Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή, ο Δήμος Λάρνακας, η Ιερά
Μητρόπολη Κιτίου και η Ένωση Εκτοπισμένων Κοινοτήτων Αμμοχώστου, διοργανώνουν ένα
αφιέρωμα μνήμης και τιμής για τα 50 χρόνια κατοχής. Οι δύο συναυλίες θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 24 και Πέμπτη 25 Ιουλίου στο Παττίχειο Δημοτικό Αμφιθέατρο Λάρνακας στις 21:00. Μέσα από την αφήγηση, τον χορό αλλά και την εικόνα, καταξιωμένοι καλλιτέχνες από την Κύπρο και την Ελλάδα «θα φέρουν στη μνήμη τα τραγικά γεγονότα της τουρκικής εισβολής του 1974». Τα κείμενα της Μαρίας Χατζηαυξέντη θα αφηγηθεί ο Γρηγόρης Βαλτινός, ενώ τα τραγούδια της παράστασης θα ερμηνεύσουν (αλφαβητικά) οι Ρίτα Αντωνοπούλου, Παντελής Θαλασσινός, Χρήστος Θηβαίος, Κώστας Κακογιάννης, Δημήτρης Μεσημέρης, Κατερίνα Παράσχου, Δημήτρης Φάνης και Κώστας Χατζηχριστοδούλου. Επίσης, στην παράσταση θα συμμετέχουν το Φωνητικό Σύνολο και η Ομάδα Χορού «Διάσταση», το Φωνητικό Σύνολο του Δήμου Λάρνακας, η Χορωδία Προοδευτικής Κίνησης Λάρνακας και πολυμελής ορχήστρα. Την μουσική επιμέλεια της εκδήλωσης έχει αναλάβει ο Νεοκλής Νεοφυτίδης ενώ την επιμέλεια οπτικού υλικού ο Ανδρέας Πάντζης.
Η στιχουργός και ποιήτρια Μαρία Χατζηαυξέντη μιλά στο Skala Times για την συναυλία «Μνήμες 50 χρόνια», τη μαύρη επέτειο της τουρκικής εισβολής, αλλά και τον ρόλο της ποίησης ως κοινωνό των συναισθημάτων που βιώνει η ίδια ως καλλιτέχνις.
Του Γιώργου Μιχαηλίδη
Κυρία Χατζηαυξέντη, τι να περιμένουμε από την συναυλία «Μνήμες 50 χρόνια»;
50 χρόνια μνήμες, είναι πολλά. Η τουρκική εισβολή του 1974 αποτελεί ορόσημο. Τούτος ο λαός θυμάται, υποφέρει, καρτερεί και κουβαλάει μες στην ψυχή του μνήμες. Μνήμες πριν και μετά το «κακό». Προσπαθεί να μη σβήσει η φλόγα της επιστροφής, της δικαίωσης, της λύτρωσης. Ο λαός της Κύπρου αναζητεί την «οδό της Λευτεριάς». Μέσα από αυτή την πάλη της αναζήτησης, ο πολιτισμός τίθεται αρωγός. Καλλιτέχνες από όλους τους χώρους ενώνουν σκέψεις, έργα, μουσικές και «αγκαλιάζουν» τη δακρυσμένη πατρίδα.
Η συναυλία «Μνήμες» περιλαμβάνει τραγούδια από καταξιωμένους ερμηνευτές όπως ο Χρήστος Θηβαίος, ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου, ο Παντελής Θαλασσινός, η Ρίτα Αντωνοπούλου, ο Κώστας Κακογιάννης, ο Δημήτρης Φανής, ο Δημήτρης Μεσημέρης και η Κατερίνα Παράσχου, με ένθετες αφηγήσεις από τον μοναδικό Γρηγόρη Βαλτινό, σε κείμενα Μαρίας Χατζηαυξέντη. Στο μουσικό έργο συμμετέχουν φωνητικά σύνολα και χορωδίες. Τη μουσική επιμέλεια και τις ενορχηστρώσεις ανέλαβε ο εξαιρετικός μουσικός Νεοκλής Νεοφυτίδης. Το οπτικό υλικό επιμελήθηκε ο βραβευμένος Ανδρέας Πάντζης.
Η συναυλία αποτελεί συν-διοργάνωση του Δήμου Λάρνακας, της Ιεράς Μητρόπολης Κιτίου και της Ένωσης Εκτοπισμένων Κοινοτήτων Αμμοχώστου. Μιλήστε μας λίγο για αυτή τη συνεργασία.
Οι πολιτιστικές υπηρεσίες του Δήμου Λάρνακας, πρωτοστατούν σε αυτό το μουσικό έργο. Ευχαριστίες στον Δήμο Λάρνακας και ειδικότερα στο Πολιτιστικό Τμήμα, με Υπεύθυνο Πολιτιστικών Υπηρεσιών τον κ. Άκη Ιωάννου, την Ιερά Μητρόπολη Κιτίου και ειδικότερα τον Δεσπότη Νεκτάριο, και τους εκπροσώπους της Ένωσης Εκτοπισμένων Κοινοτήτων Αμμοχώστου, που συνένωσαν δυνάμεις για να μη ξεθωριάσουν οι μνήμες.
Με ποια συναισθήματα ή σκέψεις πιστεύετε πως θα φύγει ο κόσμος απο τις δυο συναυλίες;
Οι συναυλίες, τα τραγούδια και τα λόγια δεν είναι πανάκεια για τους πονεμένους και τους αδικημένους. Ίσως είναι βάλσαμο για τις πληγές των προσφυγών, ίσως κι όχι. Γι’ αυτό απαιτείται σεβασμός και ταπεινότητα, μπροστά στον συναισθηματικό κυκεώνα που φέρει κάθε θεατής. Οι μνήμες πρέπει να γίνουν φως, και να μεταλαμπαδεύονται από γενεά σε γενεά, προτού ξεθωριάσουν για πάντα. 50 χρόνια είναι πολλά.
Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή. Πώς βιώνετε την φετινή μαύρη επέτειο τόσο ως άνθρωπος όσο και ως καλλιτέχνις;
Δυστυχώς φθάσαμε τον μισό αιώνα, κι όλα έμειναν εκεί, άλυτα κι αραχνιασμένα μυστήρια. Χρωστάμε πίσω, το γέλιο των παιδιών μας, τις αθώες στιγμές που τους δολοφονήσαμε, τη μάνα και τον πατέρα που τους στερήσαμε… χρωστάμε πολλά! Εκείνη τη μαύρη ώρα, φονεύθηκε η ψυχή τους, γκρεμίστηκε ο κόσμος τους, προδόθηκε έτσι απλά η ύπαρξή τους, κι έγιναν πρόσφυγες μέσα στο ίδιο τους το είναι. Μεγάλωσαν απότομα … τα παιδιά του πολέμου. Κι έτσι μεγαλώσαμε κι εμείς, σε ένα ακριτικό χωριό, μες στη νεκρή ζώνη, στους Τρούλλους. Ως νέοι της μεταπολεμικής περιόδου έχουμε χρέος να αγωνιζόμαστε για μια ελεύθερη Κύπρο. Ως δημιουργός θα αναφέρω ότι τα 50 χρόνια κατοχής, αποτέλεσαν το έρεισμα για να γράψω τα κείμενα στη συναυλία «Μνήμες» για τον μοναδικό Γρηγόρη Βαλτινό, τους στίχους για το προσωπικό μουσικό άλμπουμ «ΜΙΣΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΣΙΩΠΕΣ, 1974-2024» της καταξιωμένης συμπατριώτισσας μας, Μαρίας Θεοδότου, σε μουσική Ανδρέα Κατσιγιάννη, και το θεατρικό-σκηνικό αφιέρωμα «Μαρτυρίες Μνημονεύουν» υπό την καθοδήγηση του κ. Μάριου Παπαδόπουλου.
Τι σημαίνει για εσάς η ποίηση;
Ποίηση είναι η οδός. Η οδός προς τη λύτρωση. Έλεγα πάντα πως ο στίχος, η ποίηση… είναι «κυοφορία». Τον έχεις, τον σκέφτεσαι, τον μεγαλώνεις, τον αγκαλιάζεις, τον τρέφεις, τον γεννάς. Αφού τον φέρεις στον κόσμο, πρέπει να τον δεχτείς έτσι όπως ήρθε. Είναι «παιδί» σου. Όπως ο καθένας έχει τον χώρο του στην κοινωνία, στην οικογένεια, στον κόσμο, έτσι συμβαίνει και με αυτά που δημιουργούμε. Ακούω συχνά τους ανθρώπους να απορρίπτουν πράγματα που έχουν κάνει. Δεν πρέπει. Τα γέννησες, κι έχουν τη θέση τους. Μπορεί απλά να μην τη έχουν βρει ακόμη.
Μέσα από τους στίχους σας μετουσιώνετε σε ποίηση έντονα και βαθιά συναισθήματα. Πως είναι για εσάς η εμπειρία της συγγραφής και τι μπορεί να αποτελέσει για εσάς πηγή έμπνευσης;
Χωρίς συναίσθημα, οι λέξεις είναι πουκάμισα αδειανά. Οτιδήποτε εκφράζω με στίχο, κρύβει μια ιστορία, ένα πρόσωπο, ένα δυνατό συναίσθημα. Τα τραγούδια του νέου μουσικού άλμπουμ «Μισός Αιώνας Σιωπές» έχουν ως πηγή έμπνευσης ιστορίες, βασισμένες κυρίως σε μαρτυρίες, αναφορές και καταγεγραμμένα γεγονότα της τουρκικής εισβολής του 1974. Για παράδειγμα η ιστορία πίσω από τον στίχο του τραγουδιού «Κραυγή», που ερμηνεύουν η Μαρία Θεοδότου και η Μελίνα Ασλανίδου, σε σύνθεση Αντρέα Κατσιγιάννη, έχει ως κυρίαρχη μορφή, αυτή της Χαρίτας Μάντολες. Η γυναίκα αυτή, έχει συνταράξει, κάθε γωνιά της Γης με την κραυγή απόγνωσης, αγωνίας, φόβου και θυμού, λόγω του αγέρωχου και επαναστατικού χαρακτήρα της. Μέσα από τη βασανισμένη της ζωή, καθρεφτίστηκε μπροστά μου, η υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου. Οι σπινθήρες της έμπνευσης είναι τα συναισθήματα που ταρακουνούν τα ενδόμυχα σου, κι έτσι ανάβεις τη φωτιά της δημιουργίας.
Τέλος, τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους αναγνώστες του Skala Times;
Η βία του πολέμου σφράγισε και σφραγίζει το μέλλον χιλιάδων παιδιών, που γεύονται εσταυρωμένα «όξον και χολή», μέχρι να ακουστεί το «τετέλεσται», και να επέλθει η ώρα της λύτρωσης. Ας μην αργήσει άλλο η αποκαθήλωση ζώντων και νεκρών της εισβολής του 1974. Ας ξεφύγει ο απλός άνθρωπος από τα σαγόνια του καρχαρία και της πολιτικής θαλασσοταραχής.
