Γράφει η λογοπαθολόγος Άντρεα Χατζηχαραλάμπους. Απόφοιτος Πανεπιστημίου Σόφιας “Άγιος Κλίμεντ Οχρίντσκι”. Τηλέφωνο 96582251 Email:andria@skalatimes.com Λάρνακα
ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ 
Σύμφωνα με το δείκτη νοημοσύνης αποδεκτά είναι σήμερα τα ακόλουθα στοιχέια βάσει δύο διεθνώς αποδεκτών κλιμάκων,αυτής του WECHLER και του STANFORD-BINNET.
Το παιδί με νοητική υστέρηση, σίγουρα είναι ένα παιδί το οποίο εμφανίζει μια καθυστέρηση στο σύνολο της ανάπτυξης του, δηλαδή και στην κινητική ανάπτυξη σε γενικές γραμμές, όπως και στον έλεγχο των σφιγκτήρων.
Παραγοντες οι οποίοι επηρεάζουν, αρνητικά ή και θετικά τη νοημοσύνη του παιδιού:
Γενετικοί παράγοντες.
Οικογενειακοί παράγοντες.
Το περιβάλλον.
Το φύλο.
Η σειρά γέννησης.
Η προσωπικότητα του παιδιού.
Σωματικά ελαττώματα.
Παράγοντες που δρουν θετικά ή αρνητικά στην ανάπτυξη γενικά.
Καθυστέρηση:
Στο κάθισμα και βάδισμα.
Χρησιμοποίηση των χεριών.
Χρησιμοποίηση των οφθαλμων και των αυτιών.
Ελεγχος των σφιγκτήρων.
Καθυστέρηση της ομιλίας.
Σημείωση: Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να μιλάμε γα νοητική υστέρηση, εάν η εμφανιζόμενη καθυστέρηση εντοπίζεται μόνο σε μία απο της παραπάνω ομαλδες και όχι σε όλες συνολικά.
Παράμετροι προς εξεταση όσον αφορά το λόγο και την επικοινωνία στην νοητική υστέρηση του παιδιού:
Γλωσσολογικό σύστημα και σύστημα επικοινωνίας
Φωνολογία.
Λεξιλόγιο.
Σημαντική δομή λέξεων.
Μορφολογία λόγου.
Σύνταξη του λόγου.
Δυνατότητα επικοινωνίας στην πράξη.
Δυνατότητα μη λεκτικής έκφρασης και σχέση της με τη λεκτική έκφραση.
2. Ηλικίες.
Χρονολογική ηλικία.
Νοητική ηλικία.
3. Περιβάλλον.
οικογένεια.
Ειδικό σχολείο, ίδρυμα κ.λ.π
Κοινωνικό-πολιτιστικό περιβάλλον.
4. Ταξινόμηση
Ελαφρά νοητική υστέρηση.
Μέση νοητική υστέρηση.
Σοβαρή νοητική υστέρηση.
Βαθειά νοητική υστέρηση.
Ο χαρακτηρισμός ή η καταδίκη ενός παιδιού σαν νοητικά καθυστερημένο, χρειάζεται πάρα πολύ μεγάλη προσοχή, ευαισθησία για το παιδί, γνώσεις εξεδικευμένες όπως και μεγάλη παρατηρητικότητα στην εξέλιξη όλων ανεξαιραίτως των υπο μελέτη δυνατοτήτων του παιδιού.
