«Το καθεστώς της Χούντας επιβλήθηκε με τη βία, αλλά στηρίχτηκε και από μια σειρά πρόθυμων συνεργών: ανθρώπους του Τύπου, της δικαιοσύνης, της εκκλησίας, της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ. Άλλοι σιώπησαν, άλλοι επωφελήθηκαν, και άλλοι χειροκρότησαν. Δεν ήταν όλοι “συνταγματάρχες”, αλλά πολλοί υπήρξαν “συνένοχοι”.»
Σαν σήμερα, στις 21 Απριλίου 1967, εκδηλώθηκε στην Ελλάδα το στρατιωτικό πραξικόπημα που έμεινε γνωστό ως η Χούντα των Συνταγματαρχών. Μια ομάδα αξιωματικών του στρατού, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Γεώργιο Παπαδόπουλο, τον ταξίαρχο Στυλιανό Παττακό και τον συνταγματάρχη Νικόλαο Μακαρέζο, ανέτρεψε την κυβέρνηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου και κατέλαβε την εξουσία, επιβάλλοντας δικτατορικό καθεστώς.
Το πραξικόπημα εκδηλώθηκε αιφνιδιαστικά τις πρώτες πρωινές ώρες και μέχρι τις 3:30 π.μ. οι πραξικοπηματίες είχαν τον έλεγχο της Αθήνας. Νωρίς το πρωί, το ραδιόφωνο μετέδιδε εμβατήρια και δημοτικά άσματα, ενώ ανακοινώθηκαν τα πρώτα «Αποφασίζομεν και Διατάσσομεν», όπως η απαγόρευση συγκεντρώσεων άνω των τριών ατόμων. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, ανεστάλησαν διατάξεις του Συντάγματος και ματαιώθηκαν οι εκλογές της 28ης Μαΐου 1967.
Από την πρώτη κιόλας μέρα ξεκίνησαν συλλήψεις απλών πολιτών, με τα πρώτα θύματα του καθεστώτος να εμφανίζονται. Μέσα σε 10 ημέρες, είχαν συλληφθεί 6.500 άτομα, κυρίως πολίτες αριστερών πεποιθήσεων. Η Χούντα των Συνταγματαρχών διήρκεσε 7 χρόνια, 3 μήνες και 3 μέρες, κατά τα οποία καταργήθηκαν στοιχειώδεις ελευθερίες και πολλοί φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν ή και δολοφονήθηκαν για τις πεποιθήσεις τους.
Η δικτατορία κατέρρευσε στις 23 Ιουλίου 1974, μετά το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή στη Μεγαλόνησο. Οι πρωτεργάτες της Χούντας καταδικάστηκαν το 1975, και η χώρα επέστρεψε σε δημοκρατική ομαλότητα με την επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή από το Παρίσι στις 24 Ιουλίου 1974.
Η 21η Απριλίου παραμένει μια από τις πιο σκοτεινές επετείους στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, υπενθυμίζοντας τις συνέπειες της κατάλυσης της δημοκρατίας και της επιβολής αυταρχικών καθεστώτων.
—————————-
Ποτέ Ξανά Χούντα και Συνεργοί της
SkalaTimes
Σαν σήμερα, στις 21 Απριλίου 1967, επιβλήθηκε στην Ελλάδα το στρατιωτικό πραξικόπημα που βύθισε τη χώρα σε μια μαύρη επταετία σκοταδιού, καταπίεσης και βίας. Η Χούντα των Συνταγματαρχών δεν ήταν απλώς μια ιστορική εκτροπή. Ήταν ένα έγκλημα κατά της δημοκρατίας, ένα καθεστώς που φίμωσε φωνές, βασάνισε ανθρώπους, εξόρισε, στέρησε ελευθερίες, και μετέτρεψε την πατρίδα σε πεδίο αυταρχισμού.
Οι μνήμες της δικτατορίας δεν ανήκουν μόνο στο παρελθόν. Μας προειδοποιούν. Η ιστορία δεν είναι πάντα γραμμική και η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη. Χρειάζεται διαρκή υπεράσπιση, κυρίως όταν οι καιροί γίνονται πιο δύσκολοι, οι κοινωνίες διχάζονται και οι φωνές του μίσους δυναμώνουν.
Το καθεστώς της Χούντας επιβλήθηκε με τη βία, αλλά στηρίχτηκε και από μια σειρά πρόθυμων συνεργών: ανθρώπους του Τύπου, της δικαιοσύνης, της εκκλησίας, της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ. Άλλοι σιώπησαν, άλλοι επωφελήθηκαν, και άλλοι χειροκρότησαν. Δεν ήταν όλοι “συνταγματάρχες”, αλλά πολλοί υπήρξαν “συνένοχοι”.
Η σημερινή επέτειος δεν αφορά μόνο την καταδίκη της Χούντας. Αφορά και την ανάγκη να δούμε με ειλικρίνεια ποιοι και πώς επέτρεψαν την επιβολή της. Ποιοι συνέβαλαν, ποιοι ευνόησαν, ποιοι ανέχθηκαν. Διότι η ανοχή στην καταπάτηση της δημοκρατίας είναι η πιο ύπουλη της σύμμαχος.
Σε μια εποχή όπου ο αυταρχισμός σηκώνει κεφάλι ξανά σε πολλές γωνιές του κόσμου, όπου η παραπληροφόρηση ευνοεί το φανατισμό, κι όπου οι θεσμοί συχνά αποτυγχάνουν να προστατεύσουν τους πολίτες, η μνήμη της 21ης Απριλίου πρέπει να μετουσιώνεται σε ενεργή στάση. Δεν αρκεί να λέμε “ποτέ ξανά”. Πρέπει να δρούμε για να διασφαλίζουμε ότι το “ποτέ” θα παραμείνει πραγματικότητα.
Σήμερα τιμούμε τους ανθρώπους που αντιστάθηκαν. Που πλήρωσαν με βασανιστήρια, εξορίες και φυλακίσεις την πίστη τους στην ελευθερία. Και θυμόμαστε πως ο αυταρχισμός δεν έρχεται πάντα με τανκς. Έρχεται σιωπηλά, με τον φόβο, με τη λογοκρισία, με την αδιαφορία. Γι’ αυτό και κάθε πολίτης έχει ευθύνη να υπερασπίζεται την αλήθεια, την ελευθερία του λόγου και τη δημοκρατική νομιμότητα.
Ποτέ ξανά Χούντα και συνεργοί της.
