Αν δεν απορρυπανθεί η περιοχή των πρώην διυλιστηρίων Λάρνακας και μάλιστα με βάση τα διεθνή πρότυπα, ουδεμία ανάπτυξη θα εγκριθεί, όπως ξεκαθαρίζεται από τον υπουργό Περιβάλλοντος Πέτρο Ξενοφώντος, σε απάντηση ερώτησης του βουλευτή των Οικολόγων Χαράλαμπου Θεοπέμπτου.
Ο υπουργός παραπέμπει σε γνωμοδότηση του Τμήματος Περιβάλλοντος που στηρίχθηκε σε Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) στην οποίαν καταγράφονται τα ακόλουθα:
Πριν τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για οποιαδήποτε ανάπτυξη στην περιοχή των εγκαταστάσεων αποθηκών πετρελαιοειδών και υγραερίου, να διασφαλίζονται τα εξής με σειρά προτεραιότητας:
(α) Καθορισμός εθνικών ορίων για την απορρύπανση εδαφών.
(β) Αποξήλωση εγκαταστάσεων αποθηκών πετρελαιοειδών και υγραερίου.
(γ) Εκπόνηση περιβαλλοντικής μελέτης αναφοράς μετά τις εργασίες αποξήλωσης, για τον εντοπισμό βεβαρημένων σημείων ρύπανσης με βάση τις παραμέτρους που θα καθοριστούν και το φυσικό γεωχημικό υπόβαθρο της περιοχής.
(δ) Εκπόνηση μελέτης απορρύπανσης και καθορισμός μεθοδολογίας απορρύπανσης.
(ε) Απορρύπανση τεμαχίου ή περιοχής λαμβάνοντας υπόψη διεθνή πρότυπα.
Δύο από τις επηρεαζόμενες εταιρείες (Petrolina Holdings Ltd και Κυπριακή Εταιρεία Αποθήκευσης Πετρελαιοειδών-ΚΕΤΑΠ) δεν έχουν καταθέσει περιβαλλοντική μελέτη ως προς την περιβαλλοντική διαχείριση του χώρου τον οποίον αξιοποιούσαν αλλά ούτε και σχέδιο εξυγίανσης του εδάφους.
Όπως αναφέρει ο υπουργός, τον Ιούλιο του 2020 έγινε καθορισμός ορίων για την απορρύπανση εδαφών στην περιοχή Λάρνακας έπειτα από σχετική μελέτη της εταιρείας Land Quality Management (LQM) με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο για λογαριασμό του Τμήματος Περιβάλλοντος.
Σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα επιτόπου, ο κ. Ξενοφώντος αναφέρει, πως στην περιοχή πρώην διυλιστηρίων Λάρνακας, υπάρχουν τρεις εταιρείες πετρελαιοειδών και δύο εταιρείες υγραερίου που είναι σε διαδικασία αποξήλωσης και μετακίνησης. Κάθε εταιρεία έχει την ιδιοκτησία του/των τεμαχίου/ων γης και έχει την ευθύνη της απορρύπανσης, στη βάση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Οι τρεις εταιρείες πετρελαιοειδών που βρίσκονται σε διαδικασία αποξήλωσης και μετακίνησης είναι η Κυπριακή Εταιρεία Αποθήκευσης Πετρελαιοειδών (ΚΕΤΑΠ), η εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου και η εταιρεία Petrolina Holdings Ltd.
Μέχρι στιγμής μετά από εκτενείς δειγματοληψίες, έχει εκπονηθεί προκαταρκτική περιβαλλοντική μελέτη στα τεμάχια γης της εταιρείας Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου. Περαιτέρω έχει εκπονηθεί και σχέδιο απορρύπανσης από την ίδια εταιρεία, το οποίο εγκρίθηκε από το Τμήμα Περιβάλλοντος.
Όπως αναφέρει ο υπουργός, η μεθοδολογία που ακολουθείται στο σχέδιο εξυγίανσης του εδάφους της εταιρείας Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου, προβλέπει την επεξεργασία των χωμάτων επί τόπου με σκοπό τη μείωση του ρυπαντικού φορτίου. Ο κ. Ξενοφώντος εξηγεί, πως οι εν λόγω μεθοδολογίες χρησιμοποιούνται ευρέως για ανάλογες περιπτώσεις στο εξωτερικό.
Σύμφωνα πάντα με τον υπουργό Περιβάλλοντος, μέχρι στιγμής οι άλλες δύο εταιρείες πετρελαιοειδών δεν έχουν υποβάλει προκαταρκτική περιβαλλοντική μελέτη, όμως έχουν προχωρήσει σε αποξήλωση, σχεδόν της ολότητας των εγκαταστάσεών τους.
Όσον αφορά την ΚΕΤΑΠ, ο υπουργός αναφέρει πως παραμένει σε λειτουργία το εργαστήριο ανάλυσης πετρελαιοειδών (χημείο) καθώς και υποδομές για την ασφάλεια της περιοχής (αγωγοί πυρόσβεσης, αντλίες κ.λπ.).
Το 2017 ξεκίνησε άντληση ρυπασμένου υπόγειου νερού με επιπλέουσα ελαιώδη φάση στην περιοχή της δεξαμενής με την κωδική ονομασία Τ3002, όπου θα περάσει αγωγός του αποχετευτικού συστήματος Λάρνακας. Η άντληση συνεχίζεται, με διαλείμματα, μέχρι σήμερα. Ο υπουργός εξηγεί, ότι η δεξαμενή Τ3002 βρισκόταν στο νοτιοδυτικό τμήμα του οικοπέδου της ΚΕΤΑΠ.
Όσον αφορά την εταιρεία Petrolina Holdings Ltd, ο κ. Ξενοφώντος εξηγεί πως έχει γίνει η αποξήλωση και το Τμήμα Περιβάλλοντος έχει πρόσφατα στείλει επιστολή για ενημέρωση και παρακολούθηση όρων της σχετικής γνωμοδότησης που εκδόθηκε. Μέχρι στιγμής δεν έχει κατατεθεί προκαταρκτική περιβαλλοντική μελέτη για τα τεμάχια των δύο αυτών εταιρειών, ούτε και σχέδιο εξυγίανσης του εδάφους.
Όσον αφορά τους αγωγούς ή άλλες εγκαταστάσεις εντός της θάλασσας, ο υπουργός ενημερώνει τον κ. Θεοπέμπτου, ότι οι περισσότεροι έχουν αφαιρεθεί. Προσθέτει δε, πως βάσει των πληροφοριών που έχει το Τμήμα Περιβάλλοντος, εξακολουθεί να υφίσταται αγωγός άντλησης θαλάσσιου νερού για σκοπούς πυρόσβεσης.
Προσδοκία εκτόξευσης ανάπτυξης της Λάρνακας
Ο υπουργός Περιβάλλοντος Πέτρος Ξενοφώντος αναφέρει, πως το Σχέδιο Περιοχής πρώην Διυλιστηρίων στην αστική περιοχή των Δήμων Λάρνακας και Λιβαδιών έχει εκδοθεί στις 14.8.2020.
Σημειώνεται, πως τα σχέδια των εμπλεκομένων εταιρειών για την περιοχή που υπήρχαν τα διυλιστήρια προχωρούν και υπάρχει η προσδοκία ότι η υλοποίηση τους θα εκτοξεύσει την ανάπτυξη της Λάρνακας βοηθώντας και ολόκληρη την επαρχία.Σημειώνεται επίσης, πως παρά τις προσπάθειες που είχαν καταβληθεί κατά καιρούς από το κράτος, η διαδικασία αποξήλωσης των εγκαταστάσεων σημείωσε καθυστέρηση, αφού της μετακίνησης των εγκαταστάσεων έπρεπε να προηγηθεί η εξεύρεση κατάλληλου χώρου και η ανέγερση των νέων εγκαταστάσεων που θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν τις εταιρείες.
ΠΗΓΗ: “Φ”