλασίας. 2. Την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ που είναι και η πιο φτηνή αλλά και η πιο φιλική με διευκολύνσεις για επέκταση της χρήσης ΑΠΕ κυρίως σε στέγες, για άμεσο όφελος στους πολίτες αλλά και σε ενεργειακές κοινότητες για το όφελος των πολλών. 3. Προγραμματισμό για αποθήκευση ενέργειας 4. Προώθηση τεχνολογιών και μέτρων για μείωση των εκπομπών στην παραγωγή ενέργειας. 5. Την ασφάλεια παροχής. 3. Ενεργειακή απόδοση κτηρίων Ένα από τα καλύτερα μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ενέργειας στην Κύπρο, είναι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτηρίων. Η Κύπρος είναι ίσως η τελευταία χώρα που θεσμοθέτησε ελάχιστες προδιαγραφές και για αυτό ένα τεράστιο ποσοστό των κτηρίων μας κατασκευάστηκε χωρίς καμιά προδιαγραφή.
Φυσικά έστω και αν είχαμε κανόνες, το πρόβλημα είναι ότι ακόμη και αυτό που εμείς ορίζουμε ότι είναι κτήριο σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, είναι κάθε άλλο παρά αυτό. Ο ορισμός του τι είναι κτήριο σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης πρέπει σύντομα να αλλάξει και να γίνει πιο αυστηρός, γιατί η ΕΕ προχωρεί με εναρμόνιση αυτών των προδιαγραφών, και θα δημιουργηθεί ακόμη μεγαλύτερη απόκλιση από την ΕΕ με πιο πολλά έξοδα, σπατάλη ενέργειας και δουλειά. Πως σκέφτεται όμως η κυβέρνηση μας για τις ενεργειακές αναβαθμίσεις; Η ενεργειακή απόδοση του κτηρίου της πρώην Λαϊκής ήταν ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης όταν εκφράστηκε η πρόθεση της κυβέρνησης να το αγοράσει.
Μια κυβέρνηση, που με βάση το άρθρο 14 του περί της Ενεργειακής Απόδοσης νόμου 31/2009, είχε υποχρέωση από το 2014, να αναβαθμίζει το 3% των κτηρίων της σε κτήρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, όταν αγοράσει το κτήριο της Λαϊκής θα το αναβαθμίσει σε ενεργειακή κλάση Β, για να δώσουν ξανά συμβόλαιο σε άλλη εταιρεία να το κάνει Α και μετά άλλο συμβόλαιο για να μετατραπεί σε κτήριο μηδενικών ρύπων αφού η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2413 του 2023, απαιτεί από τα κράτη μέλη να κάνουν τα δημόσια κτήρια πρότυπα ενεργειακών προδιαγραφών για άλλους να ακολουθούν! Υπόψη ότι με βάση μόνο μερικές από τις πρόνοιες από τις τη νέες νομοθεσίες που συμφωνήθηκαν πρόσφατα στην ΕΕ: • Πρέπει να γίνουν τόσες ενεργειακές αναβαθμίσεις στη χώρα ούτως ώστε η ζήτηση ενέργειας στα κτήρια να μειωθεί κατά 16% μέχρι το 2030 και περισσότερο από 20% μέχρι το 2035. • To 2027 όλα τα νέα κτήρια θα είναι Μηδενικών Εκπομπών και από το 2030 όλα τα κτήρια που θα ανακαινίζονται θα είναι “μηδενικών εκπομπών.” Μέχρι το 2050 όλα τα κτήρια που υπάρχουν σε μια χώρα θα πρέπει να μετατραπούν και αυτά σε κτήρια μηδενικών εκπομπών. Δεν είναι εύκολο να κατασκευαστούν τέτοια κτήρια και γι αυτό θα πρέπει από τώρα να ξεκινήσουν τα πρώτα πειραματικά κτήρια για να αποκτήσουμε εμπειρίες και γνώσεις. • Επίσης η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών θα είναι υποχρεωτική αρχίζοντας από το 2027 και η υποχρέωση θα επεκτείνεται σταδιακά • Στο τέλος Ιουνίου το 2024, η κυβέρνηση θα πρέπει να υποβάλει το πρώτο 5ετές σχέδιο ενεργειακών αναβαθμίσεων των κτηρίων στη χώρα, το οποίο θα ανανεώνεται κάθε 5 χρόνια μέχρι το 2050. Υπόψη ότι τα ενεργειακά πιστοποιητικά των κτηρίων θα εισάγονται σε μια ενιαία βάση δεδομένων για να μπορούν να παρακολουθούν την πρόοδο των αναβαθμίσεων μας στις Βρυξέλλες. • Από το 2028 θα απαγορεύεται σε νέα δημόσια κτήρια η εγκατάσταση καυστήρα κεντρικής θέρμανσης που δουλεύει με γκάζι ή πετρέλαιο και σε όλα τα υπόλοιπα κτήρια η απαγόρευση θα ισχύσει από το 2030. Ήδη ορισμένες χώρες αποφάσισαν να μην περιμένουν μέχρι το 2030 και το έχουν ορίσει υποχρεωτικό για όλους, από το 2028. • Για κάθε νέο κτήριο με εμβαδό πέραν τον 2000m2 , θα υπολογίζεται το Global Warming Potential (GWP) στον κύκλο ζωής του – από την κατασκευή μέχρι την κατεδάφιση, θα διασφαλίζει υγιεινό εσωτερικό κλιματισμό και εξαερισμό, ασφάλεια από φωτιά, να είναι αντισεισμικά, να είναι προσβάσιμα και να έχει διασύνδεση με απορρόφηση άνθρακα. • Η Οδηγία απαιτεί επίσης να βεβαιωθούμε ότι έχουμε πάρει τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις ούτως ώστε να προστατευτούν οι ευάλωτοι καταναλωτές από αυξήσεις των ενοικίων λόγω της ενεργειακής αναβάθμισης του κτηρίου. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούμε ότι με τις ενεργειακές αναβαθμίσεις, πέραν από το περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος του ιδιοκτήτη, δημιουργούνται και πάρα πολλές δουλειές σε όλη την Κύπρο και μάλιστα σε τεχνίτες όπως υδραυλικούς, κτίστες, πελεκάνους αλουμινιτζιες, μικρό μεσαίες επιχειρήσεις και άλλους. Όλοι παραδέχονται ότι η δουλειά που έχει να γίνει με την αναβάθμιση όλων αυτών των κτηρίων είναι πολλή μεγάλη, δεν έχουμε το χρόνο, δεν έχουμε τόσους τεχνικούς και μηχανικούς που να μπορούν να δουλέψουν στις αναβαθμίσεις και σίγουρα δεν θα πιάσουμε το στόχο μας! Φανταστείτε τι έχει να γίνει αν παραμείνει και η τροπολογία των Ευρωβουλευτών για αναβάθμιση όλων των κτηρίων σε μια χώρα, στην κλάση F μέχρι το 2027 !!
Σύντομα θα απαγορευτούν και οι οποιεσδήποτε επιδοτήσεις καυσίμων όπως πχ για γεωργικό πετρέλαιο αλλά και αυτά που έδιναν στις ορεινές περιοχές για θέρμανση. Αν για τόσα χρόνια βοηθούσαμε τον κόσμο να αναβαθμίσει ενεργειακά τα σπίτια του στις ορεινές περιοχές δεν θα είχαν τόσο πρόβλημα τώρα. Υπόψη επίσης ότι με βάση την Οδηγία 2413 του 2023 μπαίνει τώρα και πιο αυστηρός έλεγχος στη ξυλεία που χρησιμοποιείται πχ στα τζάκια ή γενικά στην παραγωγή ενέργειας. Να θυμίσουμε εδώ ότι έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα στην Κύπρο με παράνομες αποκοπές δέντρων, έχουμε αυστηρή νομοθεσία από αγγλοκρατίας αλλά δεν εφαρμόζεται, παρά το ότι οι ζημιές από τις παράνομες εκκοπές δέντρων που γίνονται είναι μεγάλες. Επιπλέον και με βάση το νόμο περί Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων που ψηφίσαμε, θα πρέπει μεταξύ άλλων μέχρι το τέλος του 2024, όλα τα κτίρια που δεν χρησιμοποιούνται ως κατοικίες και διαθέτουν περισσότερες από είκοσι (20) θέσεις στάθμευσης θα πρέπει να εγκαταστήσουν τουλάχιστον ένα σημείο επαναφόρτισης.
Ελπίζω να αναβαθμιστεί σύντομα το δίκτυο της ΑΗΚ που αφέθηκε και αυτό εγκληματικά χωρίς την απαιτούμενη αναβάθμιση, ενώ θα έπρεπε να είχε προγραμματιστεί και να ξεκινήσει τουλάχιστον πριν 10 χρόνια, ιδιαίτερα τώρα που με βάση την Οδηγία 2413 του 2023, η απόφαση είναι για 45% ΑΠΕ στην παραγωγή ενέργειας μιας χώρας μέχρι το 2030. Μέχρι τώρα έκανα πάνω από τρεις αναφορές τις Οδηγίας 2413 του 2023 για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, την οποία πρέπει να υιοθετήσουμε μέχρι το Μάιο του 2025. Όμως θεωρώ ότι οι αλλαγές και οι ημερομηνίες υλοποίησης που περιέχει θα μας προκαλέσουν πολλά προβλήματα και η δική μου εισήγηση προς το αρμόδιο υπουργείο είναι να ξεκινήσει από τώρα τον προγραμματισμό υλοποίησης, παρά να τρέχουμε μετά. . Ενεργειακή φτώχεια Η ικανότητα μιας οικογένειας να κρατά το σπίτι ζεστό το χειμώνα και δροσερό το καλοκαίρι, να έχει νερό ζεστό στο μπάνιο, φωτισμό και μια γενική ανασφάλεια στη χρήση ενέργειας είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της Ενεργειακής Φτώχειας. Με βάση το Eurostat η Κύπρος είναι η δεύτερη χειρότερη χώρα της ΕΕ σε αυτό τον τομέα. Όταν κάποιος εξετάσει την κατάσταση στην Κύπρο, το ότι έχουμε ενεργειακή φτώχεια σε τόσο μεγάλη έκταση, δεν είναι έκπληξη. 1. Είμαστε η τελευταία χώρα στην ΕΕ που εφάρμοσε ελάχιστα επίπεδα θερμομόνωσης στα κτήρια, με περίπου τα 2 τρίτα των κτηρίων να χρειάζονται τώρα ενεργειακή αναβάθμιση. Αν και δεν είμαι σίγουρος πόσο ενεργειακά σωστά κτήρια κατασκευάζουμε τώρα, αφού σε μια χώρα που “αν υπάρχει απάτη θα την κάνουμε”, το υπουργείο εκδίδει το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, πριν καν κτιστεί το κτήριο. Οι οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα μένουν συνήθως σε οικιστικές μονάδες που είναι πολύ κακές ενεργειακά – παλιά παράθυρα με λεπτά τζάμια που δεν κλείνουν καλά, πόρτες με χαραμάδες, λεπτή τοιχοποιία και χωρίς οποιαδήποτε μόνωση στη στέγη. 2. Η τιμή του ηλεκτρισμού είναι πολύ ψηλή σε σχέση με τα εισοδήματα, το ίδιο και η τιμή των καυσίμων. Να θυμίσω, ότι η προηγούμενη κυβέρνηση άλλαξε τις ταρίφες χρέωσης του ηλεκτρισμού και τις έκανε ‘πιο δίκαιες” όπως έλεγαν, εφόσον οι κιλοβατώρες χρεώνονται πλέον το ίδιο, είτε καταναλώνεις λίγες είτε πολλές. Προηγουμένως η χρέωση ήταν πιο χαμηλή αν η κατανάλωση ηλεκτρισμού ήταν χαμηλή και ανέβαινε το κόστος, αν κάποιος στο σπίτι του κατανάλωνε πολλή ενέργεια. Αφαίρεσαν βασικά την Κοινωνική και την περιβαλλοντική πτυχή των χρεώσεων. 3. Είναι επίσης λογικό ότι οι οικογένειες χαμηλών εισοδημάτων δεν διαθέτουν τα λεφτά να αγοράσουν αποδοτικές συσκευές όπως πχ ψυγείο με χαμηλή κατανάλωση. και 4. Το 17% περίπου του πληθυσμού μας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας Το 19% περίπου των παιδιών στην Κύπρο ζουν και αυτά κάτω από το όριο της φτώχειας και από αυτά οι 8000 είναι παιδιά μεταξύ 6 και 11 χρονών.
Τι πρέπει να γίνει. 1. Να αναλάβει η κυβέρνηση να κάνει ενεργειακές αναβαθμίσεις σπιτιών που διαμένουν οικογένειες χαμηλών εισοδημάτων και να βοηθήσει με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. 2. Να προστεθεί ταρίφα χαμηλού κόστους για τις πρώτες καταναλώσεις ηλεκτρισμού όπως ήταν πριν. 3. Εισαγωγή δημόσιων μεταφορών – για να φεύγει το έξοδο αγοράς, συντήρησης, ασφάλισης και λειτουργίας αυτοκινήτου από τις οικογένειες. 4. Να προωθηθεί το Shared Economy για άλλους τρόπους εισοδημάτων 5. Προγράμματα Κοινωνικής Στέγασης 6. Επαγγελματική εκπαίδευση για βελτίωση των δυνατοτήτων εργοδότησης 7. Κοινωνικές επιχειρήσεις και 8. Ολοήμερα σχολεία αν όχι παντού, τουλάχιστον σε επιλεγμένες περιοχές
Αναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρισμού. Το σωστό δίκτυο είναι επίσης απαραίτητο για να πετύχουμε τους ενεργειακούς μας στόχους, μείναμε πολύ πίσω και ανησυχώ, γιατί τα πράγματα κινούνται γρήγορα. Τώρα έχουμε για παράδειγμα και τις πολλές αλλαγές που συμφωνήθηκαν σε 3 διαφορετικούς Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς για την αναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρισμού. Οι αλλαγές αυτές εστιάζονται: • σε όρους που θα μπαίνουν στις συμφωνίες που κάνουν οι καταναλωτές με τις εταιρείες, για πιο ανταγωνιστική αγορά, • σταθερότητα στις τιμές μέσω συμβολαίων μεγάλης διάρκειας, που θα κρατούν σταθερή την τιμή, • θα δοθούν διευκολύνσεις στα φωτοβολταϊκά, • προστασία των ευάλωτων καταναλωτών από διακοπή παροχής όταν δεν έχουν να πληρώσουν και διάφορα άλλα. Ενδιαφέρον έχει επίσης η πρόνοια για να μπορεί κάποιος να πωλεί στο γείτονα του τον επιπλέον ηλεκτρισμό που παρήγαγε το φωτοβολταϊκό του αν δεν το χρειάζεται.
Όταν τα διάβαζα αυτά διερωτήθηκα πως θα επηρεαστεί η ΑΗΚ με όλα αυτά, που κάθε λίγο μας αλλάζει την τελική τιμή βασισμένη στο κόστος πετρελαίου ή αγοράς ρύπων. 6. Φόρος Άνθρακα 17.40 Ένας τρόπος για να προστατευτεί η βιομηχανία της Ευρώπης από όλες αυτές τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις και περιορισμούς, ήταν και η φορολογία άνθρακα που ξεκίνησε φέτος η εφαρμογή του. Βασικά σε συγκεκριμένα προϊόντα όπως τσιμέντο, αλουμίνιο και σίδερο που εισάγονται από τρίτες χώρες, θα υπάρχει επιπλέον φορολογία. Αυτό θα αφαιρέσει την δικαιολογία από οποιαδήποτε βιομηχανία από το να μετακομίσει την παραγωγή της εκτός Ευρώπης για να αποφύγει όλα αυτά τα μέτρα για το κλίμα. Δεν γνωρίζω ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αυτής της φορολογίας στην οικονομία μας, αλλά σίγουρα χρειάζεται επιπλέον προσοχή στα οδοφράγματα, για να μην έχουμε παράνομες εισαγωγές που θα προκαλέσουν στρέβλωση στην αγορά.
Η πολιτική για την διαχείριση των αποβλήτων που ξεκίνησε από την ένταξη μας στην ΕΕ είναι, από τα μεγάλα σκάνδαλα τα οποία μας στοίχισαν και συνεχίζουν να μας στοιχίζουν πολλά εκατομμύριά και μας έχουν βάλει και σε μπελάδες. Κάθε λίγο καιρό η ΕΕ προχωρεί με όλο και πιο αυστηρές πρόνοιες, αλλά εμείς είμαστε ακόμη πολλά χρόνια πίσω. Οι τελευταίες αλλαγές στη διαχείριση αποβλήτων πέρασαν από τη Βουλή μας πριν ενάμιση χρόνο και έχουν εφαρμογή τον Ιούνιο του 2024. Οι Τοπικές Αρχές και η κυβέρνηση είχαν 2 χρόνια μπροστά τους για να εναρμονιστούν αλλά με βάση τα σχόλια που ακούω πολύ φοβάμαι ότι δεν πάμε καλά. Οι αλλαγές που έρχονται είναι σοβαρές και είναι αυτές που έπρεπε να εισαχθούν πριν 20 χρόνια. Την ευθύνη επίβλεψης της ανακύκλωσης την αναλαμβάνουν πλέον οι Τοπικές Αρχές, οι οποίες είναι υπόχρεες να ετοιμάσουν τοπικό σχέδιο δράσης για τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων και για πρώτη φορά δράσης για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων εντός των διοικητικών τους ορίων, μέχρι τις 31 του Δεκέμβρη φέτος.
Το σχέδιο δράσης θα πρέπει να προωθεί τη χωριστή συλλογή αποβλήτων, να συνεργάζεται με συλλογικά συστήματα όπως την Green Dot για συσκευασίες, ΑΦΗΣ για μπαταρίες, Ηλεκτροκύκλωσης για ηλεκτρικές συσκευές κλπ, θα πρέπει να βασίζεται στο σύστημα “Πληρώνω όσα πετώ”. Τα σχέδια δράσης για το πως θα τα κάνει όλα αυτά η κάθε Τοπική Αυτοδιοίκηση έπρεπε να περάσουν πρώτα από Δημόσια Διαβούλευση, έφτασε ο Δεκέμβρης και πραγματικά δεν έχω δει καμιά Τοπική Αρχή να κάνει κάτι τέτοιο. Μια από τις σοβαρές αλλαγές του Ιούνη, είναι η υποχρεωτική ανακύκλωση με μεγάλο πρόστιμο αλλά για να φτάσουμε ως εκεί χρειάζεται επειγόντος να ετοιμαστούν οι υποδομές, να γίνει ενημέρωση του κοινού και να ξεκινήσει το σύστημα να δουλεύει. Πέραν από τα πιο πάνω και με βάση υποχρέωση που πηγάζει από τον βασικό νόμο θα πρέπει οι Τοπικές Αρχές να συλλέγουν χωριστά τα οργανικά απόβλητα (Βιοαποικοδομήσιμα – πράσινα και υπολείμματα κουζίνας) από την 1 η Ιανουαρίου το 2024. Αυτό ίσως να είναι το πιο δύσκολο εγχείρημα γιατί θα πρέπει να καθοριστεί ο κατάλληλος κάδος που θα έχουν οι πολίτες για να μην έχουμε πρόβλημα με μυρωδιές και γάτους, και να βρεθεί ο παραλήπτης των οργανικών αποβλήτων. Αυτό είναι εξαιρετικά μεγάλο πρόβλημα για τις ορεινές περιοχές και ιδιαίτερα την επαρχία Πάφου όπου δεν υπάρχει κοντά υποδομή που να μπορεί να παραλάβει τα οργανικά απόβλητα που διαχωρίζουν οι πολίτες. Επείγει επίσης να αλλάξει και η επιδότηση για παραγωγή ηλεκτρισμού από αυτές τις μονάδες, που τώρα η λειτουργία τους είναι πραγματικά ασύμφορη. Οι στόχοι που έχει θέσει η ΕΕ είναι πολύ ψηλοί, αφού θα πρέπει να πετύχουμε 55% ανακύκλωση με βάση το βάρος των αποβλήτων μέχρι το 2025 και 60% μέχρι το 2030 και απέχουμε ήδη πάρα πολύ. Ήδη είμαστε στον πάτο της ΕΕ όσον αφορά τη διαχείριση αποβλήτων και δεν νομίζω να μας ανεχθούν για πολύ καιρό ακόμη, ιδιαίτερα με την πολύ κακή εικόνα που έχουμε στην Ευρώπη μετά τα διαβατήρια και την πρόσφατη αρνητική προβολή με τις εξυπηρετήσεις των Ρώσσων ολιγαρχών. Χρειάζεται να επιταχύνουμε τις προετοιμασίες των Τοπικών Αρχών, να ενημερωθούν οι πολίτες, να λυθούν τα προβλήματα των πολυκατοικιών, οι επιχειρήσεις ανακύκλωσης να προετοιμαστούν για το νέο όγκο εργασίας, τα συλλογικά συστήματα να επεκταθούν και τόσα άλλα… Το ότι έχουμε μείνει ήδη πολύ πίσω στον τομέα διαχείρισης των αποβλήτων θα κάνει το όλο εγχείρημα ακόμη πιο δύσκολο. Και για όσους ενδιαφέρονται αυτή την εποχή αναθεωρούν και τις νομοθεσίες με τις συσκευασίες, θα μας θέσουν όρους για μείωση των οργανικών αποβλήτων (αποφάγια ή υπολείμματα κουζίνας) που αποτελούν περίπου τα μισά μας απόβλητα και υποχρεωτική ανακύκλωση των ρούχων. Το έχω πει πάρα πολλές φορές, ότι το μεγαλύτερο μας περιβαλλοντικό πρόβλημα είναι η διαχείριση αποβλήτων.
Πριν ένα χρόνο μέσα στα πλαίσια έρευνας και αξιολόγησης κινδύνου του Ευρωκοινοβουλίου για τα επόμενα χρόνια, μου έκανε φοβερή εντύπωση το ότι ένας από τους μελλοντικούς κινδύνους για το μέλλον της ΕΕ, ήταν η αναφορά ότι ένας στους 10 νέους από 10 μέχρι 18 χρόνων αντιμετωπίζει κάποιας μορφής πρόβλημα στην πνευματική και συναισθηματική του υγεία. Αναφορές για το πρόβλημα ψυχικής υγείας των νέων που αντιμετωπίζουμε και εμείς στην Κύπρο, άκουσα και σε ιατρικό συνέδριο στη Λευκωσία. Σε όλη τη Ευρώπη υπάρχει έξαρση στη βία ανάμεσα σε νέους και αν κοιτάξουμε και εμείς στα δικά μας γεγονότα νομίζω ότι έχουμε και εμείς αυτό το σοβαρό πρόβλημα. Έχουμε και χουλιγκανισμό και bullying στα σχολεία και βία ανάμεσα στους νέους. Η βελτίωση της ευημερίας των νέων απαιτεί την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της κακής ψυχικής υγείας. Χρειάζονται πραγματικές αλλαγές και μακροπρόθεσμη στρατηγική που θα ευνοεί τις συνθήκες της ζωής των νέων ανθρώπων. Ζητήματα όπως η στέγαση, η δίκαιη εργασία και η κοινωνική πρόνοια, δεν μπορούν να παραμένουν διαχωρισμένες από τα ζητήματα της ψυχικής υγείας και της ευημερίας.
Οι κυβερνητικοί υπάλληλοι χρειάζονται να βγαίνουν έξω από τα γραφεία τους και να κάνουν επιθεωρήσεις και όχι να περιμένουν άλλους να κάνουν καταγγελία για να πάνε να εξετάσουν. Κλασσικό παράδειγμα ο Ακάμας για τον οποίο ξεκίνησα να γράφω με μεγάλο θυμό και μετά άλλαξα ιδέα για να δοθεί διορία στη νέα κυβέρνηση να αντιδράσει. Να γνωρίζουν όμως ότι παρακολουθούμε στενά και με το νέο χρόνο θα το εξετάσουμε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος. 2. Οι πράσινες συμβάσεις προσφέρουν μια καλή ευκαιρία στο κράτος για να βελτιώσει τα εισοδήματα των γεωργών. Έρχεται και η Ευρωπαϊκή Πολιτική «Από τη Φάρμα στο Πιάτο» και έχω έγνοια αν θα προετοιμάσουμε κατάλληλα τους αγρότες μας για τις αλλαγές που έρχονται. Ο κόσμος που δεν τα βγάζει πέρα αυξάνεται συνεχώς, υπάρχει φτώχεια, ακρίβεια, ψηλά ενοίκια, χαμηλοί μισθοί και χρειάζεται η πολιτεία να παρέμβει. 4. Χρειάζονται και άλλοι στεγαστικοί σχεδιασμοί για άτομα που δεν έχουν καθόλου λεφτά. Πρέπει η κυβέρνηση να δοκιμάσει νέες πολιτικές όπως εφαρμόζονται στο εξωτερικό αν είναι να έχουμε μια καλή στεγαστική πολιτική. 5. Χρειάζεται επανασχεδιασμός και αύξηση των ολοήμερων σχολείων στα ευρωπαϊκά πρότυπα, για το καλό και των μαθητών και των γονιών. 6. Οι κυβερνητικές υπηρεσίες χρειάζεται να κάνουν πιο σωστές διαβουλεύσεις πριν στείλουν τα νομοσχέδια τους για συζήτηση στη Βουλή. Δεν γίνεται να κάνουμε εμείς τους διαμεσολαβητές αλλά και να βλέπουμε τις διάφορες υπηρεσίες να τσακώνονται μεταξύ τους στις επιτροπές. Έννεν δική μας δουλειά! 7. Για όσους δεν το γνωρίζουν ο κυβερνητικός προγραμματισμός για εκτέλεση των αποχετευτικών συστημάτων το 2029 θα μας οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στα δικαστήρια με την τόσο μεγάλη καθυστέρηση και όταν μάλιστα τώρα συζητούν στην ΕΕ την επέκταση του σε μικρότερους οικισμούς και την υποχρεωτική λειτουργία των συστημάτων αυτών με ΑΠΕ. Αν εξετάσουμε τη συμπεριφορά μας σαν κράτος θα δείτε ότι η ανάλυση κινδύνων δεν είναι κάτι που κάνουμε ποτέ αν και έχουμε υποχρέωση με βάση σχετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2013. Μια κανονική ανάλυση κινδύνου σε κρατικό επίπεδο με θέμα την ασφάλεια του κράτους θα εξετάζει: • Εσωτερικά μας προβλήματα. • Προβληματικές νομοθεσίες και κίνδυνους για επιχειρήσεις και εργαζόμενους • Την έλλειψη σωστού ενεργειακού σχεδιασμού τα θέματα ΑΟΖ, κυριαρχικά δικαιώματα ΚΔ, πηγές ενέργειες συμπεριλαμβανομένων ανανεώσιμων πηγών. • Επικίνδυνων εγκαταστάσεων, των κλιματικών αλλαγών, την παραγωγή τροφής, πλημυρών, και άλλων φυσικών καταστροφών • Κυβερνο-επιθέσεις – Cyber Security, επιστήμης και τεχνολογίας • Οικονομική κατάσταση του κράτους και των τραπεζών • Ασφάλειας σε σχέση με τη λειτουργία/προοπτική λειτουργίας σταθμών πυρηνικής ενέργειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου – Ακκουγιού, Αίγυπτος, Ιορδανία, Ισραήλ), • Πανδημίες, • Ευρύτερα θέματα γεωστρατηγικής και γειτονικούς πολέμουςΚάθε χρόνο μπαίνουν όροι σε ορισμένα κεφάλαια του προϋπολογισμού για εξαμηνιαία ενημέρωση που ποτέ όμως δεν βλέπουμε.
Κάθε φορά που είμαστε σε μια συνεδρίαση επιτροπής της βουλής για κάποιο θέμα και έχουμε απέναντι μας τις διάφορες κρατικές υπηρεσίες αλλά και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, νιώθω πραγματικά ευγνώμων που οι ΜΚΟ κάνουν όσα μπορούν από τον ελεύθερο τους χρόνο γιατί χωρίς αυτές πολλές φορές δε θα μαθαίναμε την αλήθεια. Γνωρίζουν τα θέματα τα προβλήματα και τις πιθανές λύσεις καλύτερα από όλους. Γι αυτό θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους αυτούς τους εθελοντές που θα έπρεπε η δημοκρατία να τις βοηθήσει περισσότερο αφού χωρίς αυτές θα είμαστε ακόμη πολύ πίσω. Να μην ξεχνούμε επίσης ότι το κράτος σπάνια κάνει εκστρατείες και ότι γνωρίζουμε για την υγεία μας και πως να ζούμε υγιεινά, τη βία στην οικογένεια, τα προβλήματα στην παιδεία, τα περιβαλλοντικά προβλήματα τα μαθαίνουμε όλα από τις ΜΚΟ. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω και όλα τα μέλη της Επιτροπής Περιβάλλοντος γιατί νιώθω πολλά τυχερός που έχουμε μια τόσο καλά δεμένη επιτροπή, με σπάνιες τις διαφωνίες και όλους να συμμετέχουν και να προσφέρουν ουσιαστικά στις συνεδριάσεις. Στη δική μου νεολαία την πανέξυπνη και δραστήρια Ελίνα Κολοκοτρώνη που με οδηγεί σε νέους δρόμους πρέπει να γνωρίζει ότι της χρωστώ πολλά και στο πολύ σοφό για την ηλικία του Χάρη Ιωσηφίδη εύχομαι ότι καλύτερο στη νέα του καριέρα και πραγματικά δεν ξέρω τι θα κάνω χωρίς εσένα. Τέλος να επαναλάβω για πολλοστή φορά πόσο εύκολη γίνεται η δουλειά μου επειδή έχω δίπλα μου την καλύτερη συνεργάτιδα της βουλής την Χρυσάνθη Λοϊζου που κάνει όλη τη δουλειά, μου δίνει σωστές συμβουλές και όπως λέω πάντα με κάνει να φαίνομαι καλύτερος από ότι είμαι.
