Η 18η Οκτωβρίου έχει οριστεί ως η Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά της Εμπορίας Προσώπων, παρέχοντας ευκαιρία για ενημέρωση του κοινού για τις δυσμενείς συνέπειες, που έχει η εμπορία και εκμετάλλευση προσώπων, και της ανταλλαγής καλών πρακτικών μεταξύ των διάφορων φορέων που εργάζονται για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.
Περίπου 21 εκατομμύρια άνθρωποι πέφτουν ετησίως στα χέρια των αδίστακτων διακινητών, οι 800.000 εντός Ε.Ε. – Γυναίκες και κορίτσια κυρίως τα θύματα.
Με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθιερώθηκε το 2007 η 18η Οκτωβρίου ως πανευρωπαϊκή ημέρα κατά της εμπορίας ανθρώπων (EU Anti-Trafficking Day), ενός από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα παγκοσμίως.
Η εμπορία ανθρώπων (human trafficking), συνιστά κατάφωρη παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της υγείας και σωματικής ακεραιότητας, της αυτοδιάθεσης, της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας, κάποιες φορές τίθεται σε άμεση διακινδύνευση ακόμη και το απόλυτο και αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα στη ζωή.
Σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Παλέρμο των ΗΕ του 2000 για την Πρόληψη, Καταστολή και Τιμωρία της Διακίνησης Προσώπων, ιδιαίτερα γυναικών και παιδιών, όπου η εμπορία ανθρώπων αναγνωρίστηκε ως διεθνές έγκλημα, το trafficking συνίσταται στην παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων, με τη χρήση απειλών ή άλλου εξαναγκαστικού μέσου, με σκοπό την οικονομική τους εκμετάλλευση.
Τα κύρια αντικείμενα της διεθνοποιημένης αυτής ιδιαίτερα επικερδούς εγκληματικής δραστηριότητας είναι η εξαναγκαστική εργασία, η σεξουαλική εκμετάλλευση, η αφαίρεση οργάνων και ιστών του ανθρώπινου σώματος, ο αναγκαστικός γάμος, η επιβαλλόμενη επαιτεία και εγκληματικότητα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπολογίζεται ότι περίπου 21 εκατομμύρια άνθρωποι πέφτουν ετησίως στα χέρια των αδίστακτων διακινητών, των σύγχρονων δουλεμπόρων, όπου ζουν σε καθεστώς σεξουαλικής και εργασιακής εκμετάλλευσης, σε συνθήκες απάνθρωπες που δεν είναι ανεκτές σε καμία δημοκρατική κοινωνία. Τα 800.000 θύματα περίπου βρίσκονται εντός της ΕΕ, ενώ η συντριπτική πλειονότητα είναι γυναίκες και κορίτσια, καθώς και άτομα από ευάλωτες ομάδες που αντιμετωπίζουν διασταυρούμενες διακρίσεις, όπως άτομα με αναπηρία, μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, άτομα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.
Ανάμεσα στους παράγοντες όξυνσης του φαινομένου συγκαταλέγονται η φτώχεια, οι συγκρούσεις, η ανισότητα, η έμφυλη βία, η απουσία βιώσιμων ευκαιριών απασχόλησης ή κοινωνικής υποστήριξης, οι ανθρωπιστικές κρίσεις, η ανιθαγένεια και οι διακρίσεις.
Η ΕΕ έχει θέσει ως κομβική προτεραιότητα το σχεδιασμό πολιτικών και τη λήψη μέτρων για την πρόληψη και καταπολέμηση του trafficking, καθώς και την προστασία των επιζώντων θυμάτων. Στην κατεύθυνση αυτήν, υιοθετήθηκε η ευρωπαϊκή οδηγία 2011/36, που τροποποιήθηκε πρόσφατα με την οδηγία 2024/1712 , η οποία καθορίζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων με τη θέσπιση ελάχιστων κανόνων σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων. Περιλαμβάνει επίσης κοινές διατάξεις προκειμένου να ενισχυθεί η πρόληψη της εμπορίας ανθρώπων, η συνδρομή που παρέχεται στα θύματα, καθώς και η προστασία τους, λαμβανομένων υπόψη των διαστάσεων του φύλου, της αναπηρίας και του παιδιού και με προσέγγιση που επικεντρώνεται στα θύματα.
Περαιτέρω, η ευρωπαϊκή στρατηγική για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων (2021-2025), εστιάζει στην πρόληψη του εγκλήματος, στην προσαγωγή των διακινητών στη δικαιοσύνη και στην προστασία και ενδυνάμωση των θυμάτων.
Ανακοίνωση Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας για την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά της Εμπορίας Προσώπων – 18 Οκτωβρίου
Η εμπορία προσώπων που συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την καταναγκαστική εργασία, και την επαιτεία, αποτελεί ένα παγκόσμιο, σύνθετο έγκλημα με θύματα τα οποία προέρχονται, κυρίως, από ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
Η Κυπριακή Δημοκρατία και το αρμόδιο για τον συντονισμό της Πολυθεματικής Ομάδας κατά της Εμπορίας Προσώπων Υφυπουργείο Μετανάστευσης & Διεθνούς Προστασίας, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, επαναβεβαιώνουν την αμετάκλητη δέσμευσή τους στην πρόληψη και καταστολή του φαινομένου της εμπορίας προσώπων. Το ειδεχθές αυτό έγκλημα παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα υπονομεύει τα θεμέλια ενός δίκαιου, δημοκρατικού και κοινωνικά συνεκτικού κοινωνικού ιστού και δεν έχει θέση σε μια ευνομούμενη πολιτεία.
