Γράφει η Άννα Κύζη
Διευθύνων Σύμβουλος
«Μάθησης & Παρέμβασης»
Εκπαιδευτικού Θεραπευτικού Κέντρου στη Λάρνακα
Τηλ. 24251515
Το νηπιαγωγείο ως χώρος εκπαίδευσης, αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό σχολικό πλαίσιο, είναι η μοναδική βαθμίδα εκπαίδευσης, που θα δοθεί στο παιδί η ευκαιρία να μάθει βιωματικά, να κοινωνικοποιηθεί, να γελάσει και να μάθει παίζοντας, γιατί το παιχνίδι είναι το μέσο μάθησης και κυρίως να μάθει πώς να μαθαίνει, να κάνει λάθη χωρίς να φοβάται και να μαθαίνει από αυτά μια και σε αυτό εδραιώνονται οι βάσεις για την περαιτέρω σχολική ζωή ενός μαθητή. Το νηπιαγωγείο είναι ένας χώρος στον οποίο μπορεί κανείς να εντοπίσει παιδιά τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες, χωρίς αυτή η διαδικασία να είναι επίπονη συναισθηματικά για τα παιδιά. Η παιγνιώδης αντίληψη των δραστηριοτήτων του νηπιαγωγείου προφυλάσσει σε μεγάλο βαθμό το παιδί και βοηθά πολύ τους εκπαιδευτικούς να εργαστούν, ώστε να ξεπεραστούν οι δυσκολίες του παιδιού ικανοποιητικά.
Ο όρος Μαθησιακές Δυσκολίες χρησιμοποιείτε με την φοίτηση του παιδιού στην Δημοτική Εκπαίδευση όπου γίνεται και η διάγνωση, στο νηπιαγωγείο όμως μπορούμε να εντοπίσουμε δυσκολίες, για τις όποιες αν δεν γίνει παρέμβει στην συνέχεια θα μετατραπούν σε μαθησιακού τύπου δυσκολίες όταν το παιδί θα ξεκινήσει την φοίτηση του στο δημοτικό. Αν εντοπίσουμε έγκαιρος τις δυσκολίες αυτές και τις αντιμετωπίσουμε κατάλληλα, μπορούμε να προλάβουμε τη σχολική αποτυχία και τα αρνητικά συναισθήματα που συχνά τη συνοδεύουν. Όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία του παιδιού, τόσο πιο δύσκολη είναι η αντιμετώπιση των δυσκολιών του, τόσο στο μαθησιακό όσο και στον ψυχολογικό τομέα.
Ένα παιδί με πιθανές μαθησιακές δυσκολίες μπορεί κατά τη διάρκεια του νηπιαγωγείου να παρουσιάζει δυσκολία:
· στην αναγνώριση και μίμηση ήχων.(πχ ζώων)
· στην άρθρωση φωνημάτων ή/ και λέξεων (π.χ. «θ» αντί «σ», «ζ» αντί «δ», «λ» αντί «ρ»).
· στην ακουστική διάκριση φωνημάτων που μοιάζουν ηχητικά (π.χ «φάλασσα» αντί «θάλασσα»).
· στην αναγνώριση και ονομασία γνωστών αντικειμένων.
· στην κατανόηση της σημασίας λέξεων που ακούει συχνά.
· στην εκμάθηση νέων λέξεων.
· στην αναγνώριση πολλών γραμμάτων της αλφαβήτου
· στην αναγνώριση σχημάτων, χρωμάτων και μεγεθών.
· στην ταξινόμηση, αντιστοίχιση και σύγκριση αντικειμένων.
· στην κατανόηση της λογικής αλληλουχίας και της χρονολογικής σειράς των γεγονότων (π.χ. πριν, τώρα, μετά).
· στην απομνημόνευση οπτικών και ακουστικών ερεθισμάτων (π.χ. παραμύθια).
· στο να διηγηθεί μια ιστορία με την σωστή σειρά των γεγονότων
· στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων (π.χ. πλύσιμο χεριών πριν το φαγητό).
· να συσχετίσει αντικείμενα που βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον με την ανάλογη ονομασία τους
· στο να κατανοήσει την έννοια της ομοιοκαταληξίας και της ακολουθίας (πχ σε τραγούδια).
· στην οργάνωση και ολοκλήρωση μιας δραστηριότητας (π.χ. αφήνει μια ζωγραφιά στη μέση).
· στην εκτέλεση των οδηγιών του/ της νηπιαγωγού.
· στο συντονισμό χεριού-ματιού (π.χ. αντιγραφή απλών σχημάτων, κούμπωμα φερμουάρ).
· στον προσανατολισμό στο χώρο (μπροστά-πίσω, πάνω-κάτω, αριστερά-δεξιά).
· στις δραστηριότητες αυτό-υπηρέτησης (πλύσιμο, ντύσιμο, φαγητό, τουαλέτα).
Η πρόληψη των μαθησιακών δυσκολιών εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή τους. Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένα θέμα που χρήζει επαγγελματικής αντιμετώπισης, γιατί δεν είναι κάτι που το παιδί ή ο γονιός μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνος του, χωρίς την βοήθεια και συμμετοχή τουλάχιστον ενός ειδικού επαγγελματία. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η πρώιμη διάγνωση από έμπειρο επαγγελματία που θα αξιολογήσει π.χ. τον προφορικό και γραπτό λόγο του παιδιού, μνήμη, χωρο-οπτικές δεξιότητες και άλλα. Στη συνέχεια πρέπει να ξεκινήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα αντιμετώπισης και να βρίσκεται σε στενή συνεργασία ο γονιός, ο επαγγελματίας και ο εκπαιδευτικός με στόχο την βελτίωση των δεξιοτήτων του εκάστοτε παιδιού.
