«Δε θα σωπάσουμε! Προστατέψτε τα θύματα της έμφυλης βίας»
Διακήρυξη Γυναικείου Κινήματος ΠΟΓΟ με αφορμή την 25η Νοεμβρίου Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών
Οι γυναίκες στην Κύπρο και στον κόσμο βρίσκονται καθημερινά αντιμέτωπες με την έμφυλη βία. Κατά μέσο όρο, 137 γυναίκες ανά το παγκόσμιο δολοφονούνται καθημερινά από τον σύντροφο τους ή κάποιον συγγενή τους, ενώ 1 στις 3 γυναίκες και κορίτσια παγκοσμίως θα ξυλοκοπηθούν, θα βιαστούν ή θα υποστούν βία σε κάποια στιγμή της ζωής της.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Αστυνομία Κύπρου, για το έτος 2022 σημειώθηκαν 3082 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια καταγράφει περίπου 8 περιστατικά την ημέρα. Η κοινωνία μας συγκλονίζεται ανά τακτά διαστήματα από γυναικοκτονίες οι οποίες ανέρχονται στις 40 μέσα σε μια δεκαετία.
Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν ψηφιστεί νομοθεσίες για την πρόληψη και αντιμετώπιση κάθε μορφής έμφυλης βίας τα πράγματα δεν φαίνεται να βελτιώνονται.
Για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας δεν αρκούν ούτε οι εκστρατείες που καλούν τα θύματα να μιλήσουν, ούτε η ψήφιση νομοθεσιών που παραμένουν στα συρτάρια. Μας εξοργίζει η πολιτική της Κυβέρνησης που έχει αποδυναμώσει, σχεδόν διαλύσει, τις κρατικές δομές αντιμετώπισης της έμφυλης βίας, με τα θύματα να παραμένουν συχνά απροστάτευτα. Μας θυμώνει η αδιαφορία της Αστυνομίας όπως καταγράφεται μέσα από την εμπειρία πολλών θυμάτων που προβαίνουν σε καταγγελίες. Μας προκαλεί η στάση που τηρεί η Δικαστική Εξουσία και η καθυστέρηση στην εκδίκαση υποθέσεων.
Με σύνθημα «Δε θα σωπάσουμε! Προστατέψτε τα θύματα έμφυλης βίας» και αφορμή τη φετινή 25η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών, αποφασίσαμε να αναδείξουμε τις εμπειρίες που έχουν οι ίδιες οι επιζώσες της έμφυλης βίας και την επαναθυματοποίηση που συχνά βιώνουν όταν αποταθούν στην Αστυνομία και στο Δικαστικό Σύστημα για να αναζητήσουν προστασία και δικαιοσύνη έναντι των δραστών, διεκδικώντας μέτρα και πολιτικές που θα αναχαιτίσουν αυτό το ζήτημα. Πατριαρχικές αντιλήψεις και σεξιστικές συμπεριφορές, αδράνεια στη λήψη μέτρων, γραφειοκρατία, χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες, έλλειψη εξειδίκευσης στους αρμόδιους λειτουργούς είναι μόνο μερικά από τα εμπόδια που βρίσκουν μπροστά τους.
Σε αυτό το πλαίσιο απαιτούμε:
· Συστηματική εκπαίδευση των αστυνομικών για εξάλειψη των πατριαρχικών στερεοτύπων και προκαταλήψεων καθώς και για την ορθή εφαρμογή των πρωτοκόλλων
· Αξιολόγηση της επίδρασης των εκπαιδεύσεων του αστυνομικού σώματος, εντοπισμός αδυναμιών και ανάληψη δράσης για βελτιώσεις.
· Άμεση ανταπόκριση στις καταγγελίες των θυμάτων και ολοκλήρωση των ερευνών το συντομότερο για την καταχώρηση της καταγγελίας/λήψη κατάθεσης
· Κατανόηση της ευαλωτότητας των γυναικών, ιδιαίτερα όσων αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις, όπως μονογονιοί, γυναίκες υπό το όριο της φτώχειας, γυναίκες ΑΜΕΑ, προσφύγισσες και μετανάστριες.
· Στελέχωση όλων των αστυνομικών τμημάτων με μέλη του σώματος που να μπορούν να ανταποκριθούν στις καταγγελίες έμφυλης βίας έτσι ώστε να μπορούν τα θύματα να καταγγείλουν απρόσκοπτα στον πλησιέστερο αστυνομικό σταθμό.
· Αύξηση της παρουσίας γυναικών στην αστυνομία και το νομικό σύστημα, στοιχείο που τεκμηριωμένα συνδέεται με το ποσοστό καταγγελίας των περιστατικών βίας από τις γυναίκες θύματα καθώς επίσης και με την καταδίκη των δραστών.
· Δημιουργία ειδικών χώρων, φιλικών προς τα θύματα έμφυλης βίας, για λήψη καταθέσεων και εγκληματολογικών δεδομένων όπου θα διασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα της υπόθεσης καθώς και η διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων.
· Ενίσχυση της παρουσίας μεταφραστών όταν πρόκειται για μετανάστριες θύματα έμφυλης βίας.
· Ενδοϋπηρεσιακή κατάρτιση εισαγγελέων και δικαστών αναφορικά με το σεξισμό και τα στερεότυπα φύλου/πατριαρχικές αντιλήψεις.
· Συλλογή στατιστικών στοιχείων σχετικά με τον αριθμό καταγγελιών, τις υποθέσεις που αποσύρονται, αυτές που προχωρούν σε δίκη καθώς και τις τελικές καταδίκες που εκδίδονται.
· Συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την παροχή συντονισμένων υπηρεσιών στήριξης και προστασίας των θυμάτων
· Απλοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών
· Δημιουργία βάσης δεδομένων από όλο το πλέγμα των εμπλεκόμενων φορέων (ΥΚΕ, ΜΚΟ, Υπηρεσίες Υγείας , Αστυνομία, Δικαστικό Σύστημα) τα οποία να περιλαμβάνουν δεδομένα για τα θύματα και τους δράστες περιλαμβανομένης της ηλικίας, του φύλου, του είδους της βίας, της σχέσης θύτη και θύματος, τη γεωγραφική θέση, ώστε να αξιοποιούνται στις πρακτικές για αντιμετώπιση της έμφυλης βίας.
· Καταγραφή εγκληματολογικών δεδομένων ακόμα και αν τα θύματα δεν είναι έτοιμα να προχωρήσουν σε καταγγελία
· Διορισμός περισσότερων ιατροδικαστών και εξειδίκευση τους σε θέματα έμφυλης βίας και βιασμών. Ενίσχυση αυτής της υπηρεσίας από γυναίκες ιατροδικαστές καθότι τα θύματα τείνουν να νιώθουν πιο ασφαλή με άτομα του ίδιου φύλου.
· Παροχή ιατροδικαστικής εξέτασης σε όλες τις επαρχίες.
· Ταχεία εκδίκαση των υποθέσεων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας.
· Εφαρμογή των διαταγμάτων απομάκρυνσης των θυτών και διασφάλιση της ασφάλειας των θυμάτων
· Νομική αρωγή σε όλα τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, ως Γυναικείο Κίνημα ΠΟΓΟ, πραγματοποιούμε εκστρατεία ενημέρωσης σε όλη την ελεύθερη Κύπρο. Ταυτόχρονα, προγραμματίζουμε συναντήσεις με τους αρμόδιους κυβερνητικούς αξιωματούχους στους οποίους θα επιδώσουμε το πλαίσιο των αιτημάτων μας.