Γράφει ο Στέφανος Thompson
Μια προσωπική τοποθέτηση με αφορμή πρόσφατη εύστοχη ανάρτηση στις Σκαλιώτικες Αναδρομές.
Το σκισμένο πανί μαζί με τα υπόλοιπα αξεσουάρ στο πεζοδρόμιο της Βαλσαμάκη συνοψίζουν τη στάση μας όσον αφορά θέματα καθαριότητας και τάξης στο αστικό περιβάλλον. Όπως φυσικά και της αισθητικής που μας χαρακτηρίζει σαν λαός.
Το συγκεκριμένο γραφικό αποτελεί μικρό μέρος του ευρύτερου Προγράμματος Αισθητικής Αναβάθμισης Λάρνακας, μια πρωτοβουλία της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Λάρνακας που αξιοποιεί κάποιες υπηρεσίες του Δήμου με στήριξη από τον Ιδιωτικού Τομέα.
Σχεδιάστηκε από το γραφείο μας, μαζί με πολλές άλλες αισθητικές αναβαθμίσεις προσόψεων και σημάνσεων στο Ιστορικό Κέντρο της Λάρνακας.
Από τη φύση μου αποφεύγω να μιλώ για τη δουλειά μου και συνειδητά παραμένω μακρυά από τα φώτα όσον αφορά την εμπλοκή μου στα κοινά. Παίρνω όμως την ανάρτηση αυτή σαν αφορμή για να μεταφέρω λίγες διαπιστώσεις σαν ένας “outsider” που βίωσε τα τεκταινόμενα.
Συνοψίζω λοιπόν τις απόψεις μου όσο επιγραμματικά γίνεται:
Η ΟΠΤΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ αποτελεί ένα τεράστιο αλλά υποτιμημένο πρόβλημα των πόλεων μας. Αφορά δεκάδες επί μέρους τομείς και για να το εξηγήσω απλά αναφέρω ότι υπάρχουν στην πόλη μας περίπτερα με 15 διαφορετικές ταπέλες, διαφημιστικές τέντες και καρέκλες σε ότι χρώμα τους δωρίσει ο χορηγός, αφίσες, ψυγεία στο πεζοδρόμιο κλπ.
ΣΑΝ ΛΑΟΣ στα σπίτια μας γενικά είμαστε καλοί και καθαροί νοικοκύρηδες. Αντιθέτως, για οτιδήποτε έξω από την αυλή μας, η πλειοψηφία δεν ενοχλείται αν μοιάζει με καταυλισμό γύφτων.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΟΥ ΑΠΩΘΗΜΕΝΟ εδώ και δεκαετίες είναι μια οργανωμένη παρέμβαση για βελτίωση της αισθητικής τον πόλεων μας. Για το σκοπό αυτό ετοίμασα στο παρελθόν προτάσεις, που θα υλοποιούνταν με χρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα, αλλά έπεσα από τα σύννεφα με την αδιαφορία των τότε τοπικών αρχών στις οποίες τις παρουσίασα.
ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ δεν αφορούσαν μόνο θέματα αισθητικής. Κάλυπταν συστήματα πληροφοριακών σημάνσεων, δημιουργία νέων σημείων αναφοράς (Landmarks), προσθήκη πράσινου και άλλα που βελτιώνουν όχι μόνο την εικόνα αλλά και την ποιότητα ζωής στην πόλη μας.
Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΕΤΑΠ το 2018 έδωσε επιτέλους το έναυσμα εκκίνησης για ένα Πρόγραμμα Αισθητικής Αναβάθμισης με πρώτα ορατά αποτελέσματα στην πλατεία Αγίου Λαζάρου, όπου ξεκινήσαμε με ενθουσιασμό παρά τα εμπόδια.
Ο ΝΥΝ ΔΗΜΑΡΧΟΣ Ανδρέας Βύρας, όπως και προηγουμένως ο δημαρχεύων Πέτρος Χριστοδούλου και υπηρεσίες του Δήμου, υποστήριξαν την προσπάθεια, η οποία όμως στη πορεία για διάφορους λόγους άρχισε να ξεφουσκώνει.
ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΦΟΡΕΙΣ απλά δεν ασχολούνται. Η διαπίστωση μου είναι πως όλοι λένε ότι αγαπούν την πόλη μας αλλά στην πράξη ελάχιστοι.
Η ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΠΑΝΑΝΙΑΣ στην οποία ζούμε, αντί την δράση ευνοεί την αδράνεια, που συντηρεί την ίδια την ύπαρξη των άβουλων μανδαρίνων.
ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΚΟΜΠΛΕΞΙΚΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανακαλύψει αμελητέους λόγους για να εμποδιστεί μια διαδικασία που θα του προσθέσει κάποιες ευθύνες. Και τέτοιοι ανεύθυνοι έχουν τη στήριξη ενός συστήματος που αντιπαθεί τις πρακτικές και γρήγορες λύσεις.
ΚΑΠΟΙΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ που λειτουργώντας σαν κληρονόμοι – εισοδηματίες (δεν αναφέρομαι σε όλους φυσικά) νοιάζονται μόνο για είσπραξη του μεγαλύτερου δυνατού ενοικίου με τη χαμηλότερη δυνατή επένδυση. Για παράδειγμα, στην πιλοτική φάση στην Πλατεία Αγίου Λαζάρου τους προσφέραμε επανασχεδιασμό των προσόψεων, επιδιόρθωση σε ραγισμένους τοίχους, μπογιατίσματα, νέες όμορφες πινακίδες κλπ. Συμφωνήσαμε γραπτώς για πληρωμή ενός συμβολικού ποσού 100 ευρώ, και μερικοί όταν ήρθε οι ώρα να το πληρώσουν αρνήθηκαν. Μιλάμε για ακραία ξεφτίλα.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ με παρωπίδες που νομίζουν ότι αν τοποθετήσουν καμιά εικοσαριά μεγάλες ταπέλες θα κατατροπώσουν τον γείτονα και θα προσελκύσουν περισσότερους πελάτες.
ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ – ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ που δεν θέλουν να κακοφανίσουν τους ψηφοφόρους τους και λειτουργοί του Δήμου που δεν θέλουν να κακοφανίσουν τους φίλους και κουμπάρους τους.
ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΓΥΦΤΩΝ κάτι που δυστυχώς χαρακτηρίζει ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, και ακόμα χειρότερα ισχύει για μερικούς με λεφτά και άποψη, που καμαρώνουν τα τερατουργήματα που έστησαν.
ΑΠΟΥΣΙΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ κυρίως στο Ιστορικό Κέντρο, όπου θα μπορούσε στη χειρότερη περίπτωση να καλύψει πολλές ασχήμιες και σε άλλα σημεία τους όγκους μπετόν. Δυστυχώς όμως θεωρείται περιττό αξεσουάρ και ένας μπελάς που θέλει φροντίδα.
ΑΛΛΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ όπως η Διαχείριση Απορριμμάτων, Δυσοσμία, Ανεφοδιασμός στο Ιστορικό Κέντρο, Φωτισμός, κλπ είναι ακόμα πιο δύσκολα αλλά υπάρχουν και για αυτά λύσεις.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΥΣΤΗΡΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ το οποίο έχουμε διαμορφώσει και το μόνο που απομένει είναι να υιοθετηθεί να κοινοποιηθεί και να εφαρμοστεί.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ κάτι που θέλει μόνιμη καλλιέργεια. Η προσωπική μου εμπειρία έδειξε ότι επιτυγχάνεται αρχικά δια της πειθούς και της επεξήγησης των χειροπιαστών αποτελεσμάτων. Τα πρόστιμα έρχονται μετά, αν αποτύχει αυτή η μέθοδος. Διότι σε αντίθεση με πόλεις που σέβονται τον εαυτό τους, εδώ η απουσία κουλτούρας είναι συλλογική περιλαμβάνοντας και τις αρχές.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΒΟΥΛΗΣΗΣ για αλλαγή λειτουργίας των ανωτέρω θεσμών, είτε λόγω βολεμένων στις καίριες θέσεις, είτε λόγω άσχετων. Και για να είμαι σωστός είτε λόγω και πωρωμένων που κουράστηκαν από τη γενική έλλειψη κουλτούρας.
ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
α) Υιοθέτηση του Πλαισίου Αισθητικής το οποίο έχουμε πολύ προσεκτικά διαμορφώσει.
β) Εφαρμογή του Πλαισίου Αισθητικής από τους αρμόδιους και ενσωμάτωση του στους όρους έκδοσης αδειών λειτουργίας κλπ
γ) Έλεγχος από άτομα ευθύνης που κατέχουν το αντικείμενο και ακόμα πιο σημαντικό από άτομα που νοιάζονται.
δ) Αφαίρεση παράνομων πινακίδων και άλλων παρανομιών μετά από επαρκή προειδοποίηση.
ε) Συμβουλευτικές παρεμβάσεις και κίνητρα σε κάποιες περιπτώσεις, έστω και αν δεν αποτελούν παρανομία.
ζ) Wall Art και κάλυψη εγκατελειμένων κτιρίων με Building Wraps αξιοποιώντας καλλιτέχνες γκραφίτι, με θέματα που ταυτίζονται με τον χαρακτήρα και την αισθητική που θέλουμε να εχει η πόλη μας. Μια αισθητική που δεν πρέπει να καθορίζεται από ανθρώπους με παρωπίδες.
η) Καλλιέργεια Αντίληψης-Συνείδησης για το θέμα. Υπάρχουν αποτελεσματικοί τρόποι, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με κίνητρα σαν παράδειγμα τρόπου υποκίνησης.
θ) Εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, πάντα εντός του υπό διαμόρφωση πλαισίου, αλλά με λιγότερες γραφειοκρατίες. Λόγω της δυσκαμψίας του συστήματος, και της αδιαφορίας κάποιων αρμοδίων, τις λύσεις μπορεί να τις δώσει πιο αποτελεσματικά ο ιδιωτικός τομέας.
ι) Ο Δήμος Λάρνακας να δώσει την πρέπουσα σημασία στο θέμα.
ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ
Λόγω υποκινητικών σχολίων από πολλούς φίλους, μετά την ίδια ανάρτηση στο προσωπικό μου προφίλ, διευκρινίζω:
α) Σαν ένας ρομαντικός γνώστης του αντικειμένου προερχόμενος από τον ιδιωτικό τομέα, απλά βοήθησα όταν επιτέλους με κάλεσαν να εμπλακώ.
β) Κινητήριος δύναμη είναι η ΕΤΑΠ που μου έδωσε το πράσινο φως να δουλέψω σε αυτή την προσπάθεια που υπηρέτησα με πάθος.
γ) Υπερπηδώντας πολλά εμπόδια και ευτράπελα, πάντα με τη βοήθεια της ΕΤΑΠ και ανθρώπων του Δήμου, έγινε ένα ξεκίνημα που ακόμα αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό.
δ) Η πιο πάνω ωμή καταγραφή της αλήθειας, και οι εισηγήσεις για αντιμετώπιση, δεν έγιναν χάριν κριτικής αλλά με θετική διάθεση για επίλυση.
ε) Η αντιμετώπιση είναι δύσκολη λόγω της έλλειψης παιδείας και κουλτούρας, αλλά προσωπικά έχω διαμορφώσει σαφή άποψη για το πως πρέπει να καλλιεργηθεί.
ζ) Θεώρησα χρήσιμο για τους αρμόδιους, και περισσότερο για την πόλη που αγαπώ, να τα καταγράψω, και είμαι στη διάθεση τους για ανάλυση.
η) Με άλλα λόγια η μπάλα είναι στους αρμόδιους αν θέλουν να το συνεχίσουμε.