Γράφει ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου
Βουλευτής,
Πρόεδρος Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
[See below for english version]
Η πρώτη φορά που χρειάστηκε να μαγειρέψω για να έχω κάτι να φάω, ήταν όταν έφτασα για πρώτη φορά στο Λονδίνο για σπουδές και έζησα για πρώτη φορά μόνος μου.
Μετά από μερικές καταστροφές κατάφερα να μαγειρέψω φαγητό που ήταν φαγώσιμο, μετά από λίγο καιρό συνήθισα αλλά πάντα μαγείρευα πάρα πολύ φαγητό για ένα άτομο.
Όταν επέστρεψα για πρώτη φορά στην Κύπρο, η μάνα μου με ρώτησε αν έμαθα να μαγειρεύω. Η απάντησή μου ήταν ναι, έμαθα να μαγειρεύω βασικά πράγματα, αλλά το πρόβλημά μου είναι ότι πέρα από το ότι είναι άγευστα μαγειρεύω και πολύ περισσότερο από ό,τι μπορώ να φάω.
Η μαμά μου δεν ήταν μόνο εξαιρετική μαγείρισσα αλλά ήξερε επίσης πώς να χρησιμοποιεί το φαγητό που περίσσεψε.
Μου έδωσε ένα φλιτζάνι καφέ για να το χρησιμοποιήσω για τη μέτρηση και μου εξήγησε πώς να μετρώ το φαγητό με αυτό και πως να χρησιμοποιώ τα χέρια μου για τη σωστή ποσότητα μερίδων.
Πολλά χρόνια μετά, όποτε κάνουμε μια συζήτηση για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, ένα από τα ζητήματα που τίθεται πάντα είναι το μαγείρεμα της σωστής ποσότητας και η επαναχρησιμοποίηση των υπολειμμάτων.
Όταν υπολείμματα τροφίμων ή άλλα βιοδιασπώμενα υπολείμματα κουζίνας θάβονται σε χώρο υγειονομικής ταφής, μετά από λίγο εκπέμπονται διάφορα αέρια αλλά κυρίως μεθάνιο που είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου. Αυτό είναι το αέριο για το οποίο πρόσφατα ελήφθη απόφαση COP26 προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές μεθανίου. Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει πρώτα να μειώσουμε τη σπατάλη τροφίμων και να αποτρέψουμε τα βιοδιασπώμενα απόβλητα από το να θάβονται σε χωματερές . Χρειάζεται επομένως να συλλέγουμε τα απόβλητα τροφίμων χωριστά και να τα επεξεργαζόμαστε προκειμένου να παράγουμε βιοαέριο (και συνεπώς ενέργεια) ή/και κομπόστ.
Ένα άλλο θέμα που αντιμετωπίζουν ως επί το πλείστο όσοι μένουν μόνοι, είναι το γεγονός ότι πολλά προϊόντα δεν μπορούν να αγοραστούν σε μικρές ποσότητες αφού συνήθως υπάρχουν πολλές Οικογενειακές συσκευασίες. Ένα καλό παράδειγμα είναι ότι μερικές φορές δεν μπορεί κανείς να αγοράσει ένα μικρό καρβέλι ψωμί ή ακόμα και μικρό μέγεθος ψωμί σε φέτες.
Μια καλή συνήθεια είναι να προγραμματίζετε πάντα εκ των προτέρων για να έχετε μια λίστα αγορών ούτως ώστε να αποφύγετε να αγοράζετε πολύ περισσότερα πράγματα από όσα χρειάζεστε. Σε μια καλά σχεδιασμένη πόλη θα βρείτε μικρές εμπορικές περιοχές πολύ κοντά σε κατοικημένες περιοχές, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να ψωνίζουν χωρίς να χρειάζονται αυτοκίνητο. Αυτό προσφέρει ένα πρόσθετο πλεονέκτημα να ψωνίζετε σε μικρές ποσότητες για να έχετε πάντα φρέσκα προϊόντα και να αποφεύγετε τα απόβλητα.
Τα τρόφιμα μπορούν επίσης να χαλάσουν όταν το ψυγείο έχει πρόβλημα να διατηρήσει τη σωστή θερμοκρασία (π.χ. η πόρτα δεν μπορεί να κλείσει σωστά) ή όταν οι ιδιοκτήτες ρυθμίζουν αυτή τη θερμοκρασία σε λάθος θερμοκρασία. Η θερμοκρασία στο ψυγείο πρέπει να είναι μικρότερη από 6 βαθμούς Κελσίου και αν τη μετρήσετε θα βρείτε επίσης διαφορά στις θερμοκρασίες μεταξύ των ραφιών. Τα τρόφιμα στην κατάψυξη πρέπει να διατηρούνται στους -18 βαθμούς.
Τέλος, η κυβέρνηση θα πρέπει να βοηθήσει τον κλάδο των ξενοδοχείων και της εστίασης να μπορούν να χειριστούν τα υπολείμματα τροφίμων που είναι ακόμα σε καλή κατάσταση προς όφελος των φτωχών αλλά και για το κλίμα. Σε ορισμένες χώρες υπάρχει επίσης νομοθεσία που θα επιτρέπει τη μεταπώληση προϊόντων που έχουν λήξει υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Τέλος, πρέπει να φροντίσουμε ώστε όλα τα ληγμένα προϊόντα διατροφής από καταστήματα, τρόφιμα που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον ξενοδοχειακό κλάδο και τη βιομηχανία εστίασης καθώς και από τα σπίτια, να μαζεύονται χωριστά και να καταλήγουν σε εργοστάσια κομποστοποίησης για την παραγωγή ενέργειας και κομπόστ.
Αυτός είναι και ένας από τους κύριους στόχους του συστήματος Πληρώνω όσα πετώ που ελπίζουμε η νομοθεσία να εγκριθεί μέσα στο 2022.
Reducing food waste
First time ever I had to cook in order to have something to eat, was when I first arrived in London for studies and I first lived on my own.
After α few disasters I managed to cook food that was eatable, but always cooked too much for one person.
When I first came back to Cyprus, my mum asked me if I learned to cook. My answer was yes I learned to cook basic stuff but my problem is that it doesn’t taste good and I cook a lot more than I can eat.
My mum was not only an excellent cook but also knew how to use left over food.
She gave me a coffee cup to use for measuring and explained to me how to measure food with that and use my hands for the right amount of portions.
Many years after, when ever we have a discussion on reducing food waste, one of the issues that always comes up is cooking the right amount and the reuse of left overs.
When food like this, together with other biodegradable kitchen remains is buried in a landfill, after a while methane which is a strong Green House Gas plus other gases get emitted. This is the gas for which recently a COP26 decision was taken in order to reduce methane emissions. In order to achieve this, we need to first reduce food waste and also collect food waste separately and treat it in order to produce biogas (and hence energy) and/or compost.
Another issue that single people mostly face, is the fact that a lot of products cannot be bought in small quantities since there are usually a lot of Family packs. A good example is that sometimes one cannot buy a small loaf of bread or even small size sliced bread.
Another good habit is to always plan ahead and have a shopping list to avoid buying a lot more stuff than you need. In a well designed city you will find small shopping areas very near residential areas so that people can shop without needing a car. This offers an additional advantage to shop in small quantities to have always fresh produce and avoid waste.
Food can also be wasted when the fridge has a problem in keeping the right temperature (eg door cannot close properly) or when owners set this temperature at the wrong setting. Temperature in the fridge should be less than 6 degrees centigrade and if you measure it you will find a difference in temperatures among shelves. Food in the freezer should be kept at -18 degrees.
Finally, government should help the hotel and catering industry to handle food remains that is still in good condition for the benefit of the poor and for the climate. In some countries there is also legislation that will allow the resale of expired products under certain conditions.
Finally, we must make sure that all expired food products from shops, food that is unusable from the hotel and catering industry as well as from homes is kept separate and delivered to compost plants in order to produce energy and compost.
Charalampos Theopemptou
President, parliamentary committee on the environment
Cyprus Green Party
