Με αφορμή την εκδήλωση στις 5 Ιουνίου στη Λάρνακα, όπου θα γίνει παρουσίαση του έργου της Περιοδεύουσας Συμβουλευτικής και του 18 κάτω από την αρχή της ίδρυσης τους μέχρι σήμερα, με σκοπό να δοθεί μια ευρύτερη και πιο ολοκληρωμένη ενημέρωση και διαφώτιση του κοινού για τη προσφορά των Κέντρων αυτών, το SkalaTimes κουβέντιασε με την διευθύντρια της μη κυβερνητικής οργάνωσης ΚΕΣΥΨΥ, την κλινική συνθετική ψυχοθεραπεύτρια κ. Ελευθερία Καζαμία.
Η ψυχολογία των παιδιών μας αλλά και η ανάγκη να τα κρατήσουμε μακριά από εξαρτήσεις, θα έπρεπε να ήταν προτεραιότητα για όλους, μα προπάντων για το Κράτος.
Η κ. Καζαμία στην πιο κάτω συνέντευξη της στο SkalaTimes τονίζει: “Η εμπειρία μου τα τελευταία 10 χρόνια στη λειτουργία προληπτικών και θεραπευτικών προγραμμάτων των εξαρτήσεων με δίδαξε ότι τα θέματα των εξαρτήσεων πραγματικά θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα της πολιτείας και της κοινωνίας. Πρώτον γιατί τα ποσοστά των νέων που πειραματίζονται με τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών αυξάνει, δεύτερον η ηλικία έναρξης της επαφής με τα ναρκωτικά μικραίνει, τρίτον αυξάνει ο αριθμός των νέων που αναπτύσουν εθισμό στις εξαρτησιογόνες ουσίες και πέπτον οι μορφές εξάρτησης πλυθαίνουν με ορατό πλέον το κίνδυνο εθισμού μιας μεγάλης μερίδας των νέων σε εξαρτήσεις οθόνης πέραν του παραδοσιακού τζόγου. Επομένως τόσο θεραπευτικά όσο κα προληπτικά θα πρέπει να αναπτυχθούν περισσότερες δράσεις γιατί θεωρώ ότι οι εξαρτήσεις είναι ένα πρόβλημα το οποίο παρασύρει την ανάπτυξη και άλλων προβλημάτων όπως η σχολική εγκατάλειψη, παραβατικότητα, η ενδοοικογενιακή βία και άλλα ψυχοκοινωνικά προβλήματα”.
Της Γιώτας Δημητρίου
Καταρχάς κ. Καζαμία πείτε μας λίγα λόγια για εσάς.
Είμαι διευθύντρια μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης, της ΚΕΣΥΨΥ, που περίπου 20 χρόνια τώρα δραστηριοποιείται στο τομέα της συμβουλευτικής και της ψυχοθεραπείας παγκύπρια. Είμαι απόφοιτος ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, κατέχω τον επαγγελματικό τίτλο του κλινικού συνθετικού ψυχοθεραπευτή μετά από 4 χρόνων σπουδές στο Κυπριακό Ινστιτούτο Ψυχοθεραπείας και ολοκλήρωσα σπουδές επιπέδου μάστερ στη -συμβουλευτική απεξάρτησης του Πανεπιστημίου Phillip’s.
Πόσο σημαντική είναι η θωράκιση της ψυχολογίας των νέων κάτω των 18 σήμερα και ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν σήμερα τα παιδιά κάτω των 18;
Η εμπειρία μου τα τελευταία 10 χρόνια στη λειτουργία προληπτικών και θεραπευτικών προγραμμάτων των εξαρτήσεων με δίδαξε ότι τα θέματα των εξαρτήσεων πραγματικά θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα της πολιτείας και της κοινωνίας. Πρώτον γιατί τα ποσοστά των νέων που πειραματίζονται με τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών αυξάνει, δεύτερον η ηλικία έναρξης της επαφής με τα ναρκωτικά μικραίνει, τρίτον αυξάνει ο αριθμός των νέων που αναπτύσουν εθισμό στις εξαρτησιογόνες ουσίες και πέπτον οι μορφές εξάρτησης πλυθαίνουν με ορατό πλέον το κίνδυνο εθισμού μιας μεγάλης μερίδας των νέων σε εξαρτήσεις οθόνης πέραν του παραδοσιακού τζόγου. Επομένως τόσο θεραπευτικά όσο κα προληπτικά θα πρέπει να αναπτυχθούν περισσότερες δράσεις γιατί θεωρώ ότι οι εξαρτήσεις είναι ένα πρόβλημα το οποίο παρασύρει την ανάπτυξη και άλλων προβλημάτων όπως η σχολική εγκατάλειψη, παραβατικότητα, η ενδοοικογενιακή βία και άλλα ψυχοκοινωνικά προβλήματα.
Ποιο ακριβώς είναι το πρόγραμμα του Κέντρου Ψυχοεκπαιδευτικής Στήριξης ανηλίκων στην Επαρχία Λάρνακας σήμερα;
Η ΚΕΣΥΨΥ στη Λάρνακα λειτουργεί 3 Κέντρα που στηρίζουν τους νέους. Δύο από αυτά επικεντρώνονται στη ψυχοκοινωνική στήριξη ανηλίκων και συγκεκριμένα το ένα που ονομάζεται Περιοδεύουσα Συμβουλευτική λειτούργησε για 6 χρόνια με σκοπό να υποστηρίξει τη σχολική προσαρμογή ευάλωτων μαθητών. Αυτό επιδιωκόταν παρέχοντας συμβουλευτική στους γονείς, καθοδήγηση στους εκπαιδευτικούς και κυρίως με μαθησιακή και συναισθηματική στήριξη των μαθητών. Το άλλο Κέντρο λέγεται 18Κάτω και λειτουργεί 5 χρόνια με σκοπό να στηρίξει νέους που ήδη αντιμετωπίζουν προβλήματα χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών.
Αξίζει να πω ότι και τα δύο κέντρα δεν θα μπορούσαν να ιδρυθούν χωρίς τη στήριξη του κράτους μέσω της Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου και χωρίς τη στήριξη των Δήμων της επαρχίας Λάρνακας και κυρίως του δήμου της πόλης της Λάρνακας. Να τονίσω ότι οι συμβουλευτικές και θεραπευτικές υπηρεσίες των κέντρων αυτών παρέχονται δωρεάν.
Υπάρχει μια ανοικτή εκδήλωση στις 5 Ιουνίου στις 7 το βράδυ μιλήστε μας λίγο για την εκδήλωση και το σκοπό της
Η εκδήλωση αυτή αφορά μια σύντομη παρουσίαση του έργου της Περιοδεύουσας Συμβουλευτικής και του 18 κάτω από την αρχή της ίδρυσης τους μέχρι σήμερα με σκοπό να δοθεί μια ευρύτερη και πιο ολοκληρωμένη ενημέρωση και διαφώτιση του κοινού για τη προσφορά των Κέντρων αυτών. Επίσης μέσω αυτής της εκδήλωσης θέλουμε να αναδείξουμε τη σημασία για τη συνέχιση των Κέντρων αυτών σε μονιμότερη βάση και ιδίως της Περιοδεύουσας Συμβουλευτικής η οποία πρόσφατα εξασφάλισε σχετική έγκριση από την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου για να μετ’ εξελιχθεί σε ΚΕΑΝ, δηλαδή σε Κέντρο Ενίσχυσης Ανθεκτικότητας Νέων στη Λάρνακα. Όμως για την λειτουργία της ΚΕΑΝ θα χρειαστούν νέοι πόροι και νέες χορηγίες.
Υπάρχει στήριξη στο Κέντρο από το Δήμο Λάρνακας;
Όπως προανέφερα ο δήμος Λάρνακας είναι ο βασικότερος υποστηρικτής των Κέντρων, Περιοδεύουσα Συμβουλευτική και 18Κάτω. Χωρίς τη στήριξή του δήμου Λάρνακας δεν θα ήταν εφικτό να ενοικιάζουμε το ευρύχωρο υποστατικό που διαθέτουμε σε κεντρικό΄σημείο της Λάρνακας.
Τι θα ήταν καλό να γίνει σήμερα έτσι ώστε να ενδυναμωθούν τα κέντρα;
Το 18 κάτω έχει πάρει το δρόμο του, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των ατόμων που εξυπηρετεί στην επαρχία της Λάρνακας. Μάλιστα δεχόμαστε αιτήματα και από οικογένειες εκτός της επαρχίας της Λάρνακας και τις εξυπηρετούμε και η επιχορήγησή του είναι εξασφαλισμένη μέχρι και τα τέλη του 2025.
Πρόβλημα βιωσιμότητας αντιμετωπίζουμε μόνο με τη Περιοδεύουσα Συμβουλευτική η οποία τώρα που θα μετεξελιχθεί ως ΚΕΑΝ χρειάζεται οπωσδήποτε νέους πόρους.
Πόσα παιδιά πέρασαν από τα κέντρα το 2023 και πόσα παιδιά υπάρχουν σήμερα;
Στη Περιοδεύουσα Συμβουλευτική εξυπηρετήθηκαν συστηματικά 101 παιδιά από διαφορετικές οικογένειες και παρότι βρισκόμαστε στο τέλος της τρέχουσας εκπαιδευτικής περιόδου έχουμε λίστα αναμονής για να εξυπηρετήσουμε άλλα 20 παιδιά νέων οικογενειών που αποτάθηκαν κοντά μας. Επομένως εάν καταφέρουμε να προχωρήσει η μετεξέλιξη της Περιοδεύουσας Συμβουλευτικής σε ΚΕΑΝ ο πληθυσμός των παιδιών που θα εξυπηρετούμε συνεχώς θα αυξάνει. Στο 18 Κάτω που εξυπηρετούνται παιδιά που χρειάζονται συμβουλευτική ή θεραπεία απεξάρτησης ο αριθμός των εξυπηρετούμενων είναι μικρότερος αλλά χρόνο με το χρόνο αυξάνει, έτσι που το 2023 να εξυπηρετήσαμε συνολικά 103 πρόσωπα.
Ποια συμβουλή θα δίνατε στους γονείς έτσι ώστε να έχουν έγνοια και να θωρακίσουν την ψυχολογία των παιδιών κάτω των 18;
Η συμβολή των γονιών είναι καθοριστική για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών τους. Η απόκτηση μιας σταθερής επικοινωνίας με τα παιδιά τους, γνήσιας αλλά και οριοθετημένης είναι βασικό εργαλείο για να μπορούν οι γονείς να γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις δυσκολίες που βιώνουν τα παιδιά τους. Οι γονείς πρέπει να συνεργάζονται με το σχολείο και όχι να αναθέτουν στο σχολείο την ευθύνη της μαθησιακής εξέλιξης των παιδιών τους. Η προσαρμογή στο σχολικό περιβάλλον και η σχολική επιτυχία αποτελούν κλειδί για την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης στόχων και κινήτρων για ζωή. Και όταν λέμε σχολείο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση εννοούμε ότι είναι εξίσου σημαντικά και τα λύκειο αλλά και οι τεχνικές σχολές.
Ας κλείσουμε με το μήνυμα σας στους αναγνώστες μας
Το μήνυμα προς τους αναγνώστες σας είναι να επιδιώκουν επαφή και να προσφέρουν στήριξη σε πρωτοβουλίες που προέρχονται από τη τοπική αυτοδιοίκηση ή από ΜΚΟ όπως ο δικός μας οργανισμός και να μην επαναπαύονται ότι τις κοινωνικές ανάγκες και τις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής μπορεί να φέρει σε πέρας η πολιτεία σε κεντρικό επίπεδο. Επομένως όλοι μπορούμε, όλοι φέρουμε ευθύνη.