Σε ακριβώς δύο εβδομάδες από σήμερα η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Κύπρο, όπως τη γνωρίζουμε, θα αποτελέσει και επίσημα παρελθόν με την ενεργοποίηση των νομοθεσιών της μεταρρύθμισης. Μετά από πάρα πολλές θεωρητικές τοποθετήσεις, ήρθε τώρα η ώρα να περάσουμε στην πράξη. Τι ακριβώς σημαίνει όμως αυτή η πράξη;
Η πιο μεγάλη αλλαγή είναι η κατάργηση 19 εκ των 45 Κοινοτικών Συμβουλίων, τα οποία μετατρέπονται σε Δημοτικά Διαμερίσματα των πέντε διευρυμένων δήμων.
Στον νέο Δήμο της Λάρνακας, ο δήμαρχος Ανδρέας Βύρας θα είναι επικεφαλής 31μελούς Δημοτικού Συμβουλίου. Η σύνθεσή του αποτελείται από τον δήμαρχο, τους αντιδημάρχους των τριών Δημοτικών Διαμερισμάτων Λάρνακας, Λειβαδιών και Ορόκλινης, το 22μελές Συμβούλιο του Δημοτικού Διαμερίσματος Λάρνακας, το τριμελές των Λειβαδιών και το διμελές της Ορόκλινης.
Αντιδήμαρχοι έχουν εκλεγεί ο Ιάσωνας Ιασωνίδης στη Λάρνακα, ο Μάριος Αρμένης στα Λειβάδια και ο Νεόφυτος Φακοντής στην Ορόκλινη.
Σε ό,τι αφορά στα Δημοτικά Διαμερίσματα, διοικούνται τοπικά από τους αντιδημάρχους και τα εκλελεγμένα μέλη, τα οποία θα συνεδριάζουν υπό τη μορφή τοπικών επιτροπών και στη συνέχεια τα θέματα θα οδηγούνται στην Ολομέλεια.
Το ίδιο ισχύει σε όλους τους δήμους, από τους οποίους ο δεύτερος μεγαλύτερος σε πληθυσμό είναι η Αραδίππου. Το Δημοτικό Συμβούλιο είναι 21μελές, συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου.
Αντιδήμαρχοι έχουν εκλεγεί η Ευανθία Σάββα στην Αραδίππου, ο Σπύρος Πάμπουλου στους Τρούλλους και ο Παναγιώτης Τυρίμος στα Κελιά.
Στον Δήμο Δρομολαξιάς – Μενεού έχουμε σημαντικές αλλαγές με κατάργηση Κοινοτικών Συμβουλίων σε μεγάλες κοινότητες, όπως το Κίτι, τα Περβόλια και το Τερσεφάνου.
Συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου Κύπρου Ανδρονίκου, το Δημοτικό Συμβούλιο αποτελείται από 21 μέλη.
Επτά μέλη συνθέτουν το Συμβούλιο του Διαμερίσματος Δρομολαξιάς – Μενεού, 5 στο Κίτι, 2 στα Περβόλια και 2 στο Τερσεφάνου.
Αντιδήμαρχοι έχουν εκλεγεί ο Γιάννης Ιωάννου στη Δρομολαξιά – Μενεού, ο Νίκος Χατζημιχαήλ στο Κίτι, ο Κώστας Τίγγης στα Περβόλια και ο Νέστορας Μιχαήλ στο Τερσεφάνου.
Στον νέο Δήμο Αθηένου ο δήμαρχος Κυριάκος Καρεκλάς θα προεδρεύει 17μελούς Δημοτικού Συμβουλίου με 13 μέλη στο Συμβούλιο της Αθηένου και ένα μέλος στο Αβδελλερό.
Αντιδήμαρχοι είναι ο Αντώνης Τουλούπης στην Αθηένου και ο Θεόδωρος Δημητριάδης στο Αβδελλερό.
Ο πιο πολυσύνθετος νέος δήμος είναι αυτός των Λευκάρων, όπου έχει επανεκλεγεί δήμαρχος ο Σοφοκλής Σοφοκλέους και ο λόγος είναι ότι ούτε λίγο ούτε πολύ ο χάρτης αποτελείται από επτά Δημοτικά Διαμερίσματα.
Σ’ αυτά έχουν εκλεγεί αντιδήμαρχοι ο Ευθύμιος Στρούθος στα Πάνω Λεύκαρα, ο Χαράλαμπος Μάρκου στα Κάτω Λεύκαρα, ο Σταύρος Ευαγγέλου στον Κόρνο, η Αρετή Μιλτιάδου στη Λάγια, ο Αβραάμ Χριστοφόρου στη Σκαρίνου, ο Γεώργιος Παττίχης στη Βάβλα και ο Χριστάκης Νικολάου στον Δελίκηπο.
Τα συμπλέγματα κοινοτήτων και τα παράδοξα Η ριζική τροποποίηση της δομής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνοδεύεται από παράδοξα, ορισμένων εκ των οποίων ξεχωρίζουν στην επαρχία Λάρνακας.
Όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι μεγάλες πληθυσμιακά κοινότητες έχουν μείνει εκτός των συγχωνεύσεων με δήμους, την ώρα που μικροσκοπικές πληθυσμιακά κοινότητες αποτελούν τώρα μέλη διευρυμένων δήμων.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Ξυλοφάγου, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη κοινότητα σε πληθυσμό σε ολόκληρη την Κύπρο (μετά την Ορόκλινη), με πέραν των έξι χιλιάδων κατοίκων, αλλά παρέμεινε με καθεστώς Κοινοτικού Συμβουλίου, την ώρα που κοινότητες της ίδιας επαρχίας, όπως ο Δελίκηπος, με πληθυσμό 23 ανθρώπων με βάση την απογραφή του 2011, είναι από την 1η Ιουλίου Δημοτικά Διαμερίσματα.
Το ίδιο ισχύει για δύο άλλες μεγάλες κοινότητες της επαρχίας Λάρνακας, την Ορμήδεια και την Ξυλοτύμπου, που επίσης παραμένουν υπό τη διοίκηση Κοινοτικών Συμβουλίων.
Γι’ αυτά τα χωριά οι αλλαγές συνίστανται στη δημιουργία των Συμπλεγμάτων Υπηρεσιών Κοινοτήτων, που αποτελούν θεσμούς που για πολλούς πολίτες ίσως παραμένουν άγνωστα πράγματα ακόμα και μετά τις εκλογές.
Τα συμπλέγματα αυτά δημιουργούνται με βάση τον Περί Κοινοτήτων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2022 και αναλαμβάνουν τη διαχείριση αποκομιδής σκυβάλων, την προώθηση ενεργειών για σχεδιασμό και υλοποίηση ενοποιημένων έργων, την παροχή λογιστικών υπηρεσιών με ενιαίο λογισμικό σύστημα, γραμματειακές υπηρεσίες, τεχνική υποστήριξη από εξειδικευμένο εργατικό προσωπικό, το οποίο δύναται να προσλαμβάνει υγειονομικές υπηρεσίες, υπηρεσίες ρύθμισης τροχαίας κινήσεως, υπηρεσίες κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του περί Σκύλων Νόμου, σχεδιασμό, συντήρηση, βελτίωση και καθαρισμό χώρων πρασίνου, των οποίων τη διαχείριση αναλαμβάνει το σύμπλεγμα ή που ανήκουν στο σύμπλεγμα, ως επίσης και οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες τις οποίες καθορίζει ο υπουργός με σχετική γνωστοποίησή του.
Σύμφωνα με τον νόμο, τα Συμπλέγματα διοικούνται από Συμβούλιο, μέλη του οποίου είναι οι κοινοτάρχες των κοινοτήτων που τα απαρτίζουν.
Των Συμβουλίων Συμπλέγματος Υπηρεσιών προεδρεύει μέλος του που εκλέγεται σε μυστική ψηφοφορία εντός δεκαπέντε ημερών από την εκλογή των κοινοταρχών και των μελών των Συμβουλίων των κοινοτήτων, στην οποία εκλέγεται επίσης αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Συμπλέγματος. Στην επαρχία Λάρνακας δημιουργούνται πέντε Συμπλέγματα Υπηρεσιών Κοινοτήτων.
Το Σύμπλεγμα Α αποτελείται από την Ορμήδεια, την Ξυλοφάγου και την Ξυλοτύμπου, που είναι οι τρεις μεγαλύτερες πληθυσμιακά κοινότητες της επαρχίας μετά την ένταξη της Ορόκλινης στον Δήμο Λάρνακας.
Το Σύμπλεγμα Β αποτελείται από τα χωριά Αγγλισίδες, Αλαμινός, Αλεθρικό, Αναφωτία, Κιβισίλι, Κλαυδιά, Κοφίνου, Μαζωτό και Μενόγεια.
Το Σύμπλεγμα Γ αποτελείται από την Αγία Άννα, το Καλό Χωριό Λάρνακας, τη Μοσφιλωτή, τα Πυργά Λάρνακας και τον Ψευδά.
Οι κοινότητες της Ορεινής Λάρνακας Άγιοι Βαβατσινιάς, Βαβατσινιά, Κάτω Δρυς, Μελίνη, Οδού και Ορά είναι τα μέλη του Συμπλέγματος Δ, ενώ το Σύμπλεγμα Ε αποτελείται από τα χωριά της δυτικής περιοχής της επαρχίας: Άγιος Θεόδωρος Λάρνακας, Ζύγι, Καλαβασός, Μαρί, Μαρώνι, Τόχνη, Χοιροκοιτία και Ψεματισμένος.
Ήδη τρέχουν διαδικασίες για έργα που θ’ αναλάβουν τα Συμπλέγματα Υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα η προσφορά που προκήρυξε στις 12 Ιουνίου 2024 το Κοινοτικό Συμβούλιο Ορμήδειας για την παροχή υπηρεσιών αποκομιδής και μεταφοράς των σκυβάλων του Συμπλέγματος Α των τριών μεγάλων χωριών της επαρχίας (Ορμήδεια, Ξυλοφάγου, Ξυλοτύμπου) στην Κόσιη.
Η εκτιμώμενη αξία είναι 780 χιλιάδες ευρώ και ο προϋπολογισμός καλύπτει υπηρεσίες 17 μηνών για την Ξυλοφάγου και την Ορμήδεια και 12 μηνών για την Ξυλοτύμπου, με δικαίωμα ανανέωσης για ακόμη 12 μήνες για όλες τις κοινότητες.
Αναθέτουσα Αρχή είναι το Κοινοτικό Συμβούλιο Ορμήδειας, το οποίο όμως αναλαμβάνει εκ μέρους του Συμπλέγματος, για μια σύμβαση η οποία θα ξεκινήσει την 1η Αυγούστου 2024 για την Ορμήδεια και την Ξυλοφάγου και την 1η Ιανουαρίου 2025 για την Ξυλοτύμπου.
Ο τρίτος βασικός πυλώνας των αλλαγών στη δομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ο Επαρχιακός Οργανισμός Αυτοδιοίκησης Λάρνακας, ο οποίος πιάνει δουλειά την 1η Ιουλίου υπό την προεδρία του Άγγελου Χατζηχαραλάμπους και θέτει υπό τη σκέπη του τις υπηρεσίες ύδρευσης, αποχέτευσης, διαχείρισης ομβρίων υδάτων και στερεών αποβλήτων, καθώς και υπηρεσίες που έχουν σχέση με την αδειοδότηση αναπτύξεων.
Του Τάσου Περδίου
Πηγή: https://dialogos.com.cy/aytos-o-neos-chartis-tis-topikis-aytodioikisis-sti-larnaka/
