Bαθύτα συγκινημένος βρίσκομαι σήμερα ενώπιον σας για την επίσημη διαβεβαίωσή μου ως o όγδοος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Με σεβασμό στη λαϊκή εντολή και νομιμοποίηση που ο κυπριακός λαός μου έδωσε στις εκλογές, δηλώνω έτοιμος να αναλάβω τη διακυβέρνηση της χώρας, εκφράζοντας την πλήρη επίγνωση, της αναγκαίας από μέρους μου απόλυτης αφοσίωσης στο κράτος, στους θεσμούς του, στους πολίτες και στο ευρύτερο δημόσιο συμφέρον βάσει των προνοιών του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και των ισχυόντων Νόμων. Αντιλαμβάνομαι πλήρως τη βαριά ιστορική ευθύνη την οποία και αναλαμβάνω με υπερηφάνεια, δέος και αποφασιστικότητα.
Ευρισκόμενος σήμερα, σε αυτό το εμβληματικό κτήριο για τη νενομισμένη διαβεβαίωση, επιτρέψετε μου καταρχάς να εκφράσω τον απεριόριστο σεβασμό μου προς τον κυρίαρχο κυπριακό λαό αλλά και προς όλους εσάς, τους αντιπροσώπους του, τους εκφραστές και προασπιστές της λαϊκής βούλησης στο ανώτατο νομοθετικό όργανο.
Σας διαβεβαιώ ότι στο πλαίσιο του οράματος μου για την Κύπρο του αύριο, ο ρόλος της Βουλής των Αντιπροσώπων ως του εκφραστή και προστάτη του δημοσίου συμφέροντος θα είναι απόλυα σεβαστός και καταλυτικός και ως ο πρώτος της εκτελεστικής εξουσίας θα πράξω το παν για αγαστή συνεργασία και σύμπραξη.
Ως εκ τούτου, σας αντικρίζω όλους ως βασικούς θεσμικούς συνεργάτες και πολύτιμους εταίρους στην κοινή προσπάθεια με στόχο να οδηγήσουμε την Κύπρο στην επόμενη μέρα, να την κάνουμε ισχυρότερη, δικαιότερη, ασφαλέστερη, ευημερούσα για το σύνολο του λαού της, με ισότητα και ισονομία, με ευκαιρίες χωρίς διακρίσεις, που θα νοιάζεται για τους αδύνατους και θα προστατεύει περισσότερο όσους το έχουν ανάγκη.
Είναι σημαντικό να μην λησμονούμε, αλλά να έχουμε επίγνωση, ότι μετά από σχεδόν 63 χρόνια επίπονης πορείας από τη γέννηση του κράτους, τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1955-1959 που είχε προηγηθεί, την ανεξαρτησία και την κρατική ενηλικίωση που δυστυχώς σημαδεύτηκε τραγικά από την τουρκική εισβολή του 1974 και την κατοχή, τις συνέπειες της οποίας ο λαός μας βιώνει ως σήμερα, διανύσαμε ως κράτος ακανθώδεις αποστάσεις. Ο κυπριακός λαός είναι ως εκ τούτου πολλαπλά δοκιμαζόμενος.
Αντιμετωπίσαμε τεράστιες προκλήσεις στην προσπάθεια θεμελίωσης και προάσπισης της κρατικής υπόστασης, της ασφάλειας, της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής ευημερίας με την πληγή του μεγάλου εθνικού μας προβλήματος ακόμη ανοικτή και τον κυπριακό λαό να μην απολαμβάνει στην ολότητά του τις βασικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Παρά τις τραγικές κοινωνικο-οικονομικές και πολιτικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής, η Δημοκρατία μας άντεξε χάριν της αντίστασης, της επιμονής και ανθεκτικότητας που επέδειξαν οι πολίτες της, και των αγώνων της πολιτικής ηγεσίας για ισχυρή αναγνώριση από μέρους της διεθνούς κοινότητας, η οποία και ενδυναμώθηκε με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συμπερίληψη της οικονομίας της στον σκληρό Ευρωπαϊκό πυρήνα της Ευρωζώνης.
Kυρία Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων,
Απευθύνομαι προσωπικά σε εσάς, ως της δεύτερης τη τάξει πολιτειακού αξιωματούχου της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να επισημάνω ότι είναι η πρώτη φορά που στο πηδάλιο του κράτους βρίσκονται εκπρόσωποι της μεταπολεμικής γενιάς. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αντιλαμβάνεστε και εσείς, όπως και εγώ, τη σημασία αυτής της διαπίστωσης, όχι μόνο ως προς τον συμβολισμό, αλλά πρωτίστως ως προς την ουσία εφόσον ειδικότερα οι νέες γενιές προσβλέπουν και προσδοκούν από εμάς να τους θεμελιώσουμε την ελπίδα, να τους δώσουμε, σε επίπεδο ποιότητας ζωής, το μέλλον που τους αξίζει, να αφήσουμε πίσω πρακτικές και προσεγγίσεις του παρελθόντος, να ηγηθούμε ως θετικά πρότυπα.
Το βάρος είναι μεγάλο και η ευθύνη τεράστια για αυτό και η δουλειά θα πρέπει να είναι συλλογική, με αλληλοσεβασμό, αγαστή συνεργασία και ωφέλιμες πάντα για τον λαό συνέργειες που θα επιφέρουν τις απαιτούμενες τομές και μεταρρυθμίσεις σε όλους τους καίριους τομείς βάσει της αρχής της ισότητας και του σεβασμού των πανανθρώπινων αξιών και ελευθεριών.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω για την ειλικρινή μου επιθυμία για παραγωγική συνεργασία, σε όλα τα επίπεδα, τόσο για την εύρυθμη λειτουργία του κράτους όσο και για την προάσπιση των συμφερόντων της χώρας μας και του λαού μας σε διεθνές επίπεδο.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποτελεί εξάλλου βασικό πυλώνα του πολιτεύματός μας. Πέραν του νομοθετικού της ρόλου, εντέλλεται από το Σύνταγμα να ασκεί έλεγχο εξ ονόματος του κυρίαρχου λαού. Η Κυβέρνησή μου θα τηρήσει ευλαβικά κάθε υποχρέωση έναντι της Βουλής, μέσα σε πνεύμα συνεργασίας, με απόλυτο σεβασμό στην αρχή διάκρισης εξουσιών και στον ρόλο ενός εκάστου. Γνώμονάς μας θα είναι το δημόσιο συμφέρον, όχι ως μια αφηρημένη έννοια αλλά ως η πολύ συγκεκριμένη απαράβατη αρχή ότι η ιεράρχησή μας έχει στην ανώτατη πυραμίδα την προώθηση και εξυπηρέτηση των δικαιωμάτων όλων των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από αυτούς τους πολίτες, ανεξαρτήτως ιδεολογικής, πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής προέλευσης, έλκουμε την εξουσία και νομιμοποίησή μας, αυτούς οφείλουμε να υπηρετούμε και σε αυτούς πρέπει να είμαστε πάντοτε σε θέση να λογοδοτούμε.
Την ίδια στιγμή, για τη στέρεη οικοδόμηση της εθνικής ενότητας είναι απαραίτητη η ευρεία συνεννόηση σε πολιτικό επίπεδο μέσα στο θεσμικό πλαίσιο που προβλέπει το Σύνταγμα της χώρας μας.
Μεταξύ της εκτελεστικής εξουσίας και της νομοθετικής, της Προεδρίας της Δημοκρατίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων, οφείλουμε να πετύχουμε μια λειτουργική συνεργασία προστιθέμενης δημοκρατικής αξίας: Για πιο αποτελεσματική άσκηση του νομοθετικού ρόλου αλλά και του κοινοβουλευτικού ελέγχου και για καλύτερη διακυβέρνηση της χώρας βάσει των απαιτούμενων νομοθετικών μεταρρυθμίσεων που θα μας πάρουν στο αύριο που επιθυμούμε.
Κυρίες και κύριοι,
Επιτρέψτε μου, σε αυτή την επίσημη πρώτη ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων, να αναφερθώ ενδεικτικά σε ορισμένες μόνο από τις νέες πρακτικές που ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας επιθυμώ να εφαρμόσω σε σχέση κυρίως με τη συνεργασία με τη Βουλή, και τις οποίες προτίθεμαι να συζητήσω αναλυτικά με την Πρόεδρο και τους Αρχηγούς των Κοινοβουλευτικών Κομμάτων εντός των επόμενων βδομάδων.
Στόχος είναι η από κοινού επίτευξη της αναβάθμισης της θεσμικής συνεργασίας μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες προς όφελος του πολίτη:
· Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα απευθύνομαι σε ετήσια βάση στη Βουλή των Αντιπροσώπων για να παρουσιάζω το νομοθετικό πρόγραμμα της Κυβέρνησης του επόμενου έτους αλλά και τον απολογισμό του νομοθετικού έργου της Κυβέρνησης του προηγούμενου έτους.
· Παράλληλα, θα συγκαλώ τακτικά συναντήσεις με την Πρόεδρο της Βουλής και τους Αρχηγούς των Κοινοβουλευτικών Κομμάτων για ανταλλαγή απόψεων και αλληλοενημέρωση σχετικά με τις πολιτικές προτεραιότητες της χώρας, την πορεία υλοποίησης και τον ρόλο του νομοθετικού έργου.
· Οι Υπουργοί της Κυβέρνησης θα πράττουν ανάλογα, συνεργαζόμενοι στενά με τους Προέδρους και τα μέλη των αντίστοιχων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών, ώστε να υπάρχει στενή συνεργασία στον προγραμματισμό και διαμόρφωση του νομοθετικού έργου που θα προτείνει η εκτελεστική εξουσία.
· Για βελτίωση της δημόσιας διαβούλευσης με τα εμπλεκόμενα και τα ενδιαφερόμενα μέρη που επηρεάζονται από την εισαγωγή νέων νομοθετικών προνοιών, επεξεργαζόμαστε τρόπους για τη διασύνδεση της διαβούλευσης που γίνεται κατά τη διαμόρφωση των νομοσχεδίων με τη διαβούλευση που γίνεται κατά τη συζήτησή τους στις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές.
Πέραν των όσων έχω προαναφέρει και θέλοντας να δώσω και ένα στίγμα της προεδρίας μου, επιτρέψτε μου να επισημάνω και κάτι που θεωρώ ως ιδιαίτερα σημαντικό:
Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα επιζητώ τον μέγιστο και διαρκή δυνατό έλεγχο. Για αυτό τον λόγο προτίθεμαι, σε συνεννόηση με την Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου της Κυπριακής Δημοκρατίας, να εγκαθιδρύσω το ενωρίτερο, στην Προεδρία, πρότυπη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου και Δεοντολογίας.
Βεβαίως ο πιο ισχυρός έλεγχος για τον Πρόεδρο και την Κυβέρνηση θα πρέπει να είναι ο Κοινοβουλευτικός Έλεγχος, γι’ αυτό και η Βουλή θα πρέπει να διασφαλίσει ότι θα είναι συνεχής και αποτελεσματικός. Αυτή η συνεχής επιτήρηση θα είναι υποβοηθητική και διορθωτικής φύσεως ώστε να μπορεί η εκτελεστική εξουσία να ανταποκρίνεται καλύτερα στην αποστολή της.
Κυρίες και κύριοι,
Τα άδεια έδρανα των Τουρκοκυπρίων βουλευτών σε αυτή την αίθουσα, είναι ένα από τα πολλά πειστήρια που μαρτυρούν τον ακρωτηριασμό που υφίσταται το κράτος μας. Έναν ακρωτηριασμό που δεν επιτρέπει την πραγματική θεμελίωση συνθηκών ειρήνης και ασφάλειας, αλλά ούτε και την εφαρμογή των βασικών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων.
Είναι για αυτό που επιθυμώ σήμερα να επαναλάβω ενώπιόν σας τη διαβεβαίωση ότι κορυφαία προτεραιότητά μου αποτελεί η επίλυση του Κυπριακού εντός του συμφωνημένου πλαισίου, ώστε να γίνει επιτέλους η πατρίδα μας ένα επανενωμένο, ελεύθερο, σύγχρονο, ευρωπαϊκό κράτος, η κοινή πατρίδα ευημερίας και ασφάλειας για όλους τους νόμιμους πολίτες του, χωρίς καμιά διάκριση.
Δεν έχω φυσικά ψευδαισθήσεις. Γνωρίζω ότι την ίδια ακριβώς διαβεβαίωση έδωσαν όλοι οι προκάτοχοί μου, τους οποίους μνημονεύω με σεβασμό: Τον πρώτο Πρόεδρο, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, τον Σπύρο Κυπριανού, τον Γιώργο Βασιλείου, τον Γλαύκο Κληρίδη, τον Τάσσο Παπαδόπουλο, τον Δημήτρη Χριστόφια και τον απερχόμενο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη. Όλοι τους αποχώρησαν από την Προεδρία χωρίς να πετύχουν το ειλικρινές όραμα της ελευθερίας και της επανένωσης για την πατρίδα μας, αν και το ήθελαν με όλο τους το είναι.
Και αυτό γιατί οι αξιώσεις της τουρκικής πλευράς ήταν πέραν των δικών μας ορίων και πέραν των ορίων που η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα επιβάλλουν για κάθε σύγχρονη, δημοκρατική χώρα και τους πολίτες της. Παρά τους συμβιβασμούς που έγιναν διαχρονικά από τη δική μας πλευρά ακόμη και μετά τον ιστορικό συμβιβασμό της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, ο τουρκικός μαξιμαλισμός δεν επέτρεψε την ευόδωση καμίας προσπάθειας κατά τρόπο που να διασφαλίζει τα συμφέροντα όλων των νομίμων κατοίκων της χώρας και κανενός άλλου χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η δική μας πλευρά δεν περιέπεσε ποτέ σε κανένα σφάλμα ή παράληψη.
Την περασμένη εβδομάδα είχα την πρώτη ανεπίσημη συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, στον οποίο εξέφρασα την ξεκάθαρή μου θέση ότι η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του κυπριακού προβλήματος και θα κάνω ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη του διαλόγου στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου για αναζήτηση λύσης Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Μετέφερα και στον Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών την ειλικρινή μου βούληση για διάλογο. Τις επόμενες μέρες θα αναλάβω πρωτοβουλίες, στη βάση των θέσεων που ανέπτυξα προεκλογικώς, για σπάσιμο του αδιεξόδου, για πρωταγωνιστική εμπλοκή της ΕΕ στο ανώτατο επίπεδο, πάντοτε στο πλαίσιο των καλών υπηρεσιών του ΓΓ των ΗΕ.
Από το επίσημο βήμα της Βουλής των Αντιπροσώπων, απευθύνομαι σήμερα και στους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, για να τους στείλω το μήνυμα ότι η λύση που επιδιώκουμε θα υπηρετήσει τα συμφέροντα όλων των Κυπρίων, διότι η ασφάλεια και η ευημερία όλων μας είναι συνυφασμένη και αλληλένδετη για να μπορέσουμε να ζήσουμε ειρηνικά στην κοινή μας πατρίδα χωρίς συρματομπλέγματα και κατοχικό στρατό, χωρίς ξένες εγγυήσεις. Μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε το μέλλον των παιδιών μας χωρίς να κτίζουμε πάνω στην άμμο.
Με τη λύση του Κυπριακού, η Κυπριακή Δημοκρατία θα μετεξελιχθεί για να αποτελέσει το κοινό μας σπίτι εντός της μεγάλης Ευρωπαϊκής οικογένειας. Αυτή είναι η λύση που οραματιζόμαστε. Απευθύνομαι επίσης στους πρόσφυγές μας, τους εγκλωβισμένους μας, τους παθόντες, τους συγγενείς των αγνοουμένων μας, όλους αυτούς που υποφέρουν από τα τραύματα της εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής, διαβεβαιώνοντάς τους ότι παραμένουν στην προμετωπίδα της προσπάθειάς μας για τερματισμό της κατοχής και επανένωση της πατρίδας μας.
Δεν θα μπορούσα φυσικά να μην απευθυνθώ στους εκπροσώπους των τριών θρησκευτικών ομάδων, που είναι παρόντες, για να στείλω μήνυμα σεβασμού και εκτίμησης στους συμπατριώτες μας, Μαρωνίτες, Αρμενίους και Λατίνους των οποίων οι ανησυχίες και προσδοκίες είναι και δικές μας.
Τέλος, θα ήθελα να κάνω ιδιαίτερη αναφορά στους απόδημους μας, στην ομογένειά μας με τους οποίους είχα την ευλογία να συνεργαστώ, διαβεβαιώνοντάς τους για την ειλικρινή μου επιθυμία για περαιτέρω σύσφιξη των δεσμών μας.
Κύριοι Αρχηγοί των κοινοβουλευτικών κομμάτων,
Προτίθεμαι να συγκαλέσω σύντομα το Εθνικό Συμβούλιο για να μοιραστώ μαζί σας τις σκέψεις μου για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση του Σώματος ώστε να γίνει αποδοτικότερο και πιο αποτελεσματικό, έχοντας την απαιτούμενη επιστημονική και τεχνοκρατική υποστήριξη, όπως επιβάλλουν οι αυξημένες απαιτήσεις της εποχής και τα νέα δεδομένα. Όπως επιβάλλει η ειλικρινής μας βούληση για συνολική λύση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και με τρόπο ευρωπαϊκό, λειτουργικό και βιώσιμο, με σεβασμό στις αρχές της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Προς αυτό τον σκοπό αναμένω και τη δική σας εποικοδομητική συνδρομή. Επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά ότι σας αντικρίζω ως θεσμικούς συνεργάτες και πολύτιμους εταίρους. Το Κυπριακό είναι ζήτημα υπαρξιακό. Έχει επηρεάσει καταλυτικά το παρελθόν των γονιών μας, αγγίζει το παρόν μας, καθορίζει το μέλλον των παιδιών μας. Η μη επίλυσή του αποτελεί τροχοπέδη που εμποδίζει τη μακροπρόθεσμη και ανθεκτική ευημερία και ασφάλεια της Κύπρου. Γι’ αυτό και πρέπει να κάνουμε το παν για να το λύσουμε. Το χρωστούμε σε αυτούς που έφυγαν με τον πόθο της επιστροφής, το οφείλουμε σε αυτούς που θα έρθουν και έχουν το δικαίωμα να ζήσουν σε μια πατρίδα ειρηνική, ασφαλή και ευημερούσα.
Κυρίες και κύριοι,
Στο διεθνές και παγκόσμιο γίγνεσθαι κυριαρχεί σήμερα η παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ένα τραγικό γεγονός που λαμβάνει χώρα στην καρδιά της Ευρώπης και προκαλεί αλυσιδωτές πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Η Κυπριακή Δημοκρατία, βιώνοντας η ίδια τέτοιου είδους συμπεριφορές, συνένωσε δυνάμεις με αυτούς που προτάσσουν το δίκαιο. Ένωσε τη φωνή της με όσους ζητούν τον τερματισμό της κατοχής εδαφών μιας ανεξάρτητης και κυρίαρχης χώρας. Για την Κύπρο, που είναι και η ίδια θύμα παράνομης εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής δεν υπήρξε και δεν υπάρχει οποιοδήποτε δίλημμα. Στεκόμαστε ανεπιφύλακτα μαζί με τους εταίρους μας δίπλα στον δοκιμαζόμενο λαό της Ουκρανίας. Αυτό υπαγορεύει το δίκαιο αλλά και η συνείδησή μας.
Η ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει τον προσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής της Κυπριακής Δημοκρατίας, και αυτό που επιδιώκουμε είναι να είναι η Κύπρος ένας αξιόπιστος και δημιουργικός εταίρος, με ουσιαστική συμβολή στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Σε αυτό το πλαίσιο θα επιδιώξουμε την περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεών μας με όλες τις γειτονικές χώρες, ενώ θα επενδύσουμε ακόμη περισσότερο στην ανάπτυξη των δεσμών με τις Ηνωμένες Πολιτείες και, βεβαίως, θα εργαστούμε δημιουργικά με σημαντικούς δρώντες στην Ασία.
Σημείο αναφοράς στην εξωτερική μας πολιτική αποτελούν φυσικά οι σχέσεις μας με την Ελλάδα, η οποία παραμένει ο στενότερος, φυσικός και ανιδιοτελής διαχρονικός μας σύμμαχος. Πρόθεσή μου είναι η περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων Αθηνών-Λευκωσίας σε όλα τα επίπεδα, ο εκσυγχρονισμός των τρόπων συνεργασίας και αλληλοϋποστήριξης, και η αξιοποίηση συνεργειών εντός της ΕΕ αλλά και με τρίτες χώρες. Σε λίγες μέρες θα έχω την τιμή να συναντηθώ με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, στην πρώτη μου επίσημη επίσκεψη στο εξωτερικό ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, στον οποίο θα αναπτύξω συγκεκριμένα κάποιες πρώτες σκέψεις για αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων που έχουμε ενώπιόν μας, αλλά και ενίσχυση της συνεργασίας μας, ειδικότερα στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.
Παραλαμβάνουμε μια υγιή οικονομία η οποία χαρακτηρίζεται από δημοσιονομική πειθαρχία, σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα και μια σειρά διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Θα συνεχίσουμε στην ίδια πορεία και θα χτίσουμε σε αυτά που ήδη επιτεύχθηκαν, αποφεύγοντας την παροχολογία και διαφυλάσσοντας τη δημοσιονομική πειθαρχία. Στόχος μας η βελτίωση της κοινωνικής συνοχής και της ανάπτυξης. Με μια δημοσιονομική πολιτική η οποία θα είναι πλήρως εναρμονισμένη με αυτή της ΕΕ και ειδικά της ευρωζώνης όπου ισχύουν αυστηροί δημοσιονομικοί κανόνες. Με ένα σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα, απαραίτητη παράμετρος για μια υγιή και ισχυρή οικονομία που θα επιτρέπει, ανάμεσα σε άλλα, μια ουσιαστική και στοχευμένη κοινωνική πολιτική για τους ευάλωτους συμπατριώτες μας. Κρίσιμο εργαλείο για την οικονομία αποτελεί και η συνέχιση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και η πλήρης απορρόφηση των Ευρωπαϊκών κονδυλίων για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Ο ενεργειακός πλούτος της Κύπρου δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να ενισχύσουμε τις συνεργασίες σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Η Κυπριακή Δημοκρατία θα αναπτύξει και θα υλοποιήσει το ενεργειακό της πρόγραμμα στη βάση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας μας δεν στρέφεται εναντίον κανενός και αναφέρομαι ειδικά στην Τουρκία. Η Κύπρος αναγνωρίζεται διεθνώς ως παράγοντας ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Διατηρεί άριστες σχέσεις με όλες τις χώρες της περιοχής και στη μεγάλη εικόνα που έχουμε υπόψη μας, η Τουρκία θα μπορούσε να έχει θέση.
Για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει και η Τουρκία να επιδείξει την απαραίτητη βούληση, να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, που αποτελούν υποχρεώσεις έναντι και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εμμονή σε ξεπερασμένες αντιλήψεις, που εδράζονται στο μεγαλοϊδεατισμό, όπως επίσης αναθεωρητικές και επεκτατικές πολιτικές, αποτελούν τροχοπέδη όχι μόνο για την Κύπρο αλλά και για την ευρύτερη περιοχή και τα συμφέροντα της ΕΕ.
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι,
Για να μπορεί ένας ηγέτης να διεκδικεί με προοπτική επιτυχίας για τα συμφέροντα του λαού του, για να είναι όσο πιο ισχυρή, βάσει των δικών του δυνάμεων και δεδομένων, η διαπραγματευτική του θέση είτε σε συνομιλίες επίλυσης ενός μεγάλου προβλήματος όπως το Κυπριακό, είτε σε διεθνές επίπεδο για οικοδόμηση ισχυρών διεθνών δεσμών που θα φέρουν στη χώρα πόρους και εξωτερική ενίσχυση, θα πρέπει καταρχάς να έχει ευτυχισμένους πολίτες.
Καμία μάχη δεν κερδήθηκε και κανένας αγώνας δεν δικαιώθηκε ενόσω οι πρωταγωνιστές δυσπραγούσαν.
Δεν αρέσκομαι στα μεγάλα λόγια. Δεν θα γενικολογήσω ούτε θα προβώ σε υποσχέσεις αμφιβόλου αντικρίσματος. Θα μιλήσω απλά, ειλικρινά και ανθρώπινα:
Προσβλέπω και θα εργασθώ για να κάνω τη ζωή των συνανθρώπων μας καλύτερη. Για να τους κάνω πιο ευτυχισμένους και περήφανους. Όχι μόνο επειδή το αξίζουν αλλά και επειδή αυτό θα ενισχύσει την κρατική μας υπόσταση, αυτό εμμέσως αλλά καθοριστικά θα ενισχύσει την Κύπρο σε όλες τις μεγάλες διεκδικήσεις.
Γι’ αυτό και στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων μας είναι ο Άνθρωπος και το ευ ζην του, και αυτό θα ζητήσω από τους υπουργούς και τους άλλους κρατικούς αξιωματούχους, που θα αναλάβουν αύριο τα καθήκοντά τους.
Ο Άνθρωπος στο επίκεντρο όλων των πολιτικών μας. Ο Άνθρωπος και το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, βασικό στοιχείο μιας ισχυρής και υπερήφανης Κύπρου.
Άλλωστε η ουσιαστική αντιμετώπιση των σημαντικών προκλήσεων της καθημερινότητας αποτελεί το πεδίο μέσα από το οποίο οι πολίτες θα κρίνουν εάν η πολιτική ηγεσία ανταποκρίνεται στις ανάγκες των καιρών, στις ελπίδες και τις προσδοκίες τους.
Το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης που διαμορφώσαμε μαζί με την κοινωνία περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις που αφορούν την καθημερινότητα, τις οποίες είμαστε πανέτοιμοι να εφαρμόσουμε και να υλοποιήσουμε, για τη σύντομη ανακούφιση των συμπολιτών μας με στοχευμένα οικονομικά μέτρα, για την επίλυση σημαντικών εργασιακών ζητημάτων που εκκρεμούν ώστε να διαφυλαχθεί η εργατική ειρήνη, για επίλυση προβλημάτων στην παιδεία, για διορθωτικές κινήσεις στον τομέα της υγείας πάντα εντός του πλαισίου του ΓεΣΥ, για αναγέννηση του πρωτογενούς τομέα στη χώρα μας, για την επίσπευση του ψηφιακού μετασχηματισμού και της τεχνολογικής αναβάθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας, για την προαγωγή του πολιτισμού, των τεχνών και των γραμμάτων.
Το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης έχει ορίζοντα πενταετίας και έχουμε συγκεκριμένο προγραμματισμό που θα οδηγήσει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής για όλους τους πολίτες, για τις γυναίκες και για τους άντρες, για τις οικογένειες, για τους πολύτεκνους και τους μονογονείς, για τους ανάπηρους, για τους εργαζόμενους, για τους επιχειρηματίες, για τους νέους, για τους ηλικιωμένους, για τα παιδιά, για τους μαθητές και για τους φοιτητές, που αποτελούν το προζύμι για το μέλλον της χώρας μας.
Βλέπω από τώρα την Κύπρο στην οποία θέλω να φτάσω. Γνωρίζω πολύ καλά τι έργο θα ήθελα να αφήσω πίσω μου όταν και εγώ θα ολοκληρώνω τη θητεία μου.
Θα είμαι ευτυχής, εάν καταφέρω, μέσα από τον εκσυγχρονισμό νομοθεσιών, δομών και υπηρεσιών να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε συνολικά τη διαφθορά, την ευνοιοκρατία, την αναξιοκρατία και την εξυπηρέτηση των πολιτών με βάση τις γνωριμίες. Δεν περιποιεί τιμή σε κανέναν μας όταν χρειάζεται να παρέμβει κάποιος για να μπορέσει ένας πολίτης να έχει το αυτονόητο: μια αναγκαία υπηρεσία υγείας, ένα επίδομα στην ώρα του, μια άδεια για να κάνει τη δουλειά του, μια θέση εργασίας. Στόχος είναι να καταφέρουμε να διορθώσουμε το σύστημα, σε όλους τους βασικούς τομείς, ώστε σε αυτό τον τόπο να μην χρωστάει κανένας σε κανένα και να υπάρχουν ίσες ευκαιρίες για όλους.
Στόχος επίσης είναι να λύσουμε καθημερινά προβλήματα που ταλαιπωρούν χιλιάδες συμπολίτες μας, από το κυκλοφοριακό, την απουσία σύγχρονων και φιλικών προς το περιβάλλον μέσων μαζικής συγκοινωνίας, την έλλειψη υπηρεσιών που να διευκολύνουν γονείς, εργαζόμενες μητέρες και ανάπηρους. Στόχος είναι καλύτερα δημόσια σχολεία, πράσινες πόλεις, πιο ποιοτικές υπηρεσίες υγείας με κέντρα αποκατάστασης αλλά και απεξάρτησης και ψυχικής υγείας.
Επιπλέον, μια από τις επείγουσες προκλήσεις που καλούμαστε να διαχειριστούμε χωρίς χάσιμο χρόνου και που επηρεάζει επίσης δυσμενώς την καθημερινότητα του Κύπριου πολίτη, είναι το μεταναστευτικό.
Όλοι αντιλαμβανόμαστε τις επιπτώσεις αυτού του σύνθετου προβλήματος, το οποίο γίνεται εξαιρετικά πολύπλοκο γιατί έχει στο επίκεντρό του ανθρώπινες ζωές τις οποίες οφείλουμε να προστατεύσουμε. Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικές βελτιώσεις στο άκαμπτο και δαιδαλώδες σύστημα ασύλου και μετανάστευσης, το οποίο επέτρεπε καταχρήσεις. Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει και είναι δυσανάλογο για τα μεγέθη της Κύπρου.
Η προσπάθειά μας θα επικεντρωθεί στην επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων ασύλου ώστε να αυξηθούν οι επιστροφές. Ο πυρήνας του προβλήματος, πέραν της εργαλειοποίησης του ανθρώπινου πόνου από πλευράς Τουρκίας, βρίσκεται στην εντύπωση ότι η Κύπρος είναι ελκυστικός μεταναστευτικός προορισμός και σε μια επιδοματική πολιτική που απαιτεί επαναξιολόγηση. Αυτό θα προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε, με σεβασμό προς όλες τις διεθνείς μας υποχρεώσεις.
Ως προς τη Δικαστική Εξουσία, γνωρίζω ότι έγιναν σημαντικότατα βήματα προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού της δικαιοσύνης, χάριν στη συνεργασία με τις άλλες δύο εξουσίες, την Εκτελεστική και τη Νομοθετική. Η κυπριακή δικαιοσύνη το 2023 βρίσκεται ενώπιον μιας μεγάλης πρόκλησης, που δεν είναι άλλη από την υλοποίηση των σημαντικών διαρθρωτικών νομοσχεδίων που ψηφίστηκαν το 2022, ανοίγοντας τον δρόμο για την ουσιαστική μεταρρύθμιση που θα έχει αλυσιδωτές θετικές επιπτώσεις στην Κυπριακή πολιτειακή και κοινωνική ζωή. Από τα νομοσχέδια επείγει να περάσουμε στην πράξη, ώστε ο νομικός κόσμος αλλά πρωτίστως ο πολίτης και οι επιχειρήσεις να αντιληφθούν σταδιακά την ουσιαστική αλλαγή, ειδικότερα στον χρόνο εκδίκασης νέων υποθέσεων που θα ενισχύσει το κράτους δικαίου, την αποτροπή των αδικημάτων και την εφαρμογή της δικαιοσύνης. Η μακρά περίοδος εκδίκασης υποθέσεων και η μεγάλη διάρκεια που απαιτείται για απονομή της δικαιοσύνης, πέραν του δυσανάλογου κόστους για το κράτος, συνιστά άρνηση δικαιοσύνης.
Το ίδιο σημαντική θεωρούμε τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία μπήκε στις ράγες και ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την εφαρμογή της, τον Ιούνιο του 2024, όταν θα διεξαχθούν οι εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι επόμενοι μήνες είναι καθοριστικοί για το μεγάλο αυτό βήμα. Πρόκειται για μια σημαντική τομή, η οποία θα απαιτήσει θέληση, άοκνη προσπάθεια, μεθοδικότητα και προγραμματισμό από όλους τους εμπλεκομένους.
Σε κάποια άλλα πεδία, αυτό της φορολογικής μεταρρύθμισης, του συνταξιοδοτικού, καθώς και για άλλα θέματα που χρειάζεται η εισαγωγή νέων προσεγγίσεων και νέων διαδικασιών, θα προχωρήσουμε αμέσως με τεχνοκρατική υποστήριξη ειδικών σε σημαντικές αλλαγές.
Θα το επαναλάβω και σήμερα: Δεν έχω το μαγικό ραβδί για άμεσες λύσεις. Έχω όμως την ειλικρινή πολιτική βούληση, έχω το πλάνο και τον σχεδιασμό, έχω την μεθοδικότητα, την επιμονή και την εργατικότητα και γνωρίζω τις σύγχρονες μεθόδους για υλοποίηση πολιτικών. Έχω επιπλέον την επίγνωση ότι όταν οι πολίτες ενός κράτους δεν ευημερούν και δεν είναι ευτυχισμένοι, ούτε να διεκδικήσουν μπορούν ούτε να οραματιστούν ένα καλύτερο μέλλον.
Ο μόνος τρόπος για να είμαστε επίκαιροι και πρωτοπόροι σε ένα κόσμο που αλλάζει διαρκώς είναι να εξελισσόμαστε πιο γρήγορα, πιο εύστοχα και πιο αποτελεσματικά.
Κυρίως, όμως, ως κράτος και ως οργανισμοί, ως πολιτικοί και ως επαγγελματίες, πρέπει να μάθουμε να εξελισσόμαστε και να βελτιωνόμαστε.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι,
Τόσο εσείς όσο και εγώ βρισκόμαστε εδώ επειδή μας επέλεξε ο κυρίαρχος κυπριακός λαός. Επειδή μας εμπιστεύθηκαν οι πολίτες και εναπόθεσαν σε εμάς τις ελπίδες τους για ένα καλύτερο μέλλον.
Θέσαμε τον εαυτό μας στην κρίση του λαού και επιλεγήκαμε για να κάνουμε έργο και να αποχωρήσουμε με θετικό πρόσημο όχι για την προσωπική μας ζωή αλλά για τους πολίτες όταν για τον καθένα μας φτάσει το πλήρωμα του χρόνου.
Για μήνες ολόκληρους μίλησα με την κοινωνία, με απλούς πολίτες σε όλη την ελεύθερη Κύπρο αλλά και στην Καρπασία και τα μαρωνίτικα χωριά μας. Άκουσα απόψεις, προβλήματα, ανησυχίες, προσδοκίες σε πόλεις και χωριά. Πριν ολοκληρώσω το πρόγραμμα μου συνομίλησα αναλυτικά με οργανωμένα σύνολα, φορείς, κοινωνικούς εταίρους. Υπέβαλα συγκεκριμένες προτάσεις και στις 12 Φεβρουαρίου έλαβα ισχυρή λαϊκή εντολή για να συστήσω μια Κυβέρνηση ευρείας κοινωνικής αποδοχής που μέσω της συνένωσης δυνάμεων και της αξιοποίησης ικανών προσωπικοτήτων, τεχνοκρατών και πολιτικών, θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες του κυπριακού λαού, θα δημιουργήσει ελπίδα και προοπτική, θα επιδιώξει την επανένωση της Κύπρου, θα ανασυντάξει το κράτος, θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των Κυπρίων σε όλους τους βασικούς τομείς, ενισχύοντας την ίδια στιγμή το αίσθημα δικαιοσύνης, αξιοκρατίας και ισότητας.
Μπορώ να σας μεταφέρω με βεβαιότητα ότι όλοι οι πολίτες της Κύπρου έχουν μια συγκεκριμένη προσδοκία από εμένα, τους συνεργάτες μου, αλλά και όλους εσάς: από όποιο κόμμα και αν προερχόμαστε, από όποια επαρχία και αν καταγόμαστε, όποια ηλικία και αν έχουμε, να είμαστε ενωμένοι, να είμαστε στοχοπροσηλωμένοι, να είμαστε επικεντρωμένοι στην επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας και στην αντιμετώπιση των μεγάλων εθνικών προκλήσεων. Η εθνική ενότητα, ναι, αποτελεί μια ιστορική αναγκαιότητα.
Έχουμε κάθε στιγμή ευθύνη για την ενίσχυση του κράτους μας. Για την ασφάλειά του. Έχουμε ευθύνη για μια ευημερούσα, για το σύνολο των πολιτών της, Κύπρο. Έχουμε ευθύνη να δημιουργήσουμε για τους νέους μας το μέλλον που τους αξίζει και να τους εμπνεύσουμε να γίνουν οι ίδιοι ενεργοί πολίτες και να εμπλακούν στα κοινά. Για αυτό και οφείλουμε, όσοι πολιτευόμαστε και εμπλεκόμαστε στον δημόσιο βίο, κάθε στιγμή να εργαζόμαστε με μοναδικό γνώμονα το συμφέρον του λαού και της πατρίδας, ώστε να μπορέσουμε να ανταποδώσουμε στο ελάχιστο την εμπιστοσύνη που στο πρόσωπό μας επέδειξε ο Κύπριος πολίτης, μη λησμονώντας λεπτό την προσωρινότητα της εξουσίας και της ανάγκης να παραχθεί έργο ωφέλιμο πριν την ημερομηνία λήξης.
Και αν για τον απερχόμενο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκο Αναστασιάδη, που ανέλαβε την Κύπρο, και αυτό οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε όλοι, μέσα στη δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και στα όρια της χρεωκοπίας, η μεγάλη πρόκληση στην οποία ανταποκρίθηκε με επιτυχία, ήταν η οικονομική ανασύνταξη της Κύπρου, για μένα σήμερα, ανάμεσα σε άλλα, το μεγάλο στοίχημα λέγεται εκσυγχρονισμός, διαφάνεια, λογοδοσία, ευημερία, ελπίδα και προοπτική για όλους τους πολίτες.
Με σεβασμό στους παλαιότερους αλλά και ειλικρινή αγάπη προς την πατρίδα και τους νεότερους, με πίστη στις δυνάμεις μας αλλά και στην απόλυτη ανάγκη για ελπίδα και προοπτική, σήμερα, στην επίσημη πρώτη της μεγαλύτερης πράξης στη ζωή ενός πολιτικού, αναλαμβάνω την ευθύνη να οδηγήσω την Κύπρο σε αυτό που όλοι οραματιζόμαστε:
Σε τόπο καλύτερο, φωτεινότερο, δικαιότερο και πιο ελπιδοφόρο. Στο μέτρο του ανθρωπίνως δυνατού, με προσήλωση στο καθήκον, με αφοσίωση και με πλήρη διαφάνεια, διαβεβαιώ ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας, ότι θα πορευτώ με μόνο γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, την Κύπρο, την υπέροχη πατρίδα μας και θα είμαι Πρόεδρος όλων των Κυπρίων.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Aκολουθεί φωτογραφικό υλικό από
