SkalaTimes
Κάθε χρόνο στις 23 Απριλίου, ο κόσμος γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και Πνευματικών Δικαιωμάτων – μια ημέρα αφιερωμένη όχι μόνο στην αγάπη για το διάβασμα, αλλά και στον σεβασμό των δημιουργών που με τις λέξεις τους μας ταξιδεύουν, μας μορφώνουν και πολλές φορές, μας αλλάζουν.
Η επιλογή της ημερομηνίας μόνο τυχαία δεν είναι: στις 23 Απριλίου 1616, έφυγαν από τη ζωή δύο τιτάνες της παγκόσμιας λογοτεχνίας — ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες και ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Έτσι, η UNESCO καθιέρωσε αυτή την ημέρα το 1995, για να θυμίζει την ανεκτίμητη αξία του βιβλίου ως μέσο έκφρασης, διαλόγου και πολιτιστικής συνέχειας.
Το βιβλίο ως καταφύγιο και καθρέφτης
Σε έναν κόσμο που κινείται με ταχύτητες ψηφιακές, με πληροφορίες που αναλώνονται σε λίγα δευτερόλεπτα και σκέψεις που συρρικνώνονται σε τίτλους και hashtags, το βιβλίο παραμένει ένας χώρος βαθιάς σύνδεσης. Όταν ανοίγεις ένα βιβλίο, ανοίγεις και μια πόρτα — είτε προς τον εαυτό σου είτε προς το άγνωστο. Είναι καταφύγιο για εκείνους που αναζητούν ησυχία, και καθρέφτης για όσους τολμούν να δουν τον εσωτερικό τους κόσμο με ειλικρίνεια.
Τα βιβλία μάς προσφέρουν το ανεκτίμητο δώρο της ενσυναίσθησης. Μέσα από τους ήρωες ενός μυθιστορήματος ή τις σκέψεις ενός ποιητή, νιώθουμε, σκεφτόμαστε και ζούμε πέρα από τον μικρόκοσμό μας. Και αυτή είναι μια εμπειρία που ούτε η πιο σύγχρονη οθόνη μπορεί να προσφέρει.
Η πρόκληση της εποχής: να ξαναγαπήσουμε την ανάγνωση
Η αλήθεια είναι πως η σχέση των νεότερων γενεών με το διάβασμα αλλάζει. Τα smartphones, τα social media και οι γρήγορες σειρές streaming ανταγωνίζονται σκληρά το χρόνο και την προσοχή μας. Το βιβλίο, για να επιβιώσει, δεν χρειάζεται απλώς να είναι “διαδραστικό” ή “μοντέρνο”. Χρειάζεται να παραμείνει ουσιαστικό. Και το να διαβάζει κανείς από οθόνη δεν σημαίνει απαραίτητα ότι χάνει τη μαγεία — αρκεί να διαβάζει.
Η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου δεν είναι απλώς μια αφορμή για εκπτώσεις στα βιβλιοπωλεία. Είναι υπενθύμιση: ότι χωρίς τις ιστορίες μας, γινόμαστε φτωχότεροι. Ότι η γλώσσα είναι εργαλείο δύναμης, δημιουργίας και ελευθερίας. Και ότι το βιβλίο είναι ό,τι πιο κοντινό έχουμε στη μαγεία.
Διαβάζοντας τοπικά, σκεπτόμενοι παγκόσμια
Η Λάρνακα και η ευρύτερη περιοχή της πόλης και επαρχίας Λάρνακας, δεν υστερούν σε φιλαναγνωστικές φωνές. Τοπικοί συγγραφείς, μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία, όπως το αγαπημένο μας Bibliocosmos του Αλέξη Δημητρίου, ή το Περιδιάβαση στην Ορόκλινη του Τόμυ, ή οι λέσχες βιβλίου σε Λάρνακα, Αραδίππου, Λιβάδια κ.α ακόμα και διαδικτυακές κοινότητες κρατούν αναμμένη τη φλόγα του βιβλίου. Αυτές οι πρωτοβουλίες αξίζουν στήριξης, γιατί κρατούν ζωντανή τη λογοτεχνική κουλτούρα στον τόπο μας.
Το να διαβάζουμε Κύπριους συγγραφείς δεν είναι απλώς πράξη στήριξης· είναι πράξη πολιτιστικής αυτογνωσίας. Οι τοπικές ιστορίες μάς βοηθούν να κατανοήσουμε το παρελθόν μας, να αναγνωρίσουμε το παρόν και να ονειρευτούμε το μέλλον μέσα από λέξεις δικές μας, οικείες και αληθινές.
Το να διαβάζουμε κλασικούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μας μυεί στο κόσμο του καλού βιβλίου, ένας βιβλιοφάγος δεν μπορεί να μην έχει διαβάσει Σαίξπηρ, Virgina Woolf, Emily Bronte, Jane Austen, Charles Dickens, Ντοστογιέφκσι, Τολστόι, Ernest Hemingway, Μιγκέλ ντε Θερβάντες, Mark Twain, κ.α και βεβαίως τους σπουδαίους Έλληνες όπως είναι ο Καζαντζάκης, ο Βασιλικός, ο Παπαδιαμάντης, ο Ξενόπουλος, ο Λουντέμης, η Λιλίκα Νάκου και τόσοι άλλοι και τόσες άλλες!
