Συζητώντας με μια κεντήστρα των Λευκάρων, την κ. Ήβη
Τα Λεύκαρα είναι γνωστά για τα κεντήματα τους, κεντήματα που έχουν μεγάλη σημασία ιστορικά για το χωριό, με την αξία τους να θεωρείται ανεκτίμητη. Εμείς γνωρίσαμε μια κεντήστρα του χωριού, την κυρία Ήβη που από τότε που θυμάται τον εαυτό της, κεντούσε κρατώντας ζωντανή την παράδοση του χωριού και τη μνήμη της μητέρας και γιαγιάς της.
Της Αλεξάνδρας Χρ. Παύλου
Βοηθός Αρχισυντάκτρια SkalaTimes
Πότε ξεκινήσατε το κέντημα;
Το κέντημα το ξεκίνησα από τα 7 μου χρόνια.
Τι ιδιαίτερο έχουν τα Λευκαρίτικα Κεντήματα;
Το Λευκαρίτικο κέντημα είναι πάρα πολύ δύσκολο γιατί θέλεις μαθηματικό μυαλό και στο κόψιμο και στο σχεδίασμα.
Πόση ώρα αφιερώνετε την ημέρα για αυτό;
Στα παλιά μου χρόνια που ήμουν πιο νέα αφιέρωνα 12 ώρες την ημέρα, τώρα 5-6 ώρες την ημέρα.
Βλέπετε να ενδιαφέρονται οι Τουρίστες να αγοράσουν ή και να μάθουν;
Και να αγοράσουν ενδιαφέρονται και να μάθουν. Έκανα τα βιωματικά εργαστήρια του Υφυπουργείου Πολιτισμού σε πάρα πολλές κοπέλες, και καθηγήτριες και γιατροί και Γερμανοί και Ισραηλίτες, αλλά κατάλαβα πως είναι πάρα πολύ δύσκολο να το μάθουν. Εγώ επειδή είχε αρκετή ώρα, νόμιζα πως είναι πιο εύκολο να το μάθω αλλά κατάλαβα ότι οι κυρίες δυσκολεύονταν να μάθουν.
Κληρονόμησαν τα παιδιά σας το ταλέντο σας;
Όχι δεν κληρονόμησαν οι κόρες μου το ταλέντο μου και από τη γιαγιά μου που ήταν η καλύτερη κεντήστρα μόνο η μάμα μου έμαθε, εγώ και η αδελφή μου από τις ξαδέρφες μου και τις θείες μου όχι.
Θα μας πείτε την ιστορία με το «όχι» της Βασίλισσας Ελισάβετ προς τις κυρίες των Λευκάρων για να δεχτεί το κέντημα που φτιάξατε για αυτήν;
Το τραπεζομάντιλο της Βασίλισσας όπως μου έλεγε η μάμα μου, γιατί ήταν πριν γεννηθώ εγώ, έβαλε το Δημαρχείο των Κάτω Λευκάρων τις «ΚατωΛευκαρίτισσες», στη φωτογραφία είναι η γιαγιά μου, η αδελφή της γιαγιάς μου και η μάμα μου, γιατί ήταν τόσο καλές στη δουλειά τους. Η βασίλισσα όμως δεν το δέχτηκε και όπως έλεγε η μαμά μου δεν το δέχτηκε γιατί κάτι αντίστοιχο έφτιαξαν και στα Πάνω Λεύκαρα για να μην πληρώνουν φόρους και δεν το δέχτηκε η ίδια.
Γνωρίζω πως πρόσφατα παραδώσατε και κάποια δωρεάν μαθήματα που πρόσφερε το Υφυπουργείο Τουρισμού για την τέχνη του Λευκαρίτικου κεντήματος. Είχε ενδιαφέρον;
Είχε αρκετό ενδιαφέρον και με ρώτησαν πολλές κοπέλες αν θα γίνει και φέτος και τους είπα δεν ξέρω γιατί εξαρτάται από το Υφυπουργείο Τουρισμού. Αν το κάνει είμαι στην καλή διάθεση να συνεχίσουμε και φέτος.
Ποια η κληρονομιά που αφήνετε στη νέα γενιά;
Είμαι η τελευταία από την οικογένεια μου που κάνω το Λευκαρίτικο κέντημα καθώς ούτε οι κόρες μου, ούτε η νύφη μου ούτε οι εγγονές μου να μάθουν αυτό το πράγμα γιατί αν δεν κάτσεις από μικρή ηλικία δε θα μάθεις ποτέ. Έλεγε και η μαμά μου, γιατροί, δικηγόροι, δάσκαλοι 10-15 χρόνια σπουδές, το Λευκαρίτικο κέντημα θέλεις πολλά παραπάνω για να το μάθεις όπως το έμαθα εγώ.
Έμαθα πως δημιουργήσατε και κοσμήματα με βάση το Λευκαρίτικο κέντημα.
Η αφορμή που κάναμε τα μαθήματα του Υφυπουργείου Πολιτισμού είναι γιατί το ίδιο ήθελε να κάνουμε μια γωνιά με Λευκαρίτικα αλλά η κόρη μου η Μαρία αποφάσισε πως θέλει να κάνουμε κοσμήματα, μενταγιόν, με βάση το Λευκαρίτικο κέντημα και είναι πανέμορφα. Βάλαμε και διάφορα χρώματα. Στο Λευκαρίτικο χρησιμοποιούμε το μπεζ, το καφέ και το άσπρο. Η Μαρία μου αποφάσισε να βάλουμε κόκκινο, πορτοκαλί, λιλά και είναι πανέμορφα.
Ο κόσμος μπορεί να το βρει τόσο την κυρία Ήβη όσο και να αγοράσει κοσμήματα και κεντήματα στο καφενείο Σταφυλάρης στα Κάτω Λεύκαρα.