Η Ξένια Κωνσταντίνου, Μέλος Εκτελεστικού Γραφείου ΔΗΣΥ, Γραμματέας Πολιτικού Εκσυγχρονισμού και Αναπληρώτρια Εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος, μιλά στο SkalaTimes για το θέμα της σεξουαλικής παρανενόχλησης, με αφορμή πρόσφατο δημοσίευμα του SkalaTimes (το δημοσίευμα εδώ).
Της Γιώτας Δημητρίου
Στο SkalaTimes έφτασε μια καταγγελία για σεξουαλική παρενόχληση, την οποία δημοσιεύσαμε μέσα από ρεπορτάζ και στη συνέχεια μάλιστα κάναμε μια συνέντευξη με το θύμα. Πόσο επαρκείς είναι σήμερα οι νομοθεσίες, έτσι ώστε να νιώθει ασφάλεια το οποιοδήποτε θύμα;
Το νομοθετικό πλαίσιο είναι επαρκές και οι ποινές είναι αυστηρές. Δυστυχώς όμως πάρα πολλές περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης ή /και κακοποίησης δε φτάνουν σχεδόν ποτέ ενώπιον της δικαιοσύνης.
Οι λόγοι είναι πάρα πολλοί. Το σύστημα δυστυχώς προκαλεί συναισθήματα παραίτησης και ματαιώνει την προσπάθεια ενός θύματος να βρει το δίκιο του. Υπάρχει επίσης η κοινωνική πίεση ότι θα «μαθευτεί» και θα σχολιαστεί αρνητικά και το θύμα. Ακόμη ζούμε δυστυχώς σε μία συντηρητική και κατά βάση πατριαρχική κοινωνία που ενίοτε «δικαιώνει» συνειδησιακά τον θύτη με το απλοϊκό «ας μην τον προκαλούσε», «τα ήθελε και τα ‘παθε» κλπ.
Το πιο σημαντικό όμως είναι η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης. Μία καταγγελία μπορεί να πάρει μερικά χρόνια να εκδικαστεί και στο μεσοδιάστημα η πίεση από κάθε πλευρά για να μείνει στο παρελθόν γιγαντώνεται.
Έχω διαβάσει για την καταγγελία που έγινε με την υπόθεση στη Λάρνακα που είναι πολύ χαρακτηριστική της στάσης του «και καλά τι έγινε. Ήταν ένα αθώο φούχτωμα». Στη συλλογική συνείδηση λίγος σεξισμός, λίγος μισογυνισμός και λίγη παρενόχληση είναι μέρος της κανονικότητας και κανονικά δεν πρέπει να ενοχλεί. Αντίθετα πολλοί θεωρούν ότι οι γυναίκες θα πρέπει να νιώθουν και κολακευμένες από τέτοιου είδους απαράδεκτες συμπεριφορές. Βεβαίως όλοι και όλες αυτές θεωρούν ότι αυτές οι συμπεριφορές αφορούν κάποιες άλλες γυναίκες εκεί έξω και όχι τις κόρες τους, τις μανάδες τους ή τις γυναίκες τους.
Στη συνέντευξη του το θύμα κάνει λόγο για απαξιωτική συμπεριφορά της αστυνομίας. Ποιοι άλλοι φορείς υπάρχουν από το κράτος για προστασία, στήριξη και καθοδήγηση των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης;
Τα μέλη της αστυνομίας είναι υποτίθεται εκπαιδευμένα για αυτές τις καταγγελίες και υπάρχουν πρωτόκολλα τα οποία πρέπει να ακολουθούνται. Φορείς στήριξης υπάρχουν πάρα πολλοί όπως ο ΣΠΑΒΟ, ο Σύνδεσμος Οικογενειακού Προγραμματισμού, η γραμμή βοηθείας και στήριξης και άλλες οργανώσεις, αλλά, το μόνο που μπορεί να οδηγήσει σε τιμωρία του δράστη και απονομή δικαιοσύνης είναι η επίσημη καταγγελία στην αστυνομία και η μεταφορά της υπόθεσης στο δικαστήριο με ικανοποιητικές αποδείξεις.
Πολλά θύματα δεν μιλούν γιατί φοβούνται πως δεν θα βρουν την ανάλογη στήριξη από το σύστημα/κράτος. Τι απαντάτε;
Η απάντησή μου είναι σπάστε τη σιωπή! Μόνο έτσι αλλάζει ουσιαστικά μια κοινωνία. Και όταν λέω σπάστε τη σιωπή εννοώ είτε συμβαίνει στο σπίτι σας, είτε στο χώρο εργασίας σας, είτε στη γειτονιά σας, είτε σας αφορά προσωπικά είτε όχι.
Δε μπορώ να θυμηθώ ούτε και μία περίπτωση γυναικοκτονίας που στη συνέχεια οι γείτονες δε δήλωσαν ότι είχαν ενδείξεις πως κάτι πήγαινε στραβά, πως γνώριζαν πως την χτυπούσε, πως ήταν βίαιος κλπ. Πάντα κάποιοι γνωρίζουν, με τη σιωπή είναι ουσιαστικά συνένοχοι γιατί μπορούσαν να σώσουν το θύμα αν έκαναν καταγγελία από νωρίς. Επίσης ειδική μονάδα λειτουργεί και εντός της αστυνομίας. Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της δύναμης δεν επιδείξει τη δέουσα προσοχή και σοβαρότητα μπορεί και πρέπει επίσης να καταγγελθεί και να αντικατασταθεί.
Ο ΔΗΣΥ τι έχει κάνει ως προς αυτή την κατεύθυνση;
Ο Δημοκρατικός Συναγερμός σε συνεργασία βεβαίως και με άλλες πολιτικές δυνάμεις βρίσκεται εδώ και χρόνια στην πρωτοπορία διεκδίκησης για αυτά τα θέματα. Η Κυβέρνηση του Δημοκρατικού Συναγερμού είχε πρωτοστατήσει στην κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, η οποία αποτελεί την πρώτη νομικά δεσμευτική διεθνή πράξη για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. Μέσα στα πλαίσια αυτά δημιουργήθηκε ένα νομοθετικό πλαίσιο – πρότυπο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Περαιτέρω, καταρτίστηκε εθνικό σχέδιο δράσης για την πρόληψη και καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας και την ισότητα των φύλων, στηρίχθηκε το έργο των ΜΚΟ και σωρεία άλλων μέτρων.
Ο ΔΗΣΥ προχώρησε και ένα βήμα παραπέρα με την πρόταση Νόμου της Προέδρου του κ. Αννίτας Δημητρίου, με βάση την οποία ενσωματώθηκε στον ποινικό κώδικα το αδίκημα της γυναικοκτονίας με ποινή φυλάκισης διά βίου.
Το μήνυμα σας στα θύματα από σεξουαλική κακοποίηση;
Το μήνυμά μου είναι πως δεν είναι μόνες. Πως η φωνή και η επιμονή τους αποτρέπουν άλλους θύτες αλλά και ενδυναμώνουν άλλα θύματα. Γι’ αυτό έχει σημασία κάθε θύμα να καταγγέλλει το κάθε περιστατικό βίας ή παρενόχλησης και να μη λυγίζει.
Όταν ο θύτης θα εκτίθεται και θα καλείται να πληρώσει το προσωπικό, κοινωνικό, οικονομικό και οικογενειακό κόστος. Η φωνή των θυμάτων θα ακουστεί πιο δυνατά όταν το σύστημα θα δίνει προτεραιότητα στο να προστατεύσει το θύμα, τότε και μόνο τότε ίσως και οι καταγγελίες μαζικοποιηθούν και επιβαρύνουν την υπεράσπιση. Η καταγγελία μιας γυναίκας, είναι χρήσιμη, αν οι θεσμοί είναι έτοιμοι όχι μόνο για να την ακούσουν, αλλά κυρίως, για να τη συνειδητοποιήσουνκαι να δράσουν άμεσα και αποφασιστικά.
Πρόσφατη Συνέντευξη Συνδημότισσας μας στο SkalaTimes, η οποία δέχθηκε σεξουαλική κακοποίηση: εδώ
