Ερώτηση με αρ. 23.06.012.03.045 του βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Λάρνακας κ. Χρίστου Ορφανίδη, ημερομηνίας 16 Αυγούστου 2023, προς την Υπουργό Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας κ. Αθηνά Μιχαηλίδου
«Το 2006 ανευρέθηκε ναυάγιο στη θαλάσσια περιοχή του χωριού Μαζωτός που
αφορά εμπορικό πλοίο της ύστερης κλασικής περιόδου, που χρονολογείται τον 4ο
αιώνα π.Χ. Το ναυάγιο αυτό είναι το πρώτο της κλασικής περιόδου που εντοπίστηκε
στη Μεσόγειο και μετέφερε αμφορείς από τη Χίο. Ως εκ των πιο πάνω, αποκτά ιδιαίτερη
αξία τόσο για την Κύπρο όσο και για την κοινότητα του Μαζωτού.
Από το 2010 έχουν πραγματοποιηθεί τρεις τουλάχιστον ανασκαφές με ευρήματα
πέραν των πεντακοσίων αμφορέων και εκατοντάδες άλλα ευρημάτα, όπως
ελαιοπυρήνες και αγγεία. Τα ευρήματα σήμερα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο
Επαρχίας Λάρνακας.
Ως εκ των πιο πάνω, το κοινοτικό συμβούλιο Μαζωτού δίκαια διεκδικεί όπως όλα
τα ευρήματα φιλοξενηθούν και τοποθετηθούν σε κατάλληλο χώρο στην κοινότητα του
Μαζωτού. Αυτό θα αναβαθμίσει την περιοχή και θα αποτελέσει πόλο έλξης ντόπιων και
ξένων περιηγητών και η κοινότητα θα προβληθεί διεθνώς.
Παρακαλώ όπως η Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, ως η αρμόδια
αρχή, πληροφορήσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων αν έχει προβεί σε οποιεσδήποτε
ενέργειες για ανέγερση χώρου που θα στεγαστούν τα ευρήματα και, αν όχι, τι προτίθεται
να πράξει για τη στέγαση αυτών στην κοινότητα.»
Απάντηση ημερομηνίας 28 Φεβρουαρίου 2024 της Υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας κ. Αθηνάς Μιχαηλίδου στην ερώτηση με αρ. 23.06.012.03.045, ημερομηνίας 16 Αυγούστου 2023, του βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Λάρνακας κ. Χρίστου Ορφανίδη
«Αναφέρομαι στην πιο πάνω ερώτηση και σας αποστέλλω αυτούσια την απάντηση της Υφυπουργού Πολιτισμού, στην οποία διαβιβάστηκε το θέμα, λόγω αρμοδιότητας:
“Γενικότερα αναφέρεται ότι από τον εντοπισμό του αρχαίου ναυαγίου της Κυπροκλασικής περιόδου στα ανοιχτά του Μαζωτού το 2008, πραγματοποιήθηκαν μέχρι σήμερα, από την Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, συνολικά 9 ανασκαφικές αποστολές. Ευρήματα από το ναυάγιο θα συμπεριληφθούν στο Νέο Κυπριακό Μουσείο όπου θα αναδειχθεί η σημαντική αυτή αρχαιολογική ανακάλυψη.
- Εξαιτίας της ανεύρεσης του ναυαγίου στη θάλασσα του Μαζωτού και της
σταδιακής ανέλκυσης υλικού στην επιφάνεια, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, το οποίο έχει
αναλάβει τη συντήρηση και φύλαξη όλου του υλικού που ανασκάπτεται από το
συγκεκριμένο ναυάγιο, προχώρησε στη δημιουργία Εργαστηρίου Συντήρησης
Ενάλιων Αρχαιοτήτων σε εγκαταστάσεις του στην πόλη της Λάρνακας, στο οποίο
συντηρούνται όλες οι ενάλιες αρχαιότητες που ανευρίσκονται στις θαλάσσιες
ζώνες της Κύπρου. - Επιπλέον, το Τμήμα Αρχαιοτήτων κατόπιν συνεννόησης με τον Δήμο
Λάρνακας, αποφάσισε να προχωρήσει με την ίδρυση, στη Λάρνακα, του κρατικού
Κέντρου Ενάλιων Αρχαιοτήτων, το οποίο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων,
Μουσείο, Εργαστήρια Συντήρησης και Κέντρο Έρευνας Ενάλιων Αρχαιοτήτων. - Σε συνεργασία με τον Δήμο Λάρνακας, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, εξέτασε διάφορες επιλογές κρατικής ακίνητης περιουσίας και αφού εξασφάλισε τις απόψεις των υπόλοιπων εμπλεκόμενων αρμόδιων κυβερνητικών τμημάτων, έχει εκμισθώσει, για την ανέγερση του εν λόγω οικοδομήματος, έκταση γης 10 000 τ.μ. κοντά στην Αλυκή Λάρνακας. Η θέση του σε χαμηλό οροπέδιο προσφέρει καθαρή ορατότητα προς την αλυκή και τη θάλασσα και είναι εύκολα προσβάσιμο από την πόλη της Λάρνακας και από το αεροδρόμιο.
- Η υλοποίηση του προαναφερθέντος Κέντρου θα συμβάλει στην ανάδειξη,
προβολή, συντήρηση και διατήρηση της πανάρχαιας, διαχρονικής και σημαντικής
σχέσης του κυπριακού πολιτισμού με τη θάλασσα, όπως επίσης στην προώθηση
της έρευνας σε θέματα που αφορούν την ενάλια αρχαιολογία της Κύπρου και της
ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής. - Η ίδρυση ενός Μουσείου Ενάλιων Αρχαιοτήτων στοχεύει όχι μόνο στην
προβολή του αρχαιολογικού πλούτου του νησιού που σχετίζεται με τη θάλασσα
αλλά στην ευρύτερη ανάδειξη, και κατ’ επέκταση προστασία, όλης της ενάλιας
πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. Τα εκθέματα θα περιλαμβάνουν ποικίλα
αντικείμενα τόσο από ενάλιες όσο και από χερσαίες ανασκαφές, προβάλλοντας
την μακρόχρονη σχέση του νησιού μας με τη θάλασσα και το εμπόριο.
Αναπόσπαστο κομμάτι της ενάλιάς μας αρχαιολογίας αποτελούν τα ναυάγια που
έχουν εντοπιστεί στα χωρικά ύδατα του νησιού μας. Ως εκ τούτου, η συμπερίληψη
των ευρημάτων από το ναυάγιο ανοικτά του Μαζωτού στα εκθέματα του Μουσείου
είναι επιβεβλημένη αφού αυτό θα αποτελέσει μέρος της μουσειολογικής αφήγησης
της έκθεσης. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων θα αναθέσει σε αρχαιολόγο τη μελέτη του
αρχαιολογικού υλικού. - Σημειώνεται ότι στις 11 Νοεμβρίου 2023 η Υφυπουργός Πολιτισμού Δρ.
Βασιλική Κασσιανίδου, η Έφορος Αρχαιοτήτων του Τμήματος Αρχαιοτήτων κα Ευτυχία Ζαχαρίου και η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και ανασκαφέας του ναυαγίου στο Μαζωτό, Δρ. Στέλλα Δεμέστιχα πραγματοποίησαν επιτόπια συνάντηση με το Κοινοτικό Συμβούλιο Μαζωτού. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης το Κοινοτικό Συμβούλιο Μαζωτού εξέφρασε την επιθυμία του για δημιουργία κέντρου ενημέρωσης για την ενάλια πολιτιστική κληρονομιά του Μαζωτού. Συμφωνήθηκε όπως το Τμήμα Αρχαιοτήτων παρέχει φωτογραφικό υλικό και βοήθεια στην εκπόνηση των κειμένων ενώ παράλληλα θα εξετάσει το ενδεχόμενο παραχώρησης στο Κοινοτικό Συμβούλιο Μαζωτού, μικρού αριθμού συντηρημένων αμφορέων (3-4 αμφορείς) από το εν λόγω ναυάγιο. Οι αμφορείς θα παραχωρηθούν για έκθεση στο χώρο του Κοινοτικού Συμβουλίου, όταν ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του εκθεσιακού χώρου, αφού προηγηθεί η εκπόνηση μελέτης από Μουσειολόγο/Μουσειογράφο, τον οποίο θα πρέπει να προσλάβει το Κοινοτικό Συμβούλιο Μαζωτού.
- Εν κατακλείδι σημειώνεται ότι το Υφυπουργείο Πολιτισμού και το Τμήμα
Αρχαιοτήτων αντιμετωπίζουν θετικά την προοπτική ανάδειξης και προβολής των
παράκτιων και ενάλιων αρχαιοτήτων και εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση.”.»
