25/11/2024
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών αποτελεί μια παγκόσμια πανδημία που διαπερνά όλες τις κοινωνίες, ανεξαρτήτως πολιτισμού, οικονομικού επιπέδου ή γεωγραφικής τοποθεσίας. Δεν είναι απλώς μια επίθεση κατά των γυναικών· είναι μια ηθική προσβολή που υπονομεύει την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματά τους, ενώ παράλληλα αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για τη δημιουργία μιας συνεκτικής, δίκαιης και βιώσιμης κοινωνίας.
Στον πυρήνα αυτής της κρίσης βρίσκεται μια βαθιά ριζωμένη έλλειψη σεβασμού προς τις γυναίκες, που αντανακλά την αποτυχία πολλών ανδρών και κοινωνικών δομών να αναγνωρίσουν την εγγενή ισότητα και την αξία τους. Η βία κατά των γυναικών δεν είναι μόνο προσωπική υπόθεση· είναι ζήτημα θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοιο.
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, καθώς και τα ανησυχητικά, αυξανόμενα κρούσματα περιστατικών ενδοοικοογενειακής βίας σε όλο τον κόσμο λόγω της πανδημίας, η οργάνωση Youth Dynamics υλοποιεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ERASMUS+ με τίτλο “Σπάσε την Σιωπή”. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν νέοι και λειτουργοί νεολαίας από 3 χώρες (Κύπρο, Ελλάδα, Ουγγαρία). Μέσα από το πρόγραμμα οι συμμετέχοντες θα ενημερωθούν για την έμφυλη βία και θα ενισχυθεί η αυτοπεποίθηση τους ώστε να σπάνε την σιωπή τους και να μιλάνε όταν υποστούν έμφυλη βία. Ετσι θα αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες σχετικά με τα δικαιώματα των γυναικών και θα γνωρίσουν που θα μπορούν να απευθυνθούν Στόχος του προγράμματος είναι να ενισχυθεί και να θωρακίσει ως ένα βαθμό τις γυναίκες θύματα βίας και στερεοτυπικών συμπεριφορών σε σχέση με τα φύλα και να ενδυναμωθεί ο ρόλος τους στην κοινωνία.
Η βία κατά των γυναικών εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, όπως:
- Εγχώριες επιθέσεις και κακοποίηση, που υπονομεύουν την ψυχική και σωματική υγεία των θυμάτων.
- Εμπορία ανθρώπων και καταναγκαστική πορνεία, που εκμεταλλεύονται ευάλωτες γυναίκες και κορίτσια.
- Σεξουαλική βία σε εμπόλεμες ζώνες, που χρησιμοποιείται ως εργαλείο πολέμου.
- Γάμοι παιδιών, που στερούν τη δυνατότητα εκπαίδευσης και ανάπτυξης.
- Ακρωτηριασμός γεννητικών οργάνων, μια πρακτική που προκαλεί ανεπανόρθωτη βλάβη.
- Γυναικοκτονίες, οι πιο ακραίες μορφές έμφυλης βίας.
Αυτές οι μορφές βίας έχουν καταστροφικές συνέπειες για τα θύματα, επηρεάζοντας τις οικογένειες και υπονομεύοντας την κοινωνική συνοχή. Είναι επίσης ένα βαθιά πολιτικό ζήτημα, συνδεδεμένο με την κατανομή εξουσίας και ελέγχου. Οι ανισότητες που επικρατούν στις ανδροκρατούμενες κοινωνίες δημιουργούν ένα πλαίσιο όπου οι γυναίκες παραμένουν ευάλωτες στη βία.
Στην Κύπρο, η βία κατά των γυναικών παραμένει μια τραγική πραγματικότητα, με τα στατιστικά να αποτυπώνουν τη σοβαρότητα του προβλήματος. Σύμφωνα με την Αστυνομία, κατά την περίοδο 2022-2023 καταγράφηκαν 999 περιστατικά βίας κατά των γυναικών, ενώ μεταξύ 2021 και 2023 υπήρξαν 147 καταγγελίες για βιασμούς και 20 απόπειρες βιασμών. Επιπλέον, την περίοδο 2014-2024 σημειώθηκαν 41 γυναικοκτονίες, αριθμός που υπογραμμίζει τις τραγικές συνέπειες αυτής της μορφής έμφυλης βίας.
Τα δεδομένα αυτά δημοσιοποιήθηκαν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Πρόληψης και Καταπολέμησης της Βίας στην Οικογένεια (ΣΕΠΚΒΟ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Αυτά τα στατιστικά αναδεικνύουν την ανάγκη για συστηματική αντιμετώπιση του προβλήματος, μέσα από τη βελτίωση των δομών υποστήριξης, την αυστηροποίηση των ποινών για τους δράστες και την προώθηση της εκπαίδευσης σε θέματα ισότητας και σεβασμού.
Τα τελευταία χρόνια, αυξήθηκε η προσοχή στη σεξουαλική παρενόχληση, μια μορφή βίας που αποτελεί εμπειρία για την πλειονότητα των γυναικών κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι γυναίκες από όλο τον κόσμο, ανεξαρτήτως κοινωνικού ή οικονομικού υποβάθρου, έχουν αρχίσει να μοιράζονται τις ιστορίες τους, ρίχνοντας φως στην έκταση και τη σοβαρότητα του φαινομένου.
Αυτή η αυξανόμενη δημοσιοποίηση αναδεικνύει τη δύναμη των γυναικείων κινημάτων να διεκδικούν αλλαγές. Η ευαισθητοποίηση που έχει επιτευχθεί ενισχύει τη δημόσια συζήτηση και κινητοποιεί κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις για την καταπολέμηση της βίας. Η συλλογική δράση είναι απαραίτητη για την εξάλειψη αυτών των πρακτικών και τη δημιουργία ενός κόσμου όπου οι γυναίκες θα μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια και ασφάλεια.
Για να αντιμετωπιστεί η βία κατά των γυναικών απαιτούνται συγκεκριμένες δράσεις:
- Ενίσχυση της νομοθεσίας και της εφαρμογής της για την προστασία των γυναικών.
- Ενημερωτικές εκστρατείες που προάγουν την ισότητα των φύλων και καταρρίπτουν στερεότυπα.
- Παροχή υποστήριξης στα θύματα, μέσω δομών όπως καταφύγια και γραμμές βοήθειας.
- Εκπαίδευση των νεότερων γενιών για σεβασμό, ισότητα και αλληλοκατανόηση.
Η εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι ευθύνη όλων μας. Απαιτείται συνεχής προσπάθεια για την αλλαγή της κουλτούρας, τη στήριξη των θυμάτων και την προώθηση της ισότητας, ώστε να διασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για όλους.
