Της Ζήνας Πουλλή
Αντιγράφω από την wikipedia:
« (Στην αρχαία Ελλάδα) όταν κάποιος, υπερεκτιμώντας τις ικανότητες και τη δύναμή του (σωματική, αλλά κυρίως πολιτική, στρατιωτική και οικονομική), συμπεριφερόταν με βίαιο, αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας και κυρίως απέναντι στον άγραφο θεϊκό νόμο – που επέβαλλαν όρια στην ανθρώπινη δράση -, θεωρούνταν ότι διέπραττε «ὕβριν», δηλαδή παρουσίαζε συμπεριφορά με την οποία επιχειρούσε να υπερβεί τη θνητή φύση του και να εξομοιωθεί με τους θεούς, με συνέπεια την προσβολή και τον εξοργισμό τους. … για τον αρχαίο ελληνικό κόσμο παραβίαση της ηθικής τάξης και απόπειρα ανατροπής της κοινωνικής ισορροπίας και γενικότερα της τάξης του κόσμου, πιστευόταν ότι οδηγού-σε τελικά στην πτώση και καταστροφή … πίστευαν πως μια «ὕβρις» συνήθως προκαλούσε την επέμβαση των θεών, και κυρίως του Δία, … την οργή και εκδίκηση των θεών, που επέφερε την «τίσιν», δηλ. την τιμωρία και τη συντριβή/καταστροφή».
Υπάρχει και ο φιλοσοφικός και θρησκευτικός όρος της θείας δίκης, η τιμωρία από τον Θεό για της αδικοπραξίες που τελούν άνθρωποι. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Δίκη ήταν κόρη του Δία και της Θέμιδας και αδερφή της Ειρήνης και της Ευνομίας και η σύντροφος της ήταν η Αιδώς. Αποτελούσε την προσωποποίηση της έννοιας της δικαιοσύνης και της ηθικής τάξης που επιτηρούσε με τη βοήθεια των Ερινύων και επέβαλλε τιμωρίες σε όσους προσπαθούσαν να την διασαλεύσουν.
Μόλις πριν ένα χρόνο (18/6/2023) το βαθυσκάφος «Titan», καταδύθηκε στα νερά του Ατλαντικού με 5 πάμπλουτους επιβάτες για να δουν από κοντά το ναυάγιο του Τιτανικού. Έπειτα από λίγο το βαθυσκάφος υπέστη «καταστροφική σύνθλιψη» λόγω της τεράστιας πίεσης που αναπτύσσεται σε μεγάλο βάθος.
Η ιδιοκτήτρια εταιρεία OceanGate άρχισε (2021) να προσφέρει ταξίδια στο θρυλικό ναυάγιο με κόστος 250.000 δολάρια το άτομο για λίγες ώρες κατάδυσης/ανάδυσης σε ένα επικίνδυνο και μικροσκοπικό βαθυσκάφος που δεν είχε χώρο ούτε να απλώσουν τα πόδια τους˙ που θύμιζε φέρετρο. Η διαφήμιση της OceanGate έλεγε: «Ακολουθήστε τα βήματα του Jacques Cousteau και γίνετε υποβρύχιος εξερευνητής … Γίνετε ένας από τους λίγους που θα δουν τον Τιτανικό με τα μάτια τους».
Ο Τιτανικός ήταν το μεγαλύτερο επιβατηγό υπερωκεάνιο της εποχής του. Βυθίστηκε στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό (15/4/1912) μετά από σύγκρουση με ένα παγόβουνο κατά το παρθενικό ταξίδι του από την Αγγλία προς τη Νέα Υόρκη παρασύροντας στο θάνατο πάνω από 1.505 άτομα από τους 2.224 επιβάτες και πλήρωμα που μετέφερε.
Το ερώτημα είναι, πόσοι, από εμάς τους κοινούς θνητούς, θα δεχόμασταν να ταξιδεύσουμε σε αυτό το «φέρετρο» έστω και δωρεάν;
Μήπως η απάντηση κρύβεται στην τελευταία γραμμή της διαφήμισης: «Γίνετε ένας από τους λίγους που θα δουν τον Τιτανικό με τα μάτια τους».
Κάποιοι άνθρωποι θέλουν να ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους, να είναι από τους λίγους που μπορούν να κάμνουν πράματα που είναι ανέφικτα για τον κοινό θνητό. Δόθηκε τόση δημοσιότητα στο εγχείρημα, οι πέντε ταξιδιώτες υπήρξαν το επίκεντρο της προσοχής του κόσμου όλου. Αν ήταν απλά μια έντονη επιθυμία για αλόγιστη περιπέτεια προς τι η τόση δημοσιότητα και συνεντεύξεις προκαταβολικά.
Οι ματαιόδοξοι αλαζόνες άνθρωποι, θεωρούν ότι είναι ικανοί να κάνουν σπουδαία πράματα, διακατέχονται από μεγαλομανία και έντονη επιθυμία να τους θαυμάζουν, υπερεκτιμώντας την αξία του εαυτού τους ικανοποιώντας την αυταρέσκεια τους.
Η ματαιοδοξία βρίσκει τη μοίρα της στον εαυτό της, από την έλλειψη λογικής και υπολογισμού κινδύνου, τελικά σκοτώνει.
Πριν λίγες μέρες (20/8/2024) ανακοινώθηκε ότι το πολυτελές ιστιοφόρο σούπερ γιότ Bayesian (κατασκευάστηκε 2008) χτυπήθηκε από ξαφνική, ισχυρή καταιγίδα με υδροστρόβιλους ενώ βρισκόταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι Porticello (Παλέρμο, Σικελία) και βυθίστηκε σε βάθος 50 μέτρων. Αυτόπτες μάρτυρες δήλωσαν ότι το κατάρτι από αλουμίνιο ύψους 72 μέτρων έσπασε στη μέση με αποτέλεσμα το γιότ να χάσει την ισορροπία του και να βυθιστεί.
Το όνομα του σκάφους προέρχεται από τη θεωρία Bayesian, στην οποία βασίστηκε η διδακτορική διατριβή του Βρετανού ιδιοκτήτη επιχειρηματία Mike Lynch και το σχετικό λογισμικό που τον βοήθησε να φτιάξει την μεγάλη περιουσία του. Θεωρείτο ο Bill Gates της Αγγλίας. Όλοι οι επιβαίνοντες ήταν πλουτοκράτες. Ο Lynch και η 18χρονη κόρη του πνίγηκαν καθώς και οι περισσότεροι από τους επιβάτες.
Ο 59χρονος Lynch, είχε κατηγορηθεί για απάτη που σχετίζονταν με την πώληση της εταιρείας λογισμικού του, Autonomy, στην αμερικανική εταιρεία τεχνολογίας Hewlett-Packard έναντι 11 δισ. δολαρίων. Η Autonomy, είχε εξελιχθεί σε μία από τις πιο λαμπρές επιχειρήσεις του τεχνολογικού τομέα της Αγγλίας. Τελικά αθωώθηκε τον περασμένο Ιούνιο, αφού ο Lynch πέρασε περισσότερο από ένα χρόνο σε κατ’ οίκον περιορισμό. Κάλεσε στο γιότ κυρίως συναδέλφους του και άτομα που συμμετείχαν στην πολύκροτη υπόθεση απάτης να εορτάσουν την αθώωση.
Λίγες ώρες μετά την δημοσιοποίηση της είδησης του ναυαγίου, ανακοινώθηκε ότι ο συγκατηγορούμενός του στη δίκη, πρώην επικεφαλής οικονομικών της Autonomy, χτυπήθηκε θανάσιμα από αυτοκίνητο.
Όταν μια μετριότης αλαζονικά πιστεύει ότι «δικαιούται» να έχει τα καλύτερα, να ξεχωρίζει από τους κοινούς θνητούς, να διεκδικεί και να παίρνει τις καλύτερες θέσεις (γλείφοντας και έρποντας) τι άλλο από ύβρις είναι; Μάλιστα υπόσχεται ότι θα κάμει ότι καλύτερο μπορεί. Όμως το ερώτημα που προκύπτει είναι τί έχει κάνει για το κοινό καλό από τις θέσεις στις οποίες ήδη υπηρέτησε;
