Εκπαιδευτικός, ποιητής, συγγραφέας, ο συνδημότης μας Αντρέας Τιμοθέου, παρουσιάζει το αναλόγιο «Ο Μονόλογος της Αριάδνης» το οποίο μάλιστα σκηνοθετεί. Στο έργο αυτό, που θα παρουσιαστεί στις 8 και 9 Δεκεμβρίου, στο Κτήριον 53, επί της οδού Αθήνας, 25-27 στη Λευκωσία, πρωταγωνιστούν η Νιόβη Χαραλάμπους και η Ιωάννα Σιαφκάλη.
Με την ευκαιρία αυτή το SkalaTimes συνομίλησε με τον Αντρέα Τιμοθέου.
Της Γιώτας Δημητρίου
Θα ξεκινήσω με την ερώτηση πώς προέκυψε «Ο Μονόλογος της Αριάδνης»;
Η Αριάδνη, ως φιγούρα, προέκυψε στην προσπάθειά μου να μιλήσω για γυναίκες που πέρασαν από τη ζωή μου και τις ξεχώρισα. Η Αριάδνη έγινε το κράμα των ιστοριών τους. Έχει κάτι από όλες και όλες έχουν κάτι από εκείνη. Το 2016, προσκεκλημένος στο CROWD omnibus reading tour, από τη Βιέννη μέχρι και το Βελιγράδι, αποφάσισα πως θα χρησιμοποιούσα τον χρόνο στα λεωφορεία, τα τρένα και τα αεροπλάνα, για να γράψω και έτσι κι έγινε. Εκεί γεννήθηκε η Αριάδνη, μέσα στις διαδρομές.
Είσαι εκπαιδευτικός και ποιητής, έτσι σε γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος. Η γραφή της ποίησης πόσο απέχει από τη γραφή ενός θεατρικού;
Δεν ξέρω πόσο απέχει η αλήθεια, μιας και πρέπει κανείς να ασκηθεί και στα δύο γερά για να απαντήσει. Αντιμετωπίζω τη γραφή ως κάτι ενιαίο. Η άσκησή μου, βέβαια, στη φόρμα του ποιήματος, δεν μου έδινε κάποια ενθάρρυνση στην ιδέα συγγραφής ενός θεατρικού έργου, όπου οι απαιτήσεις και οι συμβάσεις του λόγου, εκ των πραγμάτων, είναι διαφορετικές. Ωστόσο, το γεγονός πως αυτό το θεατρικό γράφτηκε πολύ κοντά στην έκδοση των διηγημάτων μου, θεωρώ πως έπαιξε το ρόλο του.
Στο αναλόγιο αυτό, «Ο Μονόλογος της Αριάδνης», με πρωταγωνίστριες δύο σημαντικές μορφές του θεάτρου, τις ηθοποιούς Νιόβη Χαραλάμπους και Ιωάννα Σιαφκάλη, έχεις ακόμη ένα ρόλο, πέρα από τη συγγραφή του έργου, το σκηνοθετείς. Μίλησε μας γι’ αυτό.
Σωστά, μαζί βέβαια με την καθοδήγηση του ηθοποιού, σκηνοθέτη και παραγωγού, Μάριου Μεττή, ο οποίος μου έδωσε μεγάλη ελευθερία να κινηθώ και να «εφεύρω». Αυτό πιστεύω είναι το ρήμα που εκφράζει περισσότερο τη σκηνοθεσία. Είναι πολύ γοητευτικό και δημιουργικό ταξίδι. Από την επιλογή των κουστουμιών και των κοσμημάτων για τις ηθοποιούς, μέχρι τη λειτουργικότητα και την αισθητική των επίπλων και του κάθε μικρού αντικειμένου. Από την μελέτη της έκφρασης και την κίνησης των ηθοποιών, μέχρι την απόδοση του κειμένου και τα χρώματα στις φωνές τους. Θα μπορούσα να το κάνω για όλη μου τη ζωή, αλλά λόγω τελειομανίας, πιθανόν και να υπέφερα.
Η δράση “Συγγραφείς σκηνοθετούν έργα τους” εγκαινιάστηκε το 2021. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι, κατά τη γνώμη σου, ένας συγγραφέας να καλείται να σκηνοθετήσει το έργο του;
Αυτό εξαρτάται από την προσωπικότητα του καθενός. Για μένα είναι όνειρο, για άλλους μπορεί να είναι εφιάλτης. Το θέατρο μού ασκούσε από την εφηβική ηλικία μια ακαταμάχητη γοητεία. Εκ των υστέρων καταλαβαίνω πόσο πιο ουσιαστικά θα έβρισκα τον εαυτό μου στον χώρο του, ως σκηνοθέτης, σκηνογράφος ή ενδυματολόγος. Αντιλαμβάνεσαι πως με αυτές τις προϋποθέσεις, αγαπητή μου Γιώτα, όποιες κι αν είναι οι δυσκολίες, είναι πέρα για πέρα γοητευτική και συναρπαστική η διαδικασία.
Οι παραστάσεις είναι στις 8 και 9 Δεκεμβρίου και μάλιστα στις 8 Δεκεμβρίου, μετά τη παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό. Πώς σε κάνουν να αισθάνεσαι οι συζητήσεις γύρω από έργα σου, είτε πρόκειται για ένα ποίημα είτε για ένα θεατρικό; Σε ενοχλεί αν ο αναγνώστης/θεατής έχει δει κάτι άλλο στο έργο από αυτό που έχεις δει εσύ που το έγραψες;
Σωστά, θα δοθούν δύο παραστάσεις Κυριακή 8 και Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου, στο Κτήριον 53, επί της οδού Αθήνας, 25-27 στη Λευκωσία.
Οι συζητήσεις γύρω από τα κείμενά μου με κάνουν να νιώθω πως επιτελώ τον βαθύτερο σκοπό της γραφής μου, τη συνομιλία δηλαδή, το άνοιγμα μιας κουβέντας γύρω από αυτά, με όσους μου παραχωρούν τον πολύτιμό τους χρόνο, διαβάζοντάς με. Ασφαλώς και δεν με ενοχλεί η άλλη θέαση, αντιθέτως, με συναρπάζει. Πολλές φορές ούτε εμείς οι ίδιοι δεν ξέρουμε τι γράφουμε, και μας το φανερώνει μια άλλη σκέψη, μια άλλη ματιά. Η πολυφωνία ενός κειμένου, είναι πιστεύω το μεγάλο στοίχημα.
Τι απαιτεί κατά τη γνώμη σας να διαθέτει κανείς για να θεωρείται “Καλός Συγγραφέας”;
Να είναι συγγραφέας με πάθος, να μη γράφει εκ του ασφαλούς, να διαβάζει πολύ, να είναι κοντά και πέρα από τη γενιά του, να δοκιμάζεται και κυρίως να μην επαναπαύεται στις κατά περιόδους δάφνες που ρίχνει είτε ο κόσμος, είτε μια επιτροπή. Πραγματικά πιστεύω πως όσο δοκιμαζόμαστε με τις αμφιβολίες μας, έχουμε πάντα κάτι καλύτερο να δώσουμε.
Τι θα δούμε στον Μονόλογο της Αριάδνης;
Η Αριάδνη, μεταξύ τρέλας και λογικής αποφασίζει να μιλήσει για τη ζωή της και όσα τη σημάδεψαν. Κάνει μια διαδρομή τριών πράξεων που αφορούν τους άντρες της ζωής της: τον πατέρα, τον έρωτα, τον σύζυγο.
Κουβαλά τα νεκρά θηλυκά της ζωής της, γιαγιά και μητέρα, και τη μητρότητα που εισπράττει από αυτές τη μεταφέρει σαν πράξη πρόνοιας και αγάπης σε μια άλλη γυναίκα, την Ισμήνη. Δεν έχει καμία διάθεση να μιλήσει με παράπονο. Αντιθέτως, βλέπει με τις ανάλογες αποστάσεις όσα της συνέβησαν. Όσο το έργο εκτυλίσσεται την παρακολουθεί μια άλλη γυναίκα και στο σημείο ακριβώς που θεωρεί ότι το έργο έχει τελειώσει, αναγγέλλοντας τον θάνατό της, της παρουσιάζεται μια διαφορετική εκδοχή της ζωής της. Ακούει για το μέλλον που θα μπορούσε να ζήσει, αν έπαιρνε μια απόφαση καθοριστική, και έπειτα κλείνουν το έργο μαζί, σε μια τέταρτη πράξη.
Υπάρχει κάποιο μήνυμα που ήθελες να περάσεις μέσα από το έργο σου αυτό;
Πως η ζωή έχει πάντα μια άλλη επιλογή, πέραν από τις αποφάσεις μας, αλλά δεν πρέπει και να μαστιγωνόμαστε αν δεν την πήραμε. Όλοι κάπου, κάποτε, πέφτουμε σε μονόδρομους, υπαρκτοί ή όχι, αυτό είναι το μυστήριο του βίου μας, του μυαλού και της ψυχής μας. Ο καθένας και η καθεμία αντιμετωπίζει τα πράγματα με τις αντοχές του. Το ζητούμενο, όσο γίνεται, να μένουμε καλοί άνθρωποι.
