Γράφει η Ζήνα Πουλλη
Υπήρξα εκπαιδευτικός σε όλη μου τη ζωή και προσδιορίζω τον εαυτό μου ως καθηγήτρια. Το βασικό μου πτυχίο είναι στην επιστήμη της Φυσικής που χρησιμοποιεί τη λογική, ψάχνει την αιτία, τις δυνάμεις που επιδρούν σε κάθε περίπτωση, οπότε κάτι μου έμεινε απ’εκεί.
Λογικό να ασχολούμαι με τα εκπαιδευτικά, να ψάχνω και να διερωτώμαι.
Τα τελευταία θέματα που απασχόλησαν την εκπαίδευση ήταν ο σάλος για το εξεταστικό δοκίμιο των μαθηματικών στις παγκύπριες εξετάσεις. Πάγια τακτική όλων των διδασκόντων, αλλά ειδικά των φροντιστηριούχων, ήταν να «μαντέψουν» τα θέματα και να τα διδάξουν εμφατικά στους μαθητές τους (ερωτήσεις SOS). Όταν τα θέματα είναι τα τετριμμένα, δηλαδή παρόμοια με αυτά που έκαναν στην τάξη, όλοι είναι ευχαριστημένοι. Όταν υπάρχει κάποια πρωτότυπη ερώτηση, αλλά πάντοτε εντός της ύλης, τότε αρχίζουν οι διαμαρτυρίες. Πώς όμως θα αναπτύξουν τη πολυδιαφημιζόμενη κριτική σκέψη οι μαθητές όταν το μόνο που απαιτείται είναι η παπαγαλία; Διευκρινίζω ότι οι ερωτήσεις SOS βασίζονται στην απομνημόνευση (παπαγαλία) ενώ όταν είναι πρωτότυπες ερωτήσεις ο μαθητής αναγκάζεται να σκεφτεί (ανάπτυξη κριτικής σκέψης).
Από τους πρώτους που διαμαρτυρήθηκαν ήταν βουλευτής της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής που διαθέτει μεγάλα φροντιστήρια (http://www.savvideseducation.com/, μαθήματα φροντιστηρίου-μαθηματικά) (προφανώς δεν γνωρίζουν φαίνεται για τη σύγκρουση συμφερόντων). Δήλωσε ότι τα θέματα ήταν «πάρα, πάρα πολύ δύσκολα» και οι μαθητές δεν έγραψαν ικανοποιητικά. Ακολούθησαν και άλλες διαμαρτυρίες. Αμέσως η υπουργός Παιδείας βιάστηκε, πριν καν διορθωθούν τα γραπτά, να γυρίζει τα κανάλια και να κατακρίνει τους θεματοθέτες, οι οποίοι όπως ακούσαμε ήταν ομόφωνοι σχετικά με το γραπτό. Το κλιμάκιο των θεματοθετών αποτελείται συνήθως από τον οικείο επιθεωρητή, ένα πανεπιστημιακό και 2-3 έμπειρους διδάσκοντες καθηγητές. Όταν τελειώσουν το δοκίμιο, ένας άλλος έμπειρος καθηγητής, που δεν συμμετείχε στη προηγούμενη διαδικασία, το λύνει ώστε να εντοπιστούν τυχόν λάθη. Όλοι αυτοί ήταν σύμφωνοι ως προς το επίπεδο. Ο βαθμός δυσκολίας θα εξακριβωθεί με τη διόρθωση. Αν ένας από τους θεματοθέτες είχε φροντιστήριο, όπως διαδίδεται, γιατί δεν ελέγχθηκε από πριν; Η υπουργός βιάστηκε να δηλώσει ότι «θα πάρει κεφάλια» και θα επιβάλει τιμωρίες. Γιατί τόση βιασύνη; Ανάλογες δηλώσεις είχε κάνει και στο παρελθόν π.χ. όταν δόθηκαν λάθος θέματα σε συγκεκριμένο σχολείο. Δεν μάθαμε τι έγινε τελικά, μετά που κόπασε ο σάλος.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Διοικητικό Συμβούλιο της Κυπριακής Μαθηματικής Εταιρείας σχετικά με το δοκίμιο των Μαθηματικών Κατεύθυνσης στις Παγκύπριες Εξετάσεις, που προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων για τον βαθμό δυσκολίας του, αναφέρει μεταξύ άλλων:
«• Όλα τα θέματα ήταν εντός της εξεταστέας ύλης.
- Τα θέματα είχαν σαφή λεκτική και Μαθηματική διατύπωση εκτός από το θέμα Β2 που χρειαζόταν περισσότερη διευκρίνιση.
- Ο όγκος των θεμάτων ήταν μεγάλος με πληθώρα ερωτημάτων, μερικά από τα οποία ήταν πρωτότυπα.
- Το πρώτο θέμα Β1 του Β΄ μέρους του Δοκιμίου των Παγκύπριων εξετάσεων ήταν προβλεπτό και αναμενόμενο από τους υποψηφίους εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια ως προς τη δομή του και άλλαζαν μόνο τα τυπικά δεδομένα (ερώτηση SOS, άλλαζαν μόνο οι αριθμοί). Στο φετινό δοκίμιο άλλαξε.
Η αλλαγή του Β1 με το θέμα Β5 που απαιτούσε εμβάθυνση της ύλης κατανόηση και κριτική σκέψη είναι προς την θετική κατεύθυνση.
Γενικά το δοκίμιο ήταν μεγάλο σε έκταση … Κατά τη γνώμη μας, το δοκίμιο Μαθηματικών μπορεί να πετύχει διάκριση με λιγότερο όγκο θεμάτων και μικρό αριθμό πρωτότυπων, στοχευμένων και συνδυασμένων ερωτημάτων.»
Με απλά λόγια το δοκίμιο ήταν στη σωστή κατεύθυνση για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Δηλαδή διατυμπανίζουμε ότι οι μαθητές μας θα αποκτήσουν κριτική σκέψη (πρωτότυπα θέματα που ο μαθητής αναγκάζεται να σκεφτεί) και επιμένουμε σε ερωτήσεις SOS (παπαγαλία).
Άλλο θέμα των ημερών ήταν η δημοσιοποίηση της έρευνας (2019) του Πανεπιστημίου Κύπρου σχετικά με τα κλιματιστικά στα σχολεία. Εμείς, οι κοινοί θνητοί, πληροφορηθήκαμε από τις εφημερίδες για την ύπαρξη της έρευνας. Παρόλο τούτο με την κοινή λογική γράψαμε άρθρα για βιοκλιματική αρχιτεκτονική˙ όπως έκαναν οι πρόγονοι μας, να φυτευτούν δέντρα στον σωστό προσανατολισμό, να μπουν σκίαστρα. Κρούσαμε τον κώδωνα του κινδύνου για τη μεγάλη πιθανότητα βανδαλισμού και άμεσης καταστροφής των κλιματιστικών. Διερωτηθήκαμε γιατί έπρεπε να μπουν κλιματιστικά σε όλες τις αίθουσες: «Στα σχολεία υπάρχουν βορεινές, νότιες, δυτικές και ανατολικές αίθουσες. Δεδομένου ότι τα σχολεία μας εργάζονται πρωϊνές ώρες μόνο, αυτό σημαίνει ότι επηρεάζονται άμεσα οι ανατολικές αίθουσες, που πρέπει να έχουν προτεραιότητα στα κλιματιστικά σε όλα τα σχολεία.»
Ο Φιλελεύθερος δημοσίευσε κάτω από τους τίτλους «Ανατροπή: Έρευνα Πανεπιστημίου απορρίπτει τα κλιματιστικά στα σχολεία» (14/6/2024) και «Σχολικές αίθουσες με ανθυγιεινό περιβάλλον και τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα» (17/6/2024). Σε δηλώσεις της η υπουργός παραδέχτηκε ότι γνώριζε για την έρευνα. Τότε πώς σε πάρα πολλές περιπτώσεις εδώ και ενάμιση χρόνο που ανέλαβε, η υπουργός κόμπαζε δημόσια ότι θα βάλει κλιματιστικά στα σχολεία; Υπάρχει αντίφαση εδώ. Το μέγα ερώτημα που προκύπτει είναι, αφού όπως παραδέχτηκε γνώριζε για την έρευνα, ενημέρωσε σχετικά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως όφειλε;
Έχει ήδη ανακοινωθεί ότι θα μπουν κλιματιστικά σε 50 σχολεία. Να υποθέσουμε ότι προηγήθηκε η ηλεκτρική αναβάθμιση; Δεν ανακοινώθηκαν τα κριτήρια επιλογής παρά μόνο ότι «έχουν επιλεγεί βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων των Τεχνικών Υπηρεσιών του υπουργείου Παιδείας, και στα οποία θα εγκατασταθούν κλιματιστικά στις σχολικές τους αίθουσες είναι τα ακόλουθα ανά επαρχία»
ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ: 3 Γυμνάσια, 1 Λύκειο, 6 Δημοτικά
ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΜΕΣΟΥ: 1 Γυμνάσιο, 3 Λύκεια, 6 Δημοτικά
ΕΠΑΡΧΙΑ ΠΑΦΟΥ: 2 Γυμνάσια, 2 Λύκεια, 6 Δημοτικά
ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ: 3 Γυμνάσια, 1 Λύκειο, 6 Δημοτικά
ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ: 1 Γυμνάσιο, 1 Λύκειο, 8 Δημοτικά
Εκ πρώτης όψεως η επιλογή φαίνεται ετεροβαρής υπέρ της Δημοτικής εκπαίδευσης. Υπόψη ότι η υπουργός και οι σύμβουλοι της είναι της δημοτικής εκπαίδευσης. Ας ανακοινωθούν τα κριτήρια.