Γράφει ο καθηγητής και γνωστός αρθρογράφος της Κυπριακής Παροικίας του Λονδίνου, Ζαννέτος Τοφαλλής
Μέσα σε μια άκρως συγκινητική ατμόσφαιρα έγινε την Πέμπτη 14 Ιουλίου η κηδεία του Σάββα Ιωάννη Μαστρίδη στην κατάμεστη από κόσμο εκκλησία των Δώδεκα Αποστόλων (Λονδίνο) που μας έφυγε απροσδόκητα στις 23 Ιουνίου 2022 σε ηλικία 67 ετών.
Συγκινητικό επικήδειο εκφώνησε ο Ιερατικώς Προϊστάμενος της Εκκλησίας των Δώδεκα Αποστόλων την οποία ο μακαριστός Σάββας υπηρέτησε για 20 τόσα χρόνια. Ο πατήρ Ιωσήφ Παλιούρας, ανάμεσα στα άλλα, είπε:
«Ο πόνος βαρύς
η θλίψη μεγάλη
η καρδιά φλέγεται
το μυαλό προσπαθεί να αναπληρώσει
ο κόσμος αλλάζει
βρίσκω συντροφιά στα λόγιατου ποιητή μας:
«με τι καρδιά να σ’ αποχαιρετήσω
με την καρδιά τραγούδια να σου πω
στον ουρανό με τ’ όνειρο θα ζήσω
στον ουρανό σαν άστρο θα χαθώ»
Aγαπητέ μου Σάββα,
αγαπημένε μου αδελφέ,
αγαπητέ φίλε,
αγαπητέ συνοδοιπόρε,
αγαπητέ συνεργάτη,
Για δύο δεκαετίες τώρα στάθηκες καθημερινά δίπλα μου και νοιαζόσουν όσο τίποτα άλλο την Εκκλησία μας και ήρθε η ώρα πολύ γρήγορα να σου πω το στερνό αντίο δεν έχω λόγια και δεν ξέρω τι να γράψω ο Θεός να σε αναπαύει να δίνει υγεία και δύναμη στη γυναίκα σου στα παιδιά σου στα εγγονάκια σου το όνομά σου και μνήμη σου θα μείνουν στην Εκκλησία του Αγίων Δώδεκα Αποστόλων κι εμείς θα σε μνημονεύουμε καθημερινά καλό σου ταξίδι αγαπημένε μου Σάββα μας λείπεις τόσο πολύ.
Με αυτά τα λόγια σου πρωτομίλησα όταν έμαθα τα άσχημα νέα περί της εκδημίας σου, και με αυτά τα λόγια με πολύ δυσκολία και πόνο ενημέρωσα τους γνωστούς μας.
Σε γνώρισα το 1986 όταν πρωτοήρθα ως καθηγητής μουσικής και Iεροψάλτης τότε στον Απόστολο Βαρνάβα μαζί με την μακαριστή μητέρα σου.
Λόγω της θέσης του στην Ολυμπιακή με την οποία μονίμως ταξίδευα γίναμε αχώριστοι φίλοι. Πολλές φορές ο Σάββας μου έφερνε τα εισιτήρια στο σπίτι το βράδυ για να ταξιδέψω την άλλη μέρα και πάντα φρόντιζε όσο μπορούσε μέσω των αγαπητών μας φίλων και διευθυντών να με εξυπηρετήσει είτε αναβαθμίζoντας θέση είτε βοηθώντας με τις βαλίτσες.
Στη συνέχεια υπηρέτησε στο Ελληνικό Σχολείο του Goff’s ως Πρόεδρος, και εκεί συνεργαστήκαμε άριστα.
Η συνεργασία μας όμως ήρθε να γίνει ακόμα πιο στενή, λόγω των κοινοτικών μας θεμάτων και της Παροικιάς την οποία ζούσαμε αμφότεροι και τον παρακάλεσα για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια να μπει στην επιτροπή της Εκκλησίας.
Μπήκε με μεγάλη χαρά και από τότε δεν έλειψε μέρα. Ήταν πάντα παρών!
Είχα δίπλα μου έναν πραγματικό αδερφό.
Άρχισαν πια να μεγαλώνουν τα παιδιά ξεκίνησαν οι γάμοι των παιδιών τα βαφτίσια με τα εγγονάκια – χαρές λύπες ό,τι συνέβαινε στη ζωή μας πάντα τα λύνουμε με πολύ σοφία και σκέψη.
Έφευγες τις περισσότερες φορές χαρούμενος, αλλά και πολλές φορές στεναχωρημένος. Ακόμα και στις λίγες αυτές φορές πίνοντας ένα καφέ, ένα κρασί, βρίσκαμε την λύση να σταθούμε όρθιοι και να ξεπεράσουν τις οποιεσδήποτε δυσκολίες και την άλλη μέρα να ‘μαστε και πάλι μαζί να προγραμματίζουμε την πορεία της Εκκλησίας μας, έχοντας δίπλα πολλούς και καλούς συνεργάτες και φίλους,και όλοι μαζί δουλεύουμε όλοι μαζί για το καλό της Εκκλησίας και της κοινότητας μας.
Και αυτό πάντα σου έλεγα και απαντούσες: «ξέρω θα με κάνεις να γελάσω και να τα ξεχάσω», πως όλα αυτά είναι ανθρώπινα να μην τους δίνεις σημασία, εμείς δουλεύουμε για το Θεό και χαιρόμαστε γι’ αυτό που είχαμε καταφέρει να χτίσουμε, και αισθανόμαστε υπερήφανοι και έτσι υπερήφανοι στέκονται όλοι οι καλοί σου συνεργάτες που είναι δίπλα σου αυτή τη στιγμή συντετριμμένοι για το γρήγορο χαμό σου.
Ξέρω πως αγχωνόσουν καθημερινά ιδιαίτερα μετά το μεγαλεπήβολο αυτό σχέδιο να μεγαλώσουμε την Εκκλησία. Πάντα μου έλεγες πού θα βρούμε τα χρήματα; πως θα το τελειώσουμε. Δεν είσαι μαζί μας τώρα σωματικά.
Είσαι, όμως, εδώ παρών πνευματικά με την ψυχή σου και μας βλέπεις και μας ακούς, σου λέω εκ μέρους όλων, θα βάλουμε περισσότερο πείσμα και θα το κάνουμε ακόμα πιο νωρίς από ότι είχε σκοπό να γίνει, για σένα, για όλους αυτούς που βοήθησαν από την αρχή και δεν είναι κοντά μας, για να παίζουν τα παιδιά σου τα εγγόνια σου σ’ αυτό το hall και θα σε θυμόμαστε όλοι μας.
Αγαπημένε μου Σάββα, ήρθε η σειρά να σε αποχαιρετήσουμε και σένα, είμαστε όλοι συντετριμμένοι ο Πρόεδρος και φίλος σου Λούης Λοϊζου, η επιτροπή μας οι κυρίες, εμείς οι κληρικοί και το προσωπικό της Εκκλησίας μας.
Τα λόγια είναι φτωχά και είναι λόγια ενός ανθρώπου, αλλά πάνω απ’ όλα αγαπημένου σου φίλου, συνεργάτη και αδελφού.
Ο Θεός να σε ευλογεί, να σε κατατάξει στις σκηνές των δικαίων δίπλα του, καλό Παράδεισο, αδερφέ μου.
Εύχομαι στην αγαπητή σου σύζυγο Τίνα, στα παιδιά, στα εγγονάκια σου,στα αδέλφια σου, στους συγγενείς και φίλους και σε όλους εμάς από την Εκκλησία των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων να μας δίνει ο Θεός υγεία και δύναμη να το ξεπεράσουμε.
Θα ζεις και θα αναπνέεις καθημερινά μαζί μας.
Καλό Παράδεισο!!!».
Με αυτά τα συγκινητικά λόγια αποχαιρέτισε τον Σάββα ο π. Ιωσήφ Παλιούρας.
Ακολούθησε ένας ιδιαίτερα συγκινητικός αποχαιρετισμός από την θυγατέρα του Ιωάννα, η οποία εκθείασε τις μεγάλες αρετές του υπέροχου πατέρα της.
Στεφάνια κατέθεσαν ο Αντιπρόεδρος της Κοινότητας Δώδεκα Αποστόλων κ. Μιχαλάκης Πηλινάς και η Πρόεδρος της Φιλανθρωπικής Αδελφότητας κ. Έλενα Τζουκνέτ.
Ο Σάββας γεννήθηκε στο Βελγικό τότε Κογκό στην Αφρική από πατέρα από τον Σύσκληπο της Κερύνειας και μητέρα από την Χάλκη των Δωδεκανήσων. Πήρε μια ελληνοπρεπή και χριστιανική αγωγή την οποία διατήρησε σε όλη του την ζωή. Είχε δύο αδέλφια, τον δίδυμο Κυριάκο και τον νεαρότερο τον Λευτέρη, που μένουν τώρα στην Ελλάδα.
Σε ηλικία 20 ετών μετανάστευσε στην Αγγλία όπου γνώρισε την Κωνσταντίνα Αντωνίου, την οποία παντρεύτηκε και απέκτησαν μαζί τρία παιδιά, την Ιωάννα, τον Συμεών και τη Λίζα, που με τη σειρά τους, τούς χάρισαν πέντε χαριτωμένα εγγονάκια.
Είναι από τότε που γνώρισα τον Σάββα αφού παντρεύτηκαν αυτός και ο γιος μου ο Χρίστοφας δύο αδελφές την Κωνσταντίνα και την Γεωργία, εντυπωσιάστηκα για τις μεγάλες αρετές του και για την αγάπη του προς την παροικία και την πατρίδα.
Αγαπητέ μας Σάββα, συγκινούμαστε από τη ζωή και τους αγώνες σου. Υπήρξες ακλόvητoς σαv τov πλάταvo πoυ δεv λυγίζει στις άγριες καταιγίδες της ζωής. Πάvτα μπρoστάρης και oδηγός. Παvτα αγωvιστής και σημαιoφόρoς τoυ Ωραίoυ, τoυ Μεγάλoυ και τ’ Αληθιvoύ στηv πλατιά λεωφόρo για τo Φως και τη Δικαιoσύvη.
Έζησες τη ζωή σoυ σωστά, πέρασες τις εξετάσεις της Ζωής. Ο βαθμός Άριστα!
Από σήμερα περvάς στηv αιωvιότητα, γιατί υπήρξες πραγματικός εκφραστής ολόκληρoυ τoυ αδάμαστoυ, τoυ ωραίoυ και τoυ υπέρoχoυ λαoύ μας. Διατήρησες με αφoσίωση και πίστη τις ρίζες τoυ τόπoυ μας. Ποτέ δεν θα σε ξεχάσουμε.
Καλό σου Ταξίδι και Καλό Παράδεισο!
Ζαννέτος Τοφαλλής
Λονδίνο 14 Ιουλίου 2022
