Βαρύτατες ευθύνες στη διακυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη και του ΔΗΣΥ επιρρίπτουν σχεδόν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς σε σχέση με τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στον τομέα της Ενέργειας και οι οποίες έχουν εγκλωβίσει τη χώρα στις υψηλές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.
Βαρύτατες ευθύνες στη διακυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη και του ∆ΗΣΥ επιρρίπτουν σχεδόν όλοι οι εµπλεκόµενοι φορείς σε σχέση µε τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν τα προηγούµενα χρόνια στον τοµέα της Ενέργειας και οι οποίες έχουν εγκλωβίσει τη χώρα στις υψηλές τιµές της ηλεκτρικής ενέργειας. Την ίδια ώρα, θέτουν την κυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη προ των ευθυνών της και καταθέτουν εισηγήσεις όσον αφορά την επόµενη µέρα.
Το θέµα συζητήθηκε στο 3ο Φόρουµ Οικονοµίας που διοργάνωσε το ΑΚΕΛ, µε τίτλο «∆υνατή Οικονοµία για Όλους: Βιώσιµη – Κοινωνικά Προσανατολισµένη», στο οποίο κατατέθηκαν απόψεις από διακεκριµένους επιστήµονες από την Κύπρο και το εξωτερικό, καθώς και από φορείς απ’ όλο το φάσµα της οικονοµίας και της κοινωνίας.
Υπάρχει µεγάλη παραγωγή από ΑΠΕ, αλλά δεν υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης
Κατά τη συζήτηση για τα ενεργειακά προκάλεσε µεγάλη αίσθηση η τοποθέτηση – καταγγελία του προέδρου της ΑΗΚ, Γιώργου Πέτρου, ότι έγινε «µεγάλο έγκληµα» µε τις πολιτικές οι οποίες ακολουθήθηκαν τα προηγούµενα χρόνια σε σχέση µε την παρεµπόδιση της Αρχής Ηλεκτρισµού στην επέκτασή της στον τοµέα των φωτοβολταϊκών και της αποθήκευσης ενέργειας. Σηµειώνεται ότι ανάλογες καταγγελίες έγιναν και από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Πιο συγκεκριµένα, ο Γ. Πέτρου κατήγγειλε ότι τα προηγούµενα χρόνια «άφησαν την ΑΗΚ εκτός των φωτοβολταϊκών». Ως αποτέλεσµα αυτών των µεθοδεύσεων, πρόσθεσε, «διατέθηκαν τα πλείστα κυβερνητικά τεµάχια σε ιδιώτες, οι οποίοι έχουν εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά και µας πουλούν το ρεύµα σε τιµή 10% πιο κάτω από την τιµή παραγωγής της ΑΗΚ, η οποία εγκλωβίστηκε στο ακριβό µαζούτ».
Αναφερόµενος, επίσης, στο ευρύτερο θέµα της Ενέργειας, ο Γ. Πέτρου είπε ότι υπάρχει µεγάλη παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Παρά ταύτα, πρόσθεσε, δεν υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης. «Εδώ είναι που έγινε το µεγάλο έγκληµα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΑΗΚ, προσθέτοντας ότι αν δεν µπει στο µείγµα της ΑΗΚ παραγωγή από ΑΠΕ µε χαµηλό κόστος, δεν µπορεί να µειωθεί το κόστος της ενέργειας.
Στο ίδιο µήκος κύµατος κινήθηκε και ο πρόεδρος του Συνδέσµου Καταναλωτών, Μάριος ∆ρουσιώτης, ο οποίος επεσήµανε ότι «οι καταναλωτές πάντοτε καλούµαστε και πληρώνουµε τα σπασµένα». Υπέδειξε, επίσης, ότι: «Το µεγαλύτερο µέρος που πληρώνουµε στην ενέργεια σχετίζεται µε πράξεις και παραλείψεις των αρµοδίων. Και αυτά τα πληρώνουµε από το υστέρηµά µας και όχι από το περίσσευµα». Κατήγγειλε, ακόμη, ότι «η ΑΗΚ παρεµποδίστηκε στο να συµβάλει στη µείωση της τιµής του ρεύµατος».
Ο Μάριος ∆ρουσιώτης επέρριψε, ωστόσο, ευθύνες και στην ΑΗΚ, αναφέροντας ότι δεν ακολούθησε τις συστάσεις του τέως Γενικού Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, όσον αφορά το µηχανισµό ο οποίος ακολουθείται για την αγορά των καυσίµων.
10 εισηγήσεις
Από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος της Ρυθµιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), Γιώργος Σιαµµάς, κατέθεσε δέκα εισηγήσεις οι οποίες αφορούν τα ακόλουθα:
• Άµεση εισαγωγή φυσικού αερίου. Όπως επεσήµανε, η διαδικασία η οποία ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια οδήγησε σε «παταγώδη αποτυχία και αποτελεί ίσως το µεγαλύτερο σκάνδαλο στα ιστορικά της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας που ερευνάται και από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία». Επεσήµανε, επίσης, ότι «δεν γνωρίζουµε αν υπάρχει πλάνο (από την κυβέρνηση) για ταχεία εισαγωγή φυσικού αερίου».
• Ταχεία ένταξη των ΑΠΕ στο µείγµα παραγωγής της ΑΗΚ.
• Άµεση προκήρυξη µειοδοτικών διαγωνισµών για αγορά ενέργειας από ΑΠΕ, χωρίς αποκλεισµούς, µε το όφελος να µεταβιβάζεται απευθείας στους καταναλωτές. Άλλες χώρες, ανέφερε, οι οποίες εφάρµοσαν αυτό το µοντέλο (π.χ. Πορτογαλία και Ισπανία), µείωσαν την τιµή στο 1,5 σεντ την κιλοβατώρα.
• Άµεση προκήρυξη µειοδοτικών διαγωνισµών για έργα ΑΠΕ µε αποθήκευση και για έργα αποθήκευσης ενέργειας, για να καταστεί δυνατή η επίτευξη των στόχων της πράσινης µετάβασης.
• Συζήτηση είτε για επαναφορά της µείωσης του ΦΠΑ στο 9%, είτε για αξιοποίηση των υπέρµετρων εσόδων που έχει το κράτος από τον ΦΠΑ, λόγω του κόστους του ηλεκτρισµού, για στήριξη των καταναλωτών.
• Απευθείας στήριξη των ευάλωτων καταναλωτών για καταπολέµηση της ενεργειακής φτώχειας.
• Αξιοποίηση του 50% των εσόδων από ρύπους για κάλυψη του προϋπολογισµού του ταµείου ΑΠΕ, το οποίο να µετονοµαστεί σε ταµείο πράσινης µετάβασης.
• Επέκταση και διεύρυνση του προγράµµατος Συµψηφισµού Μετρήσεων (Net Metering).
• Φορολόγηση των απροσδόκητων υπερκερδών που έχουν οι εταιρείες, µε βάση το µοντέλο το οποίο εφαρµόστηκε σε άλλες χώρες και στήριξη των ευάλωτων καταναλωτών.
• ∆ιασφάλιση ότι το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας θα οδηγήσει στη µείωση του κόστους, καθώς και διασφάλιση της επάρκειας σε περίπτωση που υπάρξει βλάβη στο καλώδιο.
«Ο χρόνος εξαντλείται, δεν αντέχουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις»
Μήνυµα ότι «θα απαιτηθούν κρίσιµες αποφάσεις από τη ΡΑΕΚ και το κράτος πολύ σύντοµα» έστειλε ο Γιώργος Σιαµµάς, ο οποίος εξέφρασε παράλληλα έντονες ανησυχίες για το κατά πόσον η χώρα θα µπορέσει να καλύψει τους στόχους που έχουν τεθεί από την ΕΕ µέχρι το 2030.
Ανάλογη ανησυχία εξέφρασε και ο Ιωάννης Ιωάννου, αναπληρωτής καθηγητής Στρατηγικής και Επιχειρηµατικότητας στο London Business School, ο οποίος αναφέρθηκε επίσης στο θέµα των ρύπων και στο ευρύτερο ζήτηµα της κλιµατικής αλλαγής και υπέδειξε ότι: «Βρισκόµαστε σε κρίση και έχουµε περιορισµένο χρόνο προκειµένου να αντιµετωπίσουµε αυτά τα προβλήµατα».
Ο Χρύσανθος Μαρούχος, µέλος του Γενικού Συµβουλίου του Επιστηµονικού Τεχνικού Επιµελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), τόνισε ότι «η χώρα δεν µπορεί να αντέξει µέχρι το 2030», που είναι το ορόσηµο το οποίο έχει τεθεί από τους αρµόδιους για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου µε την Ελλάδα και το φυσικό αέριο. Ανέφερε, επίσης, ότι το ΕΤΕΚ έχει καταθέσει συγκεκριµένες εισηγήσεις στην κυβέρνηση, προσθέτοντας ότι πρέπει να γίνουν άµεσα επενδύσεις για την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και την αξιοποίησή της για σκοπούς ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Χρύσω Σωτηρίου, εµπειρογνώµονας Ενεργειακής Πολιτικής και Κλιµατικής Αλλαγής στην εταιρεία ideopsis, παρουσίασε το µοντέλο µε τις «Ενεργειακές Κοινότητες», το οποίο ήδη λειτουργεί µε επιτυχία σε πολλές χώρες και το οποίο αναµένεται να εφαρµοστεί το επόµενο διάστηµα στην Κύπρο, µετά την ολοκλήρωση του ρυθµιστικού πλαισίου από τη ΡΑΕΚ, δίνοντας διέξοδο κυρίως σε όσους δεν διαθέτουν χώρο για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.
Πηγή: dialogos.com.cy
