
Γράφει η Σουζάνα Παπαφάγου, Κλινική Αναπτυξιακή Ψυχολόγος MSc-Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια, Ομαδική Αναλύτρια, Θεραπεύτρια Οικογένειας-Ζεύγους.
Είναι απόγευμα Παρασκευής και στο γραφείο μου έχει συγκεντρωθεί η ομάδα ψυχοεκπαίδευσης εφήβων. Είναι όλοι μαθητές Λυκείου και συζητούν με θάρρος, ένταση και ειλικρίνεια για τις δυσκολίες που βιώνουν καθημερινά.
Η Μ. ανοίγει τη συζήτηση πρώτη:
«Νιώθω συνέχεια την πίεση να είμαι άριστη μαθήτρια, όμορφη, ευγενική. Είναι σαν να πρέπει να είμαι τέλεια σε όλα για να αξίζω. Κουράστηκα να προσπαθώ να ανταποκριθώ στις προσδοκίες των άλλων».
Η Ε. συμπληρώνει αμέσως:
«Κι εγώ νιώθω ότι με βλέπουν μόνο μέσα από την εμφάνισή μου. Τα σχόλια για το σώμα μου είναι συνεχόμενα, και αυτό με κάνει να νιώθω ανασφάλεια. Νιώθω πως δεν μπορώ να είμαι απλά εγώ».
Η Δ. συμφωνεί και μοιράζεται τη δική της δυσκολία:
«Εμένα οι γονείς μου επιμένουν να είμαι πάντα ευγενική και χαμογελαστή. Είναι σαν να μην έχω το δικαίωμα να έχω αρνητικά συναισθήματα. Νιώθω διαρκώς υποχρεωμένη να ικανοποιώ τους άλλους».
Η Σ. προσθέτει:
«Και εγώ πιέζομαι συνεχώς να δείχνω ότι μπορώ να τα καταφέρνω όλα μόνη μου, χωρίς βοήθεια, σαν να μην έχω δικαίωμα να είμαι ευάλωτη. Είναι πολύ δύσκολο να ζητήσω βοήθεια όταν τη χρειάζομαι».
Η Α. συμμετέχει και αυτή:
«Εμένα με αγχώνει η διαρκής σύγκριση με άλλες κοπέλες στο σχολείο ή στα social media. Νιώθω ότι πάντα θα βρεθεί κάποια πιο όμορφη ή πιο δημοφιλής από μένα».
Τα αγόρια της ομάδας ακούν με προσοχή και σύντομα αρχίζουν να εκφράζουν τις δικές τους δυσκολίες.
Ο Γ. λέει διστακτικά:
«Για μένα το πιο δύσκολο είναι ότι δεν μπορώ να εκφράσω αυτό που πραγματικά νιώθω. Αν κλάψω ή δείξω στενοχώρια, οι φίλοι μου αμέσως θα με χαρακτηρίσουν. Πρέπει πάντα να φαίνομαι δυνατός».
Ο Κ. συμφωνεί έντονα:
«Ακριβώς αυτό! Και δεν είναι μόνο τα συναισθήματα. Αν δεν κάνω ό,τι κάνουν τα άλλα αγόρια –αν δεν ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο ή τα video games – αμέσως αμφισβητείται ο χαρακτήρας μου».
Ο Π. προσθέτει:
«Και εγώ πολλές φορές πιέζομαι να δείχνω πιο σκληρός ή πιο ανταγωνιστικός από ό,τι είμαι πραγματικά. Είναι σαν να φοράω μια μάσκα για να είμαι αποδεκτός».
Ο Ν. με τη σειρά του συμπληρώνει:
«Εμένα με κουράζει το ότι πρέπει συνεχώς να δείχνω επιτυχημένος και δυναμικός, σαν να μην μου επιτρέπεται ποτέ να κάνω λάθη ή να αποτύχω».
Ο Χ. κλείνει τη σειρά των αγοριών, λέγοντας:
«Αισθάνομαι ότι πρέπει συνεχώς να αποδεικνύω ότι είμαι αρκετά άντρας, ειδικά όταν βγαίνω με φίλους. Δεν μπορώ να είμαι χαλαρός και αυθεντικός χωρίς να σκεφτώ τι θα πουν».
Ακούγοντας τις σκέψεις των εφήβων της ομάδας, φέρνω στο μυαλό μου τα βιβλία των Kasey Edwards και Dr. Christopher Scanlon, «Μεγαλώνοντας κορίτσια που αγαπούν τον εαυτό τους» και «Μεγαλώνοντας αγόρια που αγαπούν τον εαυτό τους», τα οποία έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Οι δύο συγγραφείς τονίζουν ακριβώς αυτά τα ζητήματα. Στο βιβλίο για τα κορίτσια, περιγράφουν πώς οι κοινωνικές προσδοκίες δημιουργούν κορίτσια που νιώθουν συνεχώς ανεπαρκή. Προτείνουν τρόπους ώστε οι γονείς να βοηθήσουν τις κόρες τους να χτίσουν ισχυρή αυτοεκτίμηση και να αγαπήσουν τον εαυτό τους πέρα από την εξωτερική τους εμφάνιση και τις επιδόσεις τους.
Αντίστοιχα, στο βιβλίο για τα αγόρια, αναλύουν την τοξική αρρενωπότητα που πιέζει τα αγόρια να μην εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να είναι πάντα σκληρά και ανταγωνιστικά. Παρουσιάζουν πρακτικές συμβουλές για γονείς ώστε να μεγαλώσουν αγόρια με αυτοπεποίθηση, που δεν φοβούνται να εκφράσουν την ευαισθησία και την ευαλωτότητά τους.
Η ομάδα εφήβων έκανε σήμερα ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς την ειλικρινή έκφραση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν. Τώρα είναι στο χέρι μας, ως γονείς και θεραπευτές, να σταθούμε δίπλα τους και να τους υποστηρίξουμε σε αυτό το ταξίδι, ώστε να εξελιχθούν σε ενήλικες που αγαπούν πραγματικά και αυθεντικά τον εαυτό τους.
Βρείτε τη Σουζάνα Παπαφάγου στο Instagram!

Πηγή: dioptra.gr