26ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ // 7-17/3/2024
Τα βραβεία του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Μέσα σε μια ζεστή και συγκινητική ατμόσφαιρα και με πρωταγωνιστές τα ντοκιμαντέρ, τους σκηνοθέτες και τους ήρωες των ταινιών τους, απονεμήθηκαν το μεσημέρι της Κυριακής 17 Μαρτίου 2024 τα βραβεία του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ
Το επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα περιλαμβάνει δώδεκα ταινίες άνω των 70 λεπτών. Η ταινία που κερδίζει τον Χρυσό Αλέξανδρο μπαίνει αυτομάτως στη λίστα προεπιλογής για το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Βάλερυ Κοντάκου (σκηνοθέτρια και παραγωγός)
Ρέιτσελ Λέα Τζόουνς (σκηνοθέτρια και παραγωγός)
Σουντίπ Σάρμα (προγραμματιστής φεστιβάλ)
Το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος», που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 12.000€, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: O κλεμμένος πλανήτης μου της Φαραχνάζ Σαριφί
Σκεπτικό: Μία καλοφτιαγμένη και συγκινητική πραγματεία σε πρώτο πρόσωπο, η οποία επιβεβαιώνει ότι κάθε πολιτική πραγματικότητα έχει μια υπό-πραγματικότητα από πίσω, καθώς και ότι η αντίσταση μπορεί να πάρει πολλές μορφές, ιδίως στην ιδιωτική σφαίρα.
Ο Αργυρός Αλέξανδρος, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5.000€, απονεμήθηκε το ντοκιμαντέρ: Δάσος της Λίντια Ντούντα
Σκεπτικό: Το πορτρέτο παρατήρησης μιας οικογένειας που ζει μακριά από τα ραντάρ της κοινωνίας, αλλά έρχεται αντιμέτωπη με δυνάμεις παγκόσμιας κλίμακας που φέρνουν την αδικία και τον ανθρώπινο πόνο στο κατώφλι τους. Αντί να αποστρέψει το βλέμμα, η ταινία απεικονίζει τους πρωταγωνιστές της με αντικειμενικότητα και ακρίβεια.
Ειδική μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Αδέσποτα κορμιά της Ελίνας Ψύκου
Σκεπτικό: Μία αντισυμβατική εξερεύνηση δύσκολων ηθικών, φιλοσοφικών και πολιτικών ζητημάτων γύρω από το δικαίωμα να ελέγχεις το σώμα σου -τόσο στη ζωή όσο και στον θάνατο-, ανάλαφρη και επιτακτική την ίδια ακριβώς στιγμή.
ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ NEWCOMERS
Νέοι σκηνοθέτες δοκιμάζουν με το πρώτο ή δεύτερο ντοκιμαντέρ τους να αποτυπώσουν την πραγματικότητα με τα δικά τους μοναδικά εργαλεία. Στο διεθνές διαγωνιστικό Newcomers συμμετέχουν 12 ταινίες άνω των 50 λεπτών.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Μαρία Δρανδάκη (κινηματογραφική παραγωγός)
Αλίσα Κοβαλένκο (σκηνοθέτρια)
Τζανλούκα Ματαρέζε (σκηνοθέτης)
Το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος – Δημήτρης Εϊπίδης», που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10.000€, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Ποτήρι, μισογεμάτη ζωή του Ροχίερ Κάπερς
Σκεπτικό: Μια απλή ιστορία που αντηχεί σε ανθρώπινο επίπεδο, εξερευνώντας οικουμενικά θέματα όπως το θάρρος και η αποφασιστικότητα που απαιτούνται για να κυνηγήσει κανείς τα όνειρά του και να γυρίσει μια ταινία για το ζήτημα αυτό με την ίδια άκαμπτη αποφασιστικότητα.
Ο Αργυρός Αλέξανδρος, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 4.000€, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Δράκοι εναντίον δαιμόνωντης Καμίλα Μάγκιντ
Σκεπτικό: Θα θέλαμε να απονείμουμε το βραβείο σε μια σκηνοθέτρια που αποδέχτηκε το δύσκολο στοίχημα να αφηγηθεί μια πολυπρόσωπη ιστορία, δημιουργώντας με τρυφερότητα ένα σύμπαν ταυτόχρονα συγκινητικό και σύνθετο, ένα εφηβικό σύμπαν χαρακτήρων που βρίσκονται σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο σημείο καμπής της ζωής τους. Με το ταλέντο και τις δεξιότητές της ως ντοκιμαντερίστριας, η σκηνοθέτρια, μέσω μιας εκ των έσω ματιάς, δίνει φωνή στα πρόσωπα της ταινίας της με ενσυναίσθηση και τρυφερότητα.
Ειδική μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Tack της Βάνιας Τέρνερ
Σκεπτικό: Αποφασίσαμε να απονείμουμε ειδική μνεία σε μια δυνατή αφήγηση θηλυκής χειραφέτησης και αλληλεγγύης, η οποία ξεδιπλώνεται μέσα από τις περιπλανήσεις δυναμικών και ανθεκτικών γυναικείων χαρακτήρων.
ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ >>FILM FORWARD
Το διαγωνιστικό τμήμα >>Film Forward παρουσιάζει το έργο νέων, τολμηρών σκηνοθετών που αμφισβητούν τις συμβάσεις των κινηματογραφικών ειδών, επεκτείνοντας τα όρια της κινηματογραφικής γλώσσας. Στο διεθνές διαγωνιστικό >>Film Forward συμμετέχουν 11 ταινίες άνω των 45 λεπτών.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Μπο Γουάνγκ (σκηνοθέτης)
Χριστόφορος Μαρίνος (επιμελητής)
Σίστερ Σιλβέστερ (εικαστική καλλιτέχνις)
Το βραβείο «Χρυσός Αλέξανδρος» του τμήματος >>Film Forward, που συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο 6.000€, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Ρέες της Λόλα Αρίας
Σκεπτικό: Ο νικητής του Χρυσού Αλεξάνδρου είναι ένα πανέμορφο, εορταστικό φιλμ, που προσεγγίζει τη σκληρή θεματική του με εξαιρετική ζεστασιά, ευαισθησία και τρυφερότητα.
Ο Αργυρός Αλέξανδρος, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000€, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Γραμμές της επιθυμίας του Τζουλς Ρόσκαμ
Σκεπτικό: Για την ειλικρινή, παιχνιδιάρικη κινηματογράφηση, η οποία υφαίνει ιστορίες, καταγράφοντας το δικό της εναλλακτικό αρχείο.
Ειδική μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Avant-drag! του Φιλ Ιερόπουλου
Σκεπτικό: Για την ανατρεπτική, εικονοκλαστική του προσέγγιση, η οποία προσκαλεί το κοινό να φανταστεί από την αρχή την ελληνική κοινωνία.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ IMMERSIVE: ALL AROUND CINEMA
Το διαγωνιστικό τμήμα Immersive: All Around Cinema αγκαλιάζει δημιουργίες που αξιοποιούν τις πιο σύγχρονες νέες τεχνολογίες και παρουσιάζουν διαφορετικές όψεις μιας εκτεταμένης πραγματικότητας.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Γιάννης Καντέα-Παπαδόπουλος (κριτικός κινηματογράφου)
Βικτόρια Λεστσένκο (προγραμματίστρια και διοργανώτρια φεστιβάλ)
Σάρα Φερό (παραγωγός και διοργανώτρια κινηματογραφικών φεστιβάλ)
Ο Χρυσός Αλέξανδρος του διαγωνιστικού τμήματος «Immersive: All Around Cinema», ο οποίος συνοδεύεται από 2.000 ευρώ, απονεμήθηκε στην ταινία: Αυτοκράτορας των Μαριόν Μπουρζέ και Ιλάν Τζ. Κόεν
Σκεπτικό: Για την εφευρετική αφηγηματική δομή που βρήκε τον τρόπο να φτάσει στις καρδιές μας, δίνοντας οικουμενικές διαστάσεις σε μια συγκινητική ανθρώπινη ιστορία, καθώς και για την εμπνευσμένη χρήση του 3D animation και της εικονικής πραγματικότητας που μας αφοπλίζει συναισθηματικά με αβίαστο τρόπο.
Ειδική μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Νωπές αναμνήσεις: Το βλέμμα των Βολόντομιρ Κολμπάσα και Όντρεϊ Μόραβετς
Σκεπτικό: Οι αποτρόπαιες εμπειρίες, όπως ο πόλεμος, δεν εξηγούνται εύκολα σε όποιον δεν τις έχει ζήσει από πρώτο χέρι, και η πρόκληση είναι να γεφυρωθεί αυτό το κενό. Η ταινία Νωπές αναμνήσεις: Το βλέμμα εξετάζει την πραγματικότητα της διασύνδεσης διαφορετικών εμπειριών. Αντιμετωπίζει το ανείπωτο, ωθώντας να αλληλεπιδράσουμε στενά με εκείνους που το το έχουν βιώσει και αντικρίσει από κοντά. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ένας πολύ ξεχωριστός δεσμός ενσυναίσθησης ξεπροβάλλει ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους.
ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ PODCAST
Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης υπήρξε ένα από τα πρώτα κινηματογραφικά φεστιβάλ στον κόσμο που παρουσίασε Διαγωνιστικό Τμήμα Podcast, εξερευνώντας τις εκλεκτικές συγγένειες των πόντκαστ με τον κινηματογράφο.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Μαριάννα Κακαουνάκη (δημοσιογράφος και ντοκιμαντερίστρια)
Δημήτρης Κανελλόπουλος (κινηματογραφιστής)
Θεοδόσης Μίχος (δημοσιογράφος, ραδιοφωνικός παραγωγός, podcaster, συγγραφέας)
Το Βραβείο Podcast, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 2.000 ευρώ, απονεμήθηκε στο πόντκαστ: Δεν υπήρξε ποτέ «Φαέθων» των Μάγιας Φιλιποππούλου και Ευφροσύνης Κυριαζή
Σκεπτικό: Μια συγκλονιστική προσωπική ιστορία που είχε γίνει προσπάθεια να θαφτεί. Αποκαλύπτει την αλήθεια μιας απόρρητης αποστολής και δημιουργεί ένα ανεκτίμητο ιστορικό αφήγημα.
Ειδική Μνεία απονεμήθηκε στο podcast: Άκου το ποτάμι της Νατάσσας Μπλάτσιου
Σκεπτικό: Ένα συγκινητικό ηχητικό ντοκιμαντέρ που έδωσε φωνή στο ποτάμι, τις μνήμες και τις αγωνίες των ανθρώπων που ζουν στα χωριά γύρω από αυτό.
Βραβείο-υποτροφία ENS Louis Lumière-Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος για Ανερχόμενο Δημιουργό Ακουστικού Ντοκιμαντέρ
Και φέτος, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Ανωτάτη Σχολή Louis Lumière και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, προσφέρουν το βραβείο-υποτροφία ENS Louis Lumière-Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος για Ανερχόμενο Δημιουργό Ακουστικού Ντοκιμαντέρ.
Τα μέλη της κριτικής επιτροπής είναι:
Γιώργος Αρχιμανδρίτης (συγγραφέας και δημιουργός ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ τέχνης και πολιτισμού)
Φρεντερίκ Πρεσμάν (σκηνοθέτρια ντοκιμαντέρ και καλλιτέχνις του ήχου)
Το βραβείο-υποτροφία κέρδισε η: Κωνσταντίνα Σταυροπούλου για το πόντκαστ Ήχοι και ψίθυροι, ανθρώπινες ρίζες, που είχε παρουσιαστεί στην Ενότητα Nexus του Τμήματος Podcast του 64ου ΦΚΘ.
Σκεπτικό: Μείναμε ιδιαίτερα εντυπωσιασμένοι από την ποιότητα της δουλειάς της υποψήφιας στο πόντκαστ Ήχοι και ψίθυροι, ανθρώπινες ρίζες – είχε υποβάλει δύο πόντκαστ, αλλά το συγκεκριμένο είναι που συγκέντρωσε το ενδιαφέρον μας, καθώς φανερώνει υψηλή δεξιότητα στους τομείς της επιτόπιας ηχογράφησης και του ηχητικού μοντάζ. Επιπλέον, το συνολικό προφίλ της, αλλά και το πάθος και η φιλομάθειά της για την τέχνη του ήχου, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ετυμηγορία μας. Έχουμε την πεποίθηση ότι το καλοκαιρινό πρόγραμμα, δομημένο γύρω από την ηχητική αφήγηση, θα της επιτρέψει να εμπλουτίσει τη δημιουργική της παλέτα.
Ειδική μνεία κέρδισε η: Χάρις Παγωνίδου για το πόντκαστ Αμοργός: Αναζητώντας τον τόπο μου
Σκεπτικό: To πόντκαστ Αμοργός: Αναζητώντας τον τόπο μου μάς κίνησε επίσης το ενδιαφέρον, χάρη στη λεπτεπίλεπτη και προσεγμένη δουλειά της δημιουργού στον τομέα των συνεντεύξεων. Επιθυμούμε να της απονείμουμε ειδική μνεία και να την ενθαρρύνουμε να δηλώσει συμμετοχή και την επόμενη χρονιά, γιατί έχει όλες τις δυνατότητες για να βρεθεί στο καλοκαιρινό μας πρόγραμμα.
Βραβείο Podcast σε Ανάπτυξη σε συνεργασία με το iMEdD:
Το βραβείο Podcast σε ανάπτυξη σε συνεργασία με τον μη κερδοσκοπικό δημοσιογραφικό οργανισμό iMEdD, το οποίο απονέμεται σε μία ιδέα που θα κερδίσει ένα βραβείο για την υλοποίηση ενός πρωτότυπου podcast, με την υποστήριξη του iMEdD απονεμήθηκε από τον Παναγιώτη Μένεγο, iMEdD Podcasts content & production manager στο: The End της Νάντια Μεχντί
Σκεπτικό: Τρία ήταν τα στοιχεία που μας οδήγησαν στην επιλογή του The End. Αρχικά, η πρωτοτυπία του θέματος. Πρόκειται για κάτι όχι ιδιαίτερα διαδεδομένο ή γνωστό, και μας κέντρισε το ενδιαφέρον να δώσουμε φωνή σε ένα τέτοιο ευαίσθητο θέμα. Μας εντυπωσίασε ακόμα η δημοσιογραφική προσέγγιση της δημιουργού, καθώς έχει οραματιστεί ένα αποτέλεσμα βασισμένο σε έρευνα, τεκμηρίωση και πρωτότυπη αφήγηση, κάνοντας μάλιστα και τα πρώτα βήματά στην οργάνωση της παραγωγής. Τέλος, έπαιξε ρόλο το προφίλ της ίδιας της Νάντια, τα πολύ ενδιαφέροντα θέματα με τα οποία έχει καταπιαστεί, αλλά και η πληρότητα της αίτησής της.
ΒΡΑΒΕΙΟ MERMAID
Το βραβείο Mermaid του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης απονέμεται στην καλύτερη ταινία LGBTQI+ θεματικής του επίσημου προγράμματος.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Δημήτρης Παπανικολάου (Καθηγητής Νεοελληνικών και Πολιτισμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης)
Σιμόν(ε) φαν Σάαρλοος (συγγραφέα, curator)
Σέιν Σμιθ (σύμβουλος ντοκιμαντέρ και στρατηγικής φεστιβάλ)
Το Βραβείο Mermaid που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Ρέες της Λόλα Αρίας
Σκεπτικό: Ως μέλη της κριτικής επιτροπής του Βραβείου Mermaid αξιολογούμε θετικά το γεγονός οι κουήρ ιστορίες βρέθηκαν στο επίκεντρο του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Πέρα από το πρόγραμμα του αφιερώματος Citizen Queer, μας συγκίνησαν ιδιαίτερα οι διάσπαρτες πινελιές κουήρ σινεμά και κουήρ περφόρμανς σε ολόκληρο το φεστιβαλικό πρόγραμμα. Ως κριτική επιτροπή, δεν επικεντρωνόμαστε μονάχα στα είδη των ταινιών που προβάλλονται, αλλά δίνουμε σημασία και στο αποτύπωμα που αφήνουν στον χώρο. Απαιτεί, μια κουήρ ταινία, κάτι ιδιαίτερο από την κινηματογραφική αίθουσα όπου προβάλλεται και από το κοινό που την παρακολουθεί; Θέτει σε κίνηση νέους τρόπους συνύπαρξης;
Στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είδαμε πολλές φορές την κουήρ κοινότητα σε δράση. Για παράδειγμα, το Φεστιβάλ προσκάλεσε δύο αυτόπτες μάρτυρες να μιλήσουν για την επίθεση σε δύο τρανσκουήρ άτομα που έγινε το προηγούμενο Σάββατο στην πλατεία Αριστοτέλους. Όπως οι ίδιοι εξήγησαν, μόλις αντιλήφθηκαν τι συνέβαινε αντέδρασαν αμέσως, ανοίγοντας τις πόρτες του εστιατορίου όπου βρίσκονταν για να βρουν εκεί καταφύγιο τα θύματα. Ως πολιτικοποιημένα μέλη της κουήρ κοινότητας, ήταν προετοιμασμένοι για μία τέτοια στιγμή. Είδαμε, επίσης, την κοινότητα σε δράση στην υποδοχή των δημιουργών και των καλεσμένων του φεστιβάλ. Είδαμε κουήρ άτομα να στηρίζουν άλλα κουήρ άτομα, να τα φιλεύουν, να μεταφράζουν για εκείνα, να τα φροντίζουν. Τι είδους κουήρ ζωή συναντήσαμε στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ; Οι φιγούρες που φιλιούνται στη φεστιβαλική αφίσα είναι το πιο εμφανές οπτικό ερέθισμα. Αναλογιζόμενοι τις αντιδράσεις που ξεσήκωσε αυτή η εικόνα σεξουαλικής και έμφυλης ρευστότητας, συνειδητοποιούμε ξανά πόσο ριζοσπαστική πράξη εξακολουθεί να είναι η απεικόνιση της κουήρ ζωής. Δεν λειτουργεί όμως πάντα ως αυτοσκοπός. Αναρωτιόμαστε κατά πόσο το κουήρ σινεμά είναι σε θέση να κάνει κάτι περισσότερο από το να αναπαριστά την κουήρ πραγματικότητα. Πώς θα μπορούσε να μην αναπαριστά απλώς κουήρ ιστορίες, αλλά να αφηγείται ιστορίες με κουήρ τρόπους. Πώς θα μπορούσε όχι απλώς να αναπαριστά την κουήρ κοινότητα αλλά να στοχάζεται ως προς αυτή και να τη διαμορφώνει στην πράξη. Πολλές από τις ταινίες που παρακολουθήσαμε, και οι οποίες διαγωνίζονται για το Βραβείο Mermaid του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, μας δείχνουν αυτή τη δυνατότητα.
Το Βραβείο Mermaid του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης απονέμεται στην ταινία Ρέες της Λόλα Αρίας. Οι Ρέες είναι ένα μιούζικαλ που εκτυλίσσεται σε ένα παλιό και εγκαταλελειμμένο κτίριο φυλακής στην Αργεντινή, όπου πρώην κρατούμενες αναπλάθουν ιστορίες από τις ζωές τους. Σε αυτό το παιχνίδι αναπαράστασης, σχέσεις, όνειρα, χορός και μουσική καταλαμβάνουν τη σκηνή της φυλακής και την οθόνη. Η μονοχρωματική δυσφορία των ταινιών φυλακής ανατρέπεται καθώς οι πρωταγωνίστριες ξεσπούν σε τραγούδι και χορό βασισμένες ταυτόχρονα στη μελαγχολία αλλά και την πληθωρικότητα της επιθυμίας. Υιοθετώντας, όσο και υπονομεύοντας, το πλαίσιο του μελοδράματος και του μιούζικαλ, οι Ρέες δεν επιχειρούν να διηγηθούν μια γενικευτική ή μια αυτοαναφορική ιστορία κουήρ ζωής στις αργεντίνικες φυλακές. Αντιθέτως, η ταινία της Λόλα Αρίας εξερευνά τις δυνατότητες του storytelling και ανακαλύπτει την αλήθεια στην τεχνουργία, καθώς υπερυιοθετεί τη ρευστότητα στη φόρμα, στο περιεχόμενο και στις ταυτοτικές κατηγορίες.
Ειδική μνεία απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Λεσβία της Τζέλης Χατζηδημητρίου
Σκεπτικό: Η κριτική επιτροπή θα ήθελε να απονείμει ειδική μνεία στην ταινία Λεσβία της Τζέλης Χατζηδημητρίου. Καθώς αφηγείται μια ιστορία όπου διαπλέκονται η προσωπική ταυτότητα, η κοινότητα και ο τουρισμός, η Λεσβία φανερώνει επίσης τις εντάσεις που δημιουργούν αυτές οι συνδέσεις. Δεν είναι απλώς μια ταινία για τις λεσβίες απ’ όλο τον κόσμο που βρίσκουν τον δικό τους παράδεισο στο αιγαιοπελαγίτικο νησί της Σαπφούς, αλλά και μια ιστορία εξευγενισμού (gentrification) και «οικονομικής ανακωχής» ανάμεσα στους ντόπιους και τις λεσβίες τουρίστριες που καταφθάνουν στην Ερεσό κάθε καλοκαίρι. Η Λεσβία δεν χαρακτηρίζεται μόνο από την αυτοβιογραφική τόλμη, αλλά και από την πρόθεσή της να φέρει στο προσκήνιο ευρύτερες δομικές παθογένειες, όπως το ομοξέπλυμα (pinkwashing), τις πολιτικές ανάπτυξης και εξευγενισμού και τις αποικιοκρατικές συμπεριφορές με τις οποίες συχνά αντιμετωπίζεται ο ευρωπαϊκός Νότος. Οι έννοιες της κοινότητας και της ταυτότητας προσεγγίζονται μέσα από τη διαφορά και τη συνεχή επαναδιαπραγμάτευση, καθώς μια συλλογική αυτοβιογραφία αναδύεται ως πρότζεκτ ανοιχτό και ιδιαίτερης σημασίας. Την ίδια στιγμή, η ταινία είναι σέξι. Η λεσβιακή ιστορία δεν παρουσιάζεται μόνο ως αγώνιστική διαδικασία, αλλά και ως πλεόνασμα ηδονής μέσα από ένα άπληστο λεσβιακό βλέμμα.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ALPHA BANK
Για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ η Alpha Bank απονέμει το Βραβείο Προσβασιμότητας είτε σε μια προσωπικότητα είτε σε μια ταινία που αναδεικνύει ζητήματα προσβασιμότητας στις τέχνες.
Tο Βραβείο Προσβασιμότητας Alpha Bank, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ, απονεμήθηκε εξ ημισείας:
Στη Λωξάνδρα, την ηρωίδα του ντοκιμαντέρ Λώξη, και στους δύο σκηνοθέτες της ταινίας, Δημήτρη Ζάχο και Θανάση Καφετζή.
Το βραβείο απένειμε η Ρούλη Χριστοπούλου, Corporate Responsibility & Culture Manager της Alpha Bank.
Σκεπτικό: Στην Alpha Bank δίνουμε μεγάλη έμφαση στο δικαίωμά να μετέχουν όλοι και όλες όσο πιο ισότιμα γίνεται στην πολιτιστική ζωή του τόπου μας. Είναι δέσμευσή μας να άρουμε, στο μέτρο του δυνατού, τους κοινωνικούς αποκλεισμούς, τις προκαταλήψεις και τα εμπόδια που στερούν αυτονόητα δικαιώματα στους ανθρώπους με αναπηρία. Το γεγονός ότι, στη χώρα μας, ένας στους 11 περίπου συμπολίτες μας αντιμετωπίζει κάποιας μορφής αναπηρία, καθιστά την ελευθερία της πρόσβασης κορυφαία κοινωνική προτεραιότητα. Γιατί χωρίς πρόσβαση δεν υπάρχει, τελικά, ελευθερία. Στο πλαίσιο αυτό, από το 2019, συνεργαζόμαστε με το Φεστιβάλ συμβάλλοντας στη διοργάνωση καθολικά προσβάσιμων κινηματογραφικών προβολών. Το 2022 θεσπίσαμε το Βραβείο Προσβασιμότητας που βραβεύει ταινίες που προβάλλουν το ζήτημα της προσβασιμότητας στις τέχνες. Από φέτος, το βραβείο αυτό απονέμεται και στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Το ντοκιμαντέρ που βραβεύεται προτάσσει τα ίσα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και ζητά ισότητα στην αντιμετώπιση, στην ζωή και την Τέχνη. Κινηματογραφεί τις αγωνίες μιας ηθοποιού με σύνδρομο Down να υπερβεί τα εμπόδια και να πετύχει τον δύσκολο στόχο της, να εμφανιστεί εκεί που τα φώτα λάμπουν δυνατά, στην κεντρική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΡΤ
Η ΕΡΤ απονέμει το πρώτο βραβείο της, που συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ, στην ελληνική παραγωγή που κέρδισε το βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου FIPRESCI. Το βραβείο απένειμε ο γενικός διευθυντής της ΕΡΤ3, Φίλιος Στάγκος και μέλος του ΔΣ του Φεστιβάλ.
Το βραβείο απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Tack της Βάνιας Τέρνερ
ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ) απονέμει βραβείο σε ντοκιμαντέρ πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη / πρωτοεμφανιζόμενης σκηνοθέτιδος του ελληνικού προγράμματος, που πραγματοποιεί πρεμιέρα στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Το βραβείο αυτό συνοδεύεται από χρηματικό ποσό 3.000 ευρώ.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Ζωή Κανδύλα, Διευθύντρια Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Παραγωγής, ΕΚΚ
Γιάννα Σαρρή, Διευθύντρια Διεύθυνσης Προώθησης Hellas Film, EKK
Δημήτρης Μπούρας, κριτικός κινηματογράφου, υπεύθυνος Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας ΕΚΚ
Το βραβείο απονεμήθηκε εξ ημισείας στα ντοκιμαντέρ: Πανελλήνιον των Σπύρου Μαντζαβίνου και Κώστα Αντάραχα και Λεσβία της Τζέλης Χατζηδημητρίου
Σκεπτικό: Στις δύο αυτές ταινίες, που διαφέρουν θεματικά και αισθητικά, αποτυπώνονται με ξεχωριστό τρόπο και ιδιοσυγκρασία εικόνες από δύο όψεις της πραγματικότητας. Στην Λεσβία, η διαχρονική αναφορά και κινηματογραφική αποτύπωση της γυναικείας κοινότητας που αναπτύχθηκε στο νησί της Σαπφούς από τη δεκαετία του ’70, αναδεικνύει ζητήματα ταυτότητας, αποδοχής της διαφορετικότητας, αλλά και την επίδρασή της στο ακριτικό νησί. Στο Πανελλήνιον, η προσέγγιση ενός ανδρικού μικρόκοσμου σκακιστών στο ιστορικό αυτό καφενείο της Αθήνας, φέρνει στην οθόνη εικόνες με χιούμορ, αλλά υπαρξιακό βάθος.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ
Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας απονέμεται σε έργο που προωθεί και προβάλλει τα ανθρώπινα δικαιώματα και καταγγέλλει την καταπάτησή τους.
Τη φετινή κριτική επιτροπή αποτελούν:
Άρης Δημοκίδης (δημοσιογράφος και συγγραφέας)
Μαριάνα Λεονταρίδου (μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας και κριτικός κινηματογράφου)
Βασίλης Λουλές (σκηνοθέτης)
Στεφανία Φιλίποβα-Μερτζιμέκη (μέλος ΕΕΠ βουλγαρικής γλώσσας και λογοτεχνίας – Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας)
Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Όσα αφήσαμε πίσω του Μάτσεκ Χαμέλα
Σκεπτικό: Για το εξαιρετικά δυνατό οδοιπορικό ξεριζωμού από τον πόλεμο προς το άγνωστο, και για τον τρόπο που κατορθώνει να χωρέσει ολόκληρες ζωές μέσα σε ένα βαν, που γίνεται έτσι μια μικρή κιβωτός…
Ειδική Μνεία Διεθνούς Αμνηστίας απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Αδέσποτα Κορμιά της Ελίνας Ψύκου
Σκεπτικό: Για το, δυστυχώς, επίκαιρο οδοιπορικό ανθρώπων που αποζητούν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του σώματός τους, και για την έρευνα εις βάθος που συνδυάζεται με την τολμηρή καλλιτεχνική ματιά της δημιουργού…
ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΡΙΤΙΚΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ (FIPRESCI)
H Διεθνής Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου FIPRESCI, που αποτελείται από καταξιωμένους επαγγελματίες στον χώρo της κινηματογραφικής κριτικής, θα απονείμει δύο βραβεία: ένα στο Καλύτερο Ντοκιμαντέρ του Διεθνούς Διαγωνιστικού Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους και ένα στην καλύτερη ελληνική ταινία που εντάσσεται στο επίσημο πρόγραμμα του φεστιβάλ.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Ρίτσαρντ Λόσον (Vanity Fair)
Αλεσάντρο Αμάτο (Sentieri Selvaggi)
Τάσος Ντερτιλής (Grand Magazine)
Το βραβείο FIPRESCI σε ντοκιμαντέρ του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Ο κλεμμένος πλανήτης μου της Φαραχνάζ Σαριφί
Σκεπτικό: Ένα υποδειγματικό δείγμα guerrilla σκηνοθεσίας που αναφέρεται στη μυστική ιστορία μιας χώρας και των γυναικών της μέσα από μία σειρά homemade ταινιών που καταλήγουν σε μια αιματηρή επανάσταση εν εξελίξει.
Το βραβείο FIPRESCI σε ελληνικό ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους που συμμετέχει στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ απονεμέθηκε στο ντοκιμαντέρ: Tack της Βάνιας Τέρνερ
Σκεπτικό: Ένα συναρπαστικό ντοκουμέντο μιας τεράστιας αλλαγής στην ελληνική κοινωνία για δύο γενναίες γυναίκες που μας καθοδηγούν μέσα από τον προσωπικό τους εφιάλτη στον απόλυτο θρίαμβό τους.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΠΕΚΚ
Η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) απονέμει το βραβείο της στην καλύτερη ελληνική ταινία του Επίσημου Προγράμματος.
Το βραβείο απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Πανελλήνιον των Σπύρου Μαντζαβίνου και Κώστα Αντάραχα
Σκεπτικό: Με το ενδιαφέρον της πάντα στραμμένο στις κοινωνικές διεργασίες, η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου διαχωρίζει τη βλάστηση της τέχνης από τα ζιζάνια που ξεφυτρώνουν γύρω της, θεωρώντας ιδιαιτέρως αξιοπρόσεκτη την ταινία της Ελίνας Ψύκου, Αδέσποτα κορμιά. Ωστόσο, απονέμουμε το βραβείο καλύτερου ελληνικού ντοκιμαντέρ στην ταινία Πανελλήνιον των Σπύρου Μαντζαβίνου και Κώστα Αντάραχα για τον τρόπο που συμπυκνώνει το άσπρο της ζωής και το μαύρο του θανάτου στον κλειστό χώρο ενός καφενείου ερασιτεχνών σκακιστών. Εκεί, οι βασανισμένοι θαμώνες του αναζητούν το δικό τους λυτρωτικό γκρίζο, προσπαθώντας να ξεφύγουν από την καθημερινή σταύρωσή τους.
ΒΡΑΒΕΙΟ WIFT GR
Το Βραβείο WIFT GR απονέμεται από το ελληνικό παράρτημα του WIFT (Women in Film & Television-Γυναίκες στον Κινηματογράφο και στην Τηλεόραση) σε γυναίκα δημιουργό ταινίας, επιλεγμένης για το επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Την κριτική επιτροπή αποτελούν οι:
Λίζα Θεμελή (ειδική σε θέματα κινηματογραφικής εκπαίδευσης)
Κατερίνα Π. Τριχιά (φωτογράφος, επιμελήτρια κινηματογραφικών προγραμμάτων και υπεύθυνη για τον γενικό συντονισμό του Φεστιβάλ του WIFT GR)
Μαρία Χατζηγιάννη (σκηνοθέτρια και ραδιοφωνική παραγωγός)
Το βραβείο WIFT GR απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Tack της Βάνιας Τέρνερ
Σκεπτικό: Φέτος, ως επιτροπή WIFT GR, διαπιστώσαμε πως η συμμετοχή γυναικών στην παραγωγή ντοκιμαντέρ, όπως και το επίπεδο αυτών, αυξήθηκε σε σημαντικό βαθμό δυσκολεύοντας την επιλογή μας. Αποφασίσαμε να δοθεί το βραβείο στην ταινία Tack της Βάνια Τέρνερ, η παραγωγή της οποίας αγγίζει το ποσοστό 50-50 ισότητα και στον κινηματογράφο, που ως σωματείο έχουμε θέσει ως στόχο. Πρόκειται για ένα πολύ δυνατό ντοκιμαντέρ, η θέαση του οποίου ανέβασε τους παλμούς της καρδιάς μας, καταγράφοντας με ευαισθησία και ρεαλισμό, το θάρρος των πρώτων γυναικών που άνοιξαν τον δρόμο για το κίνημα του MeToo στην Ελλάδα, καταδεικνύοντας πόσο σημαντικό είναι για τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης να πάρουν τη ζωή τους πίσω διεκδικώντας δικαιοσύνη, σε μια κοινωνία που έχει ξεχάσει τι θα πει η συγκεκριμένη έννοια. Θέλουμε με αυτή μας την επιλογή να δώσουμε το μήνυμα πως έχει έρθει η ώρα ως κοινωνία να κάνουμε «tack», αλλάζοντας πορεία πλεύσης για να μη φοβάται καμία και κανέν@ να μιλήσει.
ΒΡΑΒΕΙΟ WWF ΕΛΛΑΣ
Το βραβείο απονέμει η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς στην καλύτερη ταινία περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.
Tην κριτική επιτροπή αποτελούν οι:
Θοδωρής Δημητρόπουλος (κριτικός κινηματογράφου)
Αντρέα Μπονέτι (βιολόγος και φωτογράφος φύσης)
Μαριάννα Πλωμαρίτη (υπεύθυνη επικοινωνίας ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής – WWF Ελλάς)
Το βραβείο απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Νυχτερινά των Άνιρμπαν Ντούτα και Ανούπαμα Σρινιβάσαν
Σκεπτικό: Η ταινία είναι γυρισμένη με εμβυθιστική αισθητική και προσέγγιση που μας μετατρέπει με συναρπαστικό τρόπο σε αληθινούς παρατηρητές, κι όχι απλούς θεατές, του προβλήματος της διατήρησης της βιοποικιλότητας και της ισορροπίας του φυσικού περιβάλλοντος. Κινηματογραφώντας ένα όχι τόσο γνωστό είδος νυχτοπεταλούδας, λεπτομέρειες των κινήσεων, υφές, ήχοι, ενώνονται σε ένα αισθητικό πλέγμα που μας καθιστά αυτόπτες μάρτυρες στη συνέπεια της κλιματικής αλλαγής που απειλεί το είδος με εξαφάνιση, καθώς αναγκάζεται να αλλάξει υψόμετρο (αλλά ως πότε;) για να επιβιώσει. Χωρίς στεγνά διδακτικό λόγο, αλλά με υπομονετική παρατήρηση, γεμάτη με σκοτεινή ομορφιά, αλλά και την αποτύπωση μιας ζοφερής ανακάλυψης. Σε μια ιστορία που εξελίσσεται μεν στην άλλη πλευρά του πλανήτη, αλλά αντηχεί παντού, όπως εξάλλου και στην Ελλάδα, όπου αντίστοιχα ενδημικά είδη απειλούνται με εξαφάνιση.
ΒΡΑΒΕΙΑ ΝΕΟΤΗΤΑΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η Επιτροπή του Βραβείου Νεότητας, η οποία αποτελείται από φοιτητές του Τμήματος Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θα απονείμει το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας και το Eιδικό Βραβείο της Επιτροπής. Υποψήφιες είναι ελληνικές ταινίες που συμμετέχουν στις ενότητες του Διεθνούς Προγράμματος.
Eπιμέλεια Επιτροπής Βραβείου Νεότητας: Απόστολος Καρακάσης (Αναπληρωτής Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Κινηματογράφου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης).
Την κριτική επιτροπή αποτελούν:
Σοφία Αγαλιώτη
Βιλελμίνη Αδαμίδου
Μαρία Κουκουτίνη
Μιλτιάδης Μωραΐτης
Το Βραβείο Καλύτερης Ελληνικής Ταινίας απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Tack της Βάνιας Τέρνερ
Σκεπτικό: Η εκ των έσω καταγραφή και η παρακολούθηση μιας δίκης που αποτέλεσε αφορμή για να πυροδοτηθεί το κίνημα MeToo στην Ελλάδα. Η ταινία στρέφει το βλέμμα μας σε μια πιο λεπτομερή εικόνα-προοπτική ενός φλέγοντος θέματος για την Ελλάδα και τον κόσμο.
Το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής Νεότητας απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Πανελλήνιον των Σπύρου Μαντζαβίνου και Κώστα Αντάραχα
Σκεπτικό: Οι δημιουργοί της ταινίας, με αδιαμφισβήτητη αφοσίωση, κατάφεραν να μετατρέψουν ένα μικρό παραδοσιακό καφενείο/σκακιστική λέσχη σε έναν ξεχωριστό κόσμο και μας έκαναν κι εμάς να νιώσουμε μέρος του κόσμου αυτού.
ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΟΙΝΟΥ FISCHER
Πέντε Βραβεία Κοινού απονέμονται σε τρεις ελληνικές και δύο ξένες ταινίες.
Για διεθνή ταινία άνω των 50΄ το Βραβείο Κοινού Fischer «Peter Wintonick» απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Σάουντρακ για ένα Πραξικόπημα του Γιόχαν Γριμονπρές
Για διεθνή ταινία διάρκειας κάτω των 50΄ το Βραβείο Κοινού Fischer απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Το τελευταίο τραγούδι της Καμπούλ των Κέβιν ΜακΝτόναλντ και Ρούχι Χαμίντ
Για ελληνική ταινία άνω των 50΄ το Βραβείο Κοινού Fischer απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Αζήτητοι της Μαριάννας Οικονόμου
Για ελληνική ταινία διάρκειας κάτω των 50′ το Βραβείο Κοινού Fischer απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Αποχαιρετισμός: Ξαφνικά η μνήμη άρχισε να θυμάται της Άντας Πίτσου
Για ελληνική ταινία που προβάλλεται διαδικτυακά στην ενότητα Πλατφόρμα+, το Βραβείο Κοινού Fischer απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Το κομμάτι που λείπει του Άγγελου Τσάτση
Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, του προγράμματος ΕΣΠΑ του ΠΕΠ Κ. Μακεδονίας, του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», του προγράμματος MEDIA, του Υπουργείου Τουρισμού και της ΕΡΤ. Η COSMOTE TV είναι o Μεγάλος Χορηγός του Φεστιβάλ φέτος για έβδομη συνεχή χρονιά, δείχνοντας τη στήριξή της στο ποιοτικό σινεμά. Το Φεστιβάλ καλωσόρισε φέτος τη ΔΕΗ, ως τον νέο Στρατηγικό του Συνεργάτη, και την ευχαριστεί για την εμπιστοσύνη στο όραμα και στο έργο του. Πολύτιμη είναι η στήριξη της Alpha Bank, χορηγού προσβασιμότητας, της Aegean, επίσημου αερομεταφορέα, της Fischer, χορηγού των Βραβείων Κοινού, και της Jameson.
Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα απονεμήθηκαν τα βραβεία της Αγοράς του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία και τις νέες τεχνολογίες, η Αγορά του Φεστιβάλ παρουσίασε έναν νέο κύκλο δράσεων και υποστήριξε επιτυχημένες πρωτοβουλίες που πραγματοποιήθηκαν τόσο σε φυσικούς χώρους, όσο και διαδικτυακά. Η φετινή Αγορά στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία, καθώς περισσότεροι από 400 διεθνείς επισκέπτες συμμετείχαν στις εκδηλώσεις της.
Το Onassis Culture, στηρίζοντας με συνέπεια την ανάπτυξη του ανεξάρτητου ελληνικού κινηματογράφου, στο πλαίσιο συνεργασίας του με το Φεστιβάλ, τιμά με το Onassis Film Award (5.000 ευρώ) ένα από τα ελληνικά πρότζεκτ που συμμετέχουν στο Thessaloniki Pitching Forum ή στο Agora Docs in Progress. Το Onassis Film Award απονεμήθηκε σε ντοκιμαντέρ που συμμετείχε στο Agora Docs in Progress:
Dark Waters
Σκηνοθεσία: Μαριάννα Οικονόμου, Παραγωγή: Ρέα Αποστολίδη, Γιούρι Αβέροφ – Anemon Productions, Συμπαραγωγή: Paul Cadieux, Danae Elon – Filmoption International, Ελλάδα, Καναδάς
Σκεπτικό: Το Onassis Film Award απονέμεται σε ένα ντοκιμαντέρ-κατάβαση στη σύγχρονη Ελλάδα, αποτυπώνοντας τις αντιφάσεις της ανθρώπινης εμπειρίας, την περιβαλλοντική κρίση και τα ηθικά διλήμματα της πραγματικότητάς μας. Μια βαθιά, περιεκτική πολυδιάστατη αφήγηση που μας εξέπληξε, δίνοντάς μας τροφή για πολλή σκέψη. Το Onassis Film Award απονέμεται στο Dark Waters και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ για την ολοκλήρωση της ταινίας.
Tα βραβεία του Thessaloniki Pitching Forum:
H διεθνή επιτροπή του Thessaloniki Pitching Forum, που αποτελείτο από τους:
Mario Adamson, Παραγωγός, Sisyfos Films – Σουηδία
Sophie Duncan, Marketplace & Talent Programmes Producer, Sheffield DocFest – Ηνωμένο Βασίλειο Suzanne Nodale, Sales Agent, Cinephil – Γαλλία / Ισραήλ απένειμε τα ακόλουθα βραβεία.
Το νέο βραβείο IEFTA για Καλύτερο Ντοκιμαντέρ σε Ανάπτυξη, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10.000 ευρώ. Το βραβείο απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: If These Stones Could Talk
Σκηνοθεσία: Hana Elias, Παραγωγή: Asmahan Bkerat, Παλαιστίνη
Σκεπτικό: Η έννοια του σπιτικού, η ανακάλυψη της αίσθησης του ανήκειν, καθώς και η σημασία που αποκτούν μέσα μας, συνιστά θεμελιώδη ανθρώπινη ανάγκη. Η αγάπη που δείχνεις στον τόπο σου αντανακλά στους οικογενειακούς δεσμούς και στο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να αποκτήσει σπιτικό. Με ζεστασιά και αυθεντικότητα, το συγκεκριμένο πρότζεκτ σκιαγραφεί με οικειότητα μια οικογενειακή σχέση ανάμεσα στους ανθρώπους, αλλά και ανάμεσα στους ανθρώπους και τη γενέθλια γη τους. Μια δυνατή παρουσίαση από μια εξίσου δυνατή ομάδα, που ξεδιπλώνει μια κατεπείγουσα ιστορία που δικαιούται να βραβευτεί, παρουσιάζουμε το βραβείο IEFTA για Καλύτερο Ντοκιμαντέρ σε Ανάπτυξη στη Hana Elias και στον Asmahan Bkerat για την ταινία If These Stones Could Talk.
Το Βραβείο ΕΡΤ – Thessaloniki Pitching Forum, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 2.000 ευρώ, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Survivors
Σκηνοθεσία: Νίνα-Μαρία Πασχαλίδου, Μαρία Λούκα, Παραγωγή: Μίνα Ντρέκη, Ηρώ Αηδόνη – Marni Films, Ελλάδα
Σκεπτικό: Η ανάδειξη της συστημικής βίας των σύγχρονων κοινωνιών που δεν αντιμετωπίζουμε ποτέ κατάματα είναι μια πράξη γενναία και σημαντική. Η συγκεκριμένη ομάδα ευφυώς συνυφαίνει τις ιστορίες τεσσάρων γυναικών που σπάνε τη σιωπή τους και ενώνουν δυνάμεις προκειμένου να θεραπεύσουν και να ξεπεράσουν το τραύμα της κακοποίησης και της έμφυλης βίας. Το βραβείο ΕΡΤ – Thessaloniki Pitching Forum απονέμεται στο ντοκιμαντέρ Survivors των Νίνας-Μαρίας Πασχαλίδου, Μίνας Ντρέκη και Ηρούς Αηδόνη.
Το βραβείο Eurodoc, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 1.000 ευρώ και VIP συνδρομή μέλους, απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Mountain Cries
Σκηνοθεσία: Lavinia Xausa, Παραγωγή: Sam Godfried – Yalla Docs, Ολλανδία
Σκεπτικό: Είναι πιο σημαντικό από ποτέ να βρούμε βαθύτερους τρόπους να συνδεθούμε και να υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλο. Προσκαλώντας μας στα ενδότερα ενός πολύ προσωπικού ταξιδιού, το συγκεκριμένο πρότζεκτ καθρεφτίζει την ανάγκη να σπάσουμε την απομόνωση και να μοιραστούμε το πένθος με σκοπό να βρούμε γιατρειά από το παρελθόν. Το βραβείο Εurodoc απονέμεται σε ένα από τα πιο άρτια παρουσιασμένα πρότζεκτ, το Mountain Cries σε σκηνοθεσία της Lavinia Xausa και σε παραγωγή του Sam Godfried.
To βραβείο της DAE – Documentary Association of Europe Award, που περιλαμβάνει συμβουλευτικές υπηρεσίες και δωρεάν συνδρομή, απονεμήθηκε από τη Marion Schmidt στο ντοκιμαντέρ: Mountain Cries
Σκηνοθεσία: Lavinia Xausa, Παραγωγή: Sam Godfried – Yalla Docs, Ολλανδία
Σκεπτικό: Το βραβείο απονέμεται στην ομάδα ενός πρότζεκτ που πιστεύουμε ότι θα ωφεληθεί τα μέγιστα από τη εμπειρία και την ενσυναίσθηση από ειδικούς του χώρου, που θα προσφέρουν καθοδήγηση στα επόμενα βήματά. Ένα θαρραλέο μοιρολόι που συμπυκνώνει τη δύναμη που βρίσκουμε όταν μοιραζόμαστε την προσωπική και τη συλλογική μας οδύνη. Το βραβείο DAE – Documentary Association of Europe Award απονέμεται στη Lavinia Xausa και στον Sam Godfried για το ντοκιμαντέρ Mountain Cries.
Το βραβείο Aylon Productions Digital Services (Υψηλής ποιότητας ψηφιακή μεταφορά αρχειακού υλικού, διάρκειας μίας ώρας) απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Women Walk Home
Σκηνοθεσία: Stephanie Andreou, Παραγωγή: Adrián Gutiérrez – Astarte Films, Κύπρος
Σκεπτικό: Τα αρχεία μπορούν να αποβούν αποφασιστικής σημασία για ένα ντοκιμαντέρ, καθώς όλοι μας αγαπούμε τις ταινίες που κατορθώνουν να φέρουν στο φως ιστορίες που αγνοούσαμε. Φέρνοντας στο προσκήνιο τις εικόνες από ένα κίνημα που ηγείται από γυναίκες λησμονημένες από τους πάντες, ακόμη και στην ίδια τους τη χώρα, το συγκεκριμένο πρότζεκτ εξυμνεί την αποφασιστικότητα των γυναικών αυτών και τη δύναμη της συναδέλφωσης. Παράλληλα, αμφισβητεί το εθνικό αφήγημα για τη σύγχρονη ιστορία της χώρας και διερωτάται αν έχει απομείνει κάτι από την ηρωική τους αντίσταση. Το βραβείο Aylon Productions Digital Services απονέμεται στη Stephanie Andreou και στον Adrián Gutiérrez για το ντοκιμαντέρ Women Walk Home.
Το βραβείο Beldocs Networking, που προσφέρει διαμονή και διαπίστευση για το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Beldocs απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Λίμνη
Σκηνοθεσία: Νίκος Ζιώγας, Παραγωγή: Κωνσταντίνα Σταυριανού & Ρένα Βουγιούκαλου – Graal Films, Αντιγόνη Παπαντώνη – rawDOCS, Ελλάδα
Σκεπτικό: Η κλιματική κρίση, καθώς και οι επιπτώσεις της στο περιβάλλον, αποτελεί ένα κατεπείγον και φλέγον ζήτημα παγκόσμιου ενδιαφέροντος, που πυροδοτεί την ανάγκη να ειπωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ιστορίες που σχετίζονται με το συγκεκριμένο θέμα. Με εντυπωσιακή εικονογραφία, το πρότζεκτ αυτό ρίχνει φως στη σημασία της διασυνοριακής συνεργασίας με σκοπό τη διαφύλαξη και την προστασία της φύσης για το μέλλον. Το βραβείο Beldocs απονέμεται στον Νίκο Ζιώγα, την Κωνσταντίνα Σταυριανού, τη Ρένα Βουγιούκαλου και την Αντιγόνη Παπαντώνη για το ντοκιμαντέρ Λίμνη.
Το βραβείο Μεσογειακού Ινστιτούτου Κινηματογράφου προσφέρει δωρεάν συμμετοχή στο Doc Lab, ένα πρόγραμμα ανάπτυξης σεναρίων ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του προγράμματος MFI Script 2 Film, όπου αναπτύσσονται σενάρια για 35 ταινίες μεγάλου μήκους. Το πρόγραμμα αποτελείται από ένα εργαστήριο συγγραφής σεναρίου διάρκειας δύο εβδομάδων στο νησί της Νισύρου, στα τέλη Ιουνίου και στις αρχές Ιουλίου, καθώς και από μια ακόμη συνάντηση διάρκειας μίας εβδομάδας, τον Οκτώβριο, στη Ρόδο.
Το βραβείο απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Why The F*** Am I So Sad?
Σκηνοθεσία: Nela Märki, Παραγωγή: Martin Rattini – Helios Sustainable Films, Ιταλία
Σκεπτικό: Το προγράμματος MFI Script 2 Film του Μεσογειακού Ινστιτούτου Κινηματογράφου (MFI) είναι ένα διεθνές πρόγραμμα κατάρτισης για την ανάπτυξη σεναρίων και πρότζεκτ. Από το 2019, το MFI απονέμει βραβείο στην ενότητα Thessaloniki Pitching Forum του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο περιλαμβάνει τη συμμετοχή στο Doc Lab που διοργανώνει το MFI. Το φετινό πρόγραμμα της ενότητας Thessaloniki Pitching Forum ήταν εξαιρετικού επιπέδου και σχεδόν όλα τα πρότζεκτ άξιζαν το βραβείο. Δυστυχώς, είμαστε αναγκασμένοι να επιλέξουμε μονάχα ένα, ενθαρρύνοντας παράλληλα και όλα τα υπόλοιπα πρότζεκτ να δηλώσουν συμμετοχή στο πρόγραμμά μας. Επιλέξαμε ένα πολύ δυνατό πρότζεκτ, που θίγει ένα συγκινητικό και οικουμενικό θέμα: ένα ζευγάρι που αγαπιέται και προσπαθεί απεγνωσμένο να αποκτήσει παιδί.
To βραβείο DOK Leipzig Accelerator προσφέρει δύο διαπιστεύσεις Observer και διαμονή. Το βραβείο απονεμήθηκε στην ταινία: Kafka In Belgrade
Σκηνοθεσία: Maša Nešković, Παραγωγή: Maja Medić, Ena Bajraktarević – Marienbad film, Σερβία, σε συνεργασία με το CIRCLE Doc Women Accelerator
Σκεπτικό: Μια κινηματογραφική απεικόνιση των αναμνήσεων και του ρόλου τους στη δημιουργία ενός διαγενεακού διαλόγου, που γίνεται το θεμέλιο για την αποκάλυψη των ατομικών ταυτοτήτων. Μέσω ενός υπέροχου αρχείου, η ομάδα του συγκεκριμένου πρότζεκτ αναβιώνει το παρελθόν, καταδεικνύοντας παράλληλα την επίδρασή του στο παρόν. Το βραβείο DOK Leipzig Accelerator απονέμεται στους Maša Nešković, Maja Medić και Ena Bajraktarević για το ντοκιμαντέρ Kafka in Belgrade.
Το βραβείο Sunny Side of the Doc Award, που προσφέρει δύο διαπιστεύσεις αγοράς και 500 ευρώ για έξοδα μετακίνησης, απονεμήθηκε στην ταινία: Λίμνη
Σκηνοθεσία: Νίκος Ζιώγας, Παραγωγή: Κωνσταντίνα Σταυριανού & Ρένα Βουγιούκαλου – Graal Films, Αντιγόνη Παπαντώνη – rawDOCS, Ελλάδα
Σκεπτικό: Είμαστε στην ευχάριστη θέση να απονείμουμε το βραβείο SSD στη ντοκιμαντέρ Λίμνη, ένα πρότζεκτ που αναδεικνύει τις ομοιότητες των κοινοτήτων από τρεις γειτονικές χώρες, οι οποίες έχουν χτίσει εδώ και πολλές γενεές την ταυτότητά τους μέσα από τη μεταξύ τους αντιπαράθεση. Ρίχνοντας φως στη φιλοδοξία τους να συνεργαστούν σε τοπικό επίπεδο με στόχο τη διαφύλαξη ενός οικοσυστήματος που είναι μεγαλύτερης σημασίας από τις πολιτιστικές τους διαμάχες, η Λίμνη ξεδιπλώνει μια συναρπαστική ιστορία, η οποία αποτυπώνει την αναγκαιότητα να παραμερίσουμε τις διαφορές μας για να εξασφαλίσουμε την αμοιβαία συνύπαρξη.
Τα βραβεία Docs in Progress:
Στo πλαίσιο του Docs in Progress της Αγοράς του 26ου ΦΝΘ, 11 πρότζεκτ από τη νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο παρουσιάστηκαν σε κλειστές συνεδρίες αποκλειστικά σε καλεσμένους επαγγελματίες του χώρου, σε παραγωγούς, sales agents, διανομείς και εκπροσώπους φεστιβάλ.
Τη διεθνή επιτροπή των Docs in Progress αποτέλεσαν οι:
Hanne Biermann, Εκπρόσωπος Πωλήσεων και Μάρκετινγκ, Film Harbour – Γερμανία / Ολλανδία
Pierre-Alexis Chevit, Επικεφαλής του Cannes Docs, Marché du Film – Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών – Γαλλία
Kumjana Novakova, Σκηνοθέτις / Επιμελήτρια Κινηματογραφικών Προγραμμάτων, Pravo Ljudski & Medea – Βόρεια Μακεδονία / Βοσνία & Ερζεγοβίνη
Tο βραβείο σε υπηρεσίες μίξης ήχου 119 Marvila Studios απονεμήθηκε στην ταινία: Don’t Worry Sari!
Σκηνοθεσία: Sári Haragonics, Παραγωγή: Sára László, Inez Mátis, Marcell Gero – Campfilm, Συμπαραγωγή: Boris Despodov – Arthouse Blockbusters, Ουγγαρία, Βουλγαρία
Σκεπτικό: Για τις ευαίσθητες δονήσεις που εκπέμπει μια σκηνοθέτις, σε μια κινηματογραφική απόπειρα επούλωσης των οικογενειακών πληγών, μέσα από συγκινητικές εικόνες του τότε και του τώρα, το βραβείο 119 Marvila Studios απονέμεται στην ταινία Don’t Worry Sari! της Sari Haragonics.
Το βραβείο 2|35 Post-Production απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ: Mailin
Σκηνοθεσία/Παραγωγή: María Silvia Esteve – HANA Films, Συμπαραγωγή: Alejandra López – IKKI Films, Radu Stancu, Cristina Haneș – deFilm, Αργεντινή, Γαλλία, Ρουμανία
Σκεπτικό: Για το θάρρος τού να αποτυπώσει κινηματογραφικά ένα από τα πιο ακανθώδη, καθώς και ιστορικά και κοινωνικά αποσιωπημένα, θέματα, τη σεξουαλική κακοποίηση γυναικών και κοριτσιών, η κριτική επιτροπή απονέμει το βραβείο Two Thirty-Five (2I35) στο πρότζεκτ Mailin της Maria Silvia Esteve.
Το βραβείο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, που αντιστοιχεί σε χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ, απονεμήθηκε στο πρότζεκτ: Τα Μυστικά της Κουκουβάγιας
Σκηνοθεσία: Ειρήνη Βουρλούμη, Παραγωγή: Λεωνίδας Λιάμπεης – Long Run Productions, Συμπαραγωγή: Ειρήνη Βουρλούμη- Boulis Films, Ελλάδα
Σκεπτικό: Για την πολυπλοκότητα της προσέγγισης του πώς το πνευματικό πεδίο των χαρακτήρων μεταμορφώνεται σε χαρτογραφία μιας πόλης, η κριτική επιτροπή απονέμει το βραβείο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου στο πρότζεκτ Τα μυστικά της κουκουβάγιας της Ειρήνης Βουρλούμη.
Το βραβείο της εταιρείας Νεανικό Πλάνο για τον υποτιτλισμό στα αγγλικά ή τα γαλλικά απονεμήθηκε στο πρότζεκτ: Happy You’re Here
Σκηνοθεσία: Lucas Habte, Παραγωγή: Isidore Bethel – Alice Films, Συμπαραγωγή: Lucas Habte, Juan Carlos Malavé, Γαλλία, Ηνωμένες Πολιτείες, Πουέρτο Ρίκο, Αιθιοπία
Σκεπτικό: Γιατί μας επιτρέπει να ταξιδέψουμε με τον σκηνοθέτη σε ένα συναισθηματικό και οικείο ταξίδι στις ρίζες του, το οποίο φωτίζεται από αγάπη και τρυφερότητα, η κριτική επιτροπή απονέμει το βραβείο της εταιρείας Νεανικό Πλάνο στο πρότζεκτ Happy You’re Here του Lucas Habte.
Agora Lab awards
Tο Crew United Prize, που περιλαμβάνει μια πενταετή συνδρομή στην Crew United Platform σε συμμετέχοντα/συμμετέχουσα στο Agora Lab απονεμήθηκε στη: Σμαρώ Παπαευαγγέλου
Σκεπτικό: Πρώτα απ’ όλα, θα ήθελα να συγχαρώ όλους τους σκηνοθέτες και παραγωγούς. Κάθε πρότζεκτ, ανεξάρτητα από το στάδιο ανάπτυξης στο οποίο βρίσκεται, έχει τα δυνατά του σημεία και τη δική του ξεχωριστή γοητεία, καθιστώντας δύσκολη την επιλογή ενός και μόνο ντοκιμαντέρ. Οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε γενεές, ανθρώπους, αξίες και ιδέες είναι αναγκαίο να καταρριφθούν. Και κάθε ιστορία που αφηγείται αυτή τη διαδικασία είναι λυτρωτική και ενθαρρυντική. Σε αυτό το πνεύμα, νιώθουμε πως η προσωπική αλλά συγχρόνως οικουμενική πλοκή του πρότζεκτ My Daughter εξακολουθεί να είναι επίκαιρη και ιδιαίτερης σημασίας για την ελληνική -και όχι μόνο- κοινωνία. Στέλνουμε τις θερμότερες ευχές μας σε όλα τα πρότζεκτ.
To Guidance Award, μια προσφορά της Paradiddle Pictures, απονεμήθηκε στο πρότζεκτ που συμμετέχει στην ενότητα Agora Lab: Exile(s)
Σκηνοθεσία/Παραγωγή: Γιώργος Ηλιόπουλος, Συμπαραγωγή: Σοφία Εξάρχου, Ελλάδα
Σκεπτικό: Συχνά λέμε ότι σε 100 χρόνια κανείς δεν θα θυμάται. Φυσικά, δεν είναι έτσι, και ο δεκαοκτάχρονος Κούρδος Vural μάς το θυμίζει. Στη διάρκεια του αντισυμβατικού του ταξιδιού, που μας μεταφέρει σε κάθε γωνιά του νησιού, αλλά και πίσω στον χρόνο, κατανοούμε σε μεγαλύτερο βάθος τη σημερινή εποχή. Επομένως, το πρότζεκτ Exile(s) έχει τη δυναμική να αφηγηθεί μια σημαντική ιστορία για τις ανθρώπινες σχέσεις.
