Με καταγωγή από την Κύπρο και τη Μικρά Ασία, η διεθνούς φήμης σοπράνο και πιανίστρια, Κατερίνα Μηνά, κλέβει τις εντυπώσεις με τις εμφανίσεις της στην κλασική σκηνή ανά το παγκόσμιο.
Η Κατερίνα Μηνά γεννήθηκε το 1975 στη Λεμεσό αλλά μεγάλωσε στη Λευκωσία. Παρακολούθησε σπουδές κλασικού τραγουδιού και πιάνου στο Guildhall School of Music and Drama ενώ από τα 18 της χρόνια διαμένει μόνιμα στο Λονδίνο.
Κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής της πορείας, έχει ερμηνεύσει σημαντικά κομμάτια του κλασικού και τζαζ ρεπερτορίου ενώ έχει ενσαρκώσει γυναικείες φιγούρες της κλασικής σκηνής (όπως η Βιολέτα στην όπερα «La Traviata» του Βέρντι) αλλά και του αρχαίου δράματος (όπως η Εκάβη και η Αντιγόνη).
H Κύπρια σοπράνο συμμετείχε σε πληθώρα παραστάσεων, με αξιοσημείωτες συμμετοχές στο Ηνωμένο Βασίλειο (όπως η συμμετοχή της στο Λονδίνο μαζί με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Οξφόρδης υπό τη διεύθυνση του Μάριου Παπαδόπουλου αλλά και στο Νορθάμπτον μαζί με τη Βασιλική Φιλαρμονική Ορχήστρα με μαέστρο τον Nick Davies). Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, μετρά εμφανίσεις σε Βερολίνο, Μόναχο, Αμβούργο, Παρίσι, Ζάγκρεμπ, Μόσχα, Φλωρεντία, Αθήνα, Τενερίφη και Ανκόνα, ενώ έχει πραγματοποιήσει μια περιοδεία στην Ιαπωνία και εμφανίσεις στην Τολούκα. Επιπλέον, συμμετείχε ως σολίστ σε συναυλίες στην Κύπρο με τη συνοδεία της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου, υπό την μπαγκέτα του Esa Heikkilä.
Σταθμούς στην καριέρα της αποτελούν η συμμετοχή της στην τελετή λήξης του Διεθνούς Φεστιβάλ Αστρονομίας στα Κανάρια Νησιά, Starmus 2014, παρουσία του καθηγητή Στίβεν Χόκινγκ, καθώς επίσης και η παρουσίασή της στην Εναρκτήρια τελετή της Πρώτης Διεθνούς Ημέρας Φωτός στα κεντρικά γραφεία της UNESCO στο Παρίσι το 2018.
Αξίζει να σημειωθεί πως η σκληρή δουλειά και το ταλέντο της έχουν αναγνωριστεί σε παγκόσμιους διαγωνισμούς τραγουδιού όπως ο 1ος Παγκόσμιος Διαγωνισμός Τραγουδιού Εκκλησιαστικής Μουσικής στη Ρώμη και 7ος Παγκόσμιος Διαγωνισμός Τραγουδιού Julian Gayarre στην Ισπανία.
Μεταξύ άλλων, το 2008 έλαβε το βραβείο «Τραγουδίστριας της Χρονιάς» στα ετήσια βραβεία «Γυναίκες της Χρονιάς» του περιοδικού Madame Figaro ενώ έχει βραβευτεί με το μετάλλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την Ειρήνη και τη Φιλία.
Σύμφωνα με άρθρο στην Αγγλική εφημερίδα The Daily Express με αφορμή εμφάνιση της Κατερίνας Μηνά στην Αγγλικανική εκκλησία St. James στο Λονδίνο, η ερμηνεία της ήταν «παραδεισένια» αφού «τραγουδώντας από τον άμβωνα, η κρυστάλλινη φωνή της πέταξε στα ύψη μέσα στο κτήριο, στους διαδρόμους του ναού, μέχρι και την ψηλή οροφή».
Σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στο Skala Times, η Κατερίνα Μηνά μας μιλά για τα παιδικά της χρόνια στη Λάρνακα ενώ αναφέρεται στη ζωή της στο Λονδίνο τα τελευταία 31 χρόνια. Επιπλέον, εξηγεί τον ρόλο της ποίησης στη ζωή της, η οποία αποτέλεσε το δρόμο προς τη λύτρωση μετά από μια επώδυνη εμπειρία χωρισμού. Μεταξύ άλλων, η διεθνούς φήμης σοπράνο αναφέρεται στην περιπέτεια υγείας που πέρασε με τον καρκίνο, στην οποία το τραγούδι λειτούργησε θεραπευτικά, στέλνοντας το δικό της μήνυμα σε όσους δίνουν τη δική τους μάχη. Μέσα από τη συζήτηση μας, η Κατερίνα Μηνά θυμάται συναυλίες που αποτέλεσαν σταθμούς στην πολυετή καριέρα της ενώ παράλληλα τονίζει την αξία της κλασικής παιδείας, δηλώνοντας εντυπωσιασμένη από την πρόοδο των Κυπρίων στον τομέα της κλασικής μουσικής. Κλείνοντας, αναλύει τις θετικές επιπτώσεις που θα έχει η πιθανή ανακήρυξη της Λάρνακας ως Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα για το 2030 στην πόλη μας.
Του Γιώργου Μιχαηλίδη
Αγαπητή Κατερίνα Μηνά, γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στην Κύπρο. Πώς ήσασταν σαν παιδί και τι αναμνήσεις έχετε από τα παιδικά και εφηβικά σας χρόνια στη Λάρνακα;
Σας χαιρετώ από την όμορφη Λάρνακα όπου βρίσκομαι για λίγες μέρες και σας ευχαριστώ πολύ για την υπέροχη μας συνέντευξη. Είχα την τύχη να έχω μια πολύ ανέμελη ζωή ως παιδί, με πολλή αγάπη, στοργικότητα και ζεστασιά από τους γονείς μου και όλη την οικογένεια. Η ανέμελη αυτή ζωή συμπεριλάμβανε πολλή μουσική, πολύ διάβασμα, πολύ παιχνίδι με τους φίλους της γειτονιάς, και πολύ αθλητισμό. Τα καλοκαίρια ταξιδεύαμε από Λευκωσία στη Λάρνακα και μέναμε αρχικά στο σπίτι της γιαγιάς Λούλας και του παππού Κόκου, και μετέπειτα στο παραθαλάσσιο σπίτι μας στη Δεκέλεια, για ολόκληρο το καλοκαίρι. Δεν θα ξεχάσω ποτέ πώς τρέχαμε με τον αδελφό μου στο παράθυρο της γιαγιάς όταν ερχόταν ο μπαμπάς τα βράδια από τη δουλειά στη Λευκωσία να μείνει μαζί μας. Ή όταν τα πρωινά περνούσε ο πλανωδιοπώλης στο δρόμο με το αυτοκίνητο του και έτρεχα να πάρω χαλουμόπιττα… Κολυμπούσαμε στη θάλασσα της Λάρνακας ώρες ολόκληρες κάθε μέρα για πολλές εβδομάδες, τρώγαμε «μαλλιά της γριάς» και σιταροπούλα, ήμασταν παιδιά της θάλασσας κι εγώ και ο αδελφός μου, αφού η αείμνηστη Σκαλιώτισσα μάμμα μας, η Αναστασία. ήταν θαλασσόβοια! Αξέχαστα μου είναι και τα βραδινά πάρτι στη θάλασσα της Λάρνακας με τους φίλους μας ως έφηβοι, όπως και η βραδινή ζωή στα μπαράκια της Δεκέλειας.
Πότε και πώς ξεκίνησε το ταξίδι σας στον κόσμο της μουσικής; Είχατε κάποια ερεθίσματα από το οικογενειακό ή ακόμα και από το ευρύτερο κοινωνικό σας περιβάλλον;
Μέχρι σήμερα κανείς δεν ξέρει ποια ήταν τα ερεθίσματα μου, όταν ζήτησα από τη μητέρα μου στα τέσσερα μου χρόνια να ξεκινήσω μαθήματα κλασικού μπαλέτου … και έτσι κι έγινε. Στα έξι μου, ζήτησα από μόνη μου και πάλι να ξεκινήσω μαθήματα πιάνου, και όταν ήμουν 16 χρόνων εντάχθηκα στην χορωδία του Εθνικού Ωδείου Κύπρου στη Λευκωσία, όπου φοιτούσα ήδη στο μπαλέτο και στο πιάνο.
Με μητέρα Κύπρια και πατέρα Ελλαδίτη με καταγωγή από τη Μικρά Ασία, είναι αναμφίβολο πως μεγαλώσατε σε ένα σπίτι με πλούσια πολιτιστικά ερεθίσματα. Πώς βιώσατε αυτή την πολιτισμική συνύπαρξη σαν παιδί; Πιστεύετε πως αυτά τα ακούσματα έχουν διαμορφώσει την καλλιτεχνική σας υπόσταση;
Θα έλεγα ότι μεγάλωσα σε ένα σπίτι με πλούσια πολίτικα εδέσματα και απίστευτες μυρωδιές από τα Μικρασιάτικα φαγητά και γλυκά που έφτιαχνε η μητέρα μου με πολλή αγάπη και πάθος, αλλά και με την καθοδήγηση του μπαμπά, η μητέρα του οποίου, η γιαγιά Κατίνα από την Σμύρνη, ήταν εξαιρετική μαγείρισσα… Όσον αφορά στα πολιτιστικά ερεθίσματα, από την πλευρά μεν της Κύπριας σε καταγωγή μητέρας μου – η οποία ήταν άριστη φοιτήτρια της φυσικομαθηματικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών – έλαβα την στεντόρεια της φωνή, και το ταλέντο μου στην υποκριτική, στο γράψιμο, στην απαγγελία, στον αθλητισμό, και στο χορό (μέχρι και στους παραδοσιακούς κυπριακούς χορούς στους οποίους ήμουν εξάρχουσα σε όλα τα μαθητικά μου χρόνια). Από την πλευρά δε του πατέρα μου, Μηνά, – ο οποίος είχε πολύ μεγάλη και μακροχρόνια καριέρα στην καλλιτεχνική φωτογραφία στην Αθήνα και στη Λευκωσία – έλαβα την καλλιτεχνική μου φλέβα, την μελωδικότητα της φωνής μου και το ταλέντο μου στη φωτογραφία!
Από το 1993 έχετε ως έδρα σας το Λονδίνο. Τι σας οδήγησε σε αυτή την απόφαση και πώς δραστηριοποιείστε εκεί;
Στο Λονδίνο ζω τα τελευταία 31 χρόνια, αφού μετά από τις επιτυχημένες ακροάσεις που έδωσα το 1993 στις τρεις μεγαλύτερες μουσικές σχολές στο Λονδίνο, ξεκίνησα τις σπουδές μου ως πιανίστρια στο Guildhall School of Music & Drama τον Σεπτέμβριο του 1993. Η απόφαση να φοιτήσω στο Λονδίνο ήταν επίσης πολύ φυσική, αφού δεν είχα σκεφτεί οποιαδήποτε άλλη χώρα… Έτσι έγινε και με την απόφαση μου μετέπειτα να ζήσω στο Λονδίνο. Όλα ήρθαν πολύ φυσικά.
Εκτός από ερμηνεύτρια είστε και καθηγήτρια μουσικής. Πώς αντιμετωπίζετε τη σχέση σας με τους μαθητές και ποια πιστεύετε είναι η αξία της κλασικής παιδείας στη σύγχρονη εποχή;
Ως καθηγήτρια μουσικής προσπαθώ να δημιουργήσω μια σχέση βασισμένη στον σεβασμό, την εμπιστοσύνη και την αμοιβαία αναγνώριση με τους μαθητές μου. Θεωρώ πολύ σημαντικό να τους ενθαρρύνω και να τους εμπνέω στη μάθηση της μουσικής αλλά και να είμαι ειλικρινής μαζί τους για τις δυσκολίες που φέρει αυτός ο χώρος εάν και εφόσον θα ακολουθήσουν αυτό σαν επάγγελμα.
Όσον αφορά στην αξία της κλασικής παιδείας στη σύγχρονη εποχή, πιστεύω ότι είναι άκρως σημαντική. Η κλασική μουσική παιδεία παρέχει μια σταθερή βάση γνώσεων και δεξιοτήτων, που μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα μουσικά είδη. Επιπλέον η κλασική μουσική παιδεία εκπαιδεύει τους μαθητές στην προσήλωση, την πειθαρχία και την αυτοπεποίθηση, πολύ σημαντικές ιδιότητες για την επίτευξη επιτυχίας σε οποιοδήποτε τομέα της ζωής τους.
Το 2018 δημοσιεύσατε τον πρώτο σας προσωπικό δίσκο («Άγγελος της Φωτιάς») σε συνοδεία της Βασιλικής Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Λονδίνου υπό τη διεύθυνση του Grzegorz Nowak, ο οποίος συμπεριλαμβάνει δύο μελοποιημένα σας ποιήματα, τη μουσική των οποίων υπογράφει ο Stephan Hodel. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την ποίηση;
Από μικρή ηλικία ήμουν πάντα καλά συνδεδεμένη με τις λέξεις και την έκφραση. Μου άρεσε δε πάρα πολύ να απαγγέλνω ποιήματα και κείμενα. Το γράψιμο όμως ήρθε πολύ αργότερα, σε μια δύσκολη περίοδο στη ζωή μου, αφότου χώρισα με τον τότε σύζυγο μου. Μέσα λοιπόν από την λύπη, την απόγνωση και την κατάθλιψη στην οποία βρισκόμουν, ξεκίνησα να γράφω ποιήματα φυσικά και αυθόρμητα, για εφτά ολόκληρα χρόνια. Η έμπνευση της γραφής ερχόταν την οποιαδήποτε στιγμή, ακόμα και μέσα στον ύπνο μου κάποιες φορές. Από την στιγμή που είχα την έμπνευση, το γράψιμο του ποιήματος ήταν υπόθεση κάποιων λεπτών… η έμπνευση μου έβγαινε είτε στα ελληνικά είτε στα αγγλικά, και όταν τελικά εκδόθηκε το πρώτο μου βιβλίο ποιημάτων με τίτλο «Έρως», τα ποιήματα κράτησαν την αρχική τους μορφή και δεν μεταφράστηκαν στην αντίστοιχη γλώσσα. Έτσι, το βιβλίο μου που εκδόθηκε από τον Εκδοτικό Οίκο Δωδώνης στην Αθήνα, είναι δίγλωσσο. Μια χρονιά δε από τις εφτά, και συγκεκριμένα το 2014, έγραψα μόνο ένα ποίημα.
Έχετε αντιπροσωπεύσει την Κύπρο σε αρκετές εκδηλώσεις, με ίσως σημαντικότερη τη συμμετοχή σας στους επίσημους εορτασμούς για την προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωζώνη, ερμηνεύοντας έργα του Χ. Πίττα με τη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου. Πώς βιώσατε αυτή την εμπειρία και πώς αισθάνεστε όταν εκπροσωπείτε την πατρίδα σας;
Η συναυλία αυτή ήταν όντως μια από τις σημαντικότερες στιγμές της καριέρας μου από πολλές απόψεις. Πρώτον διότι είχα επιλεχθεί να συμμετάσχω ως η υψίφωνος στο εξαιρετικό συμφωνικό έργο του Χ. Πίττα, με εξίσου σημαντικούς συνεργάτες. Επίσης, το γεγονός ότι τραγουδούσα στην Αρχαία Κυπριακή Διάλεκτο ήταν για μένα τεράστια τιμή όπως ήταν και το γεγονός ότι τραγουδούσα μπροστά σε όλους τους πολιτικούς επισήμους πολλών χωρών, οι οποίοι ταξίδεψαν στην Λευκωσία για να μας τιμήσουν με την παρουσία τους, στο μοναδικό και υπέροχο Δημοτικό Θέατρο της Λευκωσίας.
Το 2021 πρωταγωνιστήσατε στην όπερα δωματίου «Τρείς γυναίκες» του Βάσου Αργυρίδη και λιμπρέτο του Tim Welton, υποδυόμενη τρείς μυθικές ηρωίδες του αρχαίου δράματος: τη Μήδεια, την Αντιγόνη και την Εκάβη. Πώς ήταν αυτή την εμπειρία για εσάς (ιδιαίτερα αφού η αρχαία τραγωδία αποτελεί κομμάτι της πολιτιστικής σας ταυτότητας λόγω της καταγωγής του πατέρα σας);
Αυτή ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία για μένα! Από την μία πλευρά ήταν συγκινητικό να υποδυθώ τρεις τόσο ισχυρές και συναισθηματικά φορτισμένες γυναικείες φιγούρες από το αρχαίο δράμα και από την άλλη ήταν φανταστικό για μένα να μπορέσω να συνδυάσω την οπερατική με την ομιλούμενη ερμηνεία της παρτιτούρας, όπως επίσης και να υποδυθώ τους τρεις αυτούς ρόλους μέσα σε μονάχα 60 λεπτά, με μοναδική αλληλεπίδραση έναν ηθοποιό και τον μαέστρο.
Μέσα από αυτή την εξαιρετική μονόπρακτη όπερα, η οποία έλαβε την παγκόσμια πρεμιέρα της τότε, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Κύπρια 2021, μπόρεσα να συνδέσω ακόμα περισσότερο την προσωπική μου ταυτότητα με την αρχαία Ελληνική μυθολογία εξερευνώντας τις διαφορετικές πτυχές και τις συναισθηματικές συγκρούσεις αυτών των γυναικών, μέσα από την μουσική και την σκηνοθεσία της Maxine Braham. Σημειώστε επίσης ότι ο χρόνος που είχα για τις αλλαγές κουστουμιών μεταξύ των τριών γυναικών, ήταν στην κυριολεξία δύο με τρία λεπτά! 🙂
Έχετε λάβει σημαντικές διακρίσεις τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, με πιο πρόσφατη τη βράβευσή σας στα Βραβεία Πολιτισμού της Στοκχόλμης για τη συνεισφορά σας στην όπερα, το Μάρτιο του 2022. Τι σημαίνουν αυτά τα βραβεία για εσάς;
Η λήψη σημαντικών διακρίσεων αποτελεί μια όμορφη αναγνώριση του ταλέντου και της συνεισφοράς μου στην όπερα στη συγκεκριμένη περίπτωση. Τέτοιες βραβεύσεις όχι μόνο τιμούν την προσωπική μου εργασία και προσπάθεια, αλλά λειτουργούν και ως κίνητρο για συνέχιση της δημιουργικής μου πορείας. Προσφέρουν επίσης μια επιβεβαίωση της θετικής επιρροής που έχω στο πολιτιστικό γίγνεσθαι, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Τον Δεκέμβριο του 2023 παρουσιάσατε μια συναυλία στην Ύπατη Αρμοστεία της Κύπρου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πως προέκυψε αυτή η συνεργασία;
Το Χριστουγεννιάτικο Τζαζ Σόου που παρουσίασα σε αυτή την συναυλία στην Ύπατη Αρμοστεία της Κύπρου στο Λονδίνο είναι ένα εξαιρετικό σόου το οποίο πάει πίσω κάποια χρόνια, και είναι πολύ γνωστό, αλλά και πολύ αγαπητό, σε πολλούς! Όταν λοιπόν μου ζήτησε ο πολιτιστικός μας ακόλουθος, κύριος Μάριος Θεοχάρους, να παρουσιάσω κάτι στην Ύπατη Αρμοστεία μας το Φθινόπωρο του 2023, αυτή ήταν η μοναδική – από κάθε άποψη – συναυλία μου που ήθελα να προτείνω. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό! Η προσέλευση του κόσμου ήταν τέτοια που πολλοί ήταν όρθιοι. Η χαρά, η αγαλλίαση και η διασκέδαση που νιώσαμε όλοι ήταν συγκινητική …
Έχετε μιλήσει ανοιχτά τόσο για την περιπέτεια σας με τον καρκίνο στα 24 σας χρόνια, όσο και για έναν επίπονο χωρισμό που βιώσατε. Πιστεύετε πως αυτές οι εμπειρίες σας έχουν διαμορφώσει ως άνθρωπο αλλά και ως καλλιτέχνιδα;
Ναι, 100% !! Ως άνθρωπος έγινα πιο δυνατή από πριν, αλλά και πιο ευαίσθητη… Ως καλλιτέχνιδα, η κάθε συναυλία, η κάθε στιγμή, ο κάθε φθόγγος που ερμηνεύω έκτοτε, είναι ιερός: είναι η θεραπεία μου.
Μια περιπέτεια με τον καρκίνο δεν είναι εύκολη υπόθεση και πλέον πρόκειται για μια ασθένεια που χτυπά χιλιάδες κόσμου και βεβαίως μια μεγάλη μερίδα το ξεπερνά. Ποιο είναι το μήνυμά σας σε όσους βιώνουν την ασθένεια αυτό το διάστημα με όλα όσα συνεπάγεται πολλές φορές;
Υπομονή, επιμονή, προσευχή. Εάν μπορέσει ο ασθενής να συνδυάσει αυτά τα τρία, τότε σίγουρα θα μπορέσει να αντιμετωπίσει την ασθένεια με θετικότητα και πιο ξεκάθαρο μυαλό. Θα έλεγα ότι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που με έμαθε η ζωή μέσα από τον καρκίνο μου, ήταν και είναι να «ακούω» άμεσα τα μηνύματα που μου δίνει το σώμα μου, και να μην τα αγνοώ. Όσο νωρίτερα ανακαλύψει κανείς την ασθένεια του, τόσες περισσότερες πιθανότητες έχει για πλήρη ανάκαμψη. Ας ακούμε επίσης τους γιατρούς μας, ας κάνουμε αυτά που μας λένε και ας φροντίσουμε τόσο την διατροφή μας όσο και την ψυχική μας υγεία. Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι ο «Θεός είναι Μεγάλος».
Στην ποιητική σας συλλογή «Έρως» που εκδόθηκε το 2021 από τις εκδώσεις Δωδώνη, αναφέρεστε στις δυσκολίες της ζωής καθώς και στη μοναξιά που προκύπτει από ένα χωρισμό. Κάποιοι λένε πως ένας χωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος. Εσείς πως τον βιώσατε; Πόσο εύκολο ήταν να μετουσιώσετε σε στίχο «το σιωπηλό κλάμα» καθώς και την «απεραντοσύνη της μοναξιάς»;
Ακριβώς όπως το είπατε: ένας χωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος. Οι στίχοι, όπως έχω ήδη αναφέρει, γράφονταν πολύ γρήγορα στο χαρτί… το «σιωπηλό κλάμα» και η «απεραντοσύνη της μοναξιάς» όμως, ήταν γραμμένα στο υποσυνείδητο μου για πολλά χρόνια! Κι όμως, με το γράψιμο, τα χείριστα αυτά συναισθήματα της μοναξιάς και της κατάθλιψης, σιγά σιγά «έλιωναν» και μετά από σχεδόν δέκα ολόκληρα χρόνια, έφυγαν.
Σε μια πρόσφατη συνέντευξή σας περιγράψατε τη διαδικασία που ακολουθείτε πριν βγείτε στη σκηνή, αναφερόμενη σε «μερικά λεπτά στο καμαρίνι όπου συνδέομαι με τον υψηλότερο μου εαυτό και ζητάω συγκεκριμένα πράγματα που θα ήθελα για το βράδυ της εμφάνισης μου». Τι ακριβώς εννοείτε; Πόση εσωτερική διεργασία απαιτείται για να μπορεί να συνομιλεί κανείς με τον ανώτερο/υψηλότερο εαυτό του;
Η διαδικασία αυτή είναι για μένα ένα είδος πνευματικής και συναισθηματικής προετοιμασίας. Όταν μιλάω για τον υψηλότερο εαυτό μου, αναφέρομαι σε μια εσωτερική πηγή δύναμης και έμπνευσης.
Πριν από κάθε εμφάνιση, αφιερώνω λίγο χρόνο για να αποσυνδεθώ από εξωτερικούς παράγοντες και να συνδεθώ με την πιο αυθεντική μου εκδοχή. Αυτός ο χρόνος είναι για να εστιάσω σε συγκεκριμένες προθέσεις για το βράδυ, όπως να είμαι ανοιχτή στην έκφραση συναισθημάτων, να παραμείνω συγκεντρωμένη και να επικοινωνήσω με το κοινό μέσω της μουσικής και της φωνής μου. Η εσωτερική διεργασία που απαιτείται είναι μια μορφή αυτοσυγκέντρωσης και πνευματικής ευθυγράμμισης. Χρειάζεται συνειδητή προσπάθεια και αφοσίωση για να μπορεί κάποιος να συνομιλεί με τον ανώτερο εαυτό του, καθώς πρόκειται για μια διαδικασία αυτογνωσίας και πειθαρχίας, η οποία εξελίσσεται με τα χρόνια.
Από πού αντλείτε δύναμη καθημερινά;
Από την αγάπη και τη στήριξη της οικογένειας μου και των αγαπημένων μου ανθρώπων, από τις επιτυχίες στην καθημερινή και επαγγελματική μου ζωή, αλλά και από την βαθιά μου πίστη στο Θεό που με βοηθά να είμαι καλά και να αντιμετωπίζω τυχών δυσκολίες. Επίσης, η άσκηση (πνευματική, σωματική και φωνητική), η υγιεινή διατροφή και η ψυχολογική μου ευεξία με βοηθούν να διατηρώ τη θετική μου διάθεση και την ενέργεια μου καθημερινά.
Συμμετέχετε σε κονσέρτα και συναυλίες ανά το παγκόσμιο. Πως θα σχολιάζατε την κλασική παιδεία των Κυπρίων σε σύγκριση με τους λαούς τους οποίους συναναστρέφεστε;
Η κλασική παιδεία στην Κύπρο έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την κλασική μουσική, με περισσότερο κόσμο να παρακολουθεί συναυλίες και να εκτιμά την τέχνη της όπερας. Παρόλο που η Κύπρος είναι ένα μικρό νησί, οι Κύπριοι καλλιτέχνες και μουσικοί έχουν καταφέρει να διακριθούν σε διεθνές επίπεδο, γεγονός που καταδεικνύει την ποιότητα της μουσικής εκπαίδευσης και του ταλέντου που καλλιεργείται. Σε σύγκριση με άλλες χώρες που έχω επισκεφτεί, όπως η Σουηδία, η Γερμανία, η Ιταλία για παράδειγμα, όπου η κλασική μουσική είναι βαθιά ριζωμένη στην πολιτιστική τους κληρονομιά, η Κύπρος ακόμα αναπτύσσει και διευρύνει το κοινό της σε αυτόν τον τομέα. Ωστόσο, αυτό που με εντυπωσιάζει είναι η δίψα του κυπριακού κοινού για μάθηση και εμπειρίες, καθώς και η υποστήριξη που δίνεται στους νεαρούς καλλιτέχνες. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι κάθε χώρα έχει τις δικές της πολιτιστικές και μουσικές παραδόσεις. Στην Κύπρο, υπάρχει ένας υπέροχος συνδυασμός επιρροών, που δίνει στην κλασική παιδεία μια μοναδική ταυτότητα. Με την κατάλληλη υποστήριξη, είμαι σίγουρη ότι θα συνεχίσουμε να βλέπουμε την ανάπτυξη της κλασικής μουσικής και της μουσικής εκπαίδευσης στη χώρα μας. Παρόλα αυτά έχω μια μεγάλη επιθυμία.
Να ιδρυθεί η Εθνική Λυρική Σκηνή της Κύπρου, που θα δώσει έτσι το έναυσμα σε νεαρούς λυρικούς τραγουδιστές, αλλά και την εμπειρία στους απόφοιτους λυρικούς τραγουδιστές να μαθαίνουν και να τραγουδούν τους ρόλους που αρμόζουν στη φωνή τους στην ίδια τους την χώρα.
Ενώ το ταλέντο και το έργο σας έχουν καταχειροκροτηθεί από ακροατήρια διαφόρων χωρών, αισθάνομαι -και διορθώστε με αν έχω λάθος- πως δεν έχετε λάβει την αντίστοιχη αναγνώριση από τις δύο πατρίδες σας, την Κύπρο και την Ελλάδα. Ισχύει αυτό; Αν ναι, πως σας κάνει να αισθάνεστε;
Έχοντας κρατήσει ένα τόσο όμορφο και θετικό συναίσθημα κατά τη διάρκεια ολόκληρης της συνέντευξης μας, επιτρέψτε μου να συνεχίσουμε με τον ίδιο τόνο και να πω το εξής. Σίγουρα θα μπορούσα να είχα τραγουδήσει πολύ περισσότερο στην Ελλάδα. Η Κύπρος με γέννησε, με ανέδηξε και με τίμησε. Η ανατροφή από τους γονείς μου με έμαθε να έχω μεγάλη καρδιά. Μέσα στη μεγάλη καρδιά λοιπόν, οι μικρότητες δεν έχουν θέση. «Μία ζωή την έχουμε, κι αν δεν την γλεντήσουμε, τι θα καταλάβουμε, τι θα καζαντήσουμε»!!
Πως θα σχολιάζατε τα καλλιτεχνικά δρόμενα της Λάρνακας, ιδιαίτερα όσο αφορά στο κλασικό τραγούδι; Τι αλλαγές πιστεύετε πως θα μπορούσαν να γίνουν με αφορμή τη συλλογική προσπάθεια που γίνεται με στόχο την ανακήρυξη της Λάρνακας ως Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα για το 2030;
Η πιθανή ανακήρυξη της Λάρνακας ως Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Πολιτισμού για το 2030 θα προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για την πόλη να ενισχύσει την πολιτιστική της παρουσία και να επενδύσει στην ανάπτυξη του καλλιτεχνικού τοπίου της. Ειδικότερα για το λυρικό τραγούδι και την κλασική μουσική, αυτή η αναγνώριση μπορεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές. Πρώτον, η πόλη μπορεί να επενδύσει σε περισσότερες πολιτιστικές υποδομές, όπως καλύτερους συναυλιακούς χώρους και μουσικές ακαδημίες, που θα ενισχύσουν την υποστήριξη για καλλιτέχνες και θα προάγουν την εκπαίδευση στην κλασική μουσική. Δεύτερον, η ανακήρυξη αυτή θα μπορούσε να προσελκύσει διεθνείς καλλιτέχνες και οργανισμούς, ενισχύοντας τη διεθνή παρουσία της Λάρνακας στο πεδίο του κλασικού τραγουδιού. Η διοργάνωση διεθνών φεστιβάλ και συναυλιών μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και να προάγει την ανταλλαγή ιδεών. Τέλος, η ανακήρυξη της Λάρνακας ως Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Πολιτισμού μπορεί να ενισχύσει την τοπική κοινότητα, δημιουργώντας μια ισχυρή αίσθηση πολιτιστικής ταυτότητας και υπερηφάνειας. Εύχομαι από καρδιάς ο στόχος αυτός να επιτευχθεί!
Ποια είναι τα μελλοντικά σας καλλιτεχνικά σχέδια;
Πολλά, κι ευλογημένα εύχομαι να είναι. Διεισδύω στον απέραντο μουσικό κόσμο του Βάγκνερ, αλλά και στους υπόλοιπους καθαρά δραματικούς ρόλους για την φωνή της σοπράνο, όπως για παράδειγμα ο ρόλος της Τουραντότ από την ομώνυμη όπερα του Πουτσίνι.
Θα ήθελα να κλείσουμε με ένα μήνυμά σας στους αναγνώστες του Skala Times.
Στην εποχή μας, η τέχνη και ο πολιτισμός έχουν τη δύναμη να ενώνουν τους ανθρώπους, να εμπνέουν και να φέρνουν κοντά διαφορετικές κοινότητες. Μέσα από τη μουσική, την όπερα και τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, μπορούμε να βιώσουμε συναισθήματα που ξεπερνούν τα λόγια και να ανακαλύψουμε νέους τρόπους να συνδεθούμε με τον κόσμο γύρω μας. Σας ενθαρρύνω να συνεχίσετε να στηρίζετε και να προωθείτε την τέχνη στην κοινότητά σας, να συμμετέχετε ενεργά στις πολιτιστικές εκδηλώσεις και να αγκαλιάζετε τη δημιουργικότητα σε όλες τις της μορφές. Η τέχνη δεν είναι μόνο μια έκφραση του προσωπικού μας κόσμου, αλλά και ένα μέσο για την εξερεύνηση και την κατανόηση της ανθρώπινης εμπειρίας. Σας ευχαριστώ για την υποστήριξή σας και την αφοσίωσή σας στον πολιτισμό. Εύχομαι σε όλους καλή υγεία, ευτυχία και συνεχή έμπνευση.
